18.01.2013
Problematyka neolityzacji, badenizacji
Że niby protocywilizacja – atlantyckiego megalityzmu.
To co wydarzało się po 2’3oo to kwestia Makarowicza, bo się w tym specjalizuje.
Baden – to nie tylko kwestia wychodzenia na Niziny Europejskie, badenizacjia, ale także zmieny w pewnych dziedzinach. Wprowadzenie do pochówków zwierząt – jako wskaźnik na pochodzenie z Bliskiego Wschodu, jako trwały obrządek funeralny. Miernik Bliskiego Wsch.
Kolano Dunaju jako czysty Baden. Wzdłuż Elby i Łaby, na Kujawach – pochówki zwierząt. Kolejna fala ciałopalenia wprowadzana do obrządku.
W później Tripolie – jest ciałopalenie, a w fazie ( grupie) sofijowskiej? Wyłączenie ciałopalenie. Obecne w Lendziel-Polgar.
Groby zwierzęce występują ściśle przy grobie człowieka, w rodzaju megalitycznym czy nie.
Znajdowane są groby zwierzęce w ścisłym kontekście i nie, a jeżeli nie to podejrzewa się, że to zły stan badań.
Co chowano w grobach zwierz.:
Bydło ( są chowane w charakterystyczny sposób jakby w układzie do sprzężaju)
Psy
Umownie przyjęto nazwę „groby zwierzęce”, że są to raczej rytualne dodatkowe elementy do pochówku ludzkiego.
Eneolityzacja kultur neolitycznych, np. KPL.
Badenizacja – to też eneolityzacja, ale bardzo szczególna z dużym natężeniem. Solaryzacja, wóz, rozbudowania obrzędowość.
Boleraz – lokalna metalurgia.
Do poziomu Dniepru nawet. Na tereny rosyjskie. Tam nie jest to takie samo, nie tak prężnie.
3’2oo faza klasyczna Badenu?
Od 3’6oo można dyskutować czy już nie jest to kultura neolityczna, ponieważ widać w niej bardzo silne wpływy Lendziel – Polgar zwłaszcza w grupie południowej, południowo-wschodniej, śląsko-morawskiej, własną metalurgię. KPL Bronocice I, II, bo III to już Boleraz, późny Baden.
Na Kujawach można stwierdzić, że ten KPL wywodzi się od Lendziel-Polgar.
Na Śląsku, znajduje się naczynia ceramiczne kult./grupy jordanowskiej z ceramiką pucharową.
Krążenie kobiet.
Kultura MIchelsbergska idące jej wpływy górną zlewnią Dunaju.
Grupu KPL:
- zachodnia
- północna
- wschodnia
- południowa
- i południowo-wschodnia
3’6oo-3’5oo – enklawy lendzielu-polgaru, więc mogły się bez problemu komunikować i wymieniać swoje wzorce.
Wyżynne osady obronne, na samym wzniesieniu. Tak samo dla Badenu jest to charakterystyczne, co znaleziono na Morawach. Ale również znowu ten polgar-lendziel.
Badenizacja równin Środkowoeuropejskich
Jesteśmy nad Łabą
Kubki, ornamenty ryte, zakładane.
Nad dolną Łabą mamy sady obronne KPL. Replika pewnej gospodarki hodowlanej, które są pół na pół osadami obronnymi i kraalami dla zwierząt.
Opatowice, Wzgórze Prokopiaka. Polski przypadek na wzorze badeńskim.
Dwa rodzaje sprzątanie w osadzie, albo zbieranie wszystkiego i wynoszenie poza osadę, lub zamiatane na ubocze i np., jak w omawianym przypadku wrzucane do rowu.
Pojawiają się topory bojowe, które w swojej obróbce jakby wzorowało się na wytworach z miedzi, bo miały ślad po formie.
Topór z guzikowatym obuchem.
Sporadyczne replikowanie w kamieniu form insygnialnych z miedzi w lendziel-pogar.
Konktakt z KCSz i kontynuowanie kamiennych toporów insygnialnych.
Pewne rozwiązania stylistycznie, domieszka muszli, dystrybucja krzemienia wołyńskiego, naczynia na nóżkach od wpływów cucuteni-tripoli – aż do wielkopolski – w grupie montewskiej.
KAK
Z południe lendziel-polgar, a exodus wschodnio-europejski – 3’1oo-3’ooo. Przyjęcie wzorów eneolitu pontyjskiego i wczesnych brązowych elementów.
2’5oo prąd zwrotny, wycofanie się ze wschodu. KAK znajdował się na stepie.
Grupa mołdawska KAK’u, pod Smoleńsk ta kultura też doszła. Zachodnio europejska kolonizacja wschodu.
Zapinka młoteczkowata – konkretny wzór wschodni, wyniesiony aż po Łabę. Także groby skrzyniowe. \
W kulturze Narva dokonywano obróbki bursztynu.
Następnie KAK korzysta z bursztynu.
Megalityzm
4’700 BC na terenie dzisiejszej Francji, wybrzeże gdzie Portugalia, megalityzmu atlantycki.
4’4oo na terenie Niemiec, Polski
3’8oo Wielka Brytania
Megalityzm dociera do europy również od strony Kaukaskiej.