1. Czym jest problem badawczy ?

Problem badawczy jest to zabieg werbalny polegający na precyzyjnym rozbiciu tematu na pytania i problemy. Jeśli chcemy aby był prawidłowy musi spełniać kilka warunków:
- sformułowane problemy muszą wyczerpywać zakres naszej niewiedzy zawartej w temacie badań
- sformułowania powinny zawierać wszystkie generalne zależności między zmiennymi
- problem powinien być rozstrzygalny empirycznie i praktycznie (w fazie koncepcji nie można mieć co do tego pewności)

Problem badawczy, według S. Nowaka to, pewne pytanie lub zespół pytań, na które odpowiedzi ma dostarczyć badanie” . 

J. Sztumski problemem badawczym nazywa to, co jest przedmiotem wysiłków badawczych, czyli po prostu to, co orientuje nasze przedsięwzięcia poznawcze. 

Punktem wyjściа we wszystkich badaniach jest problem badawczy teoretyczny lub prаktyczny, punktem dojścia – jego rozwiązаnie. Rozwiązanie to ma odpowiаdać prаwdzie, powinno, więc być zgodne z rzeczywistością, przy czym kryterium tej zgodności stаnowi doświadczenie, praktykа.

Bаdania naukowe prowadzą do wykryciа prawidłowości daną kategorią zjаwisk.
Są one ujęte za pomocą twierdzeń o związkach i zаleżnościach zachodzących między poznаwanymi faktami lub zjawiskami albo też odnoszących się do procesu ich rozwoju.
Każde twierdzenie nаukowe wymaga uzasadnienia. Jest ono dokonywane w oparciu
o określone procedury bаdawcze, stanowiące podstawę weryfikacji hipotez zаwartych w problemie bаdań.

Przedmiotem bаdań mojej pracy była próba poznaniа stosunku do samego zagadnienia jak i do legalizacji eutаnazji. Przed przystąpieniem do bаdań należało określić ich cele. Wymagаło to uświadomienia, co skłoniło do tych działаń oraz do czego mogą być przydаtne wyniki, które na podstаwie nich zostaną uzyskаne.

Celem badaniа było poznanie naukowe istniejącej realnie, empirycznie rzeczywistości społecznej, opis zjаwiskа. 

Problemy badawcze w postaci pytań rozstrzygnięcia rozpoczynają od partykuły ,,czy”, poprzedzającej zdanie oznajmiające. Problemy badawcze w postaci dopełnienia nie sugerują
z góry żadnych możliwych wypowiedzi. Rozpoczynają się od zaimków pytajnych lub przysłownych, jak: ,,kto?”, ,,co?”, ,,gdzie?”, ,, w jakim stopniu?”, ,,dlaczego?” i tym podobnych. To one głównie wyznaczają zakres możliwych odpowiedzi. Każdy
z formułowanych problemów badawczych ma swój zakres. Na ogół wymienia się dwa podstawowe ich zakresy. Pierwszy z nich dotyczy zależności miedzy zmiennymi, a drugi wartości, czy wartości zmiennych. Przy czym jeden i drugi mają swoje podzakresy.

Problem badawczy - jest zabiegiem werbalnym, polegającym na szczegółowym rozbijaniu tematu na problemy i pytania. Każdy taki problem musi wyczerpać zakres niewiedzy dotyczącej tematu przeprowadzanych badań, powinien zawrzeć w sobie wszystkie zależności, zachodzące pomiędzy zmiennymi, a rozstrzyganie problemu powinno nastąpić na drodze praktycznego doświadczenia. Często wymagane jest dogłębne poznanie literatury tematu badanego jako gruntu, na którego podstawie można postawić problem badawczy.

Problem badawczy nie jest celem sam w sobie, pomaga on jednak dobrać odpowiednia metodę, która będzie zastosowana w badaniach. Będzie on przyświecał w trakcie trwania zabiegów badawczych, stąd czasami wymaga się jego stałości i niewzruszenia, podczas gdy w innych przypadkach pracę ułatwia jego kształtowanie i ciągłe uściślanie, zwłaszcza gdy chodzi o badanie tematów nowych, w których mogą się pojawić pytania nie zadawane do tej pory. Problem badawczy może być ustanowiony jako zdanie twierdzące lub pytające (częściej). Propozycje odpowiedzi na pytanie zadań przed przeprowadzeniem badań nazywa się hipotezami, albo też przypuszczeniami ze względu na ich niejednoznaczność.

Problem badawczy może zostać postawiony jako zdanie pytające (częściej), lub twierdzące. Proponowane odpowiedzi na pytania zadane zanim przeprowadzi się badania nazywane są hipotezami, lub przypuszczeniami przez ich niejednoznaczność.

Każdy proces badawczy ma na celu sformułować i rozwiązać określony problem badawczy. Według S. Nowaka problem badawczy jest pewnym pytaniem lub zespołem pytań, co do których odpowiedzi dostarczyć ma badanie. Każde z badań empirycznych jest zaczęte od sformułowania problemu badawczego, który nadaje kierunek owemu badaniu, pozwala sformułować hipotezy badawcze oraz określić wybór metod badawczych jak też zakres poszukiwanych informacji drobiazgowych, które stanowią materiał dowodowy, prowadzi do sformułowania wyników badań jako twierdzeń, które odpowiedzą na problem badawczy. Dlatego też sformułowanie problemu badawczego ma kluczowe znaczenie, które przesądza o dalszych etapach procesu badawczego.

Problemu badawczego nie należy mylić z problemami społecznymi, które bywają często genezą problemów badawczych.

moralność jest zbiorem zasad i wartości proponowanych przez wybitne jednostki i zweryfikowanych pozytywnie przez społeczeństwo. Zasad i wartości pozwalających harmonijnie funkcjonować społeczeństwu na płaszczyźnie prywatnej oraz społecznej właśnie. W kategoriach użyteczności w ramach jedynego znanego nam życia, życia doczesnego, można sklasyfikować je według wartości niższych i wyższych, trwałych i mniej trwałych, co nie będzie kłócić się z racjonalną myślą. Wybitnie przedstawił to John Stuart Mill.

Fenomen moralności pojawia się tylko w zetknięciu człowieka z innymi ludźmi. Nie było w dziejach ludzkości epoki, w której brak było życia społecznego i moralności. Człowiek zawsze żył w zbiorowości, odnosił się do innych ludzi, wiedział co dobre a co złe. Moralność nie jest tym samym co społeczeństwo rozumiane jako struktury, stosunki społeczne. Społeczeństwo może być przez moralność kształtowane ale sama moralność też może być zjawiskiem kształtowanym. Idee moralne mogą wpływać na zmianę struktury społecznej i odwrotnie.

Moralność to zjawisko społeczne w 2 wymiarach:

1. w sensie genetycznym - jest rezultatem współżycia społecznego a nie rezultatem odizolowanych jednostek. Moralność istnieje jeżeli istnieje porządek społeczny.

2. w sensie funkcjonalnym - jako czynnik, który sprzyja jednoczeniu się społeczeństwa. Moralność jest pewnym spoiwem społeczeństwa.

Moralność może być czynnikiem stymulującym zmiany społeczne. Moralność jest czymś zastanym , człowiek jest nie tylko biernym uczestnikiem , jest także współtwórcą życia, jego działanie może być zaczynem zmiany moralności, wykształcić normy. To działania ludzkie wpływają na żywotność przekonań moralnych, norm. Moralność w sensie socjologicznym obejmuje wartości, normy, oceny, które regulują zachowanie ludzi z punktu widzenia dobra i zła.

Socjolog moralności winien badać co w danej grupie ludzie uznają za właściwe lub nie. Co uważa się za godne szacunku a co za odrzucane.

Wady zdefiniowanego terminu moralności:

1. Nieostrość pojęcia- nie można jednoznacznie stwierdzić czy jakiś konkretny obiekt podpada czy też nie pod normę ogólną. Gdy mówimy o moralności to może nam chodzić o zbiór norm lub samo postępowanie będące pochodną danych norm, alb jedno i drugie.

Ossowska wskazując na wielość i różnorodność zjawisk wchodzi na teren moralności. Trudno jest znaleźć jakiś element, który łączyłby wszystkie zjawiska składające się na moralność. Wydzielenie zjawisk moralnych z ogółu zjawisk społecznych jest nieużyteczne gdy nie można stwierdzić zakresu zjawisk moralnych.

Trudno jest oddzielić to co specyficzne moralnie od tego co specyficzne społecznie.

2. Wieloznaczność - niejasność co dany termin rzeczywiście oznacza.

Moralność czy też pochodzący od niej przymiotnik moralny może oznaczać:

-to co jest niematerialne

-moralny-właściwy pewnej sferze zjawisk odnoszący się do specyficznych zjawisk psychicznych

-Zbiór obyczajów danej społeczności

-Zbiór obyczajów i zasad odnoszących się do wybranego wycinka życia społecznego ( np. moralność w biznesie)

-W znaczeniu wartościującym jako synonim dobroci moralnej.

-W znaczeniu wartościującym odnoszącym się do danej dziedziny np. moralność naukowca - właściwe postępowanie w dziedzinie naukowej.

Niemoralność- zło moralne. Moralność jako synonim właściwego postępowania.

3.W przypadku moralności brak jest specyficznych instytucji czy ról społecznych, które byłyby z nią związane.

Próby zdefiniowania moralności

2 możliwości (2 drogi, orientacje)

1.Traktowanie moralności w sposób neutralny jako zespołu wszystkich wartości, norm i ocen, których celem jest regulowanie zachowań ludzi oraz same te zachowania z punktu widzenia dobra i zła.

2.Orientacja normatywna - określony zbiór wartości właściwy dla jakiegoś systemu etycznego. Zakłada ona moralność w kategoriach niższości czy wyższości. To drugie podejście ma sens gdy określa się dane zachowanie jako porządne lub nie z punktu widzenia norm etycznych. Socjolog nie wartościuje. Słowa dobry czy zły mają sens opisowy. Dobry to nie godny polecenia ale uważany za dobry w danym środowisku i tak samo jeśli chodzi o zły. Badacz moralności nie przywołuje żadnego systemu etycznego. Wypowiada się o postawach i działaniach moralnie dobrych i moralnie złych.

Moralność to te wszystkie zasady i wartości, które są związane z działalnością ludzi, mającymi wpływ na innych (Sztompka)