Komórki gruszkowate (Purkiniego) – kora móżdżku
w warstwie zwojowej kory móżdżku;
duży, gruszkowaty perykarion;
od zwężonej części perykarionu odchodzą 1-3 pni dendrytycznych;
szersza część perykarionu skierowana ku w. drobinowej.
Nabłonek wielorzędowy urzęsiony
nabłonek dróg oddechowych (z wyjątkiem błony węchowej i oskrzelików);
komórki nabłonka mają węższą podstawę, rozszerzają się w okolicy jądra komórkowego;
powierzchnia nabłonka zaopatrzona w gęsto ułożone migawki, których ruch przesuwa śluz wraz z zawartymi w nim zanieczyszczeniami ku jamie gardłowej.
Nabłonek wielorzędowy ze stereociliami - przewód najądrza
komórki wąskie i wysokie;
na wolnej powierzchni stereocilia (dłuższe niż migawki),
w świetle przewodu – plemniki
Chromosomy dzielącej się komórki
nie wiem co napisać.
w sumie takie jakie ma każdy normalny człowiek bez defektów
zależy w jakiej fazie, obstawiam metafazę – ładnie płytkę równikową będzie widać
Nabłonek jednowarstwowy sześcienny - kanalik nerkowy
jedna warstwa komórek kształtu sześciennego
jądro ułożone centralnie
dużo mitochondriów
Nabłonek walcowaty – kosmki jelitowe (jelito cienkie)
komórki wydłużone
jądro u podstawy
posiada on na swojej powierzchni liczne wypustki cytoplazmatyczne (rąbek szczoteczkowy)
Nabłonek przejściowy – pęcherz moczowy
powierzchniowe komórki są duże, sześcienne i nazywa się je komórkami baldaszkowatymi
u człowieka jest nabłonkiem wielowarstwowym sześciennym, który się składa z 3-6 warstw komórek
Tkanka łączna galaretowata dojrzała – sznur pępowinowy
komórki o kształcie gwiaździstym, połączone długimi wypustkami
istota podstawowa pomiędzy komórkami zawiera włókna kolagenowe oraz duże ilości mukopolisacharydów
Tkanka łączna sprężysta – ściana aorty
elementem charakterystycznym są mocno pofałdowane włókna sprężyste (ciemno wybarwione)
pomiędzy nimi komórki mięśniowe gładkie
Tkanka siateczkowa – węzeł chłonny
gwiaździste komórki siateczki (mają nieregularny kształt), które łączą się ze sobą wypustkami, otoczone włóknami (siateczkowymi)
pomiędzy nimi wyraźne żółte limfocyty
Tkanka tłuszczowa żółta
komórki mają kształt wielokątny (bardzo zróżnicowanie, mniej lub bardziej wielokątne, niektóre nawet okrągłe), ściśle upakowane
wnętrze wypełnia kropla tłuszczu (nie zawsze jest widoczny- komórka sprawia wrażenie „pustej” w środku)
tłuszcz otoczony jest cienką warstwą cytoplazmy, w której znajduje się jądro komórkowe (jądro komórkowe położone na jednym z biegunów komórki- cytoplazma w tym miejscu jest grubsza)
Chrząstka sprężysta – ucho królika
chondrocyty leżące w jamkach chrzęstnych
pomiędzy nimi istota międzykomórkowa, w której znajdują się liczne podłużne włókna (m.in.: włókna sprężyste)
Tkanka chrzęstna szklista – przekrój poprzeczny tchawicy
chondrocyty (po 1 lub 2) w jamkach istoty międzykomórkowej
1 lub 2 pęcherzykowate jądra
mniejsze chondrocyty leżą bardzie na obwodzie, większe bardziej środkowo
pokryta ochrzęstną
Kostnienie pośrednie – paliczek płodu
na preparacie widać sporą różnorodność, ponieważ grupy komórek są w różnych fazach kostnienia
widać chrząstkę spoczynkową, chrząstkę proliferującą, warstwę wapniejącą
warstwa wapniejącą jest warstwą, która jest najbardziej widoczna, ostra, reszta jest zamazana i niewyraźna, co wynika z lichej struktury tych komórek
skupcie się na różnicach w grupach komórek
Kostnienie bezpośrednie – czaszka szczura
na powierzchni blaszki kostnej występują osteoblasty
wewnątrz blaszki gnieżdżą się osteocyty w jamkach
beleczki kostne zlewają się
Nabłonek wielowarstwowy płaski – przełyk człowieka
składa się z 6 do 20 warstw
komórki w górnej warstwie są wydłużone i płaskie
komórki w niższych warstwach coraz bardziej sześcienne
jądro ułożone centralnie
Limfocyt
kształt kulisty,
duże jądro spychające cytoplazmę do brzegów,
widoczny rąbek,
blado zabarwiona cytoplazma,
jądro ciemno wybarwione
Eozynofil
jądro dwupłatowe,
ziarna owoidalne większe niż ziarna występujące w bazofilach (czerwone kropki)
Bazofil
jądro 1-3 płatowate, mało widoczne przez liczne drobniutkie ziarna o różnym kształcie
Neutrofil
u płci żeńskiej może występować charakterystyczna struktura – pałeczka dobosza;
segmentowane jądro połączone między kolejnymi częściami cienkimi fragmentami jądra – mostki jądrowe;
w cytoplazmie stosunkowo dużo ziaren glikogenu.
Monocyt
największe komórki krwi obwodowej,
jądro duże nerkowate lub czasami owalne,
dużo cytoplazmy
Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa – przekrój podłużny
poprzeczne prążkowanie (regularne),
liczne jądra na obwodzie włókien,
Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca
poprzeczne prążkowanie (mnie regularne),
widlasto rozgałęzione włókna,
1 lub 2 jądra ułożone centralnie,
obecne wstawki,
Tkanka mięśniowa gładka
wrzecionowate komórki, ułożone równolegle,
1 jądro położone centralnie,
brak prążkowania,
Komórki piramidowe – kora nowa mózgu
kształt piramidowy, trójkątny
jądro centralnie położone
Rdzeń kręgowy – rogi przednie, komórki wielobiegunowe
komórki charakterystyczne - wiele biegunów
Skóra nie owłosiona
Widoczna zabarwiona na czerwono zrogowaciała warstwa naskórka – komórki ściśle upakowane, bez jąder.
naskórek tworzy układy faliste
widoczne są gruczoły potowe
widoczne są warstwy naskórka
Skóra owłosiona
Dobrze widoczny naskórek, warstwa zrogowaciała zabarwiona na czerwono.
Przekrój podłużny
na przekroju podłużnym widoczne wolne łodygi wystające poza naskórek
włosy umieszczone w nabłonkowych mieszkach włosowych podobnych do probówek.
w pobliżu włosów na dużym powiększeniu widoczne gruczoły łojowe (pęcherzykowate, rozgałęzione)
Przekrój poprzeczny
na przekroju włosy – kształt okrągły, w ich pobliżu znajdują się gruczoły łojowe
Gruczoł łojowy
kształt owalny
budowa pęcherzykowata
na obwodzie występują komórki dzielące się
komórki wypełniające środek są wielokształtne/owalne w środku wypełnione kropelkami tłuszczu(łoju) – takie nieregularne woreczki
znajduje się w pobliżu włosa- uchodzi do mieszka włosowego.
Gruczoł potowy wonny
na przekroju preparatu widzimy dużą ilość cewek, które mają kształt owalny
duże i pojemne światło części wydzielniczej cewki
obwodowo występuje jednowarstwowy nabłonek sześcienny
w świetle mogą występować pojedyncze kropelki wydzieliny
Język - przekrój poprzeczny
po jednej ze strony liczne charakterystyczne uwypuklenia – brodawki językowe
brodawki mogą przyjmować kształt: półokrągły, prostokątny czy nitkowaty
po stronie przeciwnej gładka błona śluzowa
pod błoną śluzową znajdują się mięśnie poprzecznie prążkowane układające się w 3 warstwy.
Warga
naskórek czerwieni wargi ma cienką warstwę zrogowaciałą (najbardziej zewnętrzna) i grubą warstwę jasną (tuż pod zrogowaciałą)
gruba jest ciemniejsza mimo mylącej nazwy
błona śluzowa wpukla się w nabłonek
w błonie śluzowej są liczne naczynia krwionośne
Ząb i dziąsło
cały preparat jest dość jasny, a widzi się tylko ciemniejsze miejsca przypominające tasiemki- jest to listewka zębowa, która w nieokreślony sposób przechodzi w nabłonek narządu nabłonkowego zewnętrzny i wewnętrzny (różnią się tylko tym, że jeden jest cieńszy a drugi grubszy), oddzielają od siebie miazgę narządu nabłonkowego i brodawkę zębową
Ślinianka podżuchwowa (typu mieszanego)
występuje charakterystyczny duży przewód wyprowadzający (największy ze wszystkich, komórki wysokie, prostokątne z jądrami komórkowymi blisko pustego i jasnego środka)
ma komórki gruczołów śluzowych (cienka ciemna obwódka, na obwodzie ciemne kropki, komórki w środku są jaśniejsze na preparacie- puste wnętrze)
ma komórki gruczołowe surowicze (wyglądają podobnie do śluzowych, ale mają ciemne wnętrze)
Przełyk
na przekroju światło gwiaździste
widać też wielowarstwowy nierogowaciejący płaski nabłonek
łącznotkankowe utkani błony śluzowej i podśluzowej
błona mięśniowa:
wewnętrzna - okrężna
zewnętrzna - podłużna
Żołądek – dno
widoczne długie wysokie gruczoły- rozgałęziające się, cewkowate, ich dno dotyka blaszki mięśniowej błony śluzowej. Są to gruczoły żołądkowe właściwe (występują również w trzonie)
Żołądek – odźwiernik
gruczoły rozgałęzione, cewkowe umiejscowione między powierzchnią żołądka a blaszką mięśniową błony śluzowej
od gruczołów dna żołądka można je odróżnić tym, że nie są one tak długie i nie są tak ściśle obok siebie ułożone.
Dwunastnica
błona śluzowa z kosmkami (składają się z: blaszki właściwej błony śluzowej
blaszki mięśniowej błony śluzowej
pokryte jednowarstwowym nabłonkiem walcowatym)
w skład nabłonka wchodzą komórki absorpcyjne (enterocyty) - tworzą mikrokosmki (rąbek
szczoteczkowy)
obecne gruczoły dwunastnicze Brunnera w błonie podśluzowej
Jelito cienkie
błona śluzowa z kosmkami pokrytymi mikrokosmkami
w błonie śluzowej obecne są mniej głębokie krypty (wgłobienia w błonę)
w blaszce błony śluzowej obecne są skupiska tkanki limfatycznej – kępki Peyera
Jelito grube
błona śluzowa nie tworzy kosmków
w błonie śluzowej są głębokie krypty
obecność gruczołów śluzowych
Wyrostek robaczkowy
ściana składa się z błony śluzowej, podśluzowej, mięśniowej i surowiczej
krypty jelitowe
grudki limfatyczne (wypełniają błonę śluzową i podśluzową)
Wątroba
Zrąb
torebka łącznotkankowa rozgałęzia się w głąb na zrazy i zraziki
w odnogach naczynia krwionośne, limfatyczne i przewody żółciowe
Miąższ
hepatocyty układają się w sznury
sinusoidy po obu stronach każdego sznura hepatocytów, biegną ku żyle środkowej
Pęcherzyk żółciowy
ściana: bł. śluzowa, mięśniowa i surowicza
uchyłki (nabłonek wnikający w głąb ściany)
mikrokosmki na powierzchni nabłonka wyścielającego
na zewnątrz od błony śluzowej warstwa miocytów gładkich
Trzustka
widoczne pasma tkanki łącznej (jej pasma oddzielają od siebie płaty trzustki)
komórki z okrągłymi jądrami
komórki występują w skupiskach
komórki wielościenne
Tchawica/oskrzele główne
widoczna chrząstka szklista
nabłonek ma komórki urzęsione
Oskrzelik z pęcherzykami płucnymi
nabłonek jednowarstwowy płaski
komórki o płaskim lub nieregularnym kształcie
na preparacie widoczne jest dużo wolnych przestrzeni
Oskrzele
nabłonek wielorzędowy (urzęsiony) migawkowy
warstwa mięśniówki gładkiej
liczne gruczoły
płytki chrząstki szklistej
Tarczyca czynna
komórki o kształcie sześciennym
pomiędzy nimi pasma tkanki łączne (różowego koloru)
pęcherzyki puste w środku (brak koloidu)
Tarczyca nieczynna
komórki nabłonkowe (nabłonek jednowarstwowy płaski) wyraźnie spłaszczone
pęcherzyki wypełnione żelowym koloidem
Przytarczyce
miąższ składa się z komórek:
głównych – najliczniejszych, kształt wielokątny, jądra okrągłe.
oksyfilnych – większe niż główne, najczęściej występują w grupach, kwasochłonna cytoplazma.
Grasica
kora + rdzeń
najbardziej charakterystyczne ciałka Hassala – zkeratynizowane i zdegenerowane komórki nabłonka (wyglądem przypominają włośnia krętego otorbionego w mięśniu).
Szyszynka
pinealocyty – okrągłe jądra, zasadochłonna cytoplazma.
komórki śródmiąższowe – mają podłużne jądra, liczne wypustki.
piasek szyszynki – złogi hydroksyapatytu.
na preparacie widać torebkę i przegrodę łącznotkankową.
Przysadka mózgowa
Część gruczołowa
komórki barwnikooporne, kwasochłonne i zasadochłonne (takie różnokolorowe zbiorowisko kropek)
pomiędzy komórkami naczynia krwionośne (jeszcze bardziej kolorowo)
Część pośrednia
pęcherzyki wypełnione jednorodną wydzieliną (plama otoczona kropkami, pomiędzy kropkami a plamą przestrzeń)
Część nerwowa
głównie bezmielinowe włókna nerwowe
wśród włókien pituicyty (komórki glejowe)
Nadnercza
Kora
otoczona torebką łącznotkankową
3 warstwy idąc w głąb: kłębkowata, pasmowata, siateczkowata
Rdzeń
pod warstwą siateczkowatą kory (wyraźnie się wyróżnia)
komórki wieloboczne (mi wyglądają bardziej płasko)
pomiędzy komórkami naczynia krwionośne
środkową część rdzenia zajmuje żyła nadnerczowa centralna o ogromnym świetle (niekoniecznie będzie widoczna)
Nerka – ciałko nerkowe
okrągły pęcherzyk a wewnątrz zgrupowanie kropek i okręgów, leży pośród mas kanalików nerkowych
kropki i okręgi to kłębuszek nerkowy (naczynia krwionośne włosowate), z jednej strony styka się ze ścianą pęcherzyka i jest to biegun naczyniowy po przeciwnej stronie jest biegun kanalikowy
pęcherzyk wysłany torebką nabłonkową Bowmana (słabo ją widać)
pomiędzy kłębuszkiem naczyniowym a torebką przestrzeń
Nerka – przekrój przez korę
występują charakterystyczne kłębuszki nerkowe
występują pętle nefronów
powyższe otoczone tkanką łączną luźną
Moczowód – przekrój przez ścianę
podłużne fałdy błony śluzowej
błona śluzowa - nabłonek przejściowy, włókna kolagenowe, mało sprężystych, limfocyty
błona mięśniowa - górna część moczowodu dwie warstwy- podłużna zewn. i okrężna wew., dolna część - trzy warstwy- podłużna, okrężna, podłużna
Pęcherz moczowy:
występuje tutaj pofałdowana błona śluzowa
pokryty nabłonkiem przejściowym – nabłonek wielowarstwowy sześcienny
składa się z 3 do 6 warstw komórek – urocytów
zewnętrzna warstwa komórek – komórki baldaszkowate duże, sześcienne, czasem z dwoma jądrami, znajdują się na nich liczne plamki
wgłobienia błony utworzone przez pęcherzyki w kształcie litery V
błona mięśniowa- trzy warstwy miocytów gładkich, wewnętrzna i zewnętrza podłużny przebieg, środkowa okrężny
Ściana komory serca – przekrój poprzeczny
3 warstwy
od środka "postrzępione" wsierdzie, potem śródsierdzie i nasierdzie
Tętnica typu mięśniowego
3 błony (wewnętrzna - śródbłonek z błoną podstawną, warstwa pośrednia i warstwa sprężysta wewnętrzna, środkowa, zewnętrzna)
gruba warstwa mięśniowa (środkowa)
kom. śródbłonka oddają w głąb ściany długie wypustki
Żyła typu mięśniowego
mała średnica
wyraźna blaszka mięśniowa (pozbawiona włókien sprężystych)
Żyła małego kalibru i naczynia włosowate
Żyła
wewnątrz naczynia często znajduje się krew, w postaci gęsto ułożonych czerwonych kropek lub jednolitej czerwonej masy wypełniającej całe światło
światło ma kształt nieregularny, zbliżony do owalu, najczęściej jest pofałdowane, nigdy okrągłe
na obwodzie widoczne są 1-4 warstwy miocytów gładkich. Mają one kształt krótkich wrzecionek, z zauważalnym jądrem, ściśle przylegają do sąsiednich miocytów
w pobliżu żył tego kalibru często widoczne są naczynia włosowate
Naczynia włosowate
na preparatach widoczne są jako drobniutkie kropeczki, nie można w nich wyróżnić światła ani żadnych innych charakterystycznych elementów
Węzeł chłonny
jak wszystkie struktury układu limfatycznego ma „ziarnistą” budowę – mówiąc nieprecyzyjnie składa się z tłoczących się wszędzie kropeczek
na obwodzie jest wyraźnie ciemniejszy/silniej zabarwiony, widać tu charakterystyczne owalne twory, wyróżniające się jako nieco jaśniejsze struktury (grudki limfatyczne)
w środku (w rdzeniu) brak „kropeczek”. Rdzeń jest zauważalnie jaśniejszy, gdzie niegdzie dostrzega się ciemne sznury komórkowe, porozrzucane w nim chaotycznie
obecność jaśniejszego rdzenia, otoczonego przez ciemną korę jest najbardziej charakterystyczną cechą węzła na preparatach – pozwala nam to wykluczyć śledzionę
Śledziona
budowa podobna do kory węzła chłonnego – pełno tu kropeczek, widoczne są grudki chłonne
w przeciwieństwie do węzła chłonnego nie ma tu niczego co przypomina jaśniejszy rdzeń
charakterystyczne są za to jasne pasma, widoczne jako wydłużone owalne twory, bądź beleczki, które są zawsze tego samego koloru co torebka śledziony. Tych jasnych tworów nie pomylimy z jasnym rdzeniem węzła chłonnego, jako, że są one w śledzionie porozrzucane bardzo rzadko
Migdałek językowy
położenie - u nasady języka
kształt – ciemniejsza grudka
pokryty nabł. wielowarstwowym płaskim, obecna 1 krypta
na preparacie widać też włókna mięśniowe języka
Jajnik
ma korę i rdzeń
z zewnątrz nabłonek jednowarstwowy płaski
w korze (blisko części zew) : dużo małych pęcherzyków (pęcherzyki pierwotne)
poniżej pęcherzyki wzrastające- większe od pierwotnych i jest ich mniej
największy jest pęcherzyk dojrzewający (duży, otoczony komórkami, w środku „pusty” ale w centrum ma coś na kształt grudki)
w rdzeniu są naczynia krwionośne
Pochwa
z zew. nabłonek wielowarstwowy płaski
niżej jest błona śluzowa- w niej grudki chłonne i brak gruczołów
pod nią błona mięśniowa z naczyniami krwionośnymi
Jajowód
błona śluzowa pofałdowana, nabł. jednowarstwowy walcowaty
błona mięśniowa: wew. - warstwa okrężna, zew. - warstwa podłużna
błona surowicza
Macica
od środka wysłana nabł. jednowarstwowym walcowatym
od środka na zewnątrz:
błona śluzowa z gruczołami macicznymi
błona mięśniowa: wewnętrzna warstwa okrężna, zewnętrzna warstwa podłużna
między warstwami błony mięśniowej znajduje się błona naczyniowa (widać przekroje naczyń)
Jądro – kanaliki nasienne
błona biaława (tk. łączna właściwa włóknista), pod którą leżą przekroje licznych kanalików nasiennych
wew. kanalików nasiennych widoczne są:
spermatogonie - tuż pod bł. wew.
spermatocyty 1 rzędu - największe komórki
spermatocyty 2 rzędu i spermatydy – reszta komórek idąc w głąb kanalika
plemniki – drobne kreseczki wyglądające jak przecinki
kom. Sertolego – duża kom. w tym samym rzędzie co spermatocyty 1 rzędu, o jasnym jądrze z mała kropeczką
w przestrzeni między kanalikami kom. Leydiga (kom. gruczołu śródmiąższowego)
Najądrze
Głowa najądrza
przewody wyprowadzające wysłane nabłonkiem złożonym z komórek sześciennych i walcowatych (okrągłe);
posiadają rozetowate światło (jakby pusta gwiazdka w środku);
między przewodami tkanka łączna z naczyniami krwionośnymi i limfatycznymi.
Ogon najądrza
Przewód najądrza
okrągłe światło
wysłany nabłonkiem wielorzędowym płaskim ze stereociliami;
otoczony komórkami mięśniówki gładkiej (cienka obwódka) między przewodami tkanka łączna luźna z przewodami krwionośnymi.
Nasieniowód
od światła:
nabłonek wielorzędowy ze stereociliami,
błona mięśniowa (3 warstwy: podłużna, okrężna , podłużna)
Prostata
gruczoły pęcherzykowo-cewkowe z nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym sześciennym lub płaskim (ich nabłonek wpukla się do światła);
obecne łącznotkankowe przegrody między gruczołami,
obecne kamyki sterczowe różnej wielkości, okrągłe
Kora mózgu
w jej skład wchodzą neurony piramidalne, ziarniste, wrzecionowate, poziome i różnokształtne
neurony leżą w pilśni nerwowe utworzonej przez kom. tkanki glejowej
dzieli się na korę nową, dawną i starą:
Kora nowa - ciała komórkowe neuronów układają się w 6 warstw równoległych do powierzchni – 1. W. drobinowa 2. W. ziarnista zew. 3. W. piramidalna 4. w. ziarnista wew. 5. W. zwojowa 6. W. kom. wielokształtnych
Kora dawna - wchodzi w skład opuszki węchowej , okolicy pozaopuszkowej, guzka opuszkowego i kory płata gruszkowatego
Kora stara - hipokamp pokryty jest w. włókien nerwowych zmielinizowanych (koryto hipokampa)
Kora móżdżku – składa się z 3 warstw:
Warstwa drobinowa – 2 rodzaje komórek: gwiaździste małe (powierzchowna część kory, wielowypustowe) i gwiaździste duże (duże, wiele wypustek, wewnętrzna cześć warstwy drobinowej, zaginają się pod katem 90)
Warstwa zwojowa - duże komórki zwojowe Purkinjego (kształt gruszki) między nimi liczne astrocyty (wypustki do warstwy drobinowej ku pow. kory mózgu)
Warstwa ziarnista – duże nagromadzenie okrągłych leżących blisko siebie komórek nerwowych (kom. ziarniste małe – najmniejsze komórki w organizmie i duże – zalicza się do nich komórki poziome dwubiegunowe)
Rdzeń kręgowy
Istota szara składa się z parzystych zgrubień nazywanych rogiem przednim i tylnym połączonych częścią pośrednią. Istota szara otoczona jest istota białą.
między częściami pośrednimi znajduje się spoidło szare w którego środku jest kanał środkowy
kanał środkowy wysłany jest ependymą, pozostaje drożny jedynie w części ogonowej i nosi nazwę komory końcowej; ependyma zawiera kom. macierzyste rdzenia kręgowego
w rogu przednim powstaje sześć jąder zawierających kom. ruchowe i powrózkowate
kom. ruchowe :są duże, wielowypustkowe, mają pęcherzykowate jądra i cytoplazmę bogatą w ciałka Nissla; swoją długą osią układają się równolegle do długiej osi rdzenia , oddają grube, zmielinizowane aksony dochodzące do mm. szkieletowych
kom. nerwowe tylnej części rogu tylnego (istoty galaretowatej) są małe, wrzecionowate i oddają liczne włókna kojarzeniowe