Czynniki uciążliwe w środowisku pracy - to czynniki, których oddziaływanie na pracownika może być przyczyną złego samopoczucie lub nadmiernego zmęczenia, które nie prowadzi jednak do trwałego pogorszenia stanu zdrowia. Mogą one jednak prowadzić do dłuższej nieobecności pracownika z powodu choroby i obniżenia wydajności. Do głównych czynników o charakterze uciążliwym zaliczyć można następujące kategorie:

- Mikroklimat

- Monotonia

- Obciążenie psychiczne

- Obciążenie statyczne

- Oświetlenie

- Wysiłek fizyczny

Czynniki szkodliwe w środowisku pracy - to czynniki, których oddziaływanie na pracownika prowadzi lub może prowadzić do powstania choroby zawodowej lub innego schorzenia związanego z wykonywaną pracą.

Czynniki szkodliwe w środowisku pracy można podzielić na następujące kategorie:

- czynniki fizyczne np. hałas,

- czynniki chemiczne np. benzen,

- pyły np. pył drzewa twardego.

Hałas jest to niekorzystne oddziaływanie dźwięków złożonych o różnej częstotliwości.

Ochrona przeciwhałasowa może być:

a). czynna – polega na zmianie technologii produkcji lub wprowadzenie zmian konstrukcyjnych w maszynach

b) biegła:

- przed hałasem zewnętrznym chronią elementy urbanistyczne, oddzielenia budynku od źródła hałasu, neutralizacja źródła hałasu

- przed hałasem wewnętrznym chronią wydzielenia z konstrukcji budynku pomieszczeń cichych i hałaśliwych, wydzielenie fundamentów maszyn i urządzeń drgających i izolowanie ich, stosowanie przegród o dobrej izolacji akustycznej, stosowanie obudów dźwiękoszczelnych hałaśliwych maszyn i tłumików.

Pracodawca ma obowiązek zapewnić ochronę pracowników przed hałasem o nadmiernym natężeniu.

W zależności od częstotliwości drgań akustycznych rozróżniamy hałas:

- Słyszalny: 16 Hz – 16000 Hz,

- Niesłyszalny: 2 Hz – 50 Hz – hałas infradźwiękowy,

- 10000 Hz – 100000 Hz – hałas ultradźwiękowy.

Hałas w środowisku pracy charakteryzowany jest przez:

- poziom ekspozycji odniesiony do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy 85dB

- maksymalny poziom dźwięku A 115dB

- szczytowy poziom dźwięku C 135dB

Metody ochrony przed hałasem:

Skuteczne metody:

- zmianie technologii,

- wymianie maszyny na cichszą,

- wyciszeniu maszyny u źródła np. w przestrzeni roboczej maszyny,

- zastosowaniu tłumików na wylotach mediów,

- zastosowaniu w konstrukcji maszyny materiałów tłumiących drgania i hałas.

Gdy brak możliwości redukcji hałasu jak wyżej:

- odizolowaniu maszyny od podłoża,

- zastosowaniu obudowy dźwiękoizolacyjnej maszyny,

- zastosowaniu ekranu akustycznego osłaniającego maszynę lub stanowisko pracy,

- umieszczeniu na powierzchniach ścian, stropu, podłogi materiałów dźwiękochłonnych,

- zastosowaniu kabin dźwiękoizolacyjnych dla obsługi,

- stosowaniu ochronników słuchu.

Wyróżniamy następujące źródła hałasu:

*mechaniczne (hałas wywoływany przez maszyny i urządzenia o napędzie mechanicznym, elektrycznym, pneumatycznym),

*aerodynamiczne i hydrodynamiczne (ruchy gazów i cieczy w rurociągach, wentylatorach),

*technologiczne (hałas wywoływany zmianą spójności materiału, jak kruszenie łamanie).

Szkodliwe lub uciążliwe skutki hałasu zależą od:

- natężenia hałasu

- rodzaju źródeł hałasu

- poziomu ekspozycji

- relacji między człowiekiem a źródłem hałasu

Rodzaje hałasu:

- hałas ustalony - poziom dźwięku mierzony w określonym miejscu zmienia się podczas obserwacji nie więcej niż 5dB,

- hałas nie ustalony - poziom dźwięku mierzony w określonym miejscu zmienia się podczas obserwacji więcej niż 5dB,

- hałas impulsywny - składa się z jednego lub więcej impulsów dźwiękowych, z których każdy trwa krócej niż 1 s.

80 dB – zaleca się ochronniki słuchu

85 dB – zobowiązany pracodawca jest do wyposażenia pracownika w ochronniki słuchu

Czynniki psychofizyczne, :

- obciążenie fizyczne (statyczne i dynamiczne),

- obciążenie psychonerwowe (obciążenie umysłu, niedociążenie i przeciążenie percepcyjne, obciążenie emocjonalne)

Promieniowanie optyczne

1) widzialne – jest to promieniowanie optyczne zdolne do bezpośredniego wywoływania wrażeń wzrokowych. Niewłaściwe warunki oświetleniowe wywołują wiele niekorzystnych zmian i reakcji organizmu ludzkiego m.in. zmęczenie oczu i zmęczenie nerwowe.

Zmęczenie oczu objawia się: bólami głowy, łzawienie i zaczerwienienie powiek i spojówek, zmniejszenie ostrości widzenia i szybkości spostrzegania.

Powyższe objawy powoduje przede wszystkim niewystarczające oświetlenie i wady wzorku.

Zmęczenie nerwowe objawia się: uczuciem niechęci i ogólną ociężałość, tendencje do bólu głowy i nudności, bezsenność i utratą apetytu.

Obydwa rodzaje zmęczenia wpływają na zmniejszenie wydajności, jakość pracy, zwiększenia częstości wypadków przy pracy itp.