T: Geografia i geopolityka, geostrategia i ich współczesne znaczenie. Geograficzny wymiar bezpieczeństwa.

Informacja geoprzestrzenna:

• Informacja w sensie zdefiniowanym przez informatykę odniesiona do konkretnego miejsca. (dane położenia względem ziemi)

• Interpretacja danych geoprzestrzennych

Obiekt-konkretny lub abstrakcyjny punkt, który można wyróżnić z modelowej nazwy, ma nazwę, jednoznaczną identyfikacje, określone granice, atrybuty i inne właściwości ( w teorii informacji)

Ontologia- zajmuje się strukturą rzeczywistości i teorią bytu (dział filozofii)

Wyróżnienie Geoprzestrzenne- podstawowy fragment (atom) informacje geoprzestrzenne, posiada atrybuty (kształt, rozciągłość)

Bezpieczeństwo- stan; daje poczucie pewności i jego zachowania, oraz szansę na doskonalenie. Brak ryzyka, utraty czegokolwiek, co człowiek szczególnie cni.

• Strukturalne

  • Globalne-zespół uwarunkowań państwa nie czują się zagrożone atakiem militarnym oraz presją gospodarczą lub polityczną, daje możliwość rozwoju i postępu.

  • Regionalne

  • Narodowe-zdolność narodu do ochrony jego wartości wewnętrznej przez zagrożenie zewnętrzne.

• Personalne

  • Militarne- stan osiągalny w rezultacie zorganizowanych i wyposażonych odpowiednio sił zbrojnych oraz zawartych sojuszy oraz posiadania strategicznych koncepcji , dostosowanych do sytuacji.

  • Społeczne

  • Polityczne

  • Fizyczne

  • Socjalne

  • Psychiczne

Wartość chroniona w ramach polityki bezpieczeństwa- obejmuje integralność terytorialną oraz zachowanie instytucji państwowych.

Państwo-obszar o określonych granicach, które zamieszkuje ludność, która ma swoje instytucje. Obejmuje przetrwanie(państwa, narodu, grupy etnicznej), integralność terytorialną, niezależność polityczną i jakoś życia.

Bezpieczeństwo Narodowe- stanowi osiągnięty w wyniku odpowiednio zorganizowanej obrony i ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi i wewnętrznymi określony stosunkiem potencjału obronnego do skali zagrożeń.

Klęska żywiołowa- zjawisko naturalne powodujące szkody (zagrożenie naturalne)

Ryzyko zagrożenia- miara prawdopodobieństw występowania zjawisk ekstremalnych.

Ryzyko- sytuacja, w której podejmujący decyzje jest w stanie jednoznacznie ocenić prawdopodobieństwo określonych zdarzeń i skutków. Możliwość pojawienia się strat.

Niepewność- niemożność opisania zdarzeń za pomocą obiektywnie znacznych rozkładów prawdopodobieństwa.

Bezpieczeństwo pooperacyjne- ma charakter otwarty, jest nieograniczone (pod względem człowieczeństwa) faworyzuje rozwiązania wielostronne kosztem pojedynczych (nawyk dialogu)

Architektura bezpieczeństwa- ogól form i sposobów kształtowania sposobów (przestrzeni) do zapewniania pokojowych stosunków dla społeczeństwa. Likwiduje się konflikt.

Kryzys- faza konfliktu gdy dochodzi o gwałtownego napięcia między stronami efekt: może być konflikt zbrojny.

Konflikt zbrojny- działanie sił zbrojnych przeciwnych sił zbrojnych przeciwnych państw prowadzony na ograniczoną skalę (część sił)

Wojna- konflikt pełny.

T:geograficzny wymiar bezpieczeństwa.

1. Podstawowe pojęcia.

2. Istota bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego.

3. Sfery bezpieczeństwa narodowego.

4. Zagrożenia, problemy, wyzwania dla bezpieczeństwa państwa.

5. -//- współczesnego świata.

6. Współczesne postrzeganie zagrożeń militarnych.

7. Współczesne zagrożeni pozamilitarne państwa.

?

T:?

System bezp.- tworzą zróżnicowane struktury zachowujące relację między podmiotem i przedmiotem działania, przy czym podmiotem jest społeczeństwo zorganizowane w określony sposób, może ono budować swoje bezp. W wymiarze państwowym, regionalnym lub lokalnym. Ale również w wymiarze globalnym np. ONZ, ale też w zespołach państw np. UE. (Budujemy je w wymiarze państwowym ale i regionalnym)Przedmiotem badanym jest wyzwania i ryzyko. Przetrwanie jest niezbędne do tego żeby w przyszłości tworzyć bezpieczeństwo w wymiarze suwerenności. Ekonomicznie-wszyscy będą dążyć do dobrobytu, Ekologicznym- dążenie do rozwoju.

Trzy koncepcje – równowaga sił, bezpieczeństwo zbiorowe, rząd ponad państwowy.

• Bezpieczeństwo polityczne- wewnętrzne bezpieczeństwo państw, ideologii.

• Infrastruktura krytyczna obejmuje- gromadzenie i przekazywanie informacji, zaopatrzenia w żywność wodę, opieka zdrowotna, infrastruktura komunikacyjna, możliwość obrony obywatela.

• Geoinformacja(informacja przestrzenna)-przygotowanie planu obrony ( np. pożaru),

• Analiza informacji o stanie bezpieczeństwa- musimy analizować jak niebezpieczeństwo się rozwija

• Ocena zagrożeń.

• Prognozowanie rozwoju zdarzeń.

Wyposażenie centrum …. Narodowego

• Mapy, komputery itp.

Ad. 4.„Wojna może stać się luksusem na który mogą sobie pozwolić tylko narody biedne”

• Tele-komercja, Tele procesy społeczne . Tele-zakupy, Tele-komunikacja

• Brak równowagi pomiędzy siłami zbrojnymi

• Napięcia wewnątrz państwa

• Intencje innych państw świata

• Brak pełnego porozumienia, współpracy państw

• Brak kontroli nad siłami zbrojnymi

• Brak wymiany informacji nad rozwojem zdarzeń(np. rozbudowy sił zbrojnych )

• Trudność weryfikacji podawanych informacji

Ryzyka nowego typu:

• Szczupłość zasobów

• Różność kulturowa

  • Rozwijają- terroryzm, migrację, bezrobocie

Ruch ludności spowodowany jest:

1. Konflikty etniczne

2. Terroryzm

3. Klęski żywiołowe

4. Rozwój człowieka

5. Płaszczyzna polityczna, ekologiczna( pokój i wojna, separatyzm etniczny, walki narodowo wyzwoleńcze), kulturowa(kryzys żywnościowy surowcowy i urodzaju, konflikt religijny)

Problemy ekologiczne

• Efekt cieplarniany

• Zjawiska geologiczne (erupcje wulkanów)

• Inne klęski żywiołowe

Wszystkie zagrożenia mają wymiar przestrzenny i dotyczą człowieka

Zagrożenia kryzysowe:

• Polityczne- czynniki:

  • Położenie

  • System rządów

  • Granice

  • enklawy

  • separatyzm

  • polityka siły

  • stosunki międzynarodowe

• Fizyczne

  • Klimat (ryzyko klęski żywiołowej)

  • Podstawy samowystarczalności

  • Kwestie surowcowe i zasoby naturalne

• Społeczne

  • Struktura społeczna

  • -//- wieku

  • Gęstość zaludnienia

  • Przyrost naturalny

  • Migracje ludności

  • Grupy etniczne

  • Sprawy edukacji, zdrowotności, języków, religii,

• Ekonomiczne

  • Struktura ekonomiczna

  • Gosp. Rolna

  • Wyżywienie

  • Przemysł

  • Rozbudowa infrastruktura

  • Problemy ekologiczne

  • narkotyki

• Militarne

  • Stan sił zbrojnych

  • Uzbrojenie

  • Wydatki na zbrojenia

  • Stan ogniw pozamilitarnych

  • Kontrola sił zbrojnych

Problemy globalne- działają na wszystkie społeczeństwa.

• Sposób rozwiązywania-konieczność zjednoczenia całej społeczności międzynarodowej

T:Źródła wiedzy i mądrość o bezpieczeństwie narodowym.

Liter:

1. J.M. Bocheński, Podręcznik mądrości tego świata.

2. Z. Brzeźiński, Plan gry.

3. S. Filipowiecz, O władzy grzechu i o grzechach władzy.

4. P. Jasienica, Myśli o danej Polsce

5. Liddel Hart,

6. J. Nowak Niezierański, Polska wczoraj, dziś i jutro

7. K. Łastawski, Racja stanu RP

T: Geografia wojenna w Polsce.

1. Wiadomości ogólne o bezpieczeństwie przestrzeni geograficznej.

2. Pojęcie geografii bezpieczeństwa i wojennej.

3. Rys historyczny geografii wojennej.

4. Geografia wojenna w Polsce.

Literatura:

• Kroniki Gala Anonima- Gal Kronika Polska

• Władysław Sikorski- Przyszła wojna.

• Roman Uniastwoski- Geografia wojenna RP i państw ościennych.

• Studium planu strategicznego Polski przeciw Niemcom. T. Kutrzeba S, Mossor.

• A. Aleksandrowicz Inżynieria wojskowa a obrona Polski.

• Konstytucja RP

• Sun Tzu- Sztuka Wojny

• Tadeusz Kotarbiński Elementy teorii poznania i logiki formalnej i metodologii badań.

• W jakim świecie będziemy żyli według raportu UNESCO.

Klasyfikacja Nauk:

• Militaria

  • Gospodarcze

  • Społeczne

  • Kulturowe

  • Ekologiczne

Zagrożenia:

• Pojawiają się w konkretnym miejscu

• Mają charakter liniowy, punktowy lub powierzchniowy(przestrzenny)

• Mogą się przenosić

Mają charakter geograficzny.

Geografia wojenna

• Nowe struktury.

• Zakres jej działań rozszerza się.

• Brygada 6-8 tys. Żołnierzy.

Historia geogr. Wojennej

• Od początku XIX w. do końca II wojny światowej.

• W odpowiednich warunkach geograficznych.

• Początek-antyk :

  • Sun Tzu- sztuka wojny- daje wskazówki jak należy postępować w danych warunkach geogr.

  • Sztuka polega na tym aby znać teren.

  • Wielkie wyprawy poprzedzał szczegółowy wywiad geograficzny terenu.

• W wieku XVII pojawiłą się broń palna- nauka wojenna rozszerza się.

  • Szyk liniowy

  • Linie komunikacyjne- bardzo ważne.

  • Manewry Napoleona :

  • Manewr po liniach wewnętrznych

    • Trzeba wybrać jednego z dwóch wrogów.

    • Nie dopuścić do połączenia.

    • Najpierw trzeba zaatakować silniejszego.

    • Chodzi o to aby wojsko wykonało jak najmniej km marszu.

  • Po liniach zewnętrznych

    • Izolujemy wroga aby W2 do niego nie dotarł.

    • + od batalionów zaopatrzeniowych

  • Strategia kordonowa

    • Wzdłuż linii granicznej.

  • Twierdza na zejściu się dwóch rzek

    • Zatrzymuje przeciwnika

    • Daje czas na przerzut armii w te rejony i na przygotowanie armii

    • Po przegranej wojsko nie musi się rozpraszać, ma możliwość schronienia się w Twierdzy (np. twierdza Modlin za I wojny świat. Po przegranej przez Rosjan pod Tanembergiem)

• Vauban- stworzył 1 korpus geografii wojskowej.

• Teoretycy wojskowi XIXw

  • Carl von Clausewitz

    • Teatr wojny- całą kula ziemska, woda, ląd, powietrze.

    • Teatr działań wojennych- tam gdzie góry nie zamykają przejść, przestrzeń określona.

  • Ignacy Poncyński

T:II Rzeczpospolita

1. Położenie geopolityczne

2. Doktryny wojenne

3. Plan polski niemiecki do obrony w 39’

4. Literatura

   • Wojsko Polskie i operacje wojenne 1918-21, Wrzostek, Warszawa 1990

   • Po powstaniu wielkopolskim Poznań powracając do Polski odsłania drogę na Berlin.

Plan wywiadu na temat państw europejskich (Niemiecki)

1. Należy szukać wszystkiego co dotyczyło : historii, granic, struktura państwa i administracji. Czy państwo jest przekupne.

2. Ukształtowanie państwa, gleby, dostęp do wody itp.

3. Klasyfikacja narodowościowa, język, stanowiska zajmowane przez poszczególne mniejszości,

4. Podział, rozmieszczenie ludności. Zdrowotność.

5. Gospodarka- przemysł, handel itp. I Transport- koleje, drogi, porty, lotniska, żegluga morska i śródlądowa.

6. Topografia- geografia militarna ( szczegółowe mapy).

7. Istniejące urządzenia wojskowe- wojska lądowe (struktury obronne), marynarka (struktura organizacyjna, zaopatrzenie itp.) lotnictwo (instalacja, lotniska, materiały, zaopatrzenie itp.)

8. Informacje specjalne- dane osobistości rządowych, partyjnych, miejscowa terminologia nazewnictwa, opisy rzek, jezior, kanałów, ;elektrownie itp.; lista lotnisk cywilnych oraz miejscy przydatnych do lądowania. Waluta, opis linii wybrzeża.

Doktryna-teoria, która prowadzi do przyjęcia pewnych tez ujętych w obowiązujące zasady. Niezmienne zasady strategii (państwo musi przyjmować te same zasady strategii) cel, przewaga, ekonomia sił, natarcie, ubezpieczenie.

Zmienne zasady taktyki- zależą od sprzętu wojskowego, obrona państwa, organizacja obrony(gdzie zbudować fortyfikacje), plan użycia wojsk.

Dowódca musi : poznać teren, przeciwnika, możliwości swoich sił, = opracować doktrynę. (w czasie pokoju)