Rozwój w kontekscie rodziny.

Dlaczego rodzina jest ważnym środowiskiem, ktory ma istotny wpływ na rozwój psychiczny człowieka?

1. Jak ewaluowało pojęcie rodzny?

2. Jak ujmuje się to środowisko współecznie?

3. Jak wygląda struktura PRAWIDŁOWEJ, NORMALNEJ, ZDROWEJ rodziny.

4. Rodzina wg Warchila, Wildangiera, czy kogoś tam...

Ad.1

Dwie cechy dawniejszego rodziny:

- rodzichna jako środowisko wychowawcze dzieci i młodzieży, uważano że dorosły jest już wychwany i funkcjonuje prawidlowo. Jest tryb jednokierunkowy, bo to rodzic wpływa na dziecko. Dziecko to bierny odbiorca wpływu dorosłych. Brak wpływów zwrotnych.

- rodzine traktuje sie jako srodowisko rozwoju (nie tyle wychowania). Istnieje dwukierunkokwy wpływ. Rodzice oddzaiłują na dzieci, i dzieci na rodziców. Rodzina traktowana jako zbiór jednostek o różnych cechach. To jak zachowuje sie jednostka, przypisuje sie to z kontaktu z innymi. Rodzine traktuje sie jako kontekst rozwoju.

Systemowe ujęcie rodziny.

3 podstawowe zasady:

1. Jezeli przyjemy, ze rodzina jest sytemem to:

- całościowość - roodzina jest czyms wiecej niż tylko sumą części. (Obojętnie w którym punkcie zacznie dziać się coś złego to i tak nawala caly system) np. zmiany u rodziców przenoszone są na inne podsystemy.

- cyrkularność

SCHEMAT gdzie kazdy wplywa na kazdego , we wszystkich konfiguracjach.

Jesli np matka jest zdenerwowana, napieta po klótniach z mezem, moze byc zimna w stosunku do dziecka.

Jesli jest konflikt miedzy rodzenstwem to rodzice tez to odczuwaja. Zawsze konflikty w rodzinie odbijaja sie na wszystkich czlonkach.

TERAPETA widzac zle zachowania miedzy rodzicem a dzieckiem zawsze MUSI zajac sie relacja miedzy malzonkami.

Nie ujmuje sie w sposob liniowy ( przyczyna -> skutek ) [zabieg terapeutyczny wtedy jest nieskuteczny]. Im bardziej kogos obwiniamy tym bardziej pogarsza sie stytuacja - obwiniany sie broni , najczesciej ucieka w agresje. Dlatego zmieniono z linearnego na cylkuralny.

Nie mozna wyróżnić jednego winnego, bedzie odbijanie pileczki ( ty jestees winny , ale ja robie tak bo Ty robisz .... )

przyklad: kobieta gdera wiec facet ucieka z domu - wraca wiec ona znow gdera ze go nie bylo itd...

co zrobic stosujac zasade cyrkularnosci ?

trzeba wprowadzic pozytywna zmiane w to bledne kolo jakie wystepuje. Terapeuta patrzy ktora osoba jest silniejsza, w powyzszym przykladzie prosi mezczyzne zeby siedzial w domu, tlumaczac ze tym sposobem zona bedzie spokojniejsza

< sarkazm i ironia sa forma agresji, wychowawcy nie powinni stosowac w stosunku do mlodziezy zwlaszcza dorastajacej i plci meskiej. Sarkazm porusza delikatne struktury osobowosciowe, przyklad o uczniu ktory uderzyl nauczyciela >

- ekwifinalizm

pani powiedziala "o tym sobie podarujemy " :D

Mezczyzna ma problemy z okazywaniem uczuc, okazuja je w sposob konkretny. z bad. cierpialkowskiej wynika ze mezczyzni nie roznia sie w ilosci przezywanych uczuc ale umiejetnosciami przejawiania.

syt. maz nie ujawnia swoich uczuc, kobieta mysli ze skoro nie ujawnia tzn ze nie czuje; czuje sie odrzucona. W konsekwencji kobieta okazuje niechęć w stosunku do meza, w nim rosnie niepokój wiec jeszcze bardziej nie potrafii okazac uczuc. Itd.. bledne kolo.

Moze dojsc do rozbicia bardzo dobrych zwiazków/malzenstw.

podejscie systemowe - zachowanie czlowieka jest zdeterminowane kontekstem powiazan z otoczeniam.

PODSTAWOWE PODSYSTEMY

kryterium : wg pokolen, wg płci (M/K), wg. zainteresowań, wg. funkcji / roli jaka sie pelni w danym systemie

wg. funkcji / roli jaka sie pelni w danym systemie:

MAŁŻENSKI - partnerstwo

RODZICIELSKI - jako jedyny ma char. wychowawczy.

RODZEŃSTWA - partnerstwo

Relacje miedzy malzonkami nie moga byc wychowawcze. Musi byc partnerstwo. Mąż nie moze wychowywac żony, musi traktowac ja na równi i odwrotnie.

Tak samo miedzy rodzenstwem, relacje nie moga byc wychowawcze. Dziecko wychowujace bedzie obciazone. Jedynie funkcja wychowujaca moze byc w podsystemie rodzicielskim.

KAŻDY POWINIEN BYĆ TYM W RODZINIE NA KOGO WSKAZUJE JEGO FUNKCJA.

Przechodzenie na "Ty" z dzieckiem juz wskazuje na zaburzenia struktury rodziny. Dziecko nie moze miec pozycji rodzica. Rodzic zrzeka sie tym samym roli rodzicielskiej - bycia odpowiedzalnym. Partnerwo moze byc miedzy dzieckiem a rodzicem ale tylko od warunkiem ze pozycje nie sa zaburzone, rodzic slucha dziecka pozwala mu o wielu rzeczach decydowac, ale w sytuacjach waznych problemow zyciowych rodzic jest autorytetem.

Salwador Minnchin - wprowadził pojęcie GRANIC ZEWNĘTRZNE - reguły kto i jak uczestniczy w danymy podsystemie. Wróżnił 3 formy granic - KLAROWNOŚĆ GRANIC PODSYSTEMU:

a. sztywne -nie właściwe- autorytaryzm "ja tu jestem rodzicem ja tu rządzę"

b. KLAROWNE (prawidłowe) - jestem przyjacielem, ale również rodzicem. Dziecko jest dzieckiem w tej relacji nie jest obciazone funkcja wychowawczą.

c. splatane lub zatarte - nie właściwe - koleżeńskie relacje pomiędzy rodzicami, a dziećmi np. przechodzenie na TY.

Dorosłe dzieci najczesciej przenosza wzór schematu na swoje rodziny.

Gdy ojciec lub matka nie wie jak ma pełnić rolę to reguły nie sa klarowne. Np matka obciąża córkę obowiązkami.

z pkt widzenia nauczyciela gdy on widzi np że uczeń śpi na lekcjach nie powinien krzyczen ale zastanowić się co sie dzieje w systemie rodzinnym ucznia.

Wyróżnił on też GRANICE WEWNĘTRZNE.

Bogdan Debarbaro wyróźnił typy rodzin:

zwykłe - klarowne granice

splątane - granice rozmyte i pomieszane

niezwiązane - brak więzi emocjonalnej , najczęściej gdy występuje autorytaryzm rodziców.

Jeden z badaczy opisał normę funkcjonowania rodziny:

norma : CECHY ZROWEGO FUNKCJONOWANIA RODZINY

III wymiary

kontinuum

prawidlowe funkcjonowanie <------> dysfunkcjonalne

Stosunki międzyosobowe charakteryzujące zdrową rodzinę

-koncepcja L. Barnhilla

Indywiduazji VS Wplatanie w sieć ( Np matka dzialajaca dla wszystkich a nie dla siebie)

Wzajemność VS Izolacja

Plastyczność VS Sztywność

Stabilność VS Stabilizacja

Jasna VS Zdeformowana percepcja

Jasna VS Niejasna/zaburzona komunikacja.

Wzajemność (wymienność) ról VS niejasne role lub konflikt ról (mylone z demokratycznym modelem rodziny)

W rodzinie każdy jasno powinien mieć wyznaczone role, zadania i prawa.

Jasne VS niejasne (mające wyłomy) granice między pokoleniami

Rodzice sa odpowiedzialni za prawidlowy rozwój dziecka tj. za to zeby miało prawidłowe doświadczenia dzięki odpowiednim strukturom w dobrze funkcjonującej rodzinie.

Jako dorosły już sam jest odpowiedzialny za swój dalszy rozwój.

Zmiany w funkcjonowaniu rodziny w dzisiejszych czasach.

Egocentryzacja członków - zwłaszcza os. dorosłych. " im wiecej skupisz sie na sobie tym lepszy Twój rozwój"

Infantylizacja dorosłych i przyzwolenie na nia, a wymaganie dojrzałości od młodszych pokoleń.

zagrożenia:

Osłabianiee i patologizacja rodziny

Podleganie manipulacji spolecznej

Popularyzowanie innych form zycia społecznego

ROZWOJOWA WARTOŚCIA DLA JEDNOSTKI JEST UMIEJESTNOŚC ZYCIA (ROZWOJU) Z 1 PARTNEREM JAKIEGO SIE WYBIERA, A NIE CIAGLA ZMIANA PARTNERÓW.

ROZWOJ WYMAGA WYSIŁKU.

Źródła zagrożeń:

Niedostatek wartościowych wzorów indentyfikacyjnych do pełnienia ról.

Niestabilność środowisk zwłaszcza rodziny.

Eksplozja informatyczna (bombardowani jestesmy informacjami a nie jestesmy przygotowani by selekcjonowac wlasciwie)

Brak czasu na opracowywanie danych tworzących nasze doświadczenie indywidualne. (szybkie tempo zycia)

Stymuluje siee do nierozwojowej aktywnosci (robienie wszystkiego na raz)