Podstawy Laryngologii – wykład 1
Stany nagłe w otolaryngologii
Urazy
Krwawienia i krwotoki
Duszność krtaniowa
Ciała obce
Oparzenia
Nagła głuchota
Ostry zawrót głowy
Porażenie n.VII obowodwo
Ostre zapalenie nagłośni
Ostre stany zapalne szyi
Obrzęk alergiczny krtani
Ostry uraz akustyczny
Inne
Urazy
Nosa
Zatok przynosowych
Twarzoczaszki
Jamy ustnej i gardła
Krtani i tchawicy (szyi)
Ucha
Częstość urazów poszczególnych okolic ciala w wielonarządowych urazach komunikacyjnych
Głowa (72,1%)
Szyja i kręgosłup szyjny (8,7%)
Kończyny górne – 35,3%
Klatka piersiowa i kręgosłup piersiowy – 36,6%
Brzuch , miednica i kręgosłup lędźwiowy- 16%
Kończyny dolne – 47,4%
Wielkość sił w (kPa) przy złamaniach
Kk.nosowych 170-520
Zatoki szczękowej 1000-2000
K.jarzmowej 1380-4500
Żuchwy 3800-6800
K.czołowej 5500-11000
Urazy nosa
Ze względu na swoja lokalizację:
Centralne miejsce w obrębie twarzy
Znaczne wystawanie ponad jej płaszczyznę
=bardzo często ulega urazom
Urazy mogą dotyczyć części chrzęstnych oraz kostnych
Zewnętrznego - bez naruszenia ciągłości powłok (izolowane)
Z ranami skóry i błony śluzowej
Krwiak przegrody nosa
Złamanie kk nosowych bez lub z przemieszczeniem
Towarzyszące innym złamaniom twarzoczaszki
Urazy nosa obajwy
Zniekształcenie – boczne, obniżenie , wgłobienie
Krwiak
Obrzęk tkanek miękkich
Bóle głowy
Krwawienie, krwotok
Niedrożność
Zaburzenia węchu
Odma
Płynotok
Nadmierne łzawienie
Krwiak przegrody nosa
Uraz przegrody prowadzić może do
Wylewów krwawych pod ochrzęstną
Wylewów krwawych podśluzówkowych- krwiaków
= krwiak przegrody nosa
Nie zaopatrzony właściwie krwiak przegrody może prowadzić do:
Zakażenia- ropień
Martwicy chrząstki przegrody
Urazy nosa diagnostyka
Podmiotowe
Przedmiotowe
Palpacyjne
Drożność
Rynoskopia
Endoskopia
Badanie węchu
Rtg, Tk
Złamanie nosa – zazwyczaj poprzeczne , często wieloodłamowe, z przemieszczeniem, wgłobieniem.
Złamania bez przemieszczenia
Urazy nosa leczenie
Naruszenie wyglądu estetycznego i czynności nosa -> wskazanie do interwencji chirurgicznej
Repozycja wewnątrz i zewnątrznosowa
W odległym terminie:
Korekcyjne zabiegi rynochirurgiczne
Osteotomia kk nosowych
Septoplastyka
Urazy nosa leczenie – płynotok
Lokalizacja:
Strop sitowia
Ściany zatoki klinowej
Tylna ściana zatoki szczękowej’
Płynotok nosowy jest wskazaniem do hospitalizacji
Diagnostyka- stężenie glu powyżej 40 mg% przemawia za rozpoznaniem płynotoku , stężenie chlorków- niepewny , jednak stwierdzenie jonów chlorkowych w wydzielinie z jamy nosowej może przemawiać za płynotokiem, oznaczenia beta2-transferyny obecnej wyłącznie w płynie mózgowo- rdzeniowym , perylimfie i ciele szklistym oka – test wiarygodny i drogi, bardzo rzadko wykonywanie do lędźwiowego podania barwnika – drogą punkcji lędźwiowej podaje się fluoresceinę.
Około 50-60% pourazowych przetok płynowych ulega samoistnemu zamknięciu w okresie 1 tygodnia po urazie = leczenie zachowawcze
Jeżeli płynotok ustapi samoistnie należy obserwować pacjenta przez co najmiej 12 miesięcy.
Urazy twarzoczaszki
„Zderzaki twarzowe” skupiające na sobie większość przypadkowych urazów padającuch z przodu lub z boku:’
- czołowo-..
- nosowy
- jarzmowy
-przysieczny
-bródkowy
Urazy zatoki szczękowej blow- out
Wskania do interwencji chirurgicznej
Zapadnięcie się gałki ocznej powyżej 2 mm
Podwójne widzenie
Zaburzenia ruchomości gałki ocznej
Złamanie obejmujące powierzchnię powyżej 50 % ściany oczodołowej dolnej
Zasady postępowania chirurgicznego
Repozycja ścian zatok
Podparcie odłamów
Szeroki drenaż zewnętrzny (czasowy) i do jam nosowych
Neurochirurgiczne w przypadkach płynotoków i uszkodzeń OUN.
Złamania twarzoczaszki według Le Forta
Złamanie Le Forta – wszystkie obustronne i niestabilne
Typu I poprzeczne złamanie szczęki oddzielające uzębienie górne ( „ ruchome podniebienie”)
Typu II zł. Kk jarzmowych, scian zatok szczękowych i k. nosa oddzielające segment środkowy twarzy o kształcie piramidy
Typu II –zł. Przechodzące przez kk i przegrodę nosa, sitowie i oczodoły całkowicie oddzielające kk.twarzy od czaszki.
Urazy nosa i zatok – powikłania
Nos
Upośledzenie drożności , skrzywienie, krwiak, ropień, niedrożność przewodów nosowo- łzowych i ujść zatok
Zatoki przynosowe
Przewlekłe zapalenie, powikłania oczodołowe i oczne
Krwiak z syfonu t.szyjnej wew.
Zaburzenie widzenia, ślepota , wytrzeszcz tętniący wskutek wytworzenia przetoki tętniczo- żylnej miedzy t.szyjną wewnętrzna i zatoką jamistą, słyszalny szmer nad oczodołem , nawet kilkadziesiąt dni po urazie (nawracające co kilka, kilkanaście dni)
Urazy krtani
Zewnętrzne
Wewnętrzne – jatrogenne
Otwarte
Zamknięte
Objawy
Natychmiastowa lub narastająca dusznośc
Krwawienie
Chrypka
Ból szyi
Odma podskórna
Zaburzenia połykania
Urazy ucha
Zewnętrznego ( krwiak małżowiny usznej, ciała obce)
Środkowego ( pęknięcie błony bębenkowej, pourazowe zapalenie ucha środkowego , przerwanie ciągłości kk słuchowych, krwiak jamy bębenkowej)
Wewnętrznego
Złamanie piramidy kości skroniowej
Poprzeczne
Podłużne
Złamanie kości skroniowej ( 50% krwiak , porażenie nerwu twarzowego , 25 % wyciek z ucha
Oparzenia
Termiczne
Chemiczne ( kwas , zasada, inne)
Jamy ustnej i gardła , krtani, przełyku
Postępowanie
Rtg klatki piersiowej i jamy brzusznej ( perforacja)
Badanie endoskopowe (48 – 72 h ), antybiotyki, steroidy, ew. żywienie pozajelitowe
Hospitalizacja
Zabezpieczenie opakowania
Woda, mleko (15 ml/kg mc)
Leki p/bólowe , uspokajające
Zapewnienie drożności dróg oddechowych
Ostre stany zapalne szyi
Ostre zapalenie nagłośni
Podgłośniowe zapalenie krtani ( Laryngitis subglottica, pseudocroup
Ciężka choroba wczesnego dzieciństwa , najczęściej w wieku 1-5 lat
Wywołana zakażeniem wirusowym z wtórnym zakażeniem bakteryjnym
Zwiększona zachorowalnośc – zimna i wilgotna pora jesienno- zimowa