Nalewki
To preparaty galenowe otrzymywane przez ekstrakcje rozdrobnionych suchych surowców mieszaniną etanolu z wodą lub etanolu z woda i eterem albo rozpuszczenie wyciągów gęstych lub suchych.
Na ogół nalewki z surowców silnie działających przygotowuje się w proporcji 1 część masy surowca na 10 części rozpuszczalnika. Pozostałe nalewki w proporcji 1 + 5.
Nalewka powinna być przezroczysta o właściwym zapachu i barwie. Po dodaniu wody zwykle mętnieją lub wydzielają osad. Nalewki przyrządza się przez macerację lub perkolację. Przechowuje w temperaturze pokojowej.
Nalewki otrzymywane przez maceracje lub podwójną macerację
Otrzymuje się nalewki z surowców słabo działających. Zwykle na 1 część surowca bierze się 5 części rozpuszczalnika. Wyjątek: nalewka z pieprzu tureckiego i z kwiatu arniki 1 + 10, nalewka z mięty pieprzowej 1 + 20.
Tinctura Absinthii – Nalewka piołunowa
Zielonobrunatny płyn o bardzo gorzkim smaku i charakterystycznym zapachu piołunu.
Surowiec: ziele piołunu – Herba absinthi
Otrzymuje się go poprzez wytrawienie etanolem 70 w stosunku 1+5
Przyrządza sie ją poprzez: siedmiodniową macerację ziela piołunu mieszaniną wody i etanolu
Absinthii Herba (sito 1,6) 200cz.
Ethanolum (760 g/l) 676cz.
Aqua 324cz.
Gęstość: 0,898 – 0,918 g/ml
Związki czynne: Tujon – powoduje objawy uszkodzenia OUN, laktony – absyntyna
Zastosowanie: Pobudza łaknienie, wydzielanie soku żołądkowego, lek gorzki
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5 1,5
Tinctura Amara –Nalewka gorzka
Zielonobrunatny przezroczysty płyn o aromatycznym zapachu.
Surowiec: Radix Gentianae (korzeń goryczki), Folium Menyanthidis (liść bobrka), Pericarpium auranti amari (owocnia z pomarańczy gorzkiej)
Otrzymuje się go poprzez wytrawianie etanolem 70 w stosunku 1+5,
Przyrządza się ją przez: siedmiodniową macerację
Gentianae Radix (sito 0,5) 60 cz
Menyanthidis Folium (sito 3,2) 60 cz
Aurantii amari pericarpium (sito 3,2) 50 cz
Ethanolum (760 g/l) 574 cz
Aqua 276 cz
Gęstość: 0,900 – 0,916 g/ml
Związki czynne: flawonoidy
Zastosowanie: stomachicum – zwiększa łaknienie, poprawia trawienie
Wykaz: -
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5 1,5 – 3,0
Tinctura Arnicae – Nalewka z kwiatu arniki
Żółtobrunatna przezroczysta ciecz o zapachu arniki i słabym gorzkim smaku
Surowiec: Flos arnice (kwiat arniki)
Otrzymujemy przez wytrawianie etanolem 70 w stosunku 1+10
Przyrządza się ją przez: siedmiodniową macerację
Arnicae anthodium (sito 3,15) 100 cz
Ethanolum (760 g/l) 676 cz
Aqua 324 cz
Gęstość: 0,888 – 0,903 g/ml
Zastosowanie: antyseptyczne, przeciwzapalne, gojące,
stosowane głównie zewnętrznie do okładów i nacierań w stłuczeniach, opuchnięciach, ranach, pobudza miejscowo – ukrwienie, wewnątrz żółciopędnie (cholagogum), moczopędnie (diureticum)
Związki czynne: flawonoidy, seskwiterpeny (działanie hipotensyjne)
Wykaz: -
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Zewnętrznie 10,0 – 30,0 w 100 ml
Tinctura Aurantii Amara – Nalewka z owocni pomarańczy gorzkiej
Synonim: syrop pomarańczowy
Ciemnożółta przezroczysta lepka ciecz o smaku i zapachu pomarańczy.
Surowiec: Pericarpium Auranti amari (owocnia pomarańczy gorzkiej)
Otrzymujemy poprzez wytrawianie etanolem 70 w stosunku 1+5
Przyrządza się ją poprzez: siedmiodniową macerację.
Pericarpium Aurantii Amara (sito3,2) 200,0
Aethanolum 95 676,0
Aqua purificata 324,0
Gęstość: 0,906 – 0,921 g/ml
Zastosowanie: lek gorzki wspomagający łaknienie, jako corrigens,
Nalewkę używa się w postaci kropli jako lek aromatyczny gorzki lub jako składnik mikstur.
Jest to lek żołądkowy oraz środek poprawiający smak innych leków.
Związki czynne:
Wykaz: -
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5
Tinctura Calami – Nalewka z kłącza tataraku
Żółtobrunatna o smaku piekąco gorzkim
Surowiec: Rhizoma Calami (kłącze tataraku)
Otrzymujemy poprzez wytrawianie etanolem 70 w stosunku 1+5
Przyrządza się ją poprzez siedmiodniową macerację
Rhizoma Calami (1,6) 200,0
Aethanolum 95 676,0
Aqua purificata 324,0
Gęstość: 0,898 – 0,913 g/ml
Zastosowanie: dezynfekujące (jama ustna), przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, ściągające
Stosuje się ją w schorzeniach przewodu pokarmowego i wątroby. Jako składnik kropli do zębów i wód do płukania jamy ustnej
Związki czynne: α i β azoron
Wykaz:
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Zewnętrznie 0,5 – 1,0
Tinctura Capsici – Nalewka z pieprzu tureckiego
Czerwonobrunatny płyn o smaku silnie piekącym
Surowiec: fructus capsici (owoc z pieprzu tureckiego)
Otrzymujemy poprzez wytrawianie etanolem 90 w stosunku 1+10
Przyrządza się ją poprzez siedmiodniową macerację
Fructus Capsici (0,5) 100,0
Aethanolum 95 927,0
Aqua purificata 73,0
Gęstość: 0,830 – 0,850 g/ml
Zastosowanie: zewnętrznie silnie rozgrzewający (na zasadzie podrażnień włókien czuciowych) – rubefaciens, przy nerwobólach, do smarowania głowy przy wypadaniu włosów
Związki czynne: kapsaicyna (silnie drażniąca na skórę i błony śluzowe)
Wykaz: -
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Zewnętrznie 1,0 – 10,0 %
Tinctura Crataegi – Nalewka z głogu
Przezroczysta żółtobrunatna ciecz o swoistym zapachu.
Surowiec: Fructus crataegi (owoc głogu)
Otrzymujemy poprzez wytrawianie mieszaniną etanolu z wodą w stosunku 1 + 10
Przyrządza się ją: przez siedmiodniową macerację
Crataegi inflorescetnia (sito 3,15) 200 cz
Ethanolum (760 g/l) 549 cz
Aqua 451 cz
Gęstość: 0,910 – 0,940 g/ml
Zastosowanie: działanie tonizujące pracę mięśnia sercowego, wspomagające, stosowane przy lekkich niedomogach mięśnia sercowego.
Związki czynne:
Wykaz: -
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 1,0 – 1,5 3,0 – 5,0
Tinctura Gallae – Nalewka z dębianek
Jest brunatna o smaku silnie ściągającym
Surowiec: Galla (Gallas dębowy) – dębianki
Otrzymujemy poprzez wytrawianie etanolem 80 w stos 1+5 poprzez podwójna maceracje dębianek
Przyrządza się ją poprzez podwójną macerację
Gallae (sito 0,5) 220 cz
Ethanolum 95 795 cz
Aqua 205 cz
Gęstość: 0,816 – 0,926 g/ml
Zastosowanie: ściągające, dezynfekujące, do płukania jamy ustnej, pędzlowania dziąseł w stężeniu 1-3%, do otrzymywania taniny, do użytku zewnętrznego w stężeniu 1-3%.
Związki czynne: garbniki(działające ściągająco)
Wykaz: -
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Do pędzlowania 1,0 – 3,0 %
Tinctura Gentianae – Nalewka z korzenia goryczki
Przezroczysty, żółtobrunatny płyn o gorzkim smaku i swoistym zapachu.
Surowiec: Radix Gentianae (korzeń goryczki)
Otrzymujemy poprzez wytrawianie etanolem 70 w stosunku 1+5
Przygotowuje się ją: poprzez siedmiodniowa macerację
Gentianae Radix (sito 0,5) 200 cz
Ethanolum (760 g/l) 676 cz
Aqua 323 cz
Gęstość: 0,906 – 0,923 g/ml
Zastosowanie: jako lek gorzki, w celu pobudzenia łaknienia; wydzielanie soków trawiennych (stomachicum, amarura)
Związki czynne: sekoirydoidy
Wykaz: -
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5 1,5 – 3,0
Tinctura Menthae piperitae – Nalewka miętowa
Synonim: krople miętowe.
Przezroczysta zielona ciecz o zapachu i smaku miętowym
Surowiec: Folium Menthae piperitae (liść mięty pieprzowej)
Otrzymujemy go poprzez wytrawianie etanolem 90 w stosunku 1+20
Przyrządza się ją: poprzez siedmiodniową macerację. Po przesączeniu i wyciśnięciu do gotowego preparatu dodaje się olejku miętowego (Oleum Menthae piperitae)
Menthae piperitae Folium (sito 3,15) 50 cz
Ethanolum (760 g/l) 927 cz
Aqua 73 cz
Menthae piperitae aetheroleum 50 cz
Gęstość: 0,830 – 0,860 g/ml
Zastosowanie: spazmolityczne, rozkurczowe, przeciwbólowe, stosuje sie w zaburzeniach przewodu pokarmowego
Związki czynne: olejek z mentolem
Wykaz: -
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 1,0 – 2,5 1,0 – 2,5
Tinctura Opii Simple – Nalewka z opium
Synonimy: Tinctura Opii, Tinctura Meconii, Laudanum liquidum
Brunatno czerwony płyn o zapachu opium
Surowiec: stężały sok mleczny maku lekarskiego (Papaver somniferum)
Otrzymujemy poprzez nacinanie niedojrzałych makówek maku lekarskiego
Przyrządza się ją poprzez siedmiodniową macerację
Opium Pulveratum 10,0
Aethanolum 95 34,0
Aqua purificata 66,0
Zastosowanie: przeciwbólowe, spazmolityczne, przeciwkaszlowe, lek na biegunki, bóle żołądka, bóle wątroby
Związki czynne: morfina (ok. 1%), kodeina, papeweryna
Wykaz: N
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,2 – 0,5 1,5
Dawki maksymalne: jednorazowa dobowa
Doustnie 1,5 5,0
Tinctura Rhei composita – Nalewka z korzenia rzewienia złożona
Synonimy: Nalewka rzewieniowa gorzka, Tinctura Rhei amara, Tinctura Rhei spirituosa
Czerwonobrunatna barwa, aromatyczny zapach i gorzki smak
Surowiec: Rhizoma Rhei (korzeń rzewienia), Rhizoma Calami (kłącza tataraku), Folium Menyanihidis (liście bobrka), Herba Absinthii (ziele piołunu)
Otrzymujemy poprzez wytrawianie etanolem 70
Przyrządza się ją poprzez siedmiodniową macerację
Rhizoma Calami (sito 0,28) 10 cz
Folium Menyanthidis (sito 0,28) 20 cz
Herba Absinthi (sito 0,28) 20 cz
Rhadix Rhei (sito 0,28) 100 cz
Ethanolum 95 676 cz
Aqua 324 cz
Gęstość: 0,903 – 0,926 g/ml
Zastosowanie: pobudza łaknienie, wspomaga wydzielanie soku żołądkowego, ściągające (garbniki), przeczyszczające (antrenoidy)
Związki czynne: garbniki (działanie ściągające), antrenoidy (działanie przeczyszczające
Wykaz: -
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 1,0 – 2,0
Tinctura Saponariae – Nalewka z korzenia mydlnicy
Jasnobrunatna, skłócona z wodą wydziela obfitą pianę
Surowiec: Radix Saponariae (korzeń mydlnicy)
Otrzymujemy poprzez wytrawianie etanolem 45 w stosunku 1+5
Przyrządza się ją poprzez: siedmiodniową macerację
Radix Saponariae (sito 1,6mm) 200,0
Aethanolum 95 459,0
Aqua prificata 541,0
Gęstość: 0,963 – 0,981 g/ml
Zastosowanie: wykrztuśne (preparat Pectosol), pianotwórcze (gaśnice, szampony)
Związki czynne: saponiny
Wykaz: -
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5 – 1,0
Tinctura Valerianae – Nalewka kozłkowa
Synonimy: Krople walerianowe, nalewka z kozłka
Ciemnobrunatna ciecz o charakterystycznym zapachu kwasu izowalerianowego
Surowiec: Radix Valerianae (korzeń kozłka lekarskiego)
Otrzymujemy poprzez wytrawienie etanolem 70 w stosunku 1+5
Przyrządza się ją: poprzez siedmiodniową macerację
Valerianae Radix (sito 0,5) 200 cz
Ethanolum (760 g/l) 676 cz
Aqua 324 cz
Gęstość: 0,898 – 0,916 g/ml
Zastosowanie: jako lek uspokajający, w bezsenności, nerwicy i histerii, wyciszające, nasenne
Związki czynne: olejek eteryczny, waltrot – tzw. związki irydoidowe
Wykaz: -
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5 – 1,0
Nalewki otrzymywane przez perkolację
Otrzymuje się nalewki z surowców silnie działających. Zwykle na 1 część surowca bierze się 10 części rozpuszczalnika.
Tinctura Adonidis vernalis titrata – Nalewka z ziela miłka wiosennego mianowana
Zielonobrunatna ciecz o gorzkim smaku i swoistym zapachu.
Surowiec: Herba Adonidis vernolis (mianowane ziele miłka wiosennego)
Otrzymujemy poprzez wytrawienie etanolem 70 w stosunku 1+5 do uzyskania wskazanego miana
Przyrządza się ją poprzez: perkolację
Herba Adonis Vernalis titrata (1,6) 100,0
Aethanolum 95 676,0
Aqua purificata 324,0
Gęstość: 0,888 – 0,908 g/ml
Zastosowanie: typu strofantyny na mięsień sercowy, moczopędne, uspokajające
Związki czynne: cymaryna, glikozydy nasercowe
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 1,0 3,0
Dawki maksymalne: jednorazowa dobowa
Doustnie 3,0 10,0
Tinctura Belladonnae – Nalewka z liści pokrzyku wilczej jagody
Oliwkowo zielona ciecz o słabo gorzkim smaku
Surowiec: Folium Balladonnae (liść pokrzyku)
Otrzymujemy poprzez wytrawianie etanolem 70 w stosunku 1+10
Przyrządza się ją przez: perkolację
Folium Balladonae (0,28) 100,0
Aethanolum 676,0
Aqua purificata 324,0
Gęstość: 0,888 – 0,908 g/ml
Zastosowanie: pobudzające na układ nerwowy, hamuje wydzielanie potu, śluzu, soku żołądkowego, przeciwbólowy, przeciwskurczowy
Związki czynne: alkaloidy: atropina, hioscyjamina
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,1 – 0,5 0,3 – 1,5
Dawki maksymalne: jednorazowa dobowa
Doustnie 1,0 3,0
Tinctura Cinchonae – Nalewka z kory chinowej
Synonimy: Tinctura Chinae
Brunatno czerwona ciecz o bardzo gorzkim smaku.
Surowiec: Cortex cinchonae (kora chinowa)
Otrzymujemy poprzez wytrawienie etanolem 70 w stosunku 1+5
Przyrządza się ją poprzez: perkolację
Cortex Cinchonae (0,28) 200,0
Aethanlum 95 675,0
Aqua purificata 324,0
Gęstość: 0,910 – 0,920 g/ml
Zastosowanie: jako środek gorzki (amarum) pobudza łaknienie, działa tonizująco, przeciwgorączkowo, jako lek gorzki żołądkowy, środek ściągający, ogólnie wzmacniający
Związki czynne: chinina, chinidyna
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5 – 1,0
Tinctura Cinchonae compositae – Nalewka z kory chinowej złożona
Synonimy: Tinctura Chinae compositae
Czerwonobrunatny płyn o aromatycznym zapachu gorzkim korzennym smaku.
Surowiec: Cortex cinchonae (kora chinowa), Pericarpium Aurantii Amara ( owocnia pomarańczy gorzkiej), Fructus Coriandri (owoc kolendry) i Radix Gentianae (korzeń goryczki).
Otrzymujemy poprzez wytrawienie etanolem 70 w stosunku
Przyrządza się ją poprzez: perkolację
Cortex cinchonae (sito 0,28) 100 cz
Fructus coriandri (sito 0,5) 20 cz
Pericarpium Aurantii Amara (sito 0,5) 40 cz
Radix gentianae (sito 0,5) 40 cz
Ethanolum 95 676 cz
Aqua 324 cz
Gęstość: 0,898 – 0,918 g/ml
Zastosowanie: jako środek gorzki (amarum) i aromatyczny pobudza łaknienie, ogólnie wzmacniający
Związki czynne: chinina, chinidyna
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5 – 1,0
Tinctura Convallariae – Nalewka z ziela konwalii
Brunatno zielonkawa ciecz o aromatycznym zapachu i gorzkim smaku
Surowiec: Herba convallariae (ziele konwalii)
Otrzymujemy poprzez wytrawiane etanolem 70 w stosunku 1+10 do uzyskania wskazanego miana
Przyrządza się ją poprzez: perkolację
Herba Convallariae titrata (3,2) 100,0
Aethanolum 95 676,0
Aqua purificata 324,0
Gęstość: 0,908 – 0,925 g/ml
Zastosowanie: słabe działanie moczopędne, stosowane w lekkich niedomogach serca, glikozydy kardenolidowe, jako lek nasercowy
Związki czynne: konwalatoksyna (działanie nasercowe)
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5 2,5
Dawki maksymalne: jednorazowa dobowa
Doustnie 1,5 5,0
Tinctura Digitalis purpureae titrata – Nalewka z liści naparstnicy purpurowej mianowana
Surowiec: Folium digitalis(liść naparstnicy purpurowej)
Otrzymujemy poprzez wytrawianie etanolem 70 w stosunku
Przyrządza się ją poprzez: perkolację
Folium Digitalis Purpureae titrata (1,6) 100,0
Aethanolum 95 676,0
Aqua purificata 324,0
Gęstość: 0,888 – 0,903 g/ml
Zastosowanie: powoduje wydajniejszą pracę serca, moczopędne, nasercowy
Związki czynne: purpurea – glikozyd
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5 2,5
Dawki maksymalne: jednorazowa dobowa
Doustnie 2,0 10,0
Tinctura Digitalis lanatae titrata – Nalewka z liści naparstnicy wełnistej mianowana
Surowiec: Folium Digitalis lanatae (liść naparstnicy wełnistej)
Otrzymujemy poprzez wytrawianie etanolem 70 w stosunku
Przyrządza się ją poprzez: perkolację
Folium Digitalis lanatae titrata (1,6) 40,0
Aethanolum 676,0
Aqua purificata 324,0
Gęstość: 0,890 – 0,908 g/ml
Zastosowanie: leczenie niedomóg serca mięśniowego, nasercowy
Związki czynne: glikozydy kordendidowe i lanatozydy
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5 2,0
Dawki maksymalne: jednorazowa dobowa
Doustnie 2,0 10,0
Tinctura Ipecacuanhae - Nalewka z korzenia ipekakuany (wymiotnicy)
Brunatna ciecz o gorzkim smaku.
Surowiec: Radix Ipecacuanhae (korzeń ipekakuany)
Otrzymujemy poprzez wytrawiane etanolem 70 w stosunku 1+10
Przyrządza się ją poprzez: perkolację
Radix Ipecacuanhae titrata (sito 0,28) 100 cz
Ethanolum 95 676 cz
Aqua 324 cz
Gęstość: 0,885 – 0,905 g/ml
Zastosowanie: silnie drażni błony śluzowe, działanie wykrztuśne, większe dawki powodują wymioty (emeticum)
Związki czynne: alkaloidy (emetyna, cafelina, psychotryna)
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,3 – 0,5 1,0
Dawki maksymalne jednorazowa dobowa
Doustnie 1,0 4,0
Tinctura Lobeliae - Nalewka z ziela lobelii
Oliwkowo brunatna ciecz o ostrym smaku.
Surowiec: Herba Lobaliae (ziele lobelii)
Otrzymujemy poprzez wytrawiane etanolem 70 w stosunku 1+6
Przyrządza się ją poprzez perkolację
Herba lobeliae (sito 1,6) 100 cz
Ethanolum 95 406 cz
Aqua 194 cz
Gęstość: 0,901 – 0,911g/ml
Zastosowanie: lek pobudzający ośrodek oddechowy oraz w dychawicy oskrzelowej, stosuje się często z lekami nasercowymi
Związki czynne: lobelina, lobelanina
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,3 – 0,5 1,5
Dawki maksymalne jednorazowa dobowa
Doustnie 1,0 3,0
Tinctura Strychni – Nalewka z nasion kulczyby
Synonimy: Tinctura Nucis vomicae
Surowiec: Semen Strychni (nasiona kulczyby)
Otrzymujemy poprzez wytrawianie etanolem 70 w stosunku
Przyrządza się ją poprzez perkolację
Semen strychni (sito 0,5) 100 cz
Ethanolum 95 676 cz
Aqua 324 cz
Gęstość: 0,893 – 0,908 g/ml
Zastosowanie: tonizujące ośrodkowy układ nerwowy i krążenie, jako gorycz pobudzająca łaknienie
Związki czynne: strychnina, brucyna
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,25 – 0,4 0,75
Dawki maksymalne jednorazowa dobowa
Doustnie 1,0 3,0,
Tinctura Tormentillae – Nalewka z kłączy pięciornika (kurzego ziela)
Czerwonobrunatna ciecz o cierpkim smaku i słabo aromatycznym zapachu.
Surowiec: Rhizoma Tormentillae (kłącze pięciornika)
Otrzymujemy poprzez wytrawiane etanolem 70 w stosunku 1+5. Preparat ten przyrządza sie z surowca krajowego
Przyrządza się ją poprzez perkolację
Rhizoma Tormentillae (sito 0,5) 200 cz
Ethanolum 95 676 cz
Aqua 324 cz
Gęstość: 0,905 – 0,925 g/ml
Zastosowanie: lek ściągający (adstringens), stosowany w płukaniu jamy ustnej i pędzlowaniu dziąseł, w kąpielach ściągających
Związki czynne: garbniki katechinowe
Wykaz: B
Dawki zwykle stosowane: jednorazowa dobowa
Doustnie 0,5 – 1,0
Na błony śluzowe 5,0 – 100,0 %