1.Przedmiot prawa autorskiego.

Za przedmiot prawa autorskiego uważany jest utwór, czyli każdy przejaw indywidualnej działalności o charakterze twórczym. Twórczość oznacza zakaz naśladowania i nie jest to oryginalność. Oryginalność czyli niepowtarzalność jest podzbiorem twórczości ,ale ustawa nie wymaga tej przesłanki.

Zgodnie z art.4 za przedmiot prawa autorskiego nie możemy uważać aktów normatywnych, urzędowych projektów, symboli, znaków itp.

Art. 4. Nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego:

1) akty normatywne lub ich urzędowe projekty;(gdyby było inaczej nie można by było ich publikować bez zgody autora)

2) urzędowe dokumenty np. orzeczenia sądowe, materiały, znaki i symbole;(aby był jak największy krąg odbiorców, aby kultura się szerzyła)

3) opublikowane opisy patentowe lub ochronne;

4) proste informacje prasowe np. programy telewizyjne (treść nie korzysta z prawa autorskiego, ale forma korzysta, notowania giełdowe nie korzystają z praw autorskich, ale ich zestawienie już tak).

Pojęcie utworu zależnego reguluje art.2.

Utwór zależny polega on na opracowaniu cudzych utworów min. tłumaczenia, przeróbki, adaptacje itp. Aby móc korzystać z takiego dzieła potrzebna jest zgoda pierwotnego autora. Np. przetłumaczenie lub nakręcenie filmu wg książki pt. ”Pan Tadeusz” i w takim przypadku scenariusz jest utworem zależnym. Ponadto w opracowaniu cudzego dzieła trzeba wymienić autora i tytuł pierwotnego twórcy. Zgoda nie jest potrzebna na sam fakt tłumaczenia dzieła, czyli bez zgody autora możemy zrobić adaptację, ale nie możemy jej rozpowszechnić.

Należy pamiętać, że utwór inspirowany nie jest utworem zależnym. Nie podlega on ochronie prawem autorskim. Adaptacja czy tłumaczenie jest twórczością (chociaż programy komputerowe do tłumaczenia nie). Pomysł (inspiracja) nie korzysta z praw autorskich, nie ma wymiaru autorskiego.

W przypadku pomysłu nierozwiniętego, jeżeli chcemy go dalej kontynuować potrzebna jest zgoda autora i wtedy jest to utwór zależny. Utworem może być nawet coś niedokończonego, nie trzeba pomysłu kończyć można go rozwinąć.

Art. 2. 1. Opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego.

2. Rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne), chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły. W przypadku baz danych spełniających cechy utworu zezwolenie twórcy jest konieczne także na sporządzenie opracowania.

3. Twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie, jeżeli w ciągu pięciu lat od jego udzielenia opracowanie nie zostało rozpowszechnione. Wypłacone twórcy wynagrodzenie nie podlega zwrotowi.

4. Za opracowanie nie uważa się utworu, który powstał w wyniku inspiracji cudzym utworem.

5. Na egzemplarzach opracowania należy wymienić twórcę i tytuł utworu pierwotnego.

Czyli proste informacje nie korzystają z praw autorskich ponieważ odzwierciedlają rzeczywistość a nie kreują. Natomiast zestawienia korzystają.

Proste informacje prasowe – np. anonse giełdowe, ogłoszenia itd.

2. Podmiot prawa autorskiego.

Zgodnie z Art.8 za podmiot prawa autorskiego uważany jest twórca. Jest nią osoba, której nazwisko znajduje się na danym utworze, lub które zostało publicznie opublikowane w związku z rozpowszechnianiem utworu. Twórca ma monopol, czyli może decydować o tym czy utwór zostanie opublikowany czy też nie. Może go komuś odsprzedać, albo udostępnić prawo do korzystania.

W przypadku kiedy nazwisko autora jest nieznane miano twórcy utworu przejmuje wydawca lub producent, a jeśli by ich nie było ta należność przysługuje odpowiedniej organizacji do spraw autorskich. Producent lub wydawca działa tylko w imieniu autora, zastępuje go w wykonywaniu jego praw, ale ich nie nabywa. Zawsze podmiotem zostaje twórca utworu.

Przez twórców możemy rozumieć również współtwórców . Przysługują im prawa autorskie równe. Współtwórstwo może być zupełne(całkowite) lub odrębne. Zupełne jest wtedy, gdy czytelnik nie potrafi rozpoznać, które rozdziały napisał określony twórca. Natomiast współtwórstwo odrębne charakteryzuje się tym, że czytelnika na początku książki informuje się, które rozdziały należą do określonego twórcy. Każdy twórca posiada prawo autorskie do swojej części utworu, ale za zgodą współtwórców może nabyć prawa autorskie do całości.

Domniemanie utworu – jak ktoś podpisał książkę to jest Autorem tej książki czyli domniemywa się, że ten kto napisał książkę jest jej Autorem. To domniemanie można obalić poprzez dowody.

Wyjątkiem jest utwór pracowniczy. Zgodnie z Art.12 jeżeli stworzyliśmy utwór pracowniczy w ramach stosunków pracy to pracodawca przejmuje go a pracownik pozbawiony jest praw autorskich oraz praw majątkowych. Jest tak dlatego, że pracodawca finansuje całokształt kosztów pracy oprócz dojazdów. Pracownik nie może zrzec się kosztów pracy.

Jeżeli po upływie dwóch lat pracodawca nie wykorzysta utworu, twórca może na piśmie wyznaczyć taki termin jego wykorzystania, a po jego upływie utwór będzie należał do twórcy.

Konsensualny styl kierowania pracą twórczą oznacza, że w warunkach umowy o pracę pracodawca zlecający zadanie nie może ingerować w indywidualność np. u dziennikarzy.

3. Dualizm praw autorskich

Jest to podział na dwie kategorie praw autorskich: majątkowe oraz osobiste.

Art. 16. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do:

1) autorstwa utworu;

2) oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo;

3) nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania;

4) decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;

5) nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.

Autorskie prawa osobiste są niezbywalne.

Art. 17. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Art. 17¹. Opracowanie lub zwielokrotnienie bazy danych spełniającej cechy utworu, dokonane przez legalnego użytkownika bazy danych lub jej kopii, nie wymaga zezwolenia autora bazy danych, jeśli jest ono konieczne dla dostępu do zawartości bazy danych i normalnego korzystania z jej zawartości. Jeżeli użytkownik jest upoważniony do korzystania tylko z części bazy danych, niniejsze postanowienie odnosi się tylko do tej części.

W skrócie nazywamy to prawo do integralności.

4.Autorskie prawa osobiste.

Prawa osobiste są to prawa niemajątkowe.

Autorskie prawa osobiste reguluje art.16. Mówi on, że ochronie podlega więź twórcy z utworem, która jest niezbywalna i nienaruszalna. Ochronie tutaj podlegają niemajątkowe interesy twórcy takie jak:

- prawo do autorstwa utworu, czyli oznaczenie go swoim nazwiskiem lub pseudonimem. Przywłaszczenie sobie cudzego utworu, wprowadzenie w błąd co do jego autorstwa lub zatajenie autorstwa jest naruszeniem. Tylko twórca ma prawo do udostępniania dzieła anonimowo.

- prawo do integralności czyli nienaruszalności utworu chodzi tutaj o prawo do nienaruszalności treści i formy. Można korzystać z utworu w taki sposób aby go nie zmieniać. Np. nie można zamieszczać zdjęć w powieściach.

- prawo do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności

- prawo do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu. Nadzór może być sprawowany przez twórcę nawet jeśli całość praw majątkowych przysługiwałaby innemu podmiotowi.

Przy autorskich prawach osobistych zasada „chcącemu krzywda się nie dzieje” nie obowiązuje, ale tylko przy nich. Np. w big brother było takie orzeczenie, że kobiety godziły się na zbycie intymności, ale w tym przypadku ucierpiała ich godność, a musimy chronić prawne wartości gatunku ludzkiego.

W przypadku utworu pracowniczego zniesione są autorskie prawa osobiste art. 16 znosi art. 12.

Autorskie prawa osobiste nie wygasają.

5. Autorskie prawa majątkowe.

Art. 17. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Art. 17¹. Opracowanie lub zwielokrotnienie bazy danych spełniającej cechy utworu, dokonane przez legalnego użytkownika bazy danych lub jej kopii, nie wymaga zezwolenia autora bazy danych, jeśli jest ono konieczne dla dostępu do zawartości bazy danych i normalnego korzystania z jej zawartości. Jeżeli użytkownik jest upoważniony do korzystania tylko z części bazy danych, niniejsze postanowienie odnosi się tylko do tej części.

Autorskie prawo majątkowe jest to prawo do czerpania korzyści z eksploatowania utworu. Twórca ma monopol autorski, czerpie korzyści z eksploatowania utworu na wszystkich polach eksploatacji.

Pola eksploatacji to inaczej formy eksploatacji. Jest to sposób w jaki można wykorzystać dany utwór.

Art.45 mówi, że twórcy należy się wynagrodzenie za każde odrębne pole eksploatacji. Kodeks pracy zabrania bezpłatnie wykonywać pracę.

Art. 45. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje odrębne wynagrodzenie za korzystanie z utworu na każdym odrębnym polu eksploatacji.

Prawa majątkowe mogą być udostępnione na podstawie umowy licencyjnej, podlegają również dziedziczeniu. Można je też sprzedać .

Art.41.ust.1

„Autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w wyniku dziedziczenia albo na podstawie umowy”.

W autorskich prawach majątkowych sytuacja się komplikuje kiedy są współautorzy. Ogólna zasada jest taka , że autorskie prawa majątkowe wygasają po 70 latach od śmierci twórcy. Przy współautorach jest to 70 lat od daty śmierci ostatniego umarłego współtwórcy ale nie wygasają autorskie prawa osobiste.

W odniesieniu do utworu audiowizualnego obowiązuje 70 lat od śmierci ostatniego z twórców nie chodzi o tego co najdłużej żył tylko najpóźniej umarł.

W przypadku utworu pracowniczego liczy się 70 lat od daty rozpowszechniania utworu a jeżeli nie został rozpowszechniony to od daty jego ustalenia. Ustalenie utworu to nadanie mu względnie takiej formy żeby chociaż jedna osoba mogła się z nim zapoznać. Ustalenie ma miejsce kiedy utwór został utrwalony czyli został napisany ale nie koniecznie bo można opowiedzieć komuś i wtedy też będzie, bo jakaś osoba się z nim zapoznała.

Powstaje problem jeśli twórcą jest anonim, bo nie wiemy kiedy zmarł, a w przypadku działania pod pseudonimem też nie wiemy. Tutaj wygaśnięcie autorskich praw majątkowych ma miejsce 70 lat od daty pierwszego rozpowszechnienia chyba, że pseudonim nie zostawia wątpliwości co do tożsamości twórcy albo jeżeli wyjawił swoją tożsamość.

6. Przejście od autorskich praw majątkowych.

Prawa majątkowe mogą być udostępnione na podstawie umowy licencyjnej, podlegają również dziedziczeniu. W przypadku licencji musi być licencjobiorca i ta umowa jest okresowa jeżeli ustawa nie mówi na jak długo, to na 5 lat. Przejście nieokreślone uważa się za licencję.

Licencja dzieli się na wyłączną i niewyłączną.

Wyłączna jest wtedy jeśli na danym polu twórca upoważnia do jednego podmiotu. Ta umowa wymaga formy pisemnej, oznacza ona, że tylko dany wydawca może wydać moją książkę.

Natomiast licencja niewyłączna może być wydawana w kilku wydawnictwach, może być ustna. Oznacza ona, że jednocześnie więcej wydawnictw może jednocześnie publikować moją książkę.

W Przeniesieniu musi być nabywca i zawsze musi być pisemne. Przejście autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Należy odróżnić przeniesienie od przejścia. Bo w przejściu mamy dwie możliwości albo przeniesienie na zawsze albo przez licencje. Jeżeli nie ma umowy o przeniesieniu a jest o przejściu to znaczy, że jest licencją.

Art. 68. 1. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, a licencji udzielono na czas nieoznaczony, twórca może ją wypowiedzieć z zachowaniem terminów umownych, a w ich braku na rok naprzód, na koniec roku kalendarzowego.

2. Licencję udzieloną na okres dłuższy niż pięć lat uważa się, po upływie tego terminu, za udzieloną na czas nieoznaczony.

Jeżeli licencję określono na dłużej niż 5 lat to po upływie 5 lat uważa się, że jest ona ustalona na czas nieokreślony.

Art.41. ust.1

„Autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w wyniku dziedziczenia albo na podstawie umowy”.

Na podstawie dziedziczenia lub przejście w wyniku umowy. To drugie dzieli się na przeniesienie np. kupno samochodu lub licencję. Umowa może dotyczyć tylko pól eksploatacji, które są znane tylko w momencie jej zawarcia.

Art. 43 mówi, że jeśli z umowy nie wynika , że przeniesienie autorskich praw majątkowych lub udzielenie licencji nastąpiło nieodpłatnie twórcy przysługuje wynagrodzenie . Czyli w obu umowach dotyczących przejścia wynagrodzenie się należy nawet jeśli w umowie nie ma nic odnośnie wynagrodzenia.

Tu jest sytuacja inna niż w przypadku utworu pracowniczego. W takim przypadku wynagrodzenie należy się z zakresu korzyści wynikających z korzystania oraz z zakresu dziedziczonego prawa.

Art. 45. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje odrębne wynagrodzenie za korzystanie z utworu na każdym odrębnym polu eksploatacji.

Art. 53 umowa musi być w formie pisemnej w przeniesieniu natomiast licencja nie musi mieć formy pisemnej.

Jest szczególny rodzaj przejścia autorskich praw majątkowych oprócz przeniesienia i licencji jest przy utworze pracowniczym. Przejście z mocy prawa oznacza nabycie. Utwór pracowniczy, kiedy dziennikarz dostaje określone zadanie. Pomysł nie korzysta z ochrony. Pracodawca daje pomysł ale rozwinięcie zależy od pracownika. Pracodawca ponosi koszty pracy wszystkie za wyjątkiem dojazdu. Przeniesienie jest trwałe.

7. Sankcje z tytułu naruszenia autorskich praw osobistych.

Prawa osobiste są to prawa niemajątkowe. Kiedy moje prawo zostało naruszone to są środki prawne, natomiast kiedy ja naruszyłam prawo to wtedy są sankcje, czyli coś co jest zastosowane przeciwko naruszycielowi.

Art. 78. 1. Twórca, którego autorskie prawa osobiste zostały zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania. W razie dokonanego naruszenia może także żądać, aby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności aby złożyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie. Jeżeli naruszenie było zawinione, sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub - na żądanie twórcy - zobowiązać sprawcę, aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez twórcę cel społeczny.

2. Jeżeli twórca nie wyraził innej woli, po jego śmierci z powództwem o ochronę autorskich praw osobistych zmarłego może wystąpić małżonek, a w jego braku kolejno: zstępni, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa.

3. Jeżeli twórca nie wyraził innej woli, osoby wymienione w ust. 2 są uprawnione w tej samej kolejności do wykonywania autorskich praw osobistych zmarłego twórcy.

4. Jeżeli twórca nie wyraził innej woli, z powództwem, o którym mowa w ust. 2, może również wystąpić stowarzyszenie twórców właściwe ze względu na rodzaj twórczości lub organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, która zarządzała prawami autorskimi zmarłego twórcy.

Art.78 mówi, że twórca, którego autorskie prawa osobiste zostały zagrożone cudzym działaniem może żądać zaniechania tego działania. W razie dokonanego naruszenia może także żądać aby osoba, która dokonała naruszenia usunęła jego skutki lub złożyła publiczne oświadczenie.

W pierwszym zdaniu sankcja dotyczy stanu gdzie jeszcze prawo nie zostało naruszone z tytułu autorskich praw osobistych, bo dopiero w drugim zdaniu jest mowa, że w razie naruszenia autorskich praw osobistych.

W zdaniu drugim z tytułu naruszenia, czyli jak zostało już naruszone.

Ustawodawca chroni autorskie prawa osobiste już profilaktycznie, tzn. gdy istnieje możliwość naruszenia dla tych praw.

Powództwo o zaniechanie to pierwszy etap prawny natomiast pierwsza sankcja to jest żądanie zaniechania.

Np. jest plagiatorski utwór dziennikarski to wtedy przynajmniej jedna osoba się z nim zapoznała, jak ukazał się taki utwór to wtedy jest naruszenie i sądy nakazują przeprosiny i usunięcie skutków naruszenia, to samo w przypadku naruszenia dobrego mienia.

Przepis fakultatywny oznacza, że sąd może. Ustawa nie mówi kiedy sąd powinien a kiedy nie. Fakultatywność to zaprzeczenie obligatoryjności.

W tym artykule jest zawarta sankcja zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową. Jak mają charakter poza majątkowy to nie należy się odszkodowanie. Naruszenie dobrego mienia jest wtedy, kiedy np. gazeta opisałaby spółkę na giełdzie i naruszyła jej dobre imię. Spółka może wymagać zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową. W naruszeniu dobrego mienia mogła też towarzyszyć szkoda majątkowa, jeśli np. spółka wykaże, że naruszenie dobrego mienia spowodowało spadek rokowań na giełdzie.

Jeżeli chodzi o winę to naszym prawie obowiązuje zasada domniemania niewinności do wyroku prawnego. Na przestępstwo składają się dwie rzeczy: bezprawność karna czyli czyn zabroniony. Przestępstwo można popełnić tylko umyślnie, jeśli ktoś popełnił nieumyślnie, to nie jest to przestępstwo.

Dolus (łac. zabił) eventualis – zamiar ewentualny czyli wynikowy, ktoś nie chce celowo popełnić przestępstwa ale godzi się, że w wyniku swojego działania może je popełnić;

dolus direktus – jeżeli ktoś chce popełnić przestępstwo, ma zamiar bezpośredni.

Nie chodzi tylko o nieświadome, ale również nie intencjonalne. W prawie cywilnym istnieje także mea culpa. Naruszenie staranności np. jeśli ktoś zgodził się na profesjonalne wykonanie jakiegoś zadania a nie posiada odpowiedniego wykształcenia to już zawinił, bo naruszył zasadę dobrego zawodowstwa.

Sankcje z tytułu naruszenia autorskich praw osobistych dzielą się na środki prawne w przypadku niezawinionego naruszenia autorskich praw osobistych oraz w przypadku zawinionego.

Niezawinione:

1. Żądanie zaniechania działania chodzi tutaj o działanie zagrażające prawom osobistym. Np. autor wie, że wydrukowano książkę, która jest plagiatem, ale nie trafiła ona do księgarni. Poszkodowany może żądać żeby sąd spowodował, że ta książka nie zostanie wydana czyli powództwo o zaniechanie. 2. Żądanie dopełnienia czynności koniecznych do usunięcia przedmiotu naruszenia (np. wycofania z księgarni książki), w szczególności aby złożył publiczne oświadczenie o szczególnej formie czyli przeprosiny.

Zawinione :

1. zadośćuczynienie na rzecz autora lub na rzecz organizacji społecznej. Może być jedno albo drugie, ale nie obydwa na raz.

2. Kiedy twórca zmarł autorskie prawa osobiste są nienaruszalne. Prawa przechodzą na małżonka, rodzeństwo, spadkobierców itp.

Żądanie przed procesowe - należy najpierw najlepiej wysłać pismo z żądaniem przeprosin a dopiero później, gdy nasza prośba nie zostanie spełniona iść do sądu, ponieważ w przeciwnym razie ktoś może się tłumaczyć, że gdybyśmy go wcześniej poprosili to by przeprosił i sąd w takiej sytuacji może nas obarczyć kosztami sądowymi.

8. Sankcje z tytułu naruszenia autorskich praw majątkowych.

Sankcje jakie przysługują z tytułu naruszenia autorskich praw majątkowych:

1.Zaniechanie naruszania(nie naruszenia) czyli zaniechanie czegoś co jeszcze nie zostało naruszone.

2. usunięcie skutków naruszenia kiedy już zostało naruszone.

3. Naprawienie wyrządzonej szkody.

4. wydanie uzyskanych korzyści

9. Przedmioty prawa własności przemysłowej.

Trzy kategorie:

1. Wynalazek- patent (jest chroniony poprzez patent)

2. Wzór użytkowy- chroniony przez prawa ochronne.

Decyzję o udzieleniu patentu lub prawa ochronnego wydaje urząd patentowy.

1. Wzór przemysłowy- prawo do rejestracji wzoru przemysłowego (jedynie się go rejestruje w urzędzie patentowym).

Jeżeli coś jest wynalazkiem to przysługuje patent, ale trzeba dokonać rejestracji w urzędzie patentowym .

Urząd patentowy to patenty czyli prawa ochronne itd.(nie tylko same patenty). Prawa te przysługują twórcy. Prawo do uzyskania patentu ma wynalazek. Prawo z rejestracji jest zbywalne i podlega dziedziczeniu. Tutaj nie ma licencji ale jest przeniesienie.

Obowiązuje zasada kto pierwszy ten lepszy czyli kto pierwszy zgłosi wynalazek uzyska ochronę.

Art. 13 mówi, o pierwszeństwie do uzyskania prawa ochronnego lub rejestracji np. daty zgłoszenia. Zasada kto pierwszy ten lepszy.

Art. 13.2. Zgłoszenie uważa się za dokonane w dniu wpłynięcia w formie pisemnej.

Jeśli dwa wnioski wpłynęły tego samego dnia to wszystkie prawa przysługują dwu osobom.

Art. 24

Patent czyli ochrona prawna, jest udzielany bez względu na dziedzinę techniki (dotyczy tylko techniki). Jest udzielany na wynalazki nowe, które posiadają poziom wynalazczy, są użytkowe do przemysłowego stosowania).

Nowy oznacza to, że nie ma go w ramach techniki czyli nie jest częścią stanu techniki.

Wynalazek ma generować postęp techniki kierować rozwój poziomu technicznego, a więc musi mieć cechę nowości.

Patent – potocznie: dokument wydawany przez urzędy patentowe; właściwie: prawo wydane osobie fizycznej lub prawnej do zabronienia innym osobom fizycznym lub prawnym zarobkowego bądź zawodowego korzystania z danego wynalazku bądź wynalazków (będących przedmiotem patentu).

W potocznym rozumieniu patent często interpretuje się jako prawo do wyłącznego korzystania z danego wynalazku i w większości przypadków tak właśnie jest. Należy jednak pamiętać, iż przyznanie patentu nie oznacza automatycznie przyznania prawa do korzystania z opatentowanego wynalazku. Może to wynikać z obowiązujących w danym kraju innych regulacji prawnych, bądź też dlatego, że urzeczywistnienie wynalazku pociąga za sobą naruszenie innych patentów. Na przykład: posiadacz patentu na konstrukcję broni niekoniecznie będzie miał prawo taką broń zbudować a posiadacz patentu na nową konstrukcję opon może mieć problem z patentami na gumy do opon.

Wynalazek ma poziom wynalazczy jeśli nie wynika w sposób oczywisty dla biegłego ze stanu techniki.

Patentów nie udziela się na nowe sposoby wykonywania zabiegów, diagnostyka, terapia.

W zgłoszeniu musi być podane imię i nazwisko twórcy, zakres patentu, opis wynalazku. Jeżeli zgłaszający nie jest twórcą wynalazku musi podać twórcę i jakie ma prawa do zgłoszenia tego wynalazku.

Art. 56 Wynalazek może być tajny (np. rodzaje broni, sposoby walki), tajemnica państwowa. Ujawnienie jest przestępstwem. Przez uzyskanie patentu możemy czerpać korzyści majątkowe. Czas trwania patentu liczy się od daty zgłoszenia i trwa 20 lat.

Umowa na korzystanie z patentu to umowa przymusowa. Jest ona dwuetapowa. Urząd patentowy pozwala na korzystanie z opatentowanego wynalazku gdy: jest to konieczne np. Zagrożenie państwa, nadużywano patentu, uniemożliwia twórca korzystanie innym. Np. jeżeli chodzi o zdrowie człowieka np. firmy farmakologiczne. Urząd patentowy wymienia licencje w czasie wykupienia i ustala cenę rynkową.

Wzory użytkowe-

1.nowe i użyteczne rozwiązania o charakterze technicznym,

2. Nazwy użyteczne jeśli ma praktyczne zastosowanie,

3. ma prawo ochronne twórcy lub tego kto od twórcy przyjął

Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy i zestawienia przedmiotu o trwałej postaci, przy czym użyteczność takiego rozwiązania wyraża się możliwością osiągnięcia celu mającego praktyczne znaczenie przy wytwarzaniu lub korzystaniu z wyrobu o cechach wzoru użytkowego.

W odróżnieniu od wynalazku, od wzoru użytkowego wymaga się jedynie aby w dacie pierwszeństwa był nowy i cechował się charakterem technicznym (może być on więc rozwiązaniem wynikającym w sposób oczywisty ze stanu techniki). Pozwala to na konwersje zgłoszenia wynalazku na zgłoszenie wzoru użytkowego z zachowaniem pierwotnej daty zgłoszenia, jeżeli urząd patentowy odmawia udzielenia patentu na wynalazek, który zdaniem eksperta Urzędu jest oczywisty dla znawcy. Konwersja ta możliwa jest oczywiście tylko dla rozwiązań, które same w sobie są wzorami użytkowymi.

Na wzór użytkowy (niem. Gebrauchsmuster, ang. utility model) udzielane jest prawo ochronne, które upoważnia właściciela do wyłącznego korzystania ze wzoru użytkowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze kraju. Czas trwania prawa ochronnego na wzór użytkowy jest znacznie krótszy od czasu trwania patentu i wynosi 6 lub 10 (w Polsce) lat od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym.

Czas trwania wynosi 10 lat.

Wzory przemysłowe- jest to prawo do rejestracji w przemyśle. Czas jego trwania wynosi 25 lat.

Według polskiej definicji zawartej w ustawie "Prawo własności przemysłowej" jest to "nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych." (np. kształt naczynia, meble, glazura, itp.).

Za wytwór uważa się także:

• przedmiot składający się z wielu wymienialnych części składowych umożliwiających jego rozłożenie i ponowne złożenie (wytwór złożony, np. układanka),

• część składową, jeżeli po jej włączeniu do wytworu złożonego, pozostaje widoczna w trakcie jego zwykłego używania (nie dotyczy to np. naprawy wytworu),

• część składową, jeżeli może być przedmiotem samodzielnego obrotu (np. lusterko samochodowe).

Ochrona wzoru przemysłowego nie obejmuje cech wytworu:

• wynikających wyłącznie z jego funkcji technicznej (np. gwint nakrętki o indywidualnym kształcie),

• które muszą być odtworzone w dokładnej formie i wymiarach w celu umożliwienia mechanicznego połączenia go lub współdziałania z innym wytworem (np. mocowanie lusterka samochodowego).

Rejestracją i udzielaniem praw do wzorów przemysłowych zajmuje się w Polsce Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej. Ochrona prawna wzoru przemysłowego w Polsce może maksymalnie trwać przez 25 lat (dzielone na pięć 5-letnich okresów ochronnych). Urząd wydaje uprawnionemu dokument w postaci Świadectwa Rejestracji na Prawo z Rejestracji wzoru przemysłowego.

10. pola eksploatacji .

Wynagrodzenie należy się na każde odrębne pole eksploatacji.

Art. 50. Odrębne pola eksploatacji stanowią w szczególności:

1) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu - wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;

2) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono - wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy;

3) w zakresie rozpowszechniania utworu w sposób inny niż określony w pkt 2 - publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.

Mamy różne pola eksploatacji. Innym polem eksploatacji będzie np. sprzedaż taśmy wideo a innym

cena za wypożyczenie taśmy. Wyraz w szczególności oznacza, że przepis ma formę katalogu

otwartego. Ustawodawca podzielił zarówno w kontekście utrwalania i zwielokrotniania utworu oraz w

zakresie wprowadzania do obrotu rzeczy oryginału albo egzemplarzy.