Biomechanika,
Urszula Wójcik, gr.23
RODZAJE SKURCZÓW MIĘŚNI
Skurcz mięśnia definiuje się jako zmianę długości lub napięcia mięśnia pod wpływem mechanicznej siły. Zmiana długości mięśnia to wszelaki ruch np. uginanie ręki w stawie łokciowym, natomiast zmiana napięcia mięśniowego to np. trzymanie nieruchomo odwodzonego do kąta prostego ramienia.
Wyróżniamy skurcze:
Ze względu na częstotliwośc pobudzeń:
1) skurcz pojedynczy
2) skurcz tężcowy niezupełny
3) skurcz tężcowy zupełny
Ze względu na zmiany napięcia i długości mięsnia:
4) skurcz izotoniczny
5) skurcz izometryczny
6) skurcz auksotoniczny
7) skurcz izokinetyczny
Ze względu na kierunek działania siły:
8) skurcz koncentryczny (pokonujący)
9) skurcz ekscentryczny (ustępujacy)
1.Skurcz pojedynczy mieśnia - jest to skurcz wywołany przez pojedynczy bodziec (impuls nerwowy lub elektryczny). Trwa od kilku do kilkudziesięciu milisekund. Po skurczu mięsień powraca do normy, czyli następuje jego rozkurcz. Odstępy między kolejnymi impulsami są duże, większe niż czas trwania całego pojedynczego skurczu.
2. Skurcz tężcowy niezupełny - występuje, gdy pobudzenie mięśnia następuje w odstępach dłuższych niż trwa skurcz pojedynczy. Pozwala to na częściowy rozkurcz mięśnia pomiędzy bodźcami.
3. Skurcz tężcowy zupełny - występuje, gdy bodźce pobudzają mięsień w odstępach czasu krótszych niż trwa skurcz pojedynczy, czyli zanim rozpocznie się rozkurcz. Mięsień cały czas jest w okresie skurczu.
4. Izotoniczny: pobudzony mięsień zmienia swoją długość:
8. skurcz koncentryczny
-zachodzi, jeśli jeden z przyczepów mięśnia jest ustabilizowany, a drugi zbliża się do niego,
-napięcie mięśni nie zmienia się,
-napięcie koncentryczne nadaje przyspieszenie dla ruchu, dlatego jest pracą trudniejszą od skurczu izometrycznego dla mięśnia
-charakteryzuje się pracą z mniejszą siłą, a większą prędkością.
9. Skurcz ekscentryczny zachodzi wówczas, jeśli jeden z przyczepów mięśnia jest ustabilizowany, a drugi oddala się do niego,
-napięcie mięśni nie zmienia się,
-wymaga większej siły i mniejszej prędkości,
-napięcie ekscentryczne związane jest z kontrolą i płynnością ruchu.
5. Izometryczny: zachodzi wtedy, gdy obydwa przyczepy mięśni są ustabilizowane, a opór przekracza wielkość siły maksymalnej skurczu, co w efekcie powoduje w pobudzonym mięśniu wzrost napięcia. Długość mięśnia nie zmienia się. Skurcz izometryczny spełnia wobec narządu ruchu funkcje: stabilizacji, zrównoważenie sił zewnętrznych i wzmocnienie układu biernego.
6. Skurcz auksotoniczny - rodzaj skurczu mięśnia, w którym po początkowym okresie wzrostu napięcia bez zmian długości (faza skurczu izometrycznego) dochodzi do skrócenia mięśnia już bez dalszych zmian jego napięcia (faza skurczu izotonicznego), większość skurczów mięśni szkieletowych w warunkach fizjologicznych ma charakter auksotoniczny, np. podczas chodu, biegania.