Budżetowanie projektów 29.10.2014
Podział przedsięwzięć
- inwestycyjne
- platforma wiertnicza
- nowy lek
- reforma ZUS
(„Zysk” na przedsięwzięciu zależy od realizacji prognozy przepływu strumieni pieniężnych – np. sprzedaż nowego leku)
- „na sprzedaż”
- wdrożenie systemu informatycznego w ZUS
- realizacja zlecenia budowy platformy wiertniczej
(Zysk na przedsięwzięciu zależy od wywiązania się obu stron z umowy)
- kosztowe (bez formalnego zysku, ale z jakąś korzyścią)
- zmiana organizacji w firmie
- cykl szkoleń
- wdrożenie nowego CRM
Podstawowe mierniki efektywności ekonomicznej projektów:
- inwestycyjne
- miary indywidualne
- ARR
- ROI
- PP
- DPP
- NPV
- IRR
- MIRR
- miary ogólne
- ROE
- ROA
- ROCE
- na sprzedaż
- CM – marża pokrycia
- GM – marża brutto
- NOP – wynik operacyjny netto
- ROS – wskaźnik rentowności netto
- kosztowe
- EV – wartość wypracowana
- Cost Variance Analysis – analiza odchyleń kosztów
- SB – budżety sztywne kosztów (umieścić w projekcie!)
- FB – budżety elastyczne kosztów
Klasyfikacja kosztów
- CAPEX vs. OPEX
- koszty proste i złożone
- koszty bezpośrednie i pośrednie
- koszty indywidualne i wspólne
- koszty proporcjonalne i strukturalne
- koszty kontrolowane i niekontrolowane
- koszty osobowe, rzeczowe i kalkulacyjne
Klasyfikacja przychodów
- przychody ze sprzedaży i przychody kalkulacyjne
CAPEX – capital expenditures – inaczej wydatki inwestycyjne, budżet inwestycyjny. Wydatki nie są kosztami w rozumieniu rachunkowości. CAPEX są to nakłady na środki trwale oraz wartości niematerialne i prawne (wraz z kosztami towarzyszącymi zakupu i instalacji), które będą podlegać amortyzowaniu.
OPEX – operational expenses – inaczej koszty operacyjne, budżet kosztów operacyjnych. Koszty operacyjne są normalnymi kosztami funkcjonowania firmy, są to koszty codziennych operacji gospodarczych – stąd ich nazwa. W polskim systemie rachunkowości OPEX jest wyrażony kosztami prostym (rodzajowymi).
CAPEX rodzi OPEX – wydając nakłady na inwestycję trzeba ją później utrzymać, napędzać.
Koszty proste – costs by nature – inaczej koszty rodzajowe. Koszty są jednoznaczne pod względem treści ekonomicznej i księgowej.
401 Materiały
402 Usługi obce
403 Podatki i opłaty
404 Wynagrodzenia (zawsze w kwotach brutto)
405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia pracownicze (np. szkolenia)
406 Amortyzacja
407 Reklama
408 Podróże służbowe
409 Ubezpieczenia rzeczowe i majątkowe
Koszty złożone – national costs – inaczej koszty kalkulacyjne, koszty przeliczone. Koszty powstają po dodaniu do siebie kosztów prostych i rozliczeniu tak powstałej kwoty wg jednostek odniesienia w systemie rozliczeń świadczeń wewnątrz firmy. Np. Suma kosztów 404 i 405 -> koszt złożony robocizny bezpośredniej.
Koszty bezpośrednie – direct costs, job costs – inaczej koszty projektów. Koszty, których odniesienie (księgowanie) na projekty w oparciu o dokumenty źródłowe zużycia jest jednoznacznie możliwe, istotne i opłacalne.
- materiały bezpośrednie
- robocizna bezpośrednia
- usługi obce bezpośrednie
Koszty pośrednie – overheads, indirect costs – inaczej koszty wydziałowe, koszty ogólne. Koszty, których odniesienie (księgowanie) wprost na projekty w oparciu o dokumenty źródłowe zużycia jest albo niemożliwe albo nieistotne lub nieopłacalne.
- koszty wydziału W1
- koszty ogólnego zarządu
Koszty indywidualne – individual costs – inaczej koszty projektu. Koszty, które są bezpośrednie z punktu widzenia lub przedmiotu działalności, tj. projektu, portfela projektów, produktu, grupy produktów, klienta, grupy klientów, segmentu rynku, sposobu sprzedaży, kanału dystrybucji ( i wielu innych szczegółowych kryteriów)
Koszty wspólne PRZEPISAC
Koszty proporcjonalne – proportional costs, variable costs, marginal costs – inaczej koszty zmienne, koszt istnienia projektów – KIP. Koszty, których ogólna wielkość zmienia się w ślad za zmianami w rozmiarze działalności.
- koszt kabla światłowodowego
- koszt farby do malowania kadłuba
Koszty strukturalne – capacity costs, fixed costs – inaczej koszty utrzymania potencjału w gotowości, koszty istnienia firmy jako całości – KIF. Koszty niezależne od rozmiaru działalności
- koszty amortyzacji
- koszty potencjału ludzkiego
- koszty utrzymania maszyn i urządzeń
Koszty kontrolowane – controllable cost – koszty, na które ma wpływ kierownik lub dysponent konkretnego budżetu poprzez podejmowanie decyzji. Koszty, na które ma wpływ szef projektów.
- koszt materiałów bezpośrednich wynikających ze specyfikacji technicznej
Koszty niekontrolowane – uncontrollable costs – koszty, na które nie ma wpływu kierownik lub dysponent konkretnego budżetu, gdyż zakres jego kompetencji i decyzyjności wykracza poza ramy, niezbędne w zarządzaniu budżetem.
- koszt działu, z którego pracy korzysta project manager