Temat 2:Biologiczne podstawy zachowania.

Układ nerwowy:

Podstawową jednostką budującą układ nerwowy jest komórka nerwowa czyli neuron.

- synapsa- pełni funkcję przekaźnika

PRZEWODZENIE IMPULSÓW NERWOWYCH

Synapsa jest to miejsce przekazu impulsu nerwowego.

BUDOWA UKŁADU NERWOWEGO

UKŁAD NERWOWY

Ośrodkowy obwodowy autonomiczny

(wegetatywny)

Rdzeń kręgowy nerwy czaszkowe współczulny

Mózgowie: nerwy rdzeniowe przywspółczulny

Mózg

Pień mózgu

Móżdżek

Rdzeń

FUNKCJE OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO:

Integrowanie i koordynowanie wszystkich funkcji organizmu

Przetwarzanie wszystkich napływających informacji

Wysyłanie poleceń do różnych części ciała

BRUZDA PODŁUŻNA- dzieli mózg na dwie półkule, prawą i lewą. Lewa kontroluje mowę, odpowiada za procesy logicznego myślenia. Prawa odpowiada za artystyczne i twórcze myślenie.

BRUZDA POPRZECZNA- dziele mózg na płaty.

• Płat czołowy – ośrodki kojarzące, ruchowe, pisania

• Płat ciemieniowy – ośrodki czucia: dotyku bólu, temperatury

• Płat potyliczny – ośrodek wzroku

• Płat skroniowy – ośrodek słuchu i mowy

OŚRODKOWY

FUNKCJE MÓŻDŻKU:

• Utrzymywanie napięcia mięśniowego

• Utrzymywanie równowagi i pionowej postawy ciała

• Koordynowanie ruchów mięśni

FUNKCJE RDZIENIA:

• Koordynowanie stron ciała

• Odpowiedzialny za proste odruchy, wrodzone :obronne, instynktowne: ssanie.

RDZEŃ PRZEDŁUŻONY:

• Zlokalizowany na szczycie rdzenia kręgowego

• Znajdują się ośrodki odpowiedzialne za podstawowe funkcje organizmu(wymiotny, wydzielania potu, kaszlu)

MOST:

• Pośredniczy w przekazywaniu informacji do pnia mózgu i do móżdżku

W mózgu znajdują się dwa układy pełniące funkcje pobudzające układ siatkowaty i limbiczny.

Siatkowaty:

• Utrzymywanie świadomości, czuwania, koncentracji

Limbiczny:

• Procesy emocjonalne, motywacyjne, pamięciowe, rytmy biologiczne

OBWODOWY UKŁAD NERWOWY:

• Nerwy czaszkowe unerwiają narządy zmysłu, mięśnie i gruczoły znajdujące się w głowie

• Nerwy rdzeniowe unerwiają skórę, mięśnie, gruczoły i narządy wewnętrzne

AUTONOMICZNY UKŁAD NERWOWY:

• Podtrzymuje podstawowe procesy życiowe, działa 24h na dobę

• Składa się ze współczulnej(sympatycznej) i przywspółczulnej (parasympatycznej)

Układ współczulny – (pobudza różna funkcje organizmu) jest aktywizowany w sytuacjach zagrożenia, trudnych, nowych, w sytuacjach stresowych, mobilizuje, pobudza.

Układ przywspółczulny – działa na organizm hamująco, powoduje spowolnienie reakcji, kieruje reakcjami powtarzalnymi, rutynowymi.

USZKODZENIA MÓZGU:

• Agnozja – zaburzona zdolność rozpoznawania znanych elementów otoczenia na skutek uszkodzenia płatów ciemieniowych

• Afazja – częściowe lub całkowite zaburzenie mowy

• Ruchowa – zaburzenie w mówieniu, przez co chory nie jest w stanie czytać, mówić

• Czuciowa – ma problemy z rozumieniem mowy

• Amnezja – całkowita lub częściowa utrata pamięci

• Amnezja następcza – problemy z przyswajaniem, utrata zdolności zapamiętywania nowych informacji

• Amnezja wsteczna – utrata przypominania zdolności

UKŁAD HORMONALNY:

Gruczoły dokrewne to:

• Przysadka mózgowa

• Szyszynka

• Tarczyca i gruczoły przytarczyczne

• Grasica

• Nadnercza

• Trzustka

• Gruczoły płciowe (jądra i jajniki)

Przysadka mózgowa:

• Somatotropina – hormon wzrostu

Szyszynka

• Melatonina – rozluźniający, wyciszający, relaksujący

Tarczyca:

• Tyroksyna – reguluje przemianę materii

Grasica:

• Tyrozyna – odporność

Trzustka:

• Insulina – reguluje poziom cukru we krwi

Nadnercza:

• Adrenalina – hormon stresu, reguluje prace w stresie

Jajniki:

• Estrogeny – regulują cykl menstruacyjny

Jądra:

• Testosteron – determinuje cechy płciowe i zachowania