Samorządy poniosą koszty ochrony przed kryzysami

Ireneusz Walencik 26-09-2007, ostatnia aktualizacja 26-09-2007 13:04

Ustawa o zarządzaniu kryzysowym porządkuje rolę oraz zadania władz gmin i powiatów w tej dziedzinie. Starostowie nie zgadzają się jednak na nowe wydatki z powiatowych budżetów

Zgodnie zobowiązującą od sierpnia ustawą na szczeblu samorządu za zarządzanie kryzysowe odpowiadają: w powiecie -starosta, w gminie -wójt, a w mieście - burmistrz lub prezydent. Do pomocy mają komórki organizacyjne w starostwie i urzędzie gminnym - wydziały zarządzania kryzysowego oraz powiatowe i gminne zespoły zarządzania kryzysowego. Te ostatnie powstają z przekształcenia zespołów reagowania kryzysowego funkcjonujących przedtem na mocy ustawy ostanie klęski żywiołowej.

Wydziały i zespoły

Wydziały zarządzania kryzysowego mają ogólnie kierować działaniami na obszarze jednostki samorządu terytorialnego. Opracowują plany reagowania kryzysowego, powiatowe i gminne. Pierwszy taki dokument według wymagań nowej ustawy powinien być sporządzony do sierpnia 2008 r., potem co dwa lata aktualizowany.

Wydziały mają też zarządzać, organizować i prowadzić szkolenia, ćwiczenia i treningi reagowania na potencjalne zagrożenia na terenie gminy czy powiatu. Do nich należy także przeciwdziałanie skutkom ataków terrorystycznych. Zajmują się również ochroną infrastruktury krytycznej, czyli systemów, obiektów, urządzeń i instalacji ważnych dla funkcjonowania państwa i jego obywateli (np. zaopatrzenia w energię i paliwa, w wodę i żywność, łączności, komunikacji, ochrony zdrowia, ratowniczych).

Zespoły zarządzania kryzysowego to pomocnicze, opiniodawczo-doradcze struktury starosty i szefa gminy. Zespół tworzą urzędnicy, przedstawiciele najważniejszych z punktu widzenia bezpieczeństwa i przeciwdziałania zagrożeń służb, inspekcji i straży oraz reprezentanci społecznych organizacji ratowniczych.

Centra i dyżury

Przepisy przewidują też funkcjonowanie centrów zarządzania kryzysowego obsługiwanych przez zajmujące się tą dziedziną wydziały w urzędach gmin i starostwach (w miejsce centrów działających dotychczas na podstawie uchylonego rozporządzenia Rady Ministrów z 2002 r. dotyczącego zespołów reagowania kryzysowego).

Na szczeblu powiatu są one obowiązkowe, w gminie wójt, burmistrz albo prezydent może je powołać, jeśli uzna, że są mu potrzebne do wykonania przypisanych im zadań. Takich jak pełnienie całodobowych dyżurów dla zapewnienia przepływu informacji, nadzór nad systemem wykrywania i ostrzegania ludności o zagrożeniach, współpraca z inspekcją ochrony środowiska oraz organizacjami i służbami ratowniczymi. Powiatowe centra mają też zorganizować całodobowy dyżur lekarza koordynatora ratownictwa medycznego.

Z samorządowej rezerwy

Zgodnie z ustawą zadania własne gmin i powiatów z zakresu zarządzania kryzysowego finansuje się z ich budżetów. W budżecie trzeba będzie utworzyć rezerwę celową w wysokości do 1 proc. bieżących wydatków pomniejszonych o wydatki: inwestycyjne, na wynagrodzenia i pochodne oraz na obsługę długu. Ustawa umożliwia też dofinansowanie z budżetu państwa.

Mechanizm finansowania wzbudza zastrzeżenia starostów. -Do całodobowych dyżurów centrum zarządzania kryzysowego musimy zatrudnić kilka osób. To może kosztować nawet 120 tys. zł rocznie -zwraca uwagę Adam Krzysztoń, starosta łańcucki. - Na to nie ma środków w systemie. Musimy zapłacić z własnych pieniędzy, a budżety powiatowe są słabe.

Zarządzanie kryzysowe to działalność organów administracji publicznej, które mają:

¦ zapobiegać sytuacjom zagrożenia dla funkcjonowania społeczeństwa oraz instytucji publicznych

¦ być przygotowane do ich opanowania

¦ reagować z pomocą służb ratowniczych, w tym nieść pomoc poszkodowanym

¦ odbudować zniszczenia, w tym infrastrukturę.

Ustawa tworzy czterostopniowy system zarządzania kryzysowego.

Na szczeblu krajowym odpowiada za nie rząd, w województwie - wojewoda, w powiecie - starosta, w gminie - wójt, burmistrz, prezydent miasta.

Rzeczpospolita