Rzeczywiste odkrycie Ameryki
Za początek okresu wielkich odkryć geograficznych uważa się 1445 rok, kiedy to żeglarze portugalscy odkryli Zielony Przylądek. Nazwa „Ameryka” pochodzi od imienia Florentyńczyka Amerigo Vespucci, który w latach 1500-1505 zbadał wybrzeża Ameryki i udowodni, że lud odkryty przez Krzysztofa Kolumba nie jest Ameryką. Po raz pierwszy w dokumentach nazywa „Ameryka” na określenie odkrytego kontynentu pojawia się w 1507.
Mianem odkrycia Ameryki popularnie określa się fakt dotarcia do tego kontynentu Krzysztofa Kolumba. W rzeczywistości ludźmi, którzy dotarli do kontynentu amerykańskiego, byli Mongoloidzi (tj. ludność rasy żółtej) przybyli z Azji. Jednak już w czasach prekolumbijskich pojawiała się tam też czasem europoidalna (tj. biała). Do Europoida mógł należeć znaleziony w 1996 w stanie Waszyngton szkielet sprzed 9000 lat, znany jako Człowiek z Kennewick (jest to obecnie kwestia sporna). Jako pierwszego przedstawiciela cywilizacji europejskiej, który dotarł do Ameryki, uznaje się Leifa Erikssona (na początku XI w.).
Tabela okres postwestfalski:
- już w XIX wieku istniały organizacje międzynarodowe i pozarządowe
- demokratyzacja życia społecznego
- organizacje, zjawiska i procesy nie przypisane do terytorium, wymykające się spod kontroli państw
- hybrydowość zagrożeń
- brak klarownego podziału między tym co wewnętrzne i zewnętrzne w państwie
- korporacje transnarodowe i tzw. „trzeci sektor" organizacji pozarządowych, zwanych też globalnym społeczeństwem obywatelskim
- coraz mniej scentralizowanych i narodowych państw
- akceleracja zmian (przyspieszenie historyczne)
- prawo międzynarodowe nie nadąża za biegiem wydarzeń, przyśpieszenie to stawia coraz większe wymagania przywódcom państw
-wzrost ilości uczestników SM (państwowych i niepaństwowych)
- globalizacja i współzależność - przejawy globalizacji
- wyścig zbrojeń
- rozszerzanie się pojęcia bezpieczeństwa o wymiary niemilitarne
- zmiana funkcji wojny, nowe rodzaje zorganizowanej przemocy
- ideologizacja SM w czasie zimnej wojny, konflikt międzycywilizacyjny po jej zakończeniu (Fukuyama – koniec historii; Huntington – Zderzenie cywilizacji)
- wyłanianie się nowego ładu międzynarodowego
- kompresja czasoprzestrzeni
- deterytorializacja zjawisk i procesów oderwanie zjawisk od terytorium, na którym się dzieją np.: zanieczyszczenia środowiska, które się przemieszczają, trudno powiedzieć kto jest odpowiedzialny, np.: przepływ wiedzy, idei, pomysłów
- nie maleje zapotrzebowanie na terytorium (wzrost liczby ludności, zapotrzebowanie na surowce, produkcja żywności itp.)
- powstanie transnarodowej przestrzeni społecznej (np. prawa człowieka w skali globalnej)
- wzrost przenikalności granic państw i zacieranie się różnic między ich wnętrzem, a środowiskiem międzynarodowym, np. nielegalne migracje, współpraca międzyregionalna np. euroregiony
- glokalizacja (wzajemne warunkowanie się tego, co lokalne i tego, co globalne)
- współwystępowanie tendencji przeciwstawnych (integracja – fragmentacja, centralizacja – decentralizacja etc.)
Globalna wioska - ogólny termin
Jest to termin wprowadzony do powszechnego użytku w latach 60-ych XX wieku przez Marshalla McLuhana, kanadyjskiego badacza zjawisk z zakresu komunikacji. Wskazywał on, iż przez rozwój radia, ale przede wszystkim telewizji, zniwelowane zostały bariery między odległymi od siebie terenami ludzkiego świata. Mimo, iż przestrzennie świat się nie zmniejszył, dzięki rozwojowi mediów elektronicznych wystąpiła możliwość uczestniczenia w wydarzeniach odległych od siebie o setki czy tysiące kilometrów. Zjawisko to pogłębiło jeszcze powstanie internetu, który sprawił, iż kolejne bariery w dziedzinie komunikacji zostały obalone.
Funkcjonowanie stosunków międzynarodowych:
dążenie wszystkich zorganizowanych podmiotów do swobodnego wyrażania swojej tożsamości (władza, państwowość);
rosnąca współzależność podmiotów stosunków międzynarodowych, zwłaszcza narodów i państw; wynika ona z rozszerzających się procesów internacjonalizacji życia społecznego; współzależność = wzajemna zależność!!!
Ścieranie się tendencji imperialnych i monocentrycznych z tendencjami monarchistycznymi i poliarchicznymi. Zwycięża przekonanie, że stosunki międzynarodowe powinny być policentryczne i poliarchiczne.