Mieniem jest własność i inne prawa majątkowe.

§ 1Własność i inne prawa majątkowe, stanowiące mienie państwowe, przysługują Skarbowi Państwa albo innym państwowym osobom prawnym.
§ 2. Uprawnienia majątkowe Skarbu Państwa względem państwowych osób prawnych określają odrębne przepisy, w szczególności regulujące ich ustrój.

Rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Art. 47
§ 1. Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.
§ 2. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.
§ 3. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Nieruchomościami rolnymi (gruntami rolnymi) są nieruchomości, które są lub mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.

Podział nieruchomości- nieruchomość gruntowa, n.lokalowa. n.budynkowa,n.lokalowa,n.rolna

ART. 4

1) nieruchomości gruntowej – należy przez to rozumieć grunt wraz z częściami

składowymi, z wyłączeniem budynków i lokali, jeżeli stanowią odrębny

przedmiot własności;

2) zasobie nieruchomości – należy przez to rozumieć nieruchomości, które stanowią

przedmiot własności Skarbu Państwa, gminy, powiatu lub województwa

i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste, oraz nieruchomości będące

przedmiotem użytkowania wieczystego Skarbu Państwa, gminy, powiatu

lub województwa;

3) działce gruntu – należy przez to rozumieć niepodzieloną, ciągłą część powierzchni

ziemskiej stanowiącą część lub całość nieruchomości gruntowej;

3a) działce budowlanej – należy przez to rozumieć zabudowaną działkę gruntu,

której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie

w urządzenia infrastruktury technicznej umożliwiają prawidłowe

i racjonalne korzystanie z budynków i urządzeń położonych na tej działce;

3b) zbywaniu albo nabywaniu nieruchomości – należy przez to rozumieć dokonywanie

czynności prawnych, na podstawie których następuje przeniesienie

własności nieruchomości lub przeniesienie prawa użytkowania wieczystego

nieruchomości gruntowej albo oddanie jej w użytkowanie wieczyste;

4) poprzednim właścicielu – należy przez to rozumieć osobę, która została pozbawiona

prawa własności nieruchomości wskutek jej wywłaszczenia albo

przejęcia na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu terytorialnego

na podstawie innych tytułów;

5) planie miejscowym – należy przez to rozumieć miejscowy plan zagospodarowania

przestrzennego, o którym mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym;

6) wycenie nieruchomości – należy przez to rozumieć postępowanie, w wyniku

którego dokonuje się określenia wartości nieruchomości;

6a) określaniu wartości nieruchomości – należy przez to rozumieć określanie

wartości nieruchomości jako przedmiotu prawa własności i innych praw do

nieruchomości;

7) powszechnej taksacji nieruchomości – należy przez to rozumieć wycenę nieruchomości,

w wyniku której następuje ustalenie wartości katastralnej nieruchomości;

8) szacowaniu nieruchomości – należy przez to rozumieć czynności związane z

określaniem wartości nieruchomości;

9) właściwym organie – należy przez to rozumieć starostę, wykonującego zadanie

z zakresu administracji rządowej, w odniesieniu do nieruchomości

stanowiących własność Skarbu Państwa oraz organ wykonawczy gminy,

powiatu i województwa w odniesieniu do nieruchomości stanowiących odpowiednio

własność gminy, powiatu i województwa;

9a) samorządowej osobie prawnej – należy przez to rozumieć osoby prawne

powoływane lub tworzone przez organy jednostek samorządu terytorialnego;

9b) jednostce samorządu terytorialnego – należy przez to rozumieć gminę, powiat

lub województwo;

9b1) staroście – należy przez to rozumieć również prezydenta miasta na prawach

powiatu;

9c) właściwym urzędzie – należy przez to rozumieć starostwo powiatowe, w

którym wykonywane są zadania z zakresu administracji rządowej dotyczące

gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa, albo odpowiednio urząd

gminy, starostwo powiatowe lub urząd marszałkowski, w których prowadzone

są sprawy gospodarki nieruchomościami stanowiącymi własność jednostek

samorządu terytorialnego;

9d) radzie lub sejmiku – należy przez to rozumieć radę gminy lub radę powiatu

oraz sejmik województwa;

10) jednostce organizacyjnej – należy przez to rozumieć państwową lub samorządową

jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej;

11) opłacie adiacenckiej – należy przez to rozumieć opłatę ustaloną w związku

ze wzrostem wartości nieruchomości spowodowanym budową urządzeń infrastruktury

technicznej z udziałem środków Skarbu Państwa, jednostek

samorządu terytorialnego, środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej

lub ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi, albo opłatę

ustaloną w związku ze scaleniem i podziałem nieruchomości, a także podziałem

nieruchomości;

12) spółce – należy przez to rozumieć spółkę akcyjną lub spółkę z ograniczoną

odpowiedzialnością;

13) osobie bliskiej – należy przez to rozumieć zstępnych, wstępnych, rodzeństwo,

dzieci rodzeństwa, małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione

oraz osobę, która pozostaje ze zbywcą faktycznie we wspólnym pożyciu;

14) standardach zawodowych – należy przez to rozumieć reguły postępowania

przy wykonywaniu zawodu rzeczoznawcy majątkowego, pośrednika w obrocie

nieruchomościami, zarządcy nieruchomości, ustalone zgodnie z przepisami

prawa;

15) organizacjach zawodowych – należy przez to rozumieć utworzone, zgodnie

z przepisami o stowarzyszeniach, stowarzyszenia i związki stowarzyszeń

zrzeszające osoby zawodowo wykonujące czynności odpowiednio rzeczoznawcy

majątkowego, pośrednika w obrocie nieruchomościami lub zarządcy

nieruchomości;

©Kancelaria Sejmu s. 5/5

16) nieruchomości podobnej – należy przez to rozumieć nieruchomość, która

jest porównywalna z nieruchomością stanowiącą przedmiot wyceny, ze

względu na położenie, stan prawny, przeznaczenie, sposób korzystania oraz

inne cechy wpływające na jej wartość;

17) stanie nieruchomości – należy przez to rozumieć stan zagospodarowania,

stan prawny, stan techniczno-użytkowy, a także stan otoczenia nieruchomości,

w tym wielkość, charakter i stopień zurbanizowania miejscowości, w

której nieruchomość jest położona;

18) łączności publicznej – należy przez to rozumieć infrastrukturę telekomunikacyjną

służącą zapewnieniu publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych

w rozumieniu przepisów prawa telekomunikacyjnego.

Ewidencja gruntów i budynków (kataster nieruchomości) - jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami.

Jednostka ewidencyjna - obszar gruntów położonych w granicach administracyjnych gminy,
a jeżeli w skład gminy wchodzi miejscowość o statusie miasta albo wyodrębnionej dzielnicy - również w granicach administracyjnych miasta lub wyodrębnionej dzielnicy. Jednostki ewidencyjne z uwagi na duże obszary, jakie zajmują, a więc i utrudnienia w technice zakładania i prowadzeni ewidencji gruntów, zostały podzielone na obręby.

Obręb - podstawowa jednostka powierzchniowa, dla której sporządza się odrębny operat ewidencyjny. Obszar obrębu tworzą powierzchnie wszystkich działek ewidencyjnych wchodzących w jego skład, a jego granice na obszarach wiejskich powinny być zgodne
z granicami wsi, miejscowości, sołectw.

Działka ewidencyjna - ciągły obszar gruntu, położony w granicach jednego obrębu, jednorodny ze względu na stan prawny, wydzielony z otoczenia za pomocą linii granicznych.

7. grup użytków gruntowych:

1.rolne:

• grunty rolne R, sady S, łąki trwałe Ł, pastwiska trwałe Ps, grunty rolne zabudowane B-R, B-Ł, B-Ps

• grunty pod stawami Wsr, rowy W,

2.leśne oraz zadrzewione zakrzewione:

• lasy Ls,

• grunty zadrzewione i zakrzewione,

3.zabudowane i zurbanizowane:

• tereny mieszkaniowe B, tereny przemysłowe Ba, inne tereny zabudowane Bi, zurbanizowane tereny niezabudowane Bp, tereny rekreacyjne wypoczynkowe Bz,

• użytki kopalne k

• tereny komunikacyjne: drogi (dr), tereny kolejowe, inne tereny komunikacyjne,

4.użytki ekologiczne E

5.nieużytki N

6.grunty pod wodami

• morskimi wewnętrznymi Wm, powierzchniowymi płynącymi Wp, powierzchniowymi stojącymi Ws,

7.tereny różne Tr.

1. Operat ewidencyjny.

Operat ewidencyjny – składa się z map, rejestrów, dokumentów uzasadniających wpisy do tych rejestrów.

Częściami składowymi operatu ewidencyjnego są:

1. operat geodezyjno-prawny – zawierający zbiór dowodów uzasadniających wpisy do komputerowych baz danych ewidencyjnych, składa się z następujących części:

• zbioru dokumentów stanu prawnego nieruchomości

• geodezyjnych dokumentacji technicznych

• zbioru dokumentów zawierających dane opisowe budynków i lokali

1. operat opisowo-kartograficzny – zawierający uporządkowane komputerowe wydruki raportów podstawowych i pomocniczych oraz numerycznej mapy ewidencyjnej

Raport – zbiór informacji liczbowych tworzonych na podstawie komputerowych BD

Podstawowe raporty obrazujące dane ewidencyjne:

1. rejestr gruntów

2. rejestr budynków

3. rejestr lokali

4. kartoteka budynków

5. kartoteka lokali

6. mapa ewidencyjna

Pomocnicze raporty tworzone na podstawie basy danych ewidencyjnych:

1. zestawienie gruntów

2. wykaz gruntów

3. wykaz lokali

4. wykaz budynków

5. skorowidz działek

6. wykazy:

   • podmiotów ewidencyjnych

   • osób, jednostek organizacyjnych

   • dzierżawców gruntów

Budynek –obiekt budowlany który jest budynkiem w rozumieniu standardowej klasyfikacji i nomenklatury wprowadzonych na podstawie ustawy z 29.07.1995 o statystyce publicznej

Lokal—samodzielny lokal mieszkalny lub lokal no innym przeznaczeniu w rozumieniu przepisów ustawy z 29.07.1994 o własności lokali

Dzierżawa – korzystanie z nieruchomości i pobieranie pożytków. Główną formą nabycia tego prawa jest umowa.

Najem – prawo podobne do dzierżawy, z tym że przedmiotem najmu są zazwyczaj budynki
i lokale, a dzierżawy nieruchomości gruntowe

Posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).

OGRANICZONE PRAWA RZECZOWE - prawa na rzeczy cudzej .Zapewniają one uprawnionemu tylko ściśle określony zakres uprawnień względem rzeczy, tzn. władza uprawnionego ogranicza się do tych uprawnień, jakie są przyznane przez ustawodawcę.
Uprawnienia składające się na treść każdego z tych praw są w kodeksie cywilnym lub
w ustawach szczególnych ściśle określone, przy czym ich zestaw, jak i zakres jest większy niż ten, który składa się na prawo własności.
Obowiązuje zasada zamkniętej listy / numers clausus / tych praw, która oznacza, że zainteresowani mogą ustanawiać tylko takie ograniczone prawa rzeczowe, jakie są przewidziane w kodeksie cywilnym lub ustawach szczególnych.
Prawami rzeczowymi ograniczonymi są wyłącznie:
- użytkowanie;
- służebność;
- zastaw;
- własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego;
- spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego;
- prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej;
- hipoteka

Użytkowanie wieczyste – jest to prawo pośrednie między prawem własności oraz prawami ograniczonymi. Tryb ustanawiania tego praw wymaga zawarcia umowy notarialnej oraz dokonania wpisu do księgi wieczystej. Prawo to jest czasowe, zbywalne, dziedziczne i odpłatne. Jego podmiotami mogą być osoby fizyczne lub prawne, a przedmiotami nieruchomości komunalne lub SP.

Użytkowanie oznacza użytkowanie rzeczy i pobieranie z nich pożytków

.