Swoboda przepływu towarów
Art. 28 – 37 TFUE
4 swobody przepływu.
Pracowników
Usług
Towarów
Kapitału
-swoboda przepływu towarów – obejmuje 27 państw członkowskich + terytoria poszerzone, włącznone
Unia celna UE- w wymarze wewnętrzym (zakres stosowania ceł w stosunkach pomiędzy państwami członkowskimi) i wymarze zewnętrznym (przyjęcie wspólnej taryfy celnej wobec państw trzecich.
Zakaz ceł, i opłat podobnych do ceł o podobnym skutku . Opłaty fakultaywne (przeładowania towarów, statystyk itp. Usług nie będzie traktowana jako cło).
Zakaz dyskryminacji i protekcjonizmu
Energia odnawialna niższy Vat a energia kopaliny wyższy Vat przy imporcie 1 wyższy Vat dla obu.
Dyskryminacja bezpośrednia – Vat na krajowe pomiodry 0 a na importowane 22%
Dyskryminacja pośrednia – gdy literalnie przepisy podatkowe nie rozróżniają produktów krajowych i importowanych, ale w praktyce wyższe obicążenia podatkowe dotyczą produktów krajowych i importowanych, ale np. w kraju produkuje się smochody o pojemności tylko 1.3 l a tak naprawdę wyższy podatek drogowy jest od samochodów powyżej pojemności 1.3 l czyli i1,6 , 2.0 itd.
Podobieństwo produktów Wishy i koniak niższy Vat na krajowe i zagraniczne Wishy a na Cognac wyższy Vat aby chronić rodzimy rynek.
Zakaz kontyngentów zakaz stosowania ograniczeń ilościowych (chyba, że państwo chce chronić swoje bezpieczeństwo np. zakażone mięso)
Można uchylić się od tego zakzu.
Każdy środek który ogranicza eksport lub import towarów tj. ilość, wielkość cena, waga są zakazane w UE.
Nakaz reorganizacji monopoli handlowych (spółki handlu państwa nie powinny się zajmować handlem w taki sposób aby wykluczać lub ograniczać działania na rynku konsumentom i prywatnym przedsiębiorcom a także obywatelom i przedsiębiorstwom państw członkowskich UE.
W Polsce poczta polska ma monopol na małe przesyłki ledwo parlament UE zaakceptował to także mamy monopol na wydobycie węgla, stali , miedzi są to spółki skarbu państwa.
Znajduje zastosowanie do wszelkiego rodzaju podatków od towrów (Vat, akcyzy , opłat pocztowych podatku drogowego.
SWOBODA PRZEPŁYWU KAPITAŁU:
Jest niezbędnym warunkiem istnienia jednolitego rynku fnansowego stanowi podstawę Unii Gospodarczej walutowej
Pierwotne brzemiennie przepisów traktatowych odróżniało
Swobodę przepływu płatności od swobody przepływu kapitału.
-maiła służyć realizacji -miała być wprowadzona stopniowo
Innych swobód
-przepływ płatności miały być - polega na wprowadzeniu klazuli standstill w pełni zliberalizowany (zakazie wprowadzenia nowych ograniczeń)
Pzepływ kapitału – to operacja finansowe, mająca na celu lokatę lub inwestycję kapitału, a nie wynagrodzenie za usługę: nie może być zapłatą za towar lub usługę.
Płatność- to transfer obecnej waluty będący świadczeniem wzajemnym w ramach umowy łączącej strony. Ma charakter posiłkowy wobec realizacji swobody przepływu towarów i usług.
Organizowanie loterii i gier hazardowych – należy zaliczyć do swobody świadczenia usług, anie swobody przepływu kapitału;
Nabycie akcji spółki mającej siedziebę w innym państwie członkowskiim można uznać za swobodę przepływu kapitału wówczas, jeśli taki udział nie zapenia rozstrzygającego wpływu na podejmowane decyzje w spółce.
Dalsza liberalizacja przepływu kapitału
Dyerektywa 88/361/ EWG art. 67 traktatu.
Przyznawała obywatelom UE swobodny dostęp do rynków finansowych innych państw członkowskich.
Usuwała wszelkie ograniczenia przepływu kapitału (kontrola
dewizowa) oraz ograniczeń w dostępie do systemu finansowego któregokolwiek z państw członkowskich ( w celach inwestycyjnych czy pożyczkowych).
Utrzymywał jedynym wyjątek, który pozwalał na stosowanie (ze względu na szczególne okoliczności) pobowiązujących przed przueciem Dyrektyw.
W aneksie nr 1 do Dyrektywy zawarto tzw.
Nomenklaturedo przepływu kapitału, która illustruje, jakie rodzaje transakcji powinny zostać objęte liberalizają:
-inwestycje bezpośrednie (zakładanenie przedsiębiorstw i udził w nich)
-zakup i sprzedaż :
-nieruchomości , papierów wartościowych (akcje i obligacje)
-świadectw udziałowych funduszy inwestycyjnych.
-pożyczki i kredyty, poręczenia.
31 GRUDNIA 1992 r. ZNIESIONO NIEMAL W CAŁEJ UE OGRANICZENIA PRZEPŁYWU KAPITAŁU.
Zakazy te są bezpośrednio suteczne ich realizacja nie wymagają przyjęcia żadnej implementacji i obywatele mogą się na nie powoływać w postępowaniu sądowym.
W przepływie kapitału z państwami trzecimi należy przestrzegać obok przepisów prawa pierwotnego i wtórnego także szereg przepisów zawartych w umowach bilateralnych i multilateralnych ochronie inwestycji w ramach GATT, OECD, EOG. (dot. Ryzyka transferowego)·
Ograniczenia istniejące w dniu 31 grudnia 1993r na podstawie prawa krajowego lub wspólnotowego dotyczące - inwestycji
Środki zapobiegawcze w obrębie UE – upoważnia państwa członkowskie do podejmowania niezbędnych – środków zapobiegających naruszeniom przepisów krajowego prawa podatkowego orz – przepisów regulujących nadzór nad instytucjami finansowymi.
Umożliwia ustalenie procedur zgłaszania kapitału dla celów administracyjnych lub statystycznych. (nie procedury koncesjonowania trzeba mieć zezwolenie dewizowe- decyzja o odstąpieniu )
Umożliwia nakładanie obowiązku rejestracji przepływu kapitału z tym że przepływ środków nie może być uzależniony od uzyskania zezwolenia administracyjnego tylko od zgłoszenia transakcji właściwym władzom ( w POL pow. 10.000 euro- art. 18 prawa dewizowego);
Umożliwia wprowadzenie obowiązku składania deklaracji dotyczącej ilości wywożonych pieniędzy.
Ograniczenia w przepływie kapitału (tymczasowe środki ochronne) utrzymane w Polsce.
1. Polska może utrzymać przez okres 5 lat od dnia przystąpienia (od maja 2009) ograniczenia dotyczące nabywanie przez cudzoziemców” drugich domów” (zezwolenie WSWiA);
Z wyjątkiem nabywanych w celach działalności gospodarczej i jeżeli obywatel UE zamieszkiwał w Polsce przez 4 lata.
Polska uzyskała 12 letni okres przejściowy (do końca 2015 r.) na stosowanie ograniczeń (zezwolenia) w odniesieniu do nabywania nieruchomości rolnych i leśnych przez obywateli UE.
Ograniczenia nie dotyczą rolników indywidualnych z UE, osiedlających się i prowadzących działalność rolniczą( dzierżawa ziemi ) w Polsce przez okres 7 lat w 8 województwach (dolnośląskim , kujawsko-pomorskim, lubuskim, opolskim, pomorskim, warmińsko-mazurskim, wielkopolskim, i zachodniopomorskim), pozostałych woj. przez okres 3 lat przed nabyciem nieruchomości
Pełna, nieograniczona swoboda dotyczy nieruchomości przeznaczonych pod inwestycję.
PRAWO PODATKOWE UE
Zróżnicowanie obciążeń podatkowych przedsiębiorców i konsumentów w poszczególnych państwach sprawia że powstaje i funkcjonuje zjawisko konkurencji podatkowej.
Państwa pozostające w pewnych związkach gosp. UE starają się ograniczać konkurencje podatkową i harmonizować krajowy systemy podatkowe.
UE jest jednym z najbardziej fiskalnych regionów świata.
W 2008 r poziom obciążeń fiskalnych (podatkowych i ubezpieczeń społecznych w państwach członkowkch UE ) wyniósł 40% PKB, czyli o ok 12% więcej niż w USA i Japoni .
Jednolity rynek i swobody przepływu towarów, usługi, pracowników, kapitału i płatności wymagały zbliżenia systemów podatkowych państw członkowskich i ahrmozacji w zakresie określonych podatków.
Art. 110 TFUE żadne państwo członkowskie nie nakłada bezpośrednio lub pośrednio na produkty innych państw UE stawek wyższych niż na produkty krajowe (zakaz dyskryminacji.
SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB I TOWARÓW JEST NA PLAFORMIE W MATERJAŁACH UZUPEŁNIAJĄCYCH.
WYKŁAD#2 11-03-2012: Podatki w UE i ujednolicenie systemu podatkowego.
Zróżnicowanie obciążeń podatkowych przedsiębiorców i konsumentów w poszczególnych państwach sprawia, że powstaje i funkcjonuje zjawisko konkurencji podatkowej.
UE jest jedynym z nabardziej fiskalnych regionów świata.
W 2009r. poziom obciążeń fiskalnych (podatkowych i ubezpieczeń społecznych) w państwach członkowskich UE wynosił średnio 40% PKB, czyli o około 12% więcej niż w USA i Japonii.
Jednolity rynek i swobody przepływu towarów, usług , pracowników i kapitału i płatności wymagał zbliżenia systemów podatkowych państw członkowskich i harmonizacji w zakresie określonych podatków.
Dla tego przepisy podatkowe znalazły się zarówno w prawie pierwotnym
Art. 110 TFUE – żadne państwo członkowskie nie nakłada bezpośrednio lub pośrednio na produkty innych państw członkowskich podatków wewnętrznych jakiegokolwiek rodzaju wyższy od tych które nakłada na produkty krajowe.
113 art. TFUE wydanie na jego podstawie dyrektyw dokonano ujednolicenia podatków pośrednich.
W miejsce różnych odmian podatków obrotowych wprowadzono (pod różnymi nazwami podatek od wartości dodanej oraz dokonano harmonizacji akcyz.
PRAWO PODAKTOWE UE
| W zakresie podatków pośrednich | W zakresie podatków bezpośrednich |
|---|---|
| Ujednolicenie i harmonizacja przepisów prawa | Zbliżenie przepisów prawa. |
Harmonizacja Vat
Proces harmonizacji podatku obrotowej rozpoczął się już w 1967r. od wydania pierwszej dyrektywy w tym zakresie. W celu uporządkowania 34 dyrektyw i licznego orzecznictwa TSUE w dniu 6.11.2006r. przyjęto Dyrektywę rady UE NR 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.
Zasada wspolengo sytemu Vat polega na zastosowaniu do towarów i usług ogólnego podatku konsumpcyjnego
Dokładnie proporcjonalnego do ceny towarów i usług,
Niezależnie do liczby transakcji, które mają miejsce w procesje produkcji i dystrybucji poprzedzającym etap obciążenia tym podatkiem aż do etapu sprzedaży detalicznej włącznie
Podatek, który faktycznie podlega zapłacie do urzędu skarbowego w danym okresie to różniąca między podatkiem należnym a podatkiem naliczonym.
Opodatkowaniu Vat podlegają następujące transakcje:
Odpłatna dostawa (sprzedaż) towarów na terytorium państwa członkowskiego
Odpłatne wewnątrzwspólnotowe nabycie (kupno) towarów na terytorium państwa członkowskiego
Odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego.
Import towarów nie eksport. (czyli eksporter wyśle towar z 0 stawką płaci ten Vat importer a eksporter może po zapłaceniu podatku przez importera odliczyć wartość zapłaconego podatku przez eksportera).
W obrocie wewnętrznym towar jest obciążany podatkiem Vat w kraju przeznaczenia towaru (tam gdzie kończy się transport towarów), a nabywca ma obowiązek zapłaci podatek w swoim kraju, według obowiązujących w nim stawek.
Prawo subwencyjne UE (prawo pomocy publicznej ) jest częscią prawa konkurecji
Prawo konkurencji
Jest istotą gospodarki wolnorynkowej. Obejmuje całokształt przepisów regulujących zasady rywalizacji przedsiębiorstw na rynku Skałada się z :
Prawa antymonopolowego
Prawa subwencyjnego
Prawa nieuczciwej konkurencji.
Prawo antymonopolowe
Kontroluje sposób, w jaki przedsiębiorstwa uzyskują lub korzystają z siły rynkowej. Prawo antymonopolowe UE składa się z trzech instytucji:
Zakazu porozumień odgraniczających konkurencję (art. 101 TFUE),
Zakazu nadużywania pozycji dominującej (art. 102 TFUE),
Zakazu nadmiernej koncentracji kapitału.
Porozumienia, których celem jest ograniczenie konkurencji
Porozumienie cenowe,
Porozumienie podziałowe,
Porozumienie przetargowe,
Zakazy eksportu
Porozumienia ustalające minimalną cenę odsprzedaży,
Uzgodnione praktyki (handlowe, marketingowe).
Porozumienia dozwolone
Porozumienia, które ogranicza konkurencję może zostać usprawiedliwione na podstawie art. 101 ust. 3 TFUE. Za korzyści dla konsumentów uznano:
Poprawę, jakości produktu.
Poprawę bezpieczeństwa produktu
Zapewnienie ciągłości i regularności dostaw
Wprowadzenie nowego produktu
Obniżenie cen
Porozumienia bagatelne
Porozumienia, które zostały zawarte przez przedsiębiorstwa kontrolujące wspólnie niewielką część rynku, od 10 do 15% w zależności od rodzaju porozumień.
Nie są one zakazane, ponieważ nie są w stanie zagrozić konkurencji. (Nota Komisji z 2001 r.)
Zakaz nadużywania pozycji dominującej art. 102
Zakazane jest nadużywanie przez jednego lub więcej przedsiębiorstw pozycji dominującej na Wspólnym Rynku lub jego znacznej części, jeżeli może to wpłynąć na handel między państwami członkowskimi.
Przykłady nadużycia pozycji dominującej wymieniono w art. 102 akapit 2 TFUE.
Udział w rynku
Udział w rynku powyżej 75% jednoznacznie wskazuje na posiadanie pozycji dominującej. W przypadku niższych udziałów w rynku pod uwagę bierze się dodatkowe elementy (np. czas – jak długo przedsiębiorstwo cieszy się mocną pozycją rynkową).
Zakaz nadmiernej koncentracji kapitału
Powstałe w wyniku fuzji przedsiębiorstwo może zachowywać się jak monopolista. Dlatego prawo UE kontroluje procesy koncentracji kapitału, aby zachowa konkurencyjną strukturę rynku.
Podstawowy akt prawny- rozporządzenia 139/2004 w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (RKKP)
Zgodnie z RKKP
Operacje koncentracji, których strony kontrolują nie więcej niż 25% wspólnego rynku lub jego istotnej części nie stanowią zagrożenia dla skutecznej konkurencji.
Wysoki udział w rynku nie zawsze oznacza, iż przedsiębiorstwo posada pozycję dominującą.
Wysoki udział w rynku jest dopuszczalny, jeżeli bariery wejścia są niewielki, istnieją możliwości wejścia nowych konkurentów, nabywcy mają dużą siłę rynkową.
Prawo subwencyjne ( prawo pomocy publicznej)
Regulacje zasady dopuszczalności, udzielania oraz monitorowania pomocy państwa i jego agend dla przedsiębiorstw. Chroni równość konkurencji i wolne od ingerencji państwa funkcjonowanie Wspólnego rynku.
UE posada wyłączną kompetencję w zakresie prawa subwencyjnego.
Źródła prawa subwencyjnego art. 107-109 TFUE
Oraz 5 rozporządzeń Komisji i Rady w sprawie zastosowania art. 87 i 88 TWE
Art. 107 ust. 1 TFUE
Zakazna jest
WYKŁAD Z MAJA
Działalność unii europejskiej jest finasowana z :
Środków budżetu ogólnego wspólnoty.
Srodków pozabudżetowych, obejmujących Europejski Fundusz rozwoju,
Podstawy prawne systemu finiszowego UE tworzą art. 310-325 TFUE.
Kwestie finansowe regulują także przepisy prawa wtórnego, wśród których najważniejsze są decyzje rady w sprawie środków własnych.
Budżet ogólny UE
Sporządzany jest w euro i uchwalany na okres roku kalendarzowego.
Począwszy od 1988r. budżety roczne ustalane są z uwzględnieniem średnioterminowych ram finansowych (perspektywy finansowe), które określają roczne pułapy wydatków.
W maju 2006r. ostatecznie zatwierdzono „budżet” UE na lata 2007-2013 na poziomie 1,05% PKB Wspólnoty.
Zasady budżetowe
Zasada jedności – wszystkie dochody i wydatki Wspólnoty powinny być ujęte w budżecie ogólnym, stanowiącym jednolity dokument, (w budżecie krajowym też)
Zasada uniwersalizmu- dochody budżetowe nie powinny by przepisywane do konkretnych wydatków, (w budżecie krajowym też)
Zasada równowagi budżetowej – wykluczającej założenia z góry istnienia deficytu budżetowego, (jeśli takowy w ciągu roku budżetowego się zdarzy, uchwalany jest budżet uzupełniający lub korygujący), (w budżecie krajowym NIE!!!)
Zasada roczności – sporządzanie budżetu na okres roku, realizując jednocześnie potrzebę planowania wieloletniego.
Zasada specjalizacji wydatków- każdy wydatek musi mieć swoje określone przeznaczenie.
Budżet ogólny powinien być finansowany z zasobów własnych UE, co oznacza, że Niedopuszczalne jest zaciąganie pożyczek na pokrycie ewentualnej różnicy pomiędzy jej dochodami a wydatkami.
Środki własne UE
Są to kwoty (składki) przekazywane na rzecz wspólnoty przez państwa UE.
3 elementy składki do budżetu UE.
Wpłata obliczana na podstawie PKB – tzw. Wpłata członkowska stanowiąca ponad 70% łącznej składki do budżetu UE, a która określana jest przez relację dochodu narodowego brutto do danego państwa członkowskiego do sumy dochodów narodowych brutto wszystkich państw UE (wpłata członkowska Polski wynosi średnio 1,27% PKB)
Wpłata obliczona zgodnie z metodologią unijną na podstawie podatku VAT – udział budżetu UE we wpływach w polskim podatku VAT w okresie wynosi średnio 1,4%
Wpłata stanowiąca tzw. „tradycyjne środki własne” UE (TOR), czyli wpłaty z tytułu udziału w:
-opłatach celnych – pobieranych przy imporcie do Polski towarów z krajów trzecich,
-opłat rolnych – ceł pobieranych w związku z importem produktów rolnych z krajów trzecich.
-opłatach cukrowych – naliczanych i pobieranych przez Agencję Rynku Rolnego od producentów cukru i Izo glukozy.
Państwa członkowskie odprowadzają do budżetu ogólnego UE 75% pobranych opłat, zaś pozostałe 25% zatrzymują, jako tzw. Koszty poboru.
Struktura % składki
Wpłata z tytułu PKB – 71% ogółu składki.
Wpłata z tytułu VAT – 17% ogółu składki.
Wpłata z tytułu TOR – 12% ogółu składki.
Pozycja netto
„płatnik netto”
Państwo członkowskie, którego saldo przepływów jest minusowe (tzn. wpłaca do budżetu UE więcej niż z niego otrzymuje . Niemcy, W. Brytania, Holandia, Francja, Włochy.
„beneficjentem netto” (płatnik brutto)
Państwa którego saldo przepływów jest plusowe (tzn. wpłaca do budżetu UE mniej niż z niego otrzymuje).
Uzyskanie tzw. Dodatniej pozycji netto wobec budżetu UE stanowiło jeden z głównych celów Polski w negocjacjach akcesyjnych. Dlatego jednym z podstawowych postulatów Polski było „osiągnięcie pozycji beneficjenta netto od pierwszego roku członkostwa”. Stać się to miało dzięki 5 –letniemu okresowi przejściowemu w stopniowym dochodzeniu do pełnej składki członkowskiej oraz ograniczeniach w finansowaniu tzw. Rabatu brytyjskiego.
Rabaty brytyjskie.
W.Brytani przysługuje w uproszczeniu zwrot 66% z kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy przypadającą na nią składką roczną a sumą uzyskanych z UE środków. Koszt jego finansowania ponoszą wszystkie pozostałe państwa członkowskie proporcjonalnie do ich DNB.