1Porównaj skały magmowe z metamorficznymi.

Odp. Skały magmowe : powstały w wyniku stygnięcia stopu krzemianowego (magma)

W zależności od miejsca stygnięcia magmy (różne rodzaje warunków podczas stygnięcia) w zależności od warunków tworzenia skał magmowych rozróżniamy 3 rodzaje: sk. Głębinowe(plutoniczne), żyłowe(intruzywne) i wylewne(wulkaniczne)

Struktura: pełnokrystaliczna- wszystkie składniki w postaci kryształów

Szklista-składa się z bezpostaciowej substancji tzw. szkliwo

Skrytokrystaliczna -znajdują się małe mało widoczne makroskopowo kryształy

Porfirowa- składa się z dwóch elementów ; fenokryształów i drobnokrystalicznego ciasta skalnego jeżeli ono jest szkliwem to struktura nazywa się witrofirową

Tekstura; zbita( brak wolnych przestrzeni), porowata: - pęcherzykowate i gąbczaste (pumeks), - miarolityczne np. (pegmatyt), nieuporządkowana i kierunkowa( płynięcie magmy, kierunkowe ciśnienie

Minerał główny- kwarc, skalenie, skaleniowce, łyszczyki(miki), amfibole, pirokseny, oliwiny

Skały metamorficzne: w warunkach podwyższonej temperatury i wysokiego ciśnienia w głębszych warstwach litosfery dochodzi do metamorfizmu (przeobrażeniu) wcześniej uformowanych skał. Wyróżnia się metamorfizm: izochemiczny(przemiany z zachowaniem składu chemicznego skał pierwotnych) i allochemiczny (zmienia się skład chemiczny produktu przeobrażonego)

Struktura- wszystkie składniki skał w postaci krystalicznej, w wyniku kierunkowego ciśnienia i wys. Temp. Elementy te to blasty

Tekstura – bezładne i kierunkowe (linijne, płaskie, łupkowe, gnejsowe, soczewkowe

Minerał główny- w wyniku metamorfizmu niektóre minerały pierwotne ulegają przemianom które prowadzą do powstania nowych minerałów.

1Narysuj deformację tektoniczną.

2Co to jest i kiedy zachodzi zjawisko sufozji? jakie warunki muszą być spełnione aby powstała sufozja?

Sufozja -to wypłukiwanie materiału przez wody podziemne, które polega na powolnej, stopniowej migracji drobnych frakcji osadowych pomiędzy grubszymi w wyniku przepływu przez ten osad wody, na przykład wypłukiwanie frakcji pylastych z ze żwiru. Sufozja występuje wówczas gdy zostanie przekroczone:

krytyczny spadek hydrauliczny ikr lub

prędkość krytyczna vkr , która wyraża się wzorem Schicharda:

vkr = √k/15

k – współczynnik filtracji [m/s]

3Opisz aluwia (facje korytowe, facja powodziowa, facja starorzeczy. Typ rzeki ma dominujący wpływ na charakter aluwiów) i reżim rzeki meandrującej oraz rzeki roztopowej.

4Co to jest mapa geologiczna?

Mapa geologiczna – graficzne odwzorowanie budowy geologicznej (litologia, stratygrafia, tektonika) w płaszczyźnie pionowej. Na mapie zaznaczone są granice geologiczne, które powstały w wyniku przecięcia powierzchni warstwy z powierzchnią terenu lub jakąkolwiek powierzchnią wgłębną. Mapy geologiczne dzielimy na zakryte i odkryte.

5Co to jest przekrój geologiczny?

Przekrój geologiczny jest to graficzne odwzorowanie powierzchni w płaszczyźnie pionowej.

7Co to jest egzaracja lodowcowa?

Egzaracja lodowcowa – procesy mechaniczne zachodzące pod lodowcem: rozkruszanie, rysowanie, wygładzanie skał podłoża.

8Jakie formy morfologiczne są związanie z powstawaniem lodowców?

Stagnacja – morena czołowa, morena denna; deglacjacja arealna – powstają w niej kemy, tarasy kemowe (gdy lądolód wtacza w dolinę)

9Wymień osady lodowcowe i osady wodnolodowcowe .

Lodowcowe- glina zwalowa, bazalna, ablacyjna

Wodnolodowcowe- piaski żwiry muły .iły kredy jeziorne

10Wymień osady związane z działalnością lodowca.

Gliny piaski głazy narzutowe, żwiry

11Co to jest detrakcja, wysoczyzna.

Detrakcja – woda która dostała się do szczelin w wyniku wysokiego ciśnienia zamarza zwiększając swoją objętość rozsadza skały, ich okruchy przymarzają do stopu lodowca i wyrywany fragment skał z podłoża to detrakcja

Wysoczyzna-rozległe, niewysokie wzniesienie zbudowane z materiału morenowego, otoczone przeważnie pradolinami

12Co to jest infiltracja?

Infiltracja – proces przemieszczania się wody (opadowej, powierzchniowej) z powierzchni terenu od strefy areacji.

13Co to jest wznios kapilarny?

Wznios kapilarny – wysokość, do której podniesiona zostanie woda podziemna ponad jej zwierciadłem w przewodach włosowatych pod wpływem działania napięcia powierzchniowego i sił adhezji (przyczepności).

14Co to jest spadek hydrauliczny?

Spadek hydrauliczny – różnica w wysokości zwierciadła wody w dwóch punktach do odległości między tymi punktami.

15Narysuj zasilanie wód wgłębnych i gruntowych.

16Prawo Darc`y Q=k*I*F , o czym mówi, opisz wzór.

k-współczynnik filtracji będący miarą wodoprzepuszczalności skały [LT^-1]

I-Spadek hydrauliczny F-powierzchnia przekroju w którym ciecz płynie

Przepływ wody przez środowisko porowate.

17Oblicz prędkość filtracji i spadek hydrauliczny.

V=k*I prędkość filtracji I= $\frac{h}{l}$ spadek hydrauliczny

18Co to jest prędkość filtracji i przepływu?

19Co obejmują badania hydrogeologiczne?

Pomiar stanu zwierciadła wody podziemnej, kierunek i prędkość przepływu wód podziemnych, próbne pompowanie, badanie współczynnika filtracji, badania fizyko-chemiczne wody.

20Jakie prace należy wykonać przed wykonaniem mapy hydroizohips

Przeanalizować mapy geologiczne, hydrogeologiczne, profile otworów wiertniczych, dokumentację hydrogeologiczną, literaturę i różnego rodzaju ekspertyzy; obejrzeć teren, przeprowadzić wywiad środowiskowy z innymi gospodarzami, dokonać pomiaru głębokości wody przed poborem, określić miarę źródła pomiarowego, pomiaru powinniśmy dokonywać w przeciągu jednego dnia – jednoczasowy pomiar zwierciadła wody.

21Co to mapa hydroizohips i hydroizobat?

Mapa hydroizohips – graficzne odwzorowanie spadku i kształtu zwierciadła wody podziemnej. Mapa hydroizobat przedstawia miąższość strefy nienasyconej (areacji).

22Co to są hydroizohipsy i hydroizobaty?

Hydroizohipsy – linie łączące punkty o jednakowej wysokości hydraulicznej w warstwie wodonośnej. Hydroizobata – linia łącząca punkty jednakowej głębokości powierzchni terenu.

23Do czego wykorzystujemy mapę hydroizohips i hydroizobat?

Mapa hydroizohips służy do określenia kierunku przepływu wód podziemnych oraz kierunku transportu, np. zanieczyszczeń. Mapa hydroizobat służy do określenia głębokości wód podziemnych od powierzchni terenu. Do celów projektowych, np. do określenia głębokości źródła.

24 Podziel skały ze względu na przepuszczalność

Przepuszczalne- żwir piasek grubo,średnio i drobnoziarnisty k> 1*10^-5

Słabo przepuszczalne- piasel pylasty less pył glina 1*10^-5< k> 1*10^-8

Nieprzepuszczalne- iły k< 1*10^-8

25Od czego zależy miąższość zwietrzeliny?

Klimatu, rodzaju skały, nachylenia

26Od czego zależy charakter i przebieg ruchów masowych?

Ruchy masowe (geologiczne ruchy masowe, ruchy grawitacyjne) - ruchy materiału skalnego (w tym osadów, zwietrzelin, a także gleby) skierowane w dół zbocza wywołane siłą ciężkości. W ruchy masowe zaangażowana jest tylko siła grawitacji, tzn. nie obejmują one ruchów spowodowanych prądem wody, ruchem lodowców oraz wiatrem. Ruchy masowe (transport materiału po stoku) odbywają się w zarówno z dużą prędkością, nagle i gwałtownie (np. osuwiska, obrywy), jak również w tempie bardzo wolnym i w sposób trudny do bezpośredniego zaobserwowania (np. spełzywanie).

Podstawowe czynniki wpływające na charakter ruchów masowych:

nachylenie powierzchni stokowej, rodzaj oraz ułożenie skał, miąższość zwietrzeliny, przesycenie wodą warstwy przypowierzchniowej, obecność oraz charakter pokrywy roślinnej i inne.

27Jakie są przyczyny powstawania osuwisk? + rysunek

Do zjawisk wywołujących osuwisko należą:

wzrost wilgotności gruntu spowodowany długotrwałymi opadami lub roztopami,

podcięcie stoku przez erozję, np. w dolinie rzecznej lub w wyniku działalności człowieka, np. przy budowie drogi,

nadmierne obciążenie stoku, np. przez zabudowę,

wibracje związane np. z robotami ziemnymi, ruchem samochodowym, eksplozjami,

trzęsienia ziemi.

zachwianie mechanicznej równowagi mas skalnych na skutek odkrywkowej eksploatacji surowców

28Morfogenetyczna działalność wiatru.

29Co to jest i na czym polega denudacja?

Denudacja to proces usuwania materiału z powierzchni Ziemi oraz podłoża (np. procesy krasowe) na określonym obszarze. Proces denudacji najczęściej wiąże się z obniżaniem i wyrównywaniem powierzchni terenu.

Denudacja jest zazwyczaj rozpatrywana na obszarze określonego dorzecza. Obejmuje fizyczne i chemiczne wietrzenie, tworzenie się zwietrzeliny, mechaniczne usuwanie materiału (czyli erozję) a także transport rozpuszczonego materiału

30Co to jest piezometr, co to jest świstawka?

przyrząd pomiarowy badający stopień ściśliwości jakiejś cieczy lub gazu oraz istniejące wówczas ciśnienie

31Omów powierzchniowe ruchy masowe.

32Orientacyjne wartości współczynnika filtracji dla gruntów przepuszczalnych(żwir, piasek grubo-, średnio-, drobnoziarnisty: k>1x10^-5), słabo przepuszczalnych (piasek pylasty, less, pył, glina: 1x10^-5<k>1x10^-8) i nieprzepuszczalnych (iły: k<1x10^-9)

33Wymień środowiska wód podziemnych (3 przykłady):

-środowisko wód porowych (woda przedostaje się między porami), np. piasek drobnoziarnisty, piasek gruboziarnisty, żwir

-środowisko wód szczelinowych (woda przedostaje się między szczelinami), np. spękane margle, spękane granity, spękane gnejsy

-środowisko wód skrasowiałych, np. skrasowiałe dolomity, skrasowiałe gipsy, skrasowiałe wapienie.