Stal – stop żelaza z węglem, plastycznie obrobiony i obrabialny cieplnie, o zawartości węgla nieprzekraczającej 2,10%, co odpowiada granicznej rozpuszczalności węgla w żelazie.
Temp. topnienia czystego żelaza: 1535`C
Spawalnictwo - dział technologii zajmujący się łączeniem metali przez zgrzewanie.
Spawalność jest to zdolność do tworzenia za pomocą spawania złączy o wymaganych wł. fizycznych, zdolnych do przenoszenia obciążeń przewidzianych dla danego rodzaju konstrukcji, do wykonania której dana stal ma być użyta.
Metody spajania:
spawanie gazowe; spawanie elektryczne: spawanie elektrodami otulonymi, spawanie łukiem krytym, spawanie w osłonie gazów (met. MIG, MAG, TIG, spawanie drutem rdzeniowym).
Materiał podstawowy – materiał podlegający łączeniu.
Materiał dodatkowy – materiały przeznaczone do ułożenia spoiny albo umożliwiające jej wykonanie.
Strefy w połączeniu spawanym:
Spoina; Strefa częściowego przetopu; Strefa przegrzania o strukturze gruboziarnistej; Strefa przegrzania o strukturze drobnoziarnistej;
Strefa rekrystalizacji; Materiał rodzimy.
WPS – Instrukcja technologiczna spawania
WPQR – Protokół kwalifikowania technologii spawania
Spawanie elektrodami otulonymi - metoda spawania łukowego przy pomocy topliwej elektrody metalowej pokrytej otuliną topnika. Prąd elektryczny wytwarza łuk elektryczny pomiędzy elektrodą i łączonymi metalami. W czasie spawania otulina rozkłada się pod wpływem wysokiej temperatury dając substancje gazowe, które służą za gaz osłonowy, oraz żużel. Obydwa z powyższych chronią spaw przed wpływem powietrza atmosferycznego. Żużel dodatkowo pokrywa spoinę zmniejszając szybkość jej stygnięcia.
Parametry:
rodzaj natężenia prądu spawania; napięcie łuku; prędkość spawania;
średnica elektrody i jej położenie względem złącza.
Urządzenia:
transformatory spawalnicze; prostownikowe zasilacze spawalnicze;
przetwornice spawalnicze; prądnice spawalnicze.
Rodzaje elektrod otulonych:
el o otulinie rutylowej – to najbardziej popularne elektrody ogolnego stosowania. Ich stosowanie jest uniwersalne, łatwe i wydajne. Elektrodami rutylowymi można spawac elementy cienkie. Uzyskuje się spoiny o gładkiej powierzchni, w procesie powstaje mała ilość rozprysków i żużel jest łatwy do usunięcia.
El o ot zasadowej - pozwalają na uzyskanie bardzo dobrych właściwości mechanicznych spoin dzięki wysokiej plastyczności stopiwa, również w niskiej temperaturze. . Elektrody zasadowe wymagają suszenia przed spawaniem przez około 1-3h w temperaturze około 300÷350°C chyba, że zostały dostarczone w specjalnych opakowaniach próżniowych po wysuszeniu u producenta.
El o ot celulozowej – pozwalaja na spawanie w trudnych warunkach montazowych w terenie. Nie wymagaja one suszenia przed spawaniem.
El o ot kwaśnej – spoiny o gładkim, płaskim licu o przeciętnych własnościach mechanicznych. Nie wymagają suszenia przy dobrym przechowaniu.
Najważniejsze zadania otuliny:
wytworzenie gazowej osłony łuku i ochrona przed dostępem powietrza atmosferycznego; stabilizowanie łuku podczas spawania; wprowadzanie pierwiastków odtleniających i wiążących azot; tworzenie żużlowej powłoki nad ciekłym jeziorkiem i krzepnącą spoiną.
Spawanie gazowe – polega na stapianiu brzegów metali łączonych przez nagrzewanie płomieniem powstającym ze spalania się gazu palnego w atmosferze dostarczanego tlenu. Proces może być prowadzony przy użyciu spoiwa lub bez jego udziału. Rozróżnia się metody spawania: w prawo oraz w lewo.
Parametry:
Płomień to acetylen z tlenem. Gaz spawalniczy i tlen są podawane do palnika z osobnych butli ciśnieniowych. W butli tlenowej tlen przechowywany jest pod ciśnieniem 15MPa, czyli 150 atmosfer. W butli z acetylenowej acetylen przechowuje się pod ciśnieniem wynoszącym 1, 5MPa, czyli 15 atmosfer. Temperatura płomienia wynosi ok. 3100`C.
Urządzenia:
palniki; reduktory; wytwornica; butle z gazem; bezpiecznik; wąż.
Strefy płomienia acetylenowo – tlenowego:
jądro; część robocza; kita płomienia
Funkcje stref płomienia:
Jądro płomienia jest ograniczone jasno świecącym stożkiem, na którego powierzchni odbywa się wstępne spalanie mieszanki acetylenowo-tlenowej dostarczanej z palnika. Na zewnątrz wierzchołka jądra, tuż poza strefą wstępnego spalania, istnieje obszar najwyższej temperatury, dochodzącej do 3100’C
W części roboczej gazy łączą się z tlenem powietrza przenikającego do płomienia, a sam płomień ma kolor niebieski.
Kita płomienia powstała w wyniku spalania wtórnego, którą stanowią produkty spalania gazów strefy redukującej. Płomień kity składa się z gazów jakimi są: dwutlenek węgla, para wodna i azot. Zatem to strefa utleniająca, mająca kolor lekko różowy