Na wytrwałość w działaniu można patrzeć z trzech perspektyw:

1. z perspektywy dyspozycyjnej (osobowościowej), w której wytrwałość jest cechą podmiotu odpowiedzialną za kontynuowanie działania, niezależnie od kontekstu sytuacyjnego

2. z perspektywy sytuacyjnej, w której wytrwałość jest cechą zachowania, determinowaną wyłącznie przez czynniki zewnętrzne

3. z perspektywy, w której wytrwałość jest pewną formalną cechą zachowania, determinowaną zarówno przez czynniki zewnętrzne (sytuacyjne) jak i wewnętrzne (osobowościowe)

Z wytrwałością w działaniu mamy do czynienia wtedy, gdy wykonanie zadania wiąże się z koniecznością przezwyciężenie doświadczanego dyskomfortu, który może wynikać z konieczności opierania się atrakcyjnej pokusie, przezwyciężenia chęci porzucenia działania lub też innych przeszkód na drodze do realizacji celu

Cztery fazy działania wg Gollwitzera:

1. faza przeddecyzyjna – następuje rozważanie pragnień i zadań, a na koniec sformułowanie realizacji określonej aktywności

2. faza przeddziałaniowa – tworzony jest plan działania

3. faza działania – podmiot podejmuje działania zmierzające do realizacji zamiaru. Faza ta trwa do momentu osiągnięcia celu, bądź stwierdzenia, że cel jest poza zasięgiem.

4. faza podziałaniowa – podmiot dokonuje oceny, w jakim stopniu wynik, który osiągnął pokrywa się z zamierzeniami

Symulacje mentalne – reprezentacje imitujące zdarzenia lub ich serie. Polegają na wizualizacji przyszłości, a następnie na regulacji zachowania w taki sposób, by wyobrażone scenariusze zdarzeń lub przyszłych stanów zostały zrealizowane.

Trzy podstawowe rodzaje symulacji mentalnych wg Taylor:

a) symulacja wyniku (wyobrażenia końcowego stanu aktywności)

b) symulacje procesu (przedstawienie w wyobraźni operacji, po kolei czynności zapewniających wynik)

c) ruminacje (powracające myśli na temat porażek)

Eksperyment Mischel, Patterson, 1978

Testowano zdolność przezwyciężenia przez dzieci chęci zjedzenia cukierka znajdującego się w ich polu percepcyjnym. Koncentracja na informatyczno-ikonicznym wymiarze cukierka (na papierku) zwiększała prawdopodobieństwo oparcia się pokusie. Natomiast skupienie się na aspekcie emocjonalno-konsumacyjnym (smak, zapach cukierka) utrudniało odroczenie gratyfikacji.

Symulatywność mentalna (Jarczewska-Gerc, 2009) – osobnicza tendencja do wyobrażeniowego myślenia o celach w sposób wynikowy versus procesualny. Osoby o procesualnym typie symulatywnośći mentalnej skupiają się na wyobrażaniu sobie działań a osoby o wynikowym typie koncentrują się głównie na wynikach aktywności - pozytywnych lub negatywnych.