WYKŁAD … 17.12.08
Środki spożywcze oznakowane
• datą minimalnej trwałości
• lub terminem przydatności do spożycia
mogą znajdować się w obrocie do tej daty lub terminu.
Zasady dodatkowe znakowania
• „pakowany w atmosferze ochronnej",
• „zawiera substancję/e słodzącą/e",
• „zawiera cukier/cukry i substancję/e słodzącą/e"
• „zawiera źródło fenyloalaniny",
• „spożycie w nadmiernych ilościach może mieć efekt przeczyszczający",
• gatunku rośliny, z której pochodzi skrobia, jeżeli oznakowanie środka spożywczego wskazuje na obecność w nim skrobi lub skrobi modyfikowanej fizycznie lub enzymatycznie, a skrobia ta może zawierać gluten
,• „zawiera lukrecję",
• „zawiera lukrecję - nie może być spożywany w nadmiernych ilościach przez osoby cierpiące na nadciśnienie",
• „wyprodukowano metodami integrowanymi' (IPO - Integrowana Produkcja Ogrodnicza),
• „produkt może być spożywany przez wegetarian" albo „odpowiedni dla wegetarian",
• „produkt może być spożywany przez wegan' albo „odpowiedni dla wegan".
Przepisy szczególne dotyczące znakowania poszczególnych rodzajów środków
spożywczych:
• cukru ekstra białego (cukru rafinowanego);
• napojów alkoholowych,
• miodu,
• opakowanych środków spożywczych głęboko mrożonych przeznaczonych bezpośrednio dla konsumenta.
• wyrobów kakaowych i czekoladowych,
• dżemów, galaretek, marmolady z owoców cytrusowych, marmolady galaretowej, słodzonego przecieru z kasztanów jadalnych, konfitur, powideł śliwkowych oraz marmolady owocowej (z owoców innych niż cytrusowe),
• soku owocowego, soku owocowego odtworzonego z zagęszczonego soku owocowego, zagęszczonego soku owocowego, soku owocowego w proszku, nektaru owocowego,
• ekstraktów kawy i ekstraktów cykorii, • jaj.
• kazeiny kwasowej spożywczej,
• kazeiny podpuszczkowej spożywczej oraz kazeinianów spożywczyc • mlęka zagęszczonego i mleka w proszku.
* środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego;
* suplementy diety;
* naturalna woda mineralna.
Art. 45.
3, Oznakowanie środka spożywczego powszechnie spożywanego
■►nie może zawierać określenia „dietetyczny'' lub w inny sposób sugerować, że jest to środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego.
Środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego
* środek spożywczy:
* który ze względu
na specjalny skład lub sposób przygotowania wyraźnie różni się od środków spożywczych powszechnie spożywanych
* zgodnie z informacją zamieszczoną na opakowaniu jest wprowadzany do obrotu z przeznaczeniem
do zaspokajania szczególnych potrzeb żywieniowych:
* zgodnie z informacją zamieszczoną na opakowaniu jest wprowadzany do obrotu
z przeznaczeniem do zaspokajania szczególnych potrzeb żywieniowych:
a) osób,
• których procesy trawienia i metabolizmu są zachwiane
> lub osób, które ze względu na specjalny stan fizjologiczny mogą odnieść szczególne korzyści z kontrolowanego spożycia określonych substancji zawartych w żywności
— taki środek spożywczy może być określany jako „dietetyczny",
b) zdrowych niemowląt i małych dzieci w wieku 1
od roku do 3 lat.
Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego
• preparaty do początkowego żywienia niemowląt, w tym
mleko początkowe, oraz preparaty do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleko następne;
• środki spożywcze uzupełniające, obejmujące produkty zbożowe przetworzone i inne środki spożywcze dla niemowląt i małych dzieci w wieku od roku do 3 lat;
• środki spożywcze stosowane w dietach o ograniczonej zawartości energii w celu redukcji masy ciała:
• dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego;
• środki spożywcze zaspokajające zapotrzebowanie organizmu przy intensywnym wysiłku fizycznym, zwłaszcza sportowców;
• środki spożywcze dla osób z zaburzeniami metabolizmu węglowodanów (cukrzyca);
• środki spożywcze niskosodowe, w tym sole dietetyczne o niskiej zawartości sodu lub bezsodowe;
• środki spożywcze bezglutenowe.
Art. 45.
4. Środki spożywcze niebędące preparatami do początkowego żywienia niemowląt nie mogą być oznakowane, prezentowane, reklamowane i wprowadzane do obrotu w sposób wskazujący lub mogący sugerować, że są wystarczające do zaspokajania potrzeb żywieniowych zdrowych niemowląt przez pierwsze 6 miesięcy życia.
□Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 października 2007 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego.
* Dz.U. z 2007 r. Nr 209, poz. 1518 z późn
zm.
Suplementy diety
* wprowadzane do obrotu, prezentowane
i reklamowane pod nazwą „suplement diety", która nie może być zastąpiona nazwą handlową (wymyśloną) tego środka spożywczego;
* jeżeli suplement diety jest oznakowany dodatkowo nazwą handlową (wymyśloną), określenie „suplement diety" jest zamieszczane w bezpośrednim sąsiedztwie tej nazwy;
* oznakowanie, prezentacja i reklama suplementów diety nie mogą zawierać informacji stwierdzających lub sugerujących, że zbilansowana i zróżnicowana dieta nie może dostarczyć wystarczających dla organizmu ilości składników odżywczych.
^Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2007 r. w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety
• Dz.U. z 2007 r. Nr 196, poz. 1425.
Art. 33
3 Oznakowanie wód przeznaczonych do spożycia przez ludzi, niebędących naturalnymi wodami mineralnymi, nie może wprowadzać konsumenta w błąd informacjami, które sugerowałyby, że woda ta jest naturalną wodą mineralną, w szczególności nie może zawierać oznaczenia „naturalna woda mineralna".
• Rozporządzenie dotyczące naturalnych wód mineralnych, naturalnych wód źródlanych i wód stołowych. ?? (ustawa – jakaś z końca 2008 nowa)
Wartość odżywcza
* środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego,
* środki spożywcze powszechnie spożywane, jeżeli:
- w oznakowaniu, - prezentacji, - reklamie tego środka,
* jest podawane oświadczenie żywieniowe.
Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia,2006
• Rozporządzenie o znakowaniu środków spożywczych nie ma zastosowania do:
1) naturalnych wód mineralnych, naturalnych wód źródlanych i wód stołowych
2) suplementów diety
Środki spożywcze znakuje się wartością odżywczą w przypadkach, o których mowa w:
1) art. 49 ust 2 u.b.ż.ż.;
2) rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 w sprawie oświadczeń żywieniowych
i zdrowotnych dotyczących żywności (art. 7)
3) rozporządzenia (WE) nr 1925/2006 w sprawie dodawania do żywności witamin
i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji (art. 7 ust. 3)
• Znakowanie środka spożywczego wartością odżywczą może obejmować informacje dotyczące wartości odżywczej jednej
z dwóch grup składników odżywczych wymienionych w następującej kolejności:
1) I grupa:
• a) wartość energetyczna (energia),
• b) zawartość białka, węglowodanów i tłuszczu;
2) II grupa:
• a) wartość energetyczna (energia),
• b) zawartość białka, węglowodanów, cukrów, tłuszczu, kwasów tłuszczowych nasyconych, błonnika pokarmowego (błonnika) i sodu.
2. Jeżeli oświadczenie żywieniowe odnoszące się do danego środka spożywczego zawiera informację dotyczącą:
• 1) cukrów,
• 2) błonnika pokarmowego (błonnika),
• 3) kwasów tłuszczowych nasyconych,
• 4) sodu
~ w oznakowaniu tego środka spożywczego podaje się informacje objęte grupą II
• Informacje dotyczące wartości odżywczej środka spożywczego podawane są w sposób uporządkowany, w formie tabeli.
• Jeżeli ilość miejsca na opakowaniu jest niewystarczająca,
# informacje, zamieszczane są obok siebie, poprzez kolejne ich wymienienie.
• W miejscu sprzedaży środków spożywczych przeznaczonych dla konsumenta finalnego lub do zakładów żywienia zbiorowego, wprowadzanych do obrotu bez opakowań lub pakowanych przy sprzedaży, informacje dotyczące wartości odżywczej tych środków spożywczych podawane są na ulotkach, wywieszkach lub w innych tego typu dokumentach przeznaczonych dla konsumenta, dokumentach przewozowych oraz w innych dokumentach towarzyszących tym środkom spożywczym.
• ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 1924/2006 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
i RADY z dnia 20 grudnia 2006 r.
• w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności
.Oświadczenie'
• każdy komunikat lub przedstawienie ->
które nie są obowiązkowe,
• łącznie z przedstawieniem obrazowym, graficznym lub symbolicznym
w jakiejkolwiek formie,
- które stwierdza,
- sugeruje,
- lub daje do zrozumienia,
• ze żywność ma szczególne właściwości.
Oświadczenie żywieniowe
• każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że dana żywność ma szczególne właściwości odżywcze ze względu na:
□energię (wartość kaloryczną), której
♦ dostarcza,
♦ dostarcza w zmniejszonej lub zwiększonej ilości,
♦ nie dostarcza,
* lub
□ substancje odżywcze lub inne substancje,
♦ które zawiera,
♦ które zawiera w zmniejszonej lub zwiększonej ilości,
♦ których nie zawiera;
Oświadczenia żywieniowe
• niska wartość energetyczna
• zmniejszona wartość energetyczna
• nie ma wartości energetycznej
• niska zawartość tłuszczu
• nie zawiera tłuszczu
• niska zawartość tłuszczów nasyconych
• nie zawiera tłuszczów nasyconych
• źródło błonnika pokarmowego
• wysoka zawartość błonnika pokarmowego
• źródło białka
• wysoka zawartość białka
• źródło witamin/y lub składnika/składników mineralnych
• wysoka zawartość witamin/y lub składnika/składników mineralnych
• zawiera .....
• o podwyższonej zawartości....
• o obniżonej zawartości
• lekki
• naturalnie/naturalny