Metody aktywizujące to taki sposób nauczania, w którym nauczyciel nie przekazuje gotowej wiedzy, lecz stwarza warunki do samodzielnego uczenia się.

Ludzie generalnie pamiętają:

Stożek Dale′a:

Metoda metaplanu jest formą dyskusji, polegającą na graficznym przedstawieniu kolejnych etapów analizy określonego zagadnienia. Umożliwia zachowanie porządku przebiegu rozważań, ułatwiając tym samym ocenę faktów i znalezienie możliwych rozwiązań problemu. Polega ona jednak nie na wskazaniu, kto ma rację, a na przedstawieniu wielu aspektów danego problemu. „Prawda często leży pośrodku" i celem użycia metaplanu jest spokojne rozważenie zagadnienia i skoncentrowanie się przede wszystkim na poszukiwaniu (bez konieczności znalezienia!) wspólnego rozwiązania. Uczestnicy zajęć zastanawiają się, analizują problem, próbują go ocenić, formułują opinie i sądy, proponują różne rozwiązania.

Temat:
Jak jest?
Dlaczego nie jest tak, jak być powinno?
Wnioski:

Sposób przeprowadzenia zajęć z metaplanem:

• Przedstawienie problemu dyskusji

• Podzielenie uczestników na grupy;

• Każda grupa otrzymuje arkusz papieru

• Ustalenie limitu czasowego (15-30 minut)

• Uczniowie dyskutując tworzą plakat wg wzoru. Wnioski można podzielić na “zależne" i “niezależne od nas". Zapisywane treści powinny być zaakceptowane przez całą grupę.

• Przedstawienie plakatów przez reprezentantów grup

• Nauczyciel pełni rolę obserwatora, wspólnie z całą klasą zbiera wnioski ze wszystkich plakatów, omawia efekty pracy grup.

Zalety stosowania metaplanu:

• daje szerokie spojrzenie na problem

• daje możliwość wypowiedzi każdemu członkowi grupy

• uczy wnioskowania i zwięzłego formułowania myśli

• zwiększa efektywność pracy

• pozwala na wizualizację dyskusji

• metoda aktywizuje wszystkich uczniów

• uczy pracy zespołowej

• uczy komunikować się z innymi

• uczy umiejętności słuchania innych i brania pod uwagę ich poglądów

• uatrakcyjnia lekcję

• zmniejsza dystans między nauczycielem a uczniem

• pobudza twórcze myślenie

Wady (zagrożenia) wynikające ze stosowania metaplanu:

• odejście od głównego tematu

• odmawianie uczestnictwa ze względu na niechęć (brak zainteresowania tematem) lub nieśmiałość

• Organizacja miejsca zajęć

• Ograniczenia czasowe

Ocena przydatności zajęć z metaplanem (co się podobało, a co nie, jak można wykorzystać metodę?