Wycena papierów wartościowych, Kredyty

Wycena papierów wartościowych

(akcje, obligacje, opcje)

Kredyty (schematy, spłaty, koszty kredytu)

Spis treści:

Wstęp, rodzaje………………………………………………………………………… 3

Najczęściej występujące rodzaje papierów wartościowych…………………………... 4

Wycena papierów wartościowych…………………………………………………….. 4

Wycena akcji………………………………………………………………………….. 7

Wycena obligacji……………………………………………………………………… 10

Wycena opcji………………………………………………………………………….. 11

Kredyt- definicja……………………………………………………………………… 12

Schemat procesu obsługi klienta……………………………………………………… 13

Spłata kredytu…………………………………………………………………………. 13

Koszt kredytu………………………………………………………………………….. 13

Zakończenie………………………………………………………………………….... 15

Inne źródła…………………………………………………………………………….. 16

Wstęp

Papier wartościowy - to dokument stwierdzający istnienie określonego prawa majątkowego w taki sposób, że bez posiadania tego dokumentu nie można wykonywać tego prawa, a przeniesienie własności tego dokumentu powoduje przeniesienie również tego prawa.1

Rodzaje

Papiery wartościowe dzielimy:

  1. Z punktu widzenia funkcji prawnych:

    • papiery reprezentujące wierzytelności pieniężne (np. weksle, czeki, obligacje, bony skarbowe, listy zastawne, listy hipoteczne),

    • papiery dokumentujące uprawnienia do współwłasności majątkowej ( np. akcje),

    • papiery wartościowe uprawniające do zarządzania rzeczami (konosamenty w transporcie towarów).

  2. Ze względu na charakter dochodów:

    • papiery wartościowe o dochodzie stałym (reprezentują wierzytelność, której wielkość kapitału i dochodu jest określona w kwocie pieniężnej już w chwili emisji (obligacje),

    • papiery wartościowe o dochodzie zmiennym (to walory reprezentujące prawo do udziału w zysku osiąganym przez emitującą go jednostkę organizacyjną oraz reprezentujące udział w majątku tej jednostki -akcje).

  3. Z punktu widzenia oznaczenia w dokumencie osoby uprawnionej:

    • papiery wartościowe imienne (uprawniają jedynie osoby imiennie oznaczone w papierach ),

    • papiery wartościowe na okaziciela (nie wskazują osoby uprawnionej, a do przeniesienia własności takiego dokumentu wystarczy jego wydanie ),

    • papiery wartościowe na zlecenie (to takie , które osobę upoważnioną wskazują w postaci podmiotu imiennie wymienionego w papierach oraz każdego, na kogo zostają przeniesione prawa z tych papierów na drodze indosu, czyli dokonanego oświadczenia osoby uprawnionej, zbywającej dokument :czeki, weksle ).

  4. Z punktu widzenia czasu ważności papieru:

    • papiery krótkoterminowe,

    • papiery średnioterminowe,

    • papiery długoterminowe.

  5. Z punktu widzenia celów gospodarczych:

    • papiery rynkowe ( wykorzystywane w obrocie masowym , w którym uczestniczy wiele podmiotów, a transakcje dokonywane są na zorganizowanych, regulowanych rynkach ),

    • papiery nierynkowe (posiadają wąski krąg odbiorców, ich odbiór jest przypadkowy, bez instytucjonalnego uporządkowania ).2

Najczęściej występujące rodzaje papierów wartościowych:

Wycena papierów wartościowych

Papiery wartościowe nabyte przez bank ujmowane są w księgach rachunkowych w ciągu całego roku obrotowego w cenach nabycia. Papiery wartościowe wykazane w księgach rachunkowych muszą być wycenione na dzień bilansowy, a także w ciągu roku obrotowego, co najmniej na dzień sporządzenia sprawozdania podlegającego przekazaniu do NBP. Ważne jest aby odbywało się to przy zachowaniu zasady ostrożnej wyceny oraz wiernego odzwierciedlenia sytuacji majątkowej i finansowej banku.

Wycena papierów wartościowych dokonywana jest odmiennie dla:

Akcje w jednostkach zależnych i stowarzyszonych oraz lokacyjne papiery wartościowe z prawem do kapitału wyceniane są według cen nabycia pomniejszonych o odpisy spowodowane trwałą utratą ich wartości( określanej mianem deprecjacji ). Za deprecjację uznaje się zgodnie z zarządzeniem Prezesa NBP:

Wynika z tego, że papiery wartościowe wyceniane mogą być:

Rezerwa owa może być w ciągu roku obrotowego rozwiązana w całości lub w części, w przypadku poprawy sytuacji jednostki oraz wzrostu cen akcji. Zatem tego rodzaju papiery wartościowe mogą być wycenione według cen nabycia lub poniżej tych cen, nie mogą natomiast być wycenione powyżej cen nabycia.

  Handlowe papiery wartościowe z prawem do kapitału wyceniane są:

Banki stosują 3 metody wyceny wartości rozchodu sprzedanych papierów wartościowych, a mianowicie:

Dłużne papiery wartościowe wyceniane są według aktualnej ceny sprzedaży, bez względu na to czy zaliczane są do papierów wartościowych handlowych czy lokacyjnych. Aktualna cena sprzedaży według słowniczka sporządzonego dla potrzeb planu kont banków to cena nabycia powiększona o zapadłe odsetki lub dyskonto przypadające na dany okres. Z definicji tej wynika, że aktualna cena sprzedaży może być tylko wyższa od ceny nabycia papierów wartościowych. Natomiast zgodnie z ustawą o rachunkowości cena sprzedaży to cena możliwa do uzyskania w dniu bilansowym, co oznacza, że może ona być tak wyższa, jak i niższa od cent nabycia.

Pomimo, że przepisy zarządzenia Prezesa NBP nie definiują pojęcia ceny sprzedaży ( aktualnej ceny sprzedaży ) według jednej, czy drugiej definicji, przyjmuje się, iż to ustawa o rachunkowości określa zasady wyceny tego rodzaju papierów wartościowych. Papiery wartościowe przejęte za wierzytelności wyceniane są według ceny możliwej do uzyskania, którą ustala się jako różnicę pomiędzy kwotą długu, za który je przejęto a utworzoną rezerwą I tak:

Akcje własne do zbycia wycenia się w cenie nabycia, nie wyższej od wartości nominalnej.

Własne wyemitowane przez bank papiery wartościowe wycenia się według ich wartości nominalnej.4

Wycena akcji

Wycena akcji, podobnie jak wycena innych instrumentów finansowych, polega na ustaleniu jej wartości w celu zidentyfikowania akcji niedowartościowanych (które można kupić) lub akcji przewartościowanych (które można sprzedać). W przypadku pozytywnych wniosków płynących z poprzednich etapów analizy fundamentalnej i decyzji kupna akcji spółki, pojawia się naturalne pytanie o sprawiedliwą cenę akcji, tzn. cenę, która odpowiadałaby wartości. To zagadnienie rozwiązuje się na etapie wyceny. Uważa się, że istnieje wartość wewnętrzna akcji (WWA). Przyjmuje się też, że rynek nie jest doskonały, stąd też różnica ceny akcji od "prawdziwej" wartości (fair value), którą jest wartość wewnętrzna.5

Rys. 1 Wzajemna relacja między ceną akcji a jej wartością wewnętrzną (WWA)

Źródło: "Wyznaczanie punktów zwrotnych indeksu Wig przy pomocy wybranych metod analizy czasowej." Krzysztof Borowski

Jeżeli:

Istnieje wiele sposobów wyceny akcji. Ogólnie mówiąc wycena akcji sprowadza się do ustalenia wartości wycenianej firmy tj. wartości wewnętrznej akcji. Wartość pojedynczej akcji otrzymuje się poprzez podzielenie wartości firmy przez liczbę wyemitowanych przez spółkę akcji. W przypadku kolejnych emisji jako liczbę akcji spółki w danym okresie przyjmuje się: średnią arytmetyczną lub średnią ważoną (okresem do emisji i po emisji) z liczby akcji na początku okresu sprawozdawczego i na koniec. Proces kalkulacji wartości firmy odbywa się w oparciu o szablonowe formuły matematyczne. W celu dokonania prawidłowej wyceny przedsiębiorstwa należy uwzględnić szacunki dwóch wartości: majątku przedsiębiorstwa oraz stopnia zorganizowania środków i czynników produkcji z punktu widzenia zdolności do przynoszenia zysków. Ta druga wartość nazywana jest w literaturze wartością firmy (wartością reputacji - goodwill). Z uwagi na obszerność tematyki metod wyceny przedsiębiorstw poniżej przedstawiony jest zarys najważniejszych metod.

Model Gordona – wariant modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Służy do obliczenia wartości akcji lub przedsiębiorstwa. W tym modelu zakłada się, że przedsiębiorstwo płaci regularnie dywidendy o wartości D, które stale rosną o stały współczynnik g. Stała k jest równa kosztowi kapitału własnego przedsiębiorstwa.

Metody wyceny przedsiębiorstwa można podzielić na cztery grupy:

Metody dochodowe

Opierają się na założeniu, że przedsiębiorstwo jest dobrem, którego wartość zależy od korzyści finansowych, jakie przyniesie ono właścicielowi w przyszłości. O wartości przedsiębiorstwa stanowi zaktualizowana na moment wyceny suma przewidywanych dochodów finansowych. Istotą tych metod jest określenie wielkości strumieni dochodów, jakie wyceniane jednostki są zdolne wykreować w przyszłości. W ramach tego procesu należy:

Wśród metod dochodowych wykonuje się wyceny metodą zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych, metodą przyszłych zysków oraz metodami opartymi na wartości dywidendy.

Ogólna formuła wartości, bazującej na dochodach właścicieli przedstawia się następująco:

Wzór 1. Wycena wartości akcji

Źródło: Busse von Colbe W. "Gesamtwert der Unternehmung". Handwörterbuch des Rechnungswesens 2. Aufl. Stuttgart 1981.

gdzie:
D - wartość dochodowa wycenianego przedsiębiorstwa
P - wpływy kapitałowe o charakterze zwrotów na rzecz inwestorów
W - wydatki kapitałowe inwestorów na rzecz przedsiębiorstwa
D D - dywidendy
D I - inne dochody inwestorów związane z posiadaniem przedsiębiorstwa
q - czynnik dyskonta
t- lata

Przedstawiona powyżej formuła, uważana jest za jedynie prawdziwą, choć jej odzwierciedlenie w praktyce jest mało możliwe. Dlatego też stosuje się rozwiązania upraszczające ogólna formułę wartości. W literaturze podaje się dochodową wartość wyceny jednej akcji jako:

Wzór 2. Wycena wartości akcji

Źródło: Jajuga K., Jajuga T. "Inwestycje", Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996

gdzie:
P - wartość akcji zwykłej
C t - dochód z tytułu posiadania akcji uzyskiwany w t-tym okresie
r - wymagana stopa zwrotu inwestora
n - liczba okresów posiadania akcji.

Dochód z tytułu posiadania akcji zwykłej pochodzi z dwóch źródeł:

Niedogodnością tego modelu jest trudność oszacowania przyszłych zmian dywidendy i kursu akcji na giełdzie.

Metody mnożnikowe (porównawcze) są bardzo proste i zapewne dlatego bardzo często stosowane. Ich istotą jest wycena akcji na podstawie wartości akcji innych spółek, uznanych za podobne (np. firmy konkurencyjne). W metodach tych korzysta się ze wskaźników finansowych. Do najczęściej używanych należy zaliczyć:
-P/E,,
-P/BV
-DY,
-P/S,
-P/CF,
-P/CFO.
Warto zaznaczyć, że zazwyczaj dokonując wyceny na podstawie dwóch różnych wskaźników, uzyskuje się dwa różne wyniki. Stąd stosuje się kilka różnych wycen mnożnikowych, a następnie wyniki są uśredniane.7

Wycena obligacji

Wartość obligacji stanowi suma zdyskontowanych strumieni przychodów pieniężnych otrzymywanych w przyszłości z tytułu posiadania obligacji. W praktyce w przypadku świadczeń pieniężnych, są to kupony odsetkowe oraz kwota uzyskana z tytułu wykupu obligacji, którą jest najczęściej wartość nominalna obligacji (pożyczka udzielona przez nabywcę obligacji). Stopą dyskonta jest średnia rentowność w okresie do wykupu obligacji (YTM). Znając wielkości przyszłych wypłat odsetek, wartość obligacji można przedstawić wzorem:

Wzór 3. Wycena wartości obligacji

gdzie:
C1, C2, Cn- wielkości strumieni odsetkowych
Ww – wartość wykupu obligacji (zazwyczaj jest to wartość nominalna)
YTM - stopa zwrotu w terminie do wykupu
n - liczba okresów odsetkowych 8
Przykład:
Należy obliczyć cenę trzyletniej obligacji o wartości nominalnej 100,00 zł i kuponie odsetkowym wypłacanym co rok w wysokości 5%, po takiej cenie aby uzyskać stopę zwrotu z inwestycji w wysokości 5,6%.
Odsetki roczne wynoszą: 5% * 100,00 zł = 5,00 zł.
Stąd wartość obligacji wynosi:
Stąd wniosek, że kupno obligacji po cenie 98,38 PLN zapewnia rentowność inwestycji 5,6%.Na wartość obligacji ma wpływ również częstotliwość wypłacanych odsetek. Im częściej są one wypłacane tym ich wartość jest większa.

Wycena opcji

Przy zawieraniu jakichkolwiek transakcji, czy to handlowych czy na rynkach finansowych, kluczową kwestią jest cena, po której transakcja zostanie zawarta. Europejska opcja kupna daje prawo jej nabywcy do kupna określonego instrumentu bazowego po z góry określonej cenie i w określonym czasie. Jak można się domyśleć wycena opcji nie należy do zadań łatwych, o czym może świadczyć także fakt, iż twórcy modelu wyceny opcji otrzymali Nagrodę Nobla za osiągnięcia w tej dziedzinie. Przy wycenie wszystkich instrumentów finansowych postępuje się w bardzo podobny sposób. Należy najpierw ustalić wartość przepływów pieniężnych w przyszłości, a następnie zdyskontować je odpowiednią stopą dyskontową. Należy w tym celu dokonać symulacji wielu możliwych zachowań instrumentu bazowego, na który wystawiona jest opcja, dla każdej z tych możliwych scenariuszy obliczyć wartość przyszłych przepływów według formuły max(0, spot-strike), a ich wartość średnia po zdyskontowaniu do wartości obecnej będzie przybliżoną wartością opcji kupna. W taki sposób zresztą wycenia się opcje w praktyce – metoda ta nosi nazwę symulacji Monte Carlo.

Metoda Monte Carlo (MC) jest stosowana do modelowania matematycznego procesów zbyt złożonych (obliczania całek, łańcuchów procesów statystycznych), aby można było przewidzieć ich wyniki za pomocą podejścia analitycznego. Istotną rolę w metodzie MC odgrywa losowanie (wybór przypadkowy) wielkości charakteryzujących proces, przy czym losowanie dokonywane jest zgodnie z rozkładem, który musi być znany.9

Rys 2. Symulacja Monte Carlo

Kredyt – definicja

Określenie "kredyt" znane jest praktycznie wszystkim. Inną nazwą jest pożyczka, choć osoby zajmujące się zawodowo finansami twierdzą, że pożyczka i kredyt to formy zdecydowanie różniące się. Dla potencjalnego Kowalskiego jednak kojarzą się prawie identycznie. Po kredyt udajemy się do instytucji finansowej (banku), jeśli potrzebujemy pieniędzy na zakup towaru, remont, na zrealizowanie celów typu: działalność gospodarcza, zakup towarów, materiałów do produkcji itp. definicja mówi, że kredyt jest forma odstąpienia dłużnikowi przez wierzyciela określonej wartości pieniężnej na zasadzie zwrotu w określonej sumie i w określonym terminie.10

Oprocentowanie kredytów jest uzależnione od wysokości WIBOR-u. WIBOR - (Warsaw Interbank Offered Rate) - stopa oprocentowania kredytów na polskim rynku międzybankowym określana codziennie na podstawie ofert 13 banków. Określa po jakim koszcie inne banki pożyczają złote polskie między sobą. Stopa WIBOR jest bazą do oprocentowań kredytów udzielanych przez banki swoim klientom. Dany bank dolicza do stawki WIBOR swoją marżę i w ten sposób klient (osoba fizyczna bądź firma) otrzymuje finalny koszt swojego kredytu. Stopa WIBOR nie jest ustalana administracyjnie i niezależny od jednego banku - jest wyznaczana przez czynniki ekonomiczne a więc obiektywne.

Klasyfikacje kredytów

Schemat procesu obsługi Klienta

Spłata kredytu

Spłata kredytu może nastąpić jednorazowo bądź w ratach. Powinien być on spłacany w terminach ustalonych w umowie kredytowej. Bank może wypowiedzieć umowę przed terminem spłaty, jeżeli kredytobiorca nie dochował warunków umowy. Następnie bank wprowadza postępowanie ugodowe, a jeżeli nie przynosi to rezultatów, bank przystępuje do postępowania egzekucyjnego.

Koszt kredytu

Całkowity koszt kredytu oznacza wszystkie koszty wraz z odsetkami i innymi opłatami i prowizjami, które konsument jest zobowiązany zapłacić za kredyt, z wyjątkiem kosztów:
1) które ponosi konsument w związku z niewykonaniem swoich zobowiązań wynikających z umowy o kredyt konsumencki,
2) które w związku z nabyciem rzeczy lub usługi ponosi konsument, niezależnie od tego, czy nabycie następuje z wykorzystaniem kredytu,
3) prowadzenia rachunku, z którego realizowane są spłaty, oraz kosztów przelewów i wpłat na ten rachunek, chyba że konsument nie ma prawa wyboru podmiotu prowadzącego rachunek, a koszty te przekraczają koszty dla rachunków oszczędnościowych stosowane przez podmiot prowadzący rachunek,
4) ustanowienia, zmiany oraz związanych z wygaśnięciem zabezpieczeń i ubezpieczenia, z wyjątkiem kosztów ubezpieczenia spłaty kredytu - wraz z oprocentowaniem i pozostałymi kosztami - na wypadek śmierci, inwalidztwa, choroby lub bezrobocia konsumenta,
5) wynikających ze zmiany kursów walut.12

Przykład prowizji i opłat kredytu oferowanego przez pewien bank:

Zakończenie

Podsumowując wycena papierów wartościowych nie należy do najłatwiejszych czynności, między innymi dlatego, że do wyceny wykorzystuje się wiele zmieniających się czynników finansowych. Wycena papierów wartościowych jest także procesem czasochłonnym ze względu na to, że w niektórych sytuacjach bierze się pod uwagę kilka czynników finansowych. Przy procesie wyceny akcji, obligacji czy opcji wykorzystuje się istniejące wzory pozwalające w sposób w miarę prosty obliczyć wartość danego papieru wartościowego. Natomiast w przypadku kredytów ich koszt składa się z wielu czynników, które banki wliczają czasami w oprocentowanie lub prowizje lub inne opłaty za wykonywane usługi przez bank. Na rynku występuje wiele rodzajów kredytów, które są oferowane przez banki dla klientów, jednak decydując się na zawarcie umowy kredytowej trzeba bardzo dokładnie przejrzeć jej zawartość oraz policzyć rzeczywisty całkowity koszt kredytu jaki będzie trzeba zapłacić w przyszłości, ponieważ może się okazać, że suma wszystkich opłat, prowizji i odsetek będzie bardzo duża w porównaniu do kapitału kredytu jaki jest pożyczany od banku.

Inne źródła:

  1. www. mfiles.pl

  2. www.edukateria.pl

  3. www.bossa.pl

  4. www.bankier.pl

  5. www. kupakcje.pl

  6. www.matematykafinansowa.pl

  7. www.kredyty-polska.net

  8. www.mm-kredyt.pl

  9. www.skarbiec.biz

  10. www.bzwbk.pl


  1. http://mfiles.pl/pl/index.php/Papiery_warto%C5%9Bciowe

  2. Ibidem

  3. http://www.edukateria.pl/praca/wycena-papierow-wartosciowych/

  4. Ibidem

  5. http://bossa.pl/index.jsp?layout=2&page=0&news_cat_id=223&news_id=579

  6. Ibidem

  7. http://www.matematykafinansowa.pl/fundamentalne-metody-wyceny-akcji/#more-568

  8. http://www.bankier.pl/wiadomosci/multiarticle.html?article_id=1880750&position=2

  9. http://kupakcje.pl/?p=209

  10. http://kredyty-polska.net/

  11. http://www.mm-kredyt.pl/mm-kredyt/dokumenty/schemat/

  12. http://www.skarbiec.biz/haslo/27/

  13. http://indywidualni.bzwbk.pl/kredyty/hipoteczne/mieszkaniowy/oplaty-i-prowizje/kredyt-mieszkaniowy-oplaty-i-prowizje.html


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wycena papierów wartościowych dr Miłosz
Wycena papierow wartosciowych
Wycena papierów wartościowych
gpw i gielda papierow wartosciowych w praktyce
Catalyst Przewodnik dla inwestorów, Giełda Papierów Wartościowych, Warszawa 2009
daytrading amerykanski rynek papierow wartosciowych (nasdaq i nyse, inwestowanie) UVG7DGTIDBHUTFXK5
FP ocena rentowności papierów wartościowych
Test podstawowy dla mnie papiery wartościowe
4 Rynek pierwotny papierow wartosciowych
rynek papierów wartościowych-, NAUKA, [Rynek Kapitałowy]
papiery wartościowe
Papiery wartościowe
GIEŁDA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH, semestr 3, Rynki finansowe, wykłady
Papiery wartościowe, akcje, obligacje (9 stron) UEFNPR65VYNRSCWIHPYD2SKMEQKWZUDVSSZTNXA
Problematyka publicznego obrotu papierami wartościowymi
Papiery wartościowe notowane na?TO (13 stron) VGCFUFY2QO2FVBSUSMFCZL2SIWBP7ZORPRCXQIQ

więcej podobnych podstron