Sprawozdanie z ćwiczeń chemii fizycznej
Numer i tytuł ćwiczenia: 2-3 Wyznaczanie zawartości alkoholu etylowego w badanym roztworze. |
Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia: dr Bożena Parczewska-Plesnar |
Data wykonania ćwiczenia: |
21.05.2013 |
Uwagi prowadzącego: |
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest zmiarzenie współczynnika załamania światła czystych substancji ciekłych (alkoholu etylowego) i ich roztworów.
Wstęp teoretyczny:
Współczynnik załamania ośrodka jest miarą zmiany prędkości rozchodzenia się fali w danym ośrodku w stosunku do prędkości w innym ośrodku (pewnym ośrodku odniesienia). Dokładniej jest on równy stosunkowi prędkości fazowej fali w ośrodku odniesienia do prędkości fazowej fali w danym ośrodku
gdzie
v1 – prędkość fali w ośrodku, w którym fala rozchodzi się na początku,
v2 – prędkość fali w ośrodku, w którym rozchodzi się po załamaniu.
Współczynnik załamania, jak sugeruje nazwa, istotny jest w zjawisku załamania, gdy fala rozchodząca się w ośrodku odniesienia pada na granicę z danym ośrodkiem i dalej rozchodzi się w tym ośrodku. Współczynnik ten wiąże się bezpośrednio z kątem padania i kątem załamania. Związek ten wyraża prawo Snelliusa
gdzie
α – kąt padania promienia fali na granicę ośrodków (kąt między kierunkiem promienia a normalną do powierzchni granicznej ośrodków),
β – kąt załamania (kąt między kierunkiem promienia załamanego w danym ośrodku a normalną do powierzchni).
Refrakcja - zmiana kierunku rozchodzenia się fali (załamanie fali) związana ze zmianą jej prędkości, gdy przechodzi do innego ośrodka. Zmiana prędkości powoduje zmianę długości fali, a częstotliwość pozostaje stała.
Refrakcja molowa – wielkość określająca polaryzację jednego mola substancji w polu elektromagnetycznym. Jest związana z polaryzacją cząsteczek substancji zgodnie ze wzorem
gdzie:
R – refrakcja molowa
NA – liczba Avogadra
α – średnia polaryzowalność jednej cząsteczki
Jednostką refrakcji molowej w układzie SI jest m³/kmol. Dla większości znanych związków chemicznych jej wartość zawiera się w granicach 10÷50 cm³/mol.
W istocie refrakcja molowa zależy od temperatury i ciśnienia, ponieważ jest funkcją koncentracji cząsteczek, co szczególnie silnie uwidacznia się w przypadku gazów.
Dla światła wzór Lorentza-Lorenza określa związek refrakcji molowej ze współczynnikiem załamania światła (współczynnikiem refrakcji):
gdzie
Vm – objętość molowa ośrodka.
n – współczynnik załamania światła
Wykonanie ćwiczenia:
Tworzenie wykresu zależnośći współczynnika załamania światła od stężenia alkoholu etylowego :
Przygotowanie 9 roztworów alkoholu butylowego i alkoholu etylowego o różnych stężeniach
Mierzymy współczynnik załamania światła poszczególnych roztworów
Rysujemy wykres zależności
2. Mierzymy współczynnik załamania otrzymanego roztworu
3. Korzystając z wykresu odnajdujemy zawartość alkoholu etylowego jaka znajdowała się w otrzymanym roztworze.