Jama ustna- pierwszy odcinek przewodu pokarmowego i oddechowego
Jama ustna: zeby,jezyk, blona sluzowa,receptory na jezyku(odbieranie bodzcow),gruczoly. Czujemy bodzce: -termiczne -mechaniczne - smakowe bólowe
Jama ustna -carum oris
Ograniczenia PRZÓD-szpara ustna (szczelina miedzy warga dolna a gorna)
TYŁ- ciesn gadzieli BOK-policzki\ GORA-podniebienie DÓL-dno jamy ustnej
Jama ustna dzieli sie na: -przedsionek jamy ustnej (od warg do zebow i wyrostkow zebodolowych) -jama ustna wlasciwa (przy zamknietych ustach wypelnia ja jezyk)
Przedsionek vestibulum
wagi -twor miesniowy(mies.okrezny ust) z zew.pokryte skora wew.błona sluzowa; czerwien wargowa pokryta cienka warstwa skory, rynienka wargowa
policzek - twor miesniowy (mies policzkowy) pokryte skora i blona sluzowa na wysokosci trzonowcow gornych znajduje sie brodawka przyusznicy
Prezdsionek j. ustnej: -sklepienie przedsionka -twory stale : wedzidelko wargi dolnej i gornej -ujscie slinianki przyusznej,brodawka przyusznicy -błona sluzowa
Cieśń gardzieli: od dolu nasada jezyka od gory tylni brzeg podniebienia miekkiego z języczkiem z boku 2 migdalki podjęzykowe
Podniebiennie: -mikkie -twrade (przez srodek wal podniebienny z szfem podniebiennym bodawki przysieczne,fałdy podniebienne poprzeczne (3-4) tworza szorstkowatosc i pomagaja rozdrobnic pokarm) -dolki podniebienne
Palatum- podniebienie
Dno jamy ustnej: -wyscielone b.sluzowacieniutka -sploty zylne -2 faldy podjezykowe zakonczone mieskiem jezykowym -wedzidelko jezyka -blona sluzowa ma kilka warstw
Podział orbana -strefazujaca(dziaslo,podniebiennie twarde -strefa wyscielajaca(wargi policzki dno j.ustnej) -strefa specjalna (jezyka)
Jezyk-liqua twor miesniowy nasada trzon koniec jezyka str.grzbietowa brzegi,pow pod jezykowa
Pow pod jezykowa-gładka,lsniaca, cienka blona sluzowa,wedzidelko jezyka,2 faldy strzepiaste pod bl.śluzowa liczne sploty naczyniowe
nasada:Tkanka limfatyczna-mogdalek jezykowy, zgrubienia faldowe pow.nasady jezyka
trzon:Bruzda grnaiczna V(szczyt do tylu) Brodawki okolone okolo 12 zawieraja kubki smakowe, Bruzda posrodkowa jezyka , Brodawki nitkowate jest ich najwiecej nie maja kubkow smakowych pelnia funkcje mechaniczne
brodawki lisciaste i grzybowate maja kubki smakowe
Brodawki rodzaje:okolone- najwiecej ich maja funkcje smakowe,lisciaste-maja funkcje smakowe,grzybowate-maja funkcje smakowe,nitkowate - nie maja f.smakowej brak kubkow smakowych
Budowa jezyka-miesnie wew. podluzne poprzeczne i pionowe -miesnie zew
Jezyk - siatka mkiesniowa na srodku przegroda jezyka
Funkcje jezyka-smakowa -do pobierania pokarmu -przy ssaniu –zujaca -mieszania ze slina pokarmu –fonetyczna -ochronna (TK.limfatyczna)
W blonie sluzowej jezyka rozsiane gruczoly slinowe
Gruczoly jamy ustnej sa sluzowe, slinowe,łojowe
charakter:sluzowy mieszane surowiczy
ślinianki:(3) -przyuszna najwieksza charakter surowiczyw dole zuchwy pokrywa nieco galaz zuchwy dodatkowe zdazaja siie przyuszne na wysokosci 1-2 trzonowca gornego -podzuchwowa pod dnem jamy ustnej duzy wydzielanie mieszanena miesku jezykowym uchodzi -podjezykowe-na miesku jezykowo-gnykowym
male gruczoly fałdy pod jezykow i duze gruczoly na miesku zuchwowym
Gruczoly produkuja sline okolo 1-1,5 litrra dziennie
czysty sluzo na podniebieniu i koncu jezyka
Ph lekko kwasne okolo 6,8-6,7
Brak sliny -nadmierna prochnica -problem z formowaniem kesa pokarmowego problem z mowa 99% sliny woda 1% substancje organiczne sub nieorganiczne substancje komorkowe
1.sub organiczne:bialka aminokwasy wiatminy hormony enzymy immunologlobiny substancje specyficzne dla okreslania grupa krwi ,mucyna (za sliskosc) enzym amelaza trwai węglowodany ,lizozyn niszczy bakterie
2.sub nieorganiczne
kationy(+) wapnia,magnezu,miedzi,sodu,potasu,zelazo,aniony(-) fosforany chlorki, fluorki,elektometalazy- schorzenia z przyczyn sub nieorganocznych
3.elementy komorkowe bakterie nablonek zluszczony limfocyty leukocyty
Znaczenie: sliny zwilzanie blony sluzowej, zwilzanie kesa pokarmowego,f zwilzajaca,f odpornosciowa, f trawienna
Funkcie Jamy ustnej
-pobieranie pokarmu Funkcja pokarmoweg odgryzanie zucie polykanie ssanie
-funkcja zmyslowa kontrola pokarmu przez zmysly smaku receptory kubki smakowe w brodawkach
-funkcja dotyku b sluzowa czula na dotyk wrazliwy koniec jezyka warga dolna
-czucie temperatury
-reakcja ba bol w jamie ustnej najmniej odporne podniebiennie i dziasla
- funkcja odruchowa a)fiziologiczna-odruchy ssania,polykania.slinienia sie b) obronne wymioty c) dzislowe
-funkcja wydzielnicza gruczoly slinowe łojowe, tkanka limfatyczna )
-funkcja wydalnicza ( slina wydala sie : mocznik kw mocxzowy leki trucizny witaminy w nadmiarze
funkcja wchlaniania przez blone sluzowa dno jamy ustnej pod jezykiem zylki liczne sploty lekki
-funkcja oslanioajaca nablonek wielowarstwowy plaski
ktory ulega zluszczeniu
-funkcja oddechowa
-funkcja estetyczna i mimiczna