FARMAKOLOGIA LEKI WPŁYWAJĄCE NA UKŁ AUTONOMICZNY, NERWY OBWODOWE I MIĘŚNIE. LEKI WPŁYWAJĄCE A UKŁ AUTONOMICZNY: A.leki ukL przywspółczulnego: * leki pobudzające (cholinimimetyki): estry choliny, IAChE. * leki hamujące (cholinometyki): parasympatyholityki. B.leki ukł współczulnego: *leki pobudzające (sympatykomimetyki): działające bezpośrednio i pośrednio. *leki hamujące (adrenolityki): sympatykolityki. FIZJOLOGIA-UKŁAD PRZYWSPÓŁCZULNY: 1).neuroprzekaźnikiem jest acetylocholina (Ach), syntezowane w neuronach cholinergicznych, która wiąże się z: A-receptorem nikotynowym (N) w zakończeniach przedzwojowych ukł cholinergicznego i adrenergicznego oraz w neuronach ruchowych mięśni poprzecznie prążkowanych. B-receptorem muskarynowym (M) w zakończeniach pozazwojowych cholinergicznych większości tkanek i narządów. 2).w przestrzeni synaptycznej ACh jest rozkładana przez acetylocholinoesterazę (AChE). FIZJOLOGIA-UKŁAD WSPÓŁCZULNY: 1).neuroprzekaźnik-noradrenalina (NA), mogą pobudzać receptory adrenergiczne, adrenalina (A) i dopamina (DA). Biosynteza ww. amin zachodzi w neuronach adrenergicznych oraz a rdzeniu nadnerczy. 2).ulegają unaczynieniu przez monoaminooksydazę i metylotransferazę. PODST. OBJAWY POBUDZENIA UKŁ WSPÓŁCZULNEGO. I PRZYWSPÓŁ.: Ukł., narządy Ukł. Przywspół. Pars parasynapthica Ukł. Współ. Pars sympathica S: rtym, siła skurczu. Zwolnienie, osłabienie Przyspie, nasilenie Naczynia (wień, skór, płuc, m szkielet) Rozkurcz, _______ Skurcz rozkurcz oskrzela skurcz rozkurcz p. pokarm, perystaltyka, zwieracze Przyspieszenie rozkurcz Zwolnienie skurcz Grucz: łzowe, ślinowe, potowe. Wydziel. Wydziel. rozwolnienie Tamowa Wydziel. zapęczenie Oko:zwieracz źrenicy, rozwieracz źrenicy. Skurcz ______ _______ skurcz Przemiana materii _______ Glikoliza, lipoliza 1.LEKI UKŁ PRZYWSPÓŁCZULNEGO: 1.1.leki pobudzające czynność ukł przywspółczulnego (cholino mimetyczne). 1.1.1.estry choliny i alkaloidy cholino mimetyczne. Mech działania: leki pobudzające receptory muskarynowe (RM) mają budowę chemiczną zbliżoną do Ach, co umożliwia ich bezpośrednie wiązanie z receptorem i ich pobudzenie. 1.1.2.inhibitory acetylocholin esterazy. Mech działania: Leki wiążą się z AChE i hamują jej aktywność, co powoduje wzrost Ach przy receptorach. 1.2.leki hamujące czynność ukł przywspółczulnego. Mech działania: Leki wiążąc się z RM nie pozwalaja na kontakt Ach z receptorami. 1.2.1.leki hamujące czynność ukł przywspółczulnego – cholinolityki naturalne. Zastosowanie: *stany skurczowe m gładkich (p pokarmowego, dróg moczowych, żółciowych)-rozkurcz; *biegunki-zmniejszenie wydzielania gruczołów śluzowych; *choroba wrzodowa-zmniejszenie wydzielania soku żołądkowego; *diagnostyka okulistyczna-rozszerzenie źrenic; *choroba lokomocyjna-p/wymiotne; *zatrucie lekami cholinomimetyczxnymi, związkami fosfoorganicznymi. 2.LEKI UKŁ WSPÓŁCZULNEGO. 2.1.leki pobudzające ukł adrenergiczny. Rodzaje receptorów w ukł współczulnym: Α1-są zlokalizowane w mięśniówce gładkiej NK, efektem ich pobudzenia jest skurcz NK i wzrost RR. Α2-znajdują się w mięśniówce gładkiej NK, ich pobudzenie powoduje zlokalizowanie wydzielania noradrenaliny, co objawia się rozkurczem NK, a więc spadkiem RR. Β1-zlokalizowane są gł w sercu, a ich pobudzenie powoduje wzrost kurczliwości m sercowego. Β2-są w m sercowym, szkieletowych, gładkich, (oskrzela, macica, p pokarmowy) ich pobudzenie powoduje wzrost kurczliwości m szkieletowych, sercowych, rozkurcz- m gładkich. 2.1.1.sympatykomimetyki działające bezpośrednio-aminy katecholowe: *adrenalina – podaje się we wlewach kroplowych pod stałą kontrolą ciśnienia; *noradrenalina – przedawkowanie może być przyczyną przełomu nadciśnieniowego oraz zaburzeń rytmu serca w postaci częstoskurczów; *dopamina – działanie „+”, wzrost zapotrzebowania na tlen – bóle wieńcowe. 2.1.2.sympatykomimetyki działające pośrednio. Mech działania: wpływaja n auwalnienie endogennych neuroprzekaźników lub na aktywność enzymów, które je rozkładają. Pseudoefedryna – działanie podobne do efedryny, wchodzi w skład preparatów złożonych, które przeciwdziałają stanom spastycznym oskrzeli i w sposób umiarkowany rozszerzają drogi oddechowe.	Preparaty złożone: 1)DISOFROL 2)GRIPEX 3)TABCIN. 2.2.leki hamujące czynność ukł współczulnego, leki B-adrenolityczne. Mech działania: *zwolnienie czynności serca, zmniejszenie pracy m sercowego i jego zaporze. na tlen. *obniżenie RR. *działanie uspokajające. PROPRANOLOL. LEKI EPŁYWAJACE NA ZAKOŃCZENIE RUCHOWE. 1.LEKI PORAŻAJĄCE ZAKOŃCZENIA RUCHOWE (ZWIOTCZAJĄCE). Mech działania: przerwanie przewodnictwa z włókien nerwowych, na włókna mięśniowe: a).l zwiotczające I rzędu są antagonistami Ach, łączą się z RN płytką motoryczną powodując powstanie labilnego bloku polaryzacyjnego. b).l zwiotczające II rzędu, przypominają swą budowę Ach, ale znacznie wolniej ulegają rozpadowi przez AChE. CEL – zwiotczenie mięsni: *zniesienie skurczu mięśni w odpowiedzi na bodźce bólowe. *umożliwienie intubacji. *dostęp do pola operacyjnego. *stanowią uzupełnienie znieczulenia ogólnego. *prowadzenie oddechu zastępczego. *nie działają na nerwy czuciowe. *nie działają p/bólowo. *nie działają nasennie. 1.a.Leki zwiotczające I rzędu (kuraryny). Właściwości: *nie wchłaniają się z p pokarmowego, podawane drogą dożylna. *czas działania krótki 20 – 60 min. Zastosowanie: *zabiegi operacyjne, kardiowersja w intubacji, niewydolność oddechowa – w czasie długotrwałego oddechu kontrolowanego. Przeciwwskazania: *miastenia.