Krzysztof Rajda Data ćwiczenia :28.02.2012
Zbigniew Kosar
Kamil Czerny
Tomasz Brachaczek
WBMiI
Studai Stacjonarne
MiBM
Sprawozdanie nr 1
Temat: Pomiar lepkości cieczy wiskozymetrem Höpplera
1.Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia było zapoznanie się z jedną z czterech podstawowych metod pomiaru współczynnika lepkości w postaci metody Stokesa oraz wpływem jaki wywierają na jego wartości zmiany temperatury.
2.Lepkość
Lepkość zwana inaczej tarciem wewnętrznym jest zjawiskiem wpływającym w bardzo istotny sposób zarówno na przepływ cieczy .. Termin „tarcie wewnętrzne” wiąże się z tym, że jeżeli w przemieszczaniu się ciał stałych siły tarcia istnieją tylko na ich powierzchniach zewnętrznych, to w cieczach wpływ lepkości ujawnia się w całej ich objętości. Współczesne pojmowanie zjawiska lepkości zawdzięczamy Izaakowi Newton’owi, który w 1687, sformułował prawo zwane współcześnie prawem tarcia Newtona
Określa ono iż naprężenia styczne t wywołane przepływem są wprost proporcjonalne do prędkości ścinania . Współczynnikiem proporcjonalności tej zależności a zarazem miarą zjawisk lepkościowych jest współczynnik (dynamniczny) lepkości .
Zgodnie z prawem Stokesa, prędkość opadania kulki w cieczy jest proporcjonalna do lepkości cieczy. Mierząc czas opadania kulki na ściśle odmierzonym odcinku rury obliczymy współczynnik lepkości dynamicznej:
-dynamiczny współczynnik lepkości ;
- gęstość materiału kulki ;
gęstość badanej cieczy;
współczynnik proporcjonalności, zwany stałą kulki
-czas opadania kulki na ustalonej długości drogi;[s]
3.Skład stanowiska pomiarowego
W skład stanowiska pomiarowego wchodzi wiskozymetr Höpplera, ultratermostat i stoper oraz areometr, służący do zmierzenia gęstości badanej cieczy.
Wiskozymetr Höpplera składa się z nachylonej do pionu pod kątem 10° rurki szklanej (1), otoczonej płaszczem wodnym (2), wyposażonym w grzałkę elektryczną (3). Takie umieszczenie rurki umożliwia zmiany temperatury badanej cieczy i utrzymywanie jej na stałym poziomie w czasie pomiaru (w przypadku zastosowania termostatu połączonego z płaszczem wodnym). Rurka pomiarowa wyposażona jest w gwintowane pokrywy (4) i (5), umożliwiające jej napełnianie oraz wprowadzenie kulki (6). Całość zamocowana jest do statywu (7) za pomocą przegubu (8). Umożliwia to obrót rury pomiarowej o 180°. Trzpień (9) służy do ustalenia położenia początkowego. Warunkiem prawidłowego pomiaru jest dokładne wypoziomowanie przyrządu za pomocą śrub (10).
4.Obliczenia dla temperatury 22,5 [C]
Średni czas opadania kulki na ustalonej długości drogi
Współczynnik lepkości dynamicznej
Współczynnik lepkości dynamicznej odczytany z tablic
Błąd względny pomiaru współczynnika lepkości dynamicznej
Współczynnik lepkości kinematycznej obliczeniowy
Współczynnik lepkości kinematycznej tablicowy
Błąd względny pomiaru współczynnika lepkości kinematycznej
5.Tabela wyników obliczeń
Badana ciecz:H2O |
Lp. |
- |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
6.Wnioski
Wraz ze wzrostem temperatury wody współczynnik lepkości dynamicznej maleje. Efekt ten związany jest z tym, że przemieszczanie się cząsteczek w objętości cieczy jest uwarunkowane posiadaniem przez nie odpowiednio dużej energii wystarczającej do pokonania ograniczających ją oddziaływań międzycząsteczkowych i umożliwiającej zmianę położenia. Uzyskanie tej energii jest możliwe właśnie dzięki wzrostowi temperatury. W rezultacie, im wyższa temperatura, tym bardziej swobodny staje się ruch cząsteczek, a w konsekwencji współczynnik lepkości maleje .