NARZĄDY POMOCNICZE MIĘŚNI
KALETKI – zmniejszają tarcie, narząd pomocniczy, zewn. uwypuklenia torebki stawowej. Zbudowane są z zewn. warstwy włóknistej i wewn. warstwy maziowej. Umożliwiają ślizganie pomiędzy: *kością a skórą, *kością a ścięgnem, *ścięgnem a torebką stawową, *ścięgnem a ścięgnem.
BLOCZKI - *kostne
*chrzęstne
*więzadłowe – służą do zmiany kierunku przebiegu ścięgna, mogą służyć jako punkt podparcia
dźwigni na ścięgna mięśni.
TROCZKI – są to silne, krótkie wiązki ścięgniste przytrzymujące ścięgna mięśni do kości. Występują w miejscu gdzie ścięgno zmienia kierunek swojego przebiegu.
TRZESZCZKI – niewielkie kostki wrośnięte w ścięgna mięśni pobliżu ich przyczepów. Występują w miejscu zwiększonego tarcia ścięgna o kość lub w miejscu zmiany kierunku przebiegu ścięgna (rzepka).
PACHEWKI ŚCIĘGIEN – otaczają ścięgna i zmniejszają tarcie. Zbudowane z podwójnych ścian. Najwięcej występuje w okolicy nadgarstka i stopy.
POWIĘZIE – błona łącznotkankowa; Powięź otaczająca mięsień leży na namiętnej, dlatego w ruchach mięśnia powięź nie bierze udziału. Wyróżniamy:
Powięzie poszczególnych mięśni
Powięzie dla grup mięśniowych
Powięzie międzymięśniowe
Powięź powierzchowną oka
Powięź głęboka.
RODZAJE SKURCZÓW MIĘŚNIOWYCH
KONCENTRYCZNY – przyczepy zbliżają się do siebie, zwiększa się grubość mięśnia, praca dynamiczna. (mięsnie brzucha przy zgięciu w przód)
EKSCENTRYCZNY – przyczepu oddalają się od siebie, mięsień wydłuża się będąc cały czas w napięciu, zmniejsza się przekrój poprzeczny mięśnia. (mięśnie pleców przy zgięciu w przód).
IZOMETRYCZNY – przyczepy nie oddalają się ani nie przybliżają do siebie, podczas skurczu następuje wzrost napięcia mięśnia, praca statyczna.
PODZIAŁ MIĘSNI
TONICZNE – wolno się męczą ale szybko wypoczywają, zwane są mięśniami posturalnymi, łatwo się przykurczają, w większości posiadają włokna czerwone.
FAZALNE – mają włókna szybko-kurczliwe, szybko się męczą, wolno wypoczywają, mają tendencje do osłabienia, wydłużenia, szybko ulegają zanikowi, posiadają w większości włókna białe.
MIESZANE – u człowieka występują mięśnie mieszane o charakterze bardziej tonicznym lub bardziej fatalnym.
Równowaga mięśniowo-czynnościowa między m. tonicznymi a m. fazowymi występuje tak długo, dopóki m. fazowe są w stanie przeciwdziałać tendencji do skracania przez mięśnie toniczne.
PODZIAŁ FUNKCYJNY MIĘSNI
ANTAGONISTYCZNE – działają przeciwstawnie do ruchu, przeciwnie do mięśni agonistycznych i synergistycznych. (np.zginacze kolana są antagonistyczne do prostownika kolana)
SYNERGISTYCZNE – wspomagają wykonywanie ruchu
AGONISTYCZNE – biorą udział w wykonywaniu ruchu.