ZADANIE I
Mamy cztery opisy działalności hipotetycznych firm. Na ich podstawie powiedz, która firma jest:
Firma jednoosobową,
Spółka jawną
Spółka akcyjną.
Firma Porachunki świadczy usługi konsultingowe w zakresie sporządzani i oceny bilansów oraz sprawozdań finansowych. Firma zatrudnia na etacie pięciu biegłych księgowych, którzy partycypują w zyskach i wspólnie odpowiadają za ewentualne straty, gdyż odpowiedzialność firmy za zobowiązania nie jest ograniczona.
Odpowiedz:
Firma jest spółką jawną.
Uzasadnienie:
Spółkę jawną na zewnątrz reprezentują wspólnicy. Oni też odpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Ich odpowiedzialność ma subsydiarny charakter, co oznacza, że wierzyciel może prowadzić egzekucję
z majątku wspólnika dopiero, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
Wincenty Popsuj prowadzi rzemieślniczy zakład usługowy. Właściciel naprawia sprzęt elektryczny a jego syn pomaga mu w prowadzeniu rachunków i korespondencji oraz asystuje przy niektórych naprawach. Obaj dzielą się dochodami. Gdyby zakład splajtował wówczas ojciec musiałby sprzedać swój samochód, a syn motocykl.
Odpowiedź:
Firma jest spółka jawną.
Uzasadnienie:
Spółkę jawną na zewnątrz reprezentują wspólnicy. Oni też odpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Ich odpowiedzialność ma subsydiarny charakter, co oznacza, że wierzyciel może prowadzić egzekucję
z majątku wspólnika dopiero, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
Firma D. kwatermistrz wytwarza sprzęt łączności dla wojska. Zyski dzielone są między akcjonariuszy, którzy ponoszą ograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania firmy. Założyciel firmy przeszedł na emeryturę i przekazał kierownictwo dyrektorowi wyznaczonemu przez radę nadzorczą.
Odpowiedź:
Firma D jest spółką akcyjną.
Uzasadnienie:
Spółka akcyjna rodzaj powszechnej w gospodarce wolnorynkowej spółki kapitałowej, której działalność opiera się na obiegu akcji będących w posiadaniu akcjonariuszy. Kapitał zakładowy składa się z wkładów założycieli, którzy stają się współwłaścicielami spółki. W Polsce spółki akcyjne działają obecnie na podstawie Kodeksu spółek handlowych, wcześniej regulował ją Kodeks handlowy. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej podzielony jest na akcje o równej wartości. Z chwilą zawiązania spółki, tj. objęcia akcji przez akcjonariuszy, powstaje spółka akcyjna w organizacji.
Spółka akcyjna nabywa osobowość prawną w chwili wpisania do rejestru przedsiębiorców, stanowiącego część prowadzonego przez sądy gospodarcze (rejestrowe) Krajowego Rejestru Sądowego. Kodeks przewiduje, że władze spółki akcyjnej są tworzone zgodnie z modelem systemu dualistycznego, w którym obowiązkowo istnieje stały organ nadzorczy.
Organami spółki są zatem:
zarząd – powoływany maksymalnie na 5 lat, reprezentujący spółkę na zewnątrz i prowadzący jej sprawy;
rada nadzorcza – wykonująca stały nadzór nad zarządem, składa się
z minimum 3 członków, w spółkach publicznych – minimum 5 osób, powoływanych i odwoływanych przez zgromadzenie akcjonariuszy;
Na członkach zarządu ciąży tzw. zakaz konkurencji, natomiast nie ma ograniczenia liczby kadencji.
Konstancja Słodka prowadzi cukiernię w tym samym budynku, w którym mieszka razem z córką. Córka cztery razy w tygodniu pracuje w cukierni jako sprzedawczyni, za co otrzymuje od matki wynagrodzenie. Matka ponosi nieograniczona odpowiedzialność za zobowiązania swego zakładu i w razie trudności finansowych musiałaby sprzedać nawet osobiste mienie.
Odpowiedź:
Firma pani Konstancji Słodkiej jest firmą jednoosobową.
Uzasadnienie:
Firma jednoosobowa, najprostszą i najstarsza forma organizacji przedsiębiorstwa, najczęstsza w handlu detalicznym, rolnictwie, usługach ,rzemiośle. Właściciel takiej firmy jest w pełni odpowiedzialny za długi firmy i odpowiada również własnym majątkiem w wypadku bankructwa. Aby założyć taką firmę, należy zgłosić rozpoczęcie działalności gospodarczej i wnieść niewielką opłatę.
ZADANIE II
Mamy zestawienie wydatków pewnej firmy.
Na tej podstawie przygotuj sprawozdanie finansowe i oblicz wielkość zysku przed i po opodatkowaniu, zakładając że firma płaci jedynie podatek dochodowy w wysokości 19%.
Czynsz 25000zł
Utarg ze sprzedaży 5000 sztuk towaru X po 40 zł za sztukę
Koszty podróży 19000zł
Materiały i inne wydatki biurowe – 15000zł
Płace – 335000zł
Telefon – 8000zł
Utarg ze sprzedaży 4000 sztuk towaru Y po 75 zł za sztukę.
Reklama 28000zł
Tablica 1. Przedstawia rachunek zysków i strat.
| Pozycja | wyszczególnienie | Kwota za rok obrotowy |
|---|---|---|
| A | Przychody ze sprzedaży | 500000 |
| 1 | Utarg ze sprzedaży towaru y | 300000 |
| 2 | Utarg ze sprzedaży towaru x | 200000 |
| B | Koszty ogółem | 433000 |
| 1 | Czynsz | 25000 |
| 2 | Koszty podróży | 19000 |
| 3 | Telefon | 8000 |
| 4 | Materiały i inne wydatki biurowe | 18000 |
| 5 | Reklama | 28000 |
| 6 | Płace | 335000 |
| C | Wynik finansowy przed opodatkowaniem | 67000 |
| D | Podatek dochodowy 19% | 12730 |
| E | Wynik finansowy po opodatkowaniu 19% | 54270 |
ZADANIE IV
Zestawienie przedstawia stan należności i zobowiązań pewnej firmy.
Wprowadź je do bilansu i oblicz wartość kapitału tego przedsiębiorstwa.
Firma działa jeden rok a roczna stopa amortyzacji budynków i innych elementów kapitału trwałego wynosi 20%.
20000zł – płace należne załodze
80000zł – zapasy w magazynie
50000zł – pożyczka bankowa do spłaty
300000zł – budynki (wartość początkowa)
30000zł - gotówka w kasie
55000zł – należności u klientów
40000zł – zobowiązania do spłaty
180000zł – kredyt hipoteczny
30000zł – płace należne dyrekcji
250000zł – majątek trwały oprócz budynków (wartość początkowa)
Tabela 2. Przedstawia aktywa w firmie.
| Aktywa |
|---|
| A |
| B |
| Razem aktywa |
Tabela 3. Przedstawia pasywa w firmie.
| Pasywa |
|---|
|
|
|
Odp: Wartość kapitału tego przedsiębiorstwa wynosi 285000.
ZADANIE 5
Tablica przedstawia koszty i utargi pewnego przedsiębiorstwa.
Tablica 4. Produkcja, ceny i koszty
| produkcja (jednostek / tydzień) | ceny sprzedaży | koszt całkowity |
|---|---|---|
| Q | P | Kc |
| 1 | 25 | 10 |
| 2 | 23 | 23 |
| 3 | 20 | 38 |
| 4 | 18 | 55 |
| 5 | 15 | 75 |
| 6 | 12,5 | 98 |
Oblicz koszt krańcowy przy wzroście produkcji.
Oblicz utarg krańcowy przy wzroście produkcji (najpierw trzeba obliczyć utarg całkowity)
Przy jakiej wielkości produkcji zostanie osiągnięta maksymalna suma zysku?
Oblicz wielkość zysku przy każdym poziomie produkcji.1
Ad1.
Tabela 5. Przedstawia: Produkcja, ceny, koszt całkowity i koszt końcowy.
| produkcja (jednostek / tydzień) | ceny sprzedaży | koszt całkowity | koszt krańcowy |
|---|---|---|---|
| Q | P | Kc | Kk |
| 1 | 25 | 10 | 13 |
| 2 | 23 | 23 | |
| 15 | |||
| 3 | 20 | 38 | |
| 17 | |||
| 4 | 18 | 55 | |
| 20 | |||
| 5 | 15 | 75 | |
| 23 | |||
| 6 | 12,5 | 98 |
Ad2.
Tabela 6. Przedstawia: Produkcja, ceny, koszt całkowity, utarg całkowity utarg krańcowy.
| produkcja (jednostek / tydzień) | ceny sprzedaży | koszt całkowity | utarg całkowity | utarg krańcowy |
|---|---|---|---|---|
| Q | P | Kc | Uc | Uk |
| 1 | 25 | 10 | 25 |
21 |
| 2 | 23 | 23 | 46 | |
| 26 | ||||
| 3 | 20 | 38 | 60 | |
| 12 | ||||
| 4 | 18 | 55 | 72 | |
| 3 | ||||
| 5 | 15 | 75 | 75 | |
| 0 | ||||
| 6 | 12,5 | 98 | 75 |
Ad3, 4.
Tabela 6. Przedstawia: Produkcja, ceny, koszt całkowity, utarg całkowity, zysk.
| produkcja (jednostek / tydzień) | ceny sprzedaży | koszt całkowity | utarg całkowity | zysk |
|---|---|---|---|---|
| Q | P | Kc | Pc | Z |
| 1 | 25 | 10 | 25 | 15 |
| 2 | 23 | 23 | 46 | 23 |
| 3 | 20 | 38 | 60 | 22 |
| 4 | 18 | 55 | 72 | 17 |
| 5 | 15 | 75 | 75 | 0 |
| 6 | 12,5 | 98 | 75 | -23 |
Odp: Maksymalna suma zysku zostanie osiągnięta przy wielkości produkcji 46 zysk = 23
ZADANIE 6
Pan Smith ma niewielką fabryczkę. W każdy czwartek przed południem jeden z jego kierowców wozi na życzenie szefa Panią Jones po sklepach. Kierowca otrzymuje od pracodawcy za ten czas normalną płacę a od Pani Jones napiwek w wysokości 50zł. Dla pana Smitha kosztem alternatywnym angażowania kierowcy do wożenia Pani Jones jest:
50zł plus normalne wynagrodzenie kierowcy
Wartość pracy, którą kierowca mógłby wykonać, gdyby nie był odrywany do świadczenia tego typu usług.
Wysokość normalnego wynagrodzenia kierowcy w fabryce.
50zł napiwku który daje kierowcy Pani Jones.
Odp: b) Wartość pracy, którą kierowca mógłby wykonać, gdyby nie był odrywany do świadczenia tego typu usług.
Koszt alternatywny (koszt utraconych możliwości) podjętej decyzji (rozwiązania) to potencjalne możliwości utracone w skutek podjęcia tej decyzji (rozwiązania). Przekładając tę ogólną zasadę na rynek dóbr i usług, powiemy że koszt alternatywny danego dobra to ilość innego dobra, z której trzeba zrezygnować, aby możliwe było wyprodukowanie (skonsumowanie) kolejnej jednostki tego pierwszego dobra.
ZADANIE 7
Tablica przedstawia wysokość utargu krańcowego i kosztu krańcowego w pewnym przedsiębiorstwie.
| produkcja (jednostek/tydzień) | utarg krańcowy (zł) | koszt krańcowy (zł) |
|---|---|---|
| 0 | ||
| 1 | 72 | 17 |
| 2 | 56 | 15 |
| 3 | 40 | 25 |
| 4 | 24 | 40 |
| 5 | 8 | 60 |
Wykreśl krzywe utargu krańcowego i kosztu krańcowego, odkładając wielkości krańcowe każdorazowo w punkcie leżącym w połowie odcinka oznaczającego odnośny przedział wielkości produkcji (np. koszt krańcowy pierwszej jednostki odkładamy w połowie odcinka między 0 i 1.
Na jakim poziomie (w przybliżeniu) przedsiębiorstwo powinno ustalić wielkość produkcji, jeżeli dąży do maksymalizacji sumy zysku?
Na jakim poziomie (w przybliżeniu) przedsiębiorstwo ustaliłoby wielkość produkcji, gdyby dążyło do maksymalizacji sumy utargów.
W którym punkcie przedsiębiorstwo maksymalizowałoby zysk, gdyby koszt krańcowy – przy każdym poziomie produkcji – był o 30zł wyższy?
Przyjmując wyjściowy rozkład kosztów krańcowych, na jakim poziomie produkcji przedsiębiorstwo maksymalizowałoby zysk, gdyby utarg krańcowy – przy każdym poziomie produkcji był wyższy o 34zł.
Zadanie 8
Fabryka cukierków ma do wyboru trzy metody produkcji, charakteryzujące się różnymi proporcjami zużycia pracy i kapitału – tablica
Technika A-pracochłonna
Technika B – zrównoważona
Technika C- kapitałochłonna
| produkcja | technika a | technika b | technika c |
|---|---|---|---|
| nakład pracy | nakład kapitału | nakład pracy | |
| 1 | 9 | 2 | 6 |
| 2 | 19 | 3 | 10 |
| 3 | 29 | 4 | 14 |
| 4 | 41 | 5 | 18 |
| 5 | 59 | 6 | 24 |
| 6 | 85 | 7 | 33 |
| 7 | 120 | 8 | 45 |
Załóżmy, że stawka płacy wynosi 200zł a koszt kapitału 400zł tygodniowo.
Dla każdego poziomu produkcji dobierz właściwą technikę produkcji.
| poziom produkcji | właściwa technika |
|---|---|
| 1 | a |
| 2 | a |
| 3 | a |
| 4 | b |
| 5 | b |
| 6 | c |
| 7 | c |
Oblicz koszt całkowity dla każdego poziomu i techniki produkcji.
| produkcja | technika a | technika b |
|---|---|---|
| nakład pracy | nakład kapitału | |
| 1 | 1 800,00 zł | 800,00 zł |
| 2 | 3 600,00 zł | 1 200,00 zł |
| 3 | 3 800,00 zł | 1 600,00 zł |
| 4 | 8 200,00 zł | 2 000,00 zł |
| 5 | 11 800,00 zł | 2 400,00 zł |
| 6 | 17 000,00 zł | 2 800,00 zł |
| 7 | 24 000,00 zł | 3 200,00 zł |
| technika c |
|---|
| nakład pracy |
| 800,00 zł |
| 1 600,00 zł |
| 2 400,00 zł |
| 3 200,00 zł |
| 4 000,00 zł |
| 2 800,00 zł |
| 5 800,00 zł |
Przypuśćmy, że cena pracy wzrasta do 300zł a cena kapitału nie zmienia się. Jak wpłynie to na wybór techniki produkcji?
| produkcja | technika a | technika b |
|---|---|---|
| nakład pracy | nakład kapitału | |
| 1 | 2 700,00 zł | 800,00 zł |
| 2 | 5 400,00 zł | 1 200,00 zł |
| 3 | 5 700,00 zł | 1 600,00 zł |
| 4 | 12 300,00 zł | 2 000,00 zł |
| 5 | 17 700,00 zł | 2 400,00 zł |
| 6 | 25 500,00 zł | 2 800,00 zł |
| 7 | 36 000,00 zł | 3 200,00 zł |
| technika c |
|---|
| nakład pracy |
| 1 200,00 zł |
| 2 400,00 zł |
| 3 600,00 zł |
| 4 800,00 zł |
| 6 000,00 zł |
| 4 200,00 zł |
| 8 700,00 zł |
Uwzględniając nową cenę pracy, oblicz ponownie koszt całkowity dla każdego poziomu i każdej techniki produkcji oraz wskaż, która technika jest optymalna przy różnych rozmiarach produkcji.
| poziom produkcji | właściwa technika | właściwa technika po zmianie kosztu produkcji |
|---|---|---|
| 1 | a | b |
| 2 | a | b |
| 3 | a | a |
| 4 | b | b |
| 5 | b | b c |
| 6 | c | c |
| 7 | c | c |
Wybrałbym b - technikę zrównoważoną porzucając przy nakładzie 300zl a - technikę pracochłonną
Zadanie 9
Pewne przedsiębiorstwo ponosi koszty stałe w wysokości 45zł.
Oraz krótkookresowe koszty zmienne w wysokości pokazanej w tablicy.
Wypełnij puste kolumny tablicy.
Wykreśl krzywe:
◦ Krótkookresowego przeciętnego kosztu zmiennego
◦ Krótkookresowego przeciętnego kosztu całkowitego
◦ Krótkookresowego kosztu całkowitego krańcowego
Sprawdź czy trzecia krzywa przechodzi przez wierzchołki dwóch pierwszych
Gdyby przedsiębiorstwo zwiększyło produkcję z 5 do 6 jednostek tygodniowo, związany z tym krótkookresowy koszt krańcowy byłby wysoki. Wyjaśnij dlaczego tak jest
Zadanie 10
Przedsiębiorstwo ustaliło wielkość produkcji, którą zamierza wytwarzać.
Po sprawdzeniu jak będą się kształtować utargi i koszty krańcowe, przedsiębiorstwo bada obecnie relacje odnośnych wielkości przeciętnych w krótkim i długim okresie.
Zaznacz w tabelkach jakie decyzje ma
podjąć przedsiębiorstwo.
Pytania do przemyślenia
Firmy jednoosobowe są najliczniejsza forma organizacyjną przedsiębiorstw w Polsce ale najwyższą zyskowność osiągają
na ogół spółki akcyjne.
Odp: Tak
Bilans przedsiębiorstwa to zestawienie danych o kształtowaniu się przychodów i
wydatków w danym roku.
Odp: Nie
Akcjonariusze powinni być ostrożni przy zakupie akcji, bo jeśli dane przedsiębiorstwo zbankrutuje, to dla spłacenia ich długów będą zmuszeni
wyprzedawać swój osobisty majątek.
Odp: Nie
Przedsiębiorstwa wykazujące zysk księgowy muszą dobrze prosperować.
Odp: Tak
Koszt ekonomiczny to koszt księgowy
plus amortyzacja plus koszt alternatywny
pracy i kapitału właściciela zakładu.
Odp: Nie
Wynikająca z bilansu wartość netto przedsiębiorstwa nie zawsze odzwierciedla jego faktyczną wartość rynkową na którą wpływa również na
przykład renoma firmy.
Odp: Nie
Przedsiębiorstwa maksymalizują swoje zyski wtedy, kiedy produkują i sprzedają
tyle ile tylko się da.
Odp: Nie
Kiedy krzywa popytu na produkty danego przedsiębiorstwa jest malejąca, wtedy utarg krańcowy także maleje wraz ze wzrostem produkcji.
Zapasy to wymysł obłąkanych teoretyków.
Odp: Tak
Kapitał i praca to jedyne czynniki produkcji, które przedsiębiorstwo musi uwzględniać w swoich decyzjach produkcyjnych.
Odp: Nie
Specjalizacja może być źródłem korzyści skali.
Odp: Tak
Kiedy krzywa popytu na produkty danego przedsiębiorstwa jest malejąca, wtedy utarg krańcowy także maleje wraz ze
wzrostem produkcji.
Istotna jest jedynie długookresowa rentowność firmy, bieżący dopływ
gotówki nie jest rzeczą ważną.
Przedsiębiorstwo dążące do maksymalizacji zysku, będzie starało się zminimalizować poziom kosztów przy
każdej wielkości produkcji.
Spadek ceny i utargu krańcowego sprawia, że optymalna dla przedsiębiorstwa
wielkość produkcji zmniejsza się.
Przedsiębiorstwo dążące do maksymalizacji zysku powinno w każdej sytuacji produkować tyle, aby zrównać koszt krańcowy z utargiem krańcowym. Zapewni to maksymalizację zysków lub
minimalizację strat.
Odp; Tak
Małe zakłady są zawsze mniej efektywne niż wielkie przedsiębiorstwa.
Wszystkie te przedsiębiorstwa, które wykazują straty to jednostki niegospodarne, które należałoby
natychmiast zamknąć.
Przedsiębiorstwo wstrzyma produkcję w krótkim okresie jeśli cena, po której sprzedaje swój produkt jest niższa od
utargu przeciętnego
Długookresowe decyzje produkcyjne są podejmowane w ten sposób, że wybiera się taką wielkość produkcji, przy której długookresowy koszt krańcowy równa się utargowi krańcowemu.
Odp: Nie
Utrzymanie stałych nakładów siły roboczej przy jednoczesnym zwiększaniu nakładów kapitału prowadzi do spadku przychodów (z dodatkowych jednostek kapitału)
Odp: Tak
Bibliografia:
http://poradnik.ngo.pl/x/443011 [21 listopad 2012]
http://www.interklasa.pl [23 listopad 2012]
portalwiedzy.onet.p [23 listopad 2012]
Akty prawne:
(Dz. U. z 1994 r. Nr 121, poz. 591)