Dzierżawa – jeden z typów umów prawa cywilnego. Reguluje ją Kodeks cywilny w art. 693-709, przy odpowiednim zastosowaniu przepisów o najmie (art. 659-692). Dzierżawa należy do umów nazwanych, dwustronnie zobowiązujących, wzajemnych i konsensualnych (tzn. dochodzących do skutku przez zgodne oświadczenie woli stron). Polega na udostępnieniu innej osobie prawa lub rzeczy, natomiast (w odróżnieniu np. od pożyczki) nie przenosi własności. Przedmiotem dzierżawy może być tylko rzecz lub prawo przynoszące pożytki.
Istotą dzierżawy jest to, że wydzierżawiający na oznaczony czas oddaje dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków, w zamian za co dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu czynsz. Konieczną cechą dzierżawy jest zatem jej odpłatność.
Dzierżawca powinien wykonywać swoje prawo zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki i nie może zmieniać przeznaczenia przedmiotu dzierżawy bez zgody wydzierżawiającego. Nie może również bez zgody wydzierżawiającego oddawać rzeczy osobie trzeciej. W trakcie dzierżawy dzierżawca zobowiązany jest do dokonywania napraw niezbędnych do zachowania rzeczy w stanie nie pogorszonym. Dzierżawić można zarówno rzeczy, jak i prawa. Odpłatność z tytułu umowy dzierżawy może ulec ograniczeniu do samego uiszczania należnych podatków i ponoszenia innych ciężarów związanych z własnością lub posiadaniem gruntu. Ponadto czynsz dzierżawny może być oznaczony nie tylko w pieniądzach, ale także świadczeniach innego rodzaju, czy w ułamkowej części pożytków (np. 1/2 części zbioru).
Stosunek dzierżawy jest podobny do innych stosunków prawnych polegających na korzystaniu z cudzej rzeczy. Od stosunku najmu dzierżawę różni, przewidziane wprost przez ustawę, uprawnienie dzierżawcy do pobierania pożytków z dzierżawionej rzeczy. Od użyczenia (art. 710-719 Kodeksu cywilnego) różni dzierżawę odpłatność. Z kolei użytkowanie (art. 252-265 Kodeksu cywilnego) nie jest stosunkiem obligacyjnym, lecz ograniczonym prawem rzeczowym.
Gdy wydzierżawiającym był właściciel, umowa dzierżawy, podobnie jak umowa najmu, może być ujawniona przez wpis w dziale III księgi wieczystej. W takiej sytuacji wpis dzierżawy uzyskuje skuteczność względem praw nabytych przez czynność prawną po jego ujawnieniu w księdze oraz pierwszeństwo przed ograniczonym prawem rzeczowym nie ujawnionym w księdze.
Dzierżawa jest z założenia przewidziana jako stosunek prawny długotrwały, mogący trwać nawet kilkadziesiąt lat. Dzierżawa jest typową w stosunkach wiejskich formą udostępniania rolnikom gruntów rolnych – potocznie jest zwana "arendą" lub "orendą". Historycznie dzierżawca nazywany był również tenutariuszem, arendarzem[1].
Umowa najmu – w polskim prawie cywilnym umowa, w której wynajmujący zobowiązuje się oddać przedmiot najmu do używania najemcy, na czas oznaczony lub nieoznaczony, w zamian za wynagrodzenie w postaci czynszu płaconego przez najemcę. Przedmiotem najmu mogą być rzeczy ruchome, jak również nieruchomości, a także części rzeczy jako całości lub nawet jej części składowe. Wyłączone z najmu są rzeczy zużywalne a także prawa. Wynajmujący ma obowiązek wydania najemcy rzeczy w stanie przydatnym do umówionego użytku i utrzymywanie go w odpowiednim stanie przez cały czas trwania umowy na swój koszt. Najemca ma obowiązek płacenia czynszu, który może być ustalony w pieniądzach lub innych świadczeniach, a także używania rzeczy w sposób przewidziany w umowie i sprawowania nad nią pieczy. Stosunek najmu wygasa automatycznie z upływem okresu na jaki umowa została zawarta. Jeśli czas nie został oznaczony wygasa na skutek wypowiedzenia.
Umowa najmu
Umowa najmu polega na wydaniu przez wynajmującego określonej rzeczy materialnej /np. nieruchomości, ruchomości/ najemcy do używania przez oznaczony lub nieoznaczony czas, za co najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu określony czynsz, który może zostać określony w pieniądzu lub też w określonym świadczeniu.
Wynajmujący powinien wydać najemcy rzecz w stanie przydatnym do umówionego użytku i utrzymywać ją w takim stanie przez czas trwania najmu. Natomiast drobne nakłady związane ze zwykłym używaniem rzeczy obciążają najemcę.
Jeżeli rzecz najęta uległa zniszczeniu z powodu okoliczności, za które wynajmujący nie ponosi odpowiedzialności, wynajmujący nie ma obowiązku przywrócenia stanu poprzedniego.
Jeśli w czasie trwania najmu rzecz wymaga napraw, które obciążają wynajmującego, a bez których rzecz nie jest przydatna do umówionego użytku, najemca może wyznaczyć wynajmującemu odpowiedni termin do wykonania napraw.
Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu najemca może dokonać koniecznych napraw na koszt wynajmującego. Natomiast, jeśli rzecz najęta ma wady, które ograniczają jej przydatność do umówionego użytku, najemca może żądać odpowiedniego obniżenia czynszu za czas trwania wad. Gdy wynajmujący wad nie usunął, lub też ich się nie da usunąć najemca może wypowiedzieć najem bez zachowania terminów wypowiedzenia. Powyższe roszczenia nie przysługują najemcy gdy o wadach rzeczy wiedział w chwili zawarcia umowy najmu.
Najemca powinien przez czas trwania najmu używać rzeczy najętej w sposób w umowie określony, a gdy umowa nie określa sposobu używania - w sposób odpowiadający właściwościom i przeznaczeniu rzeczy.
Bez zgody wynajmującego, najemca nie może czynić w rzeczy najętej zmian sprzecznych z umową lub z jej przeznaczeniem rzeczy. Gdy rzecz najemca używa w sposób sprzeczny z umową lub przeznaczeniem wynajmujący może wypowiedzieć najem bez zachowania terminów wypowiedzenia.
Umowa najmu może zostać zawarta w formie ustnej lub pisemnej. Jednak gdy umowa najmu dotyczy nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż jeden rok, powinna ona zostać zawarta na piśmie.
W przypadku braku zawarcia pisemnej umowy na najem, poczytuje się, że została ona zawarta na czas nieokreślony. Podobnie wygląda sytuacja gdy najem jest zawarty na czas dłuższy niż dziesięć lat. W związku z powyższym umowy najmu zawarte na powiedzmy jedenaście lat będą nieskuteczne, gdyż są one z mocy prawa "traktowane" jako zawarte na czas nieokreślony.
Gdy na podstawie umowy najmu najemca jest zobowiązany do uiszczania należności, powinien ją zapłacić w umówionym terminie. Jeżeli termin płatności czynszu nie jest w umowie określony, czynsz powinien być płacony z góry, a mianowicie:
-gdy najem ma trwać nie dłużej niż miesiąc - za cały czas najmu,
-gdy najem ma trwać dłużej niż miesiąc albo gdy umowa była zawarta na czas nie oznaczony - miesięcznie, do dziesiątego dnia miesiąca.
Jeżeli najemca dopuszcza się zwłoki z zapłatą czynszu co najmniej za dwa pełne okresy płatności, wynajmujący może najem wypowiedzieć bez zachowania terminów wypowiedzenia.
Jeżeli czas trwania najmu nie jest oznaczony, zarówno wynajmujący, jak i najemca mogą wypowiedzieć najem z zachowaniem terminów umownych, a w ich braku z zachowaniem terminów ustawowych, które są następujące:
-gdy czynsz jest płatny w odstępach czasu dłuższych niż miesiąc, najem można wypowiedzieć najpóźniej na trzy miesiące naprzód na koniec kwartału kalendarzowego
-gdy czynsz jest płatny miesięcznie - na miesiąc naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego
-gdy czynsz jest płatny w krótszych odstępach czasu - na trzy dni naprzód; gdy najem jest dzienny - na jeden dzień naprzód.
Jeżeli czas trwania najmu jest oznaczony, zarówno wynajmujący, jak i najemca mogą wypowiedzieć najem w wypadkach określonych w umowie.
Jeżeli po upływie terminu oznaczonego w umowie albo w wypowiedzeniu najemca używa nadal rzeczy za zgodą wynajmującego, poczytuje się w razie wątpliwości, że najem został przedłużony na czas nie oznaczony.
Po zakończeniu najmu najemca obowiązany jest zwrócić rzecz w stanie nie pogorszonym, jednakże nie ponosi odpowiedzialności za zużycie rzeczy będące następstwem prawidłowego używania. Jeżeli najemca ulepszył rzecz najętą, wynajmujący, w braku odmiennej umowy, może według swego wyboru albo zatrzymać ulepszenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego.
Roszczenia wynajmującego przeciwko najemcy o naprawienie szkody z powodu uszkodzenia lub pogorszenia rzeczy, jak również roszczenia najemcy przeciwko wynajmującemu o zwrot nakładów na rzecz albo o zwrot nadpłaconego czynszu przedawniają się z upływem roku od dnia zwrotu rzeczy.
Jak wspomniałem wyżej umowa najmu może zostać zawarta w formie ustnej. Należy jednak pamiętać, że w przypadku dochodzenia swoich praw przed sądem, brak pisemnej formy umowy, może utrudnić rozstrzygnięcie sporu, gdyż nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron.
Najem Okazjonalny
Od 28.01.2010 weszły w życie przepisy dotyczące najmu okazjonalnego. Najem okazjonalny to umowa najmu lokalu służącego do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, którego właściciel, będący osobą fizyczną, nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali. Umowa taka jest zawarta na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Umowa najmu okazjonalnego lokalu oraz zmiana tej umowy wymagać będą formy pisemnej pod rygorem nieważności.
Do umowy dołącza się w szczególności:
1) oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu - wynagrodzenie notariusza za ogół czynnoci prawnych związanych ze sporządzeniem oświadczenia może wynieść nie więcejniż 1/10 przeciętnego minimalnego wynagrodzenia za pracę
2) wskazanie przez najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu - jeżeli możliwość zamieszkania w nim utraci, to jego obowiązkiem jest w terminie 21 dni od uzyskania informacji o tym fakcie wskazać inny lokal
3) oświadczenie właściciela lokalu lub osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy i osób z nim zamieszkujących w lokalu wskazanym w oświadczeniu; na żądanie wynajmującego dołącza się oświadczenie z podpisem notarialnie poświadczonym.
Zawarcie umowy najmu okazjonalnego lokalu może być uzależnione od wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu okazjonalnego lokalu przysługujących właścicielowi w dniu opróżnienia lokalu oraz ewentualnych kosztów egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu. Kaucja nie może przekraczać sześciokrotności miesięcznego czynszu za dany lokal, obliczonego według stawki czynszu obowiązującej w dniu zawarcia umowy najmu okazjonalnego lokalu. Kaucja będzie podlegać zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu, po potrąceniu należności właściciela.
Właściciel jokalu umowę najmu okazjonalnego powinien zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania właściciela, w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia najmu. Na żądanie najemcy właściciel ma obowiązek przedstawić potwierdzenie tego zgłoszenia.
Umowa najmu okazjonalnego lokalu ulega rozwiązaniu po upływie czasu, na jaki była zawarta, lub po upływie okresu wypowiedzenia tej umowy. Po jej rozwiązaniu, jeżeli najemca dobrowolnie nie opróżnił lokalu, właściciel doręcza najemcy żądanie opróżnienia lokalu, sporządzone na piśmie opatrzonym urzędowo poświadczonym podpisem właściciela. Żądanie to zawierać powinno w szczególności:
1) oznaczenie właściciela oraz najemcy, którego żądanie dotyczy;
2) wskazanie umowy najmu okazjonalnego lokalu i przyczynę ustania stosunku z niej wynikającego;
3) termin, nie krótszy niż 7 dni od dnia doręczenia żądania najemcy, w którym najemca i osoby z nim zamieszkujące mają opróżnić lokal.
W przypadku bezskutecznego upływu tego terminu, właściciel składa do sądu wniosek o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu. Do wniosku załącza się:
1) żądanie opróżnienia lokalu wraz z dowodem jego doręczenia najemcy albo dowodem wysłania go przesyłką poleconą
2) dokument potwierdzający przysługujący właścicielowi tytuł prawny do lokalu, którego opróżnienia dotyczy żądanie właściciela
3) potwierdzenie zgłoszenia w US.
Umowa dzierżawy
Dzierżawa jest to umowa zawarta pomiędzy wydzierżawiającym a dzierżawcą na mocy której ten pierwszy zobowiązuje się oddać /drugiemu/ rzecz do używania i pobierania pożytków przez określony lub nieokreślony czas w zamian za co dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu określony czynsz. Czynsz ten może zostać określony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju lub też w ułamkowej części pożytków.
Zasadniczą różnicą pomiędzy umową dzierżawy a umową najmu jest to, że jak wspomniałem wyżej, dzierżawa pozwala nie tylko używanie cudzej rzeczy, ale na pobieraniu pożytków z jej używania.
Dzierżawca podpisując umowę dzierżawy jest zobowiązany do wykonywania swoich praw, ale zgodnie z wymaganiami prawidłowej gospodarki i nie może zmieniać przeznaczenia przedmiotu dzierżawy bez zgody wydzierżawiającego. Na dzierżawcy ciąży także obowiązek dokonywania napraw niezbędnych do zachowania przedmiotu dzierżawy w stanie nie pogorszonym. Także dzierżawca bez zgody wydzierżawiającego nie może oddawać przedmiotu dzierżawy osobie trzeciej do bezpłatnego używania ani go poddzierżawiać /czyli pobierać pożytków wydzierżawiając daną rzecz innej osobie/.
Jak wspomniałem wyżej, za wydzierżawienie rzeczy wydzierżawiającemu dzierżawca zobowiązany jest do zapłaty określonego czynszu. Jeśli termin zapłaty czynszu nie został określony w umowie, czynsz powinien być płatny dołu w terminie zwyczajowo przyjętym/np. na koniec lub początek miesiaca/, a w braku takiego zwyczaju - półrocznie z dołu. Jeżeli wskutek okoliczności, za które dzierżawca odpowiedzialności nie ponosi i które nie dotyczą jego osoby, zwykły przychód z przedmiotu dzierżawy uległ znacznemu zmniejszeniu, dzierżawca może żądać obniżenia czynszu przypadającego za dany okres gospodarczy.
Gdy dzierżawca dopuszcza się zwłoki z zapłatą czynszu co najmniej za dwa pełne okresy płatności, a w wypadku gdy czynsz jest płatny rocznie, jeżeli dopuszcza się zwłoki z zapłatą ponad trzy miesiące, wydzierżawiający może dzierżawę wypowiedzieć bez zachowania terminu wypowiedzenia. Jednakże wydzierżawiający powinien uprzedzić dzierżawcę udzielając mu dodatkowego trzymiesięcznego terminu do zapłaty zaległego czynszu.
Jeśli strony w umowie nie postanowiły inaczej, dzierżawę można wypowiedzieć:
-na jeden rok naprzód na koniec roku dzierżawnego /w przypadku wydzierżawienia gruntu rolnego
-sześć miesięcy naprzód przed upływem roku dzierżawnego /w przypadku dzierżawy innych rzeczy/
Po zakończeniu dzierżawy dzierżawca obowiązany jest, w braku odmiennej umowy, zwrócić przedmiot dzierżawy w takim stanie, w jakim powinien się znajdować stosownie do przepisów o wykonywaniu dzierżawy. Jeżeli dzierżawa kończy się przed upływem roku dzierżawnego, dzierżawca obowiązany jest zapłacić czynsz w takim stosunku, w jakim pożytki, które w tym roku pobrał lub mógł pobrać, pozostają do pożytków z całego roku dzierżawnego.
Roszczenia pomiędzy stronami, podobnie jak to jest przy najmie rzeczy przedawniają się z upływem roku. Należy jednak pamiętać, że gdy dzierżawcy przysługują roszczenia przeciwko wydzieżawiajacemu, to może on je sprzedać osobie trzeciej, tylko po uzyskaniu przez tego drugiego pisemnej zgody.
Leasing jest umownym stosunkiem cywilnoprawnym.
W ramach leasingu jedna ze stron umowy (finansujący, leasingodawca) przekazuje drugiej stronie (korzystającemu, leasingobiorcy) prawo do korzystania z określonej rzeczy na pewien uzgodniony w umowie leasingu okres, w zamian za ustalone ratalne opłaty (raty leasingowe).
Nazwa leasing pochodzi od angielskiego słowa to lease oznaczającego tyle, co nająć, wydzierżawić (prawo anglosaskie nie odróżnia najmu od dzierżawy, tak samo jak nie odróżnia od nich leasingu).
Leasing w polskim systemie prawa
W polskim systemie prawa umowa leasingu jest regulowana przez Kodeks cywilny w art. 7091 - 70918. Początkowy artykuł tej regulacji stanowi:
„Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie, i oddać tę rzecz korzystającemu do używania, albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu, w uzgodnionych ratach, wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie, lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.”[1]
Rzeczami, w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego, są tylko przedmioty materialne (art. 45 KC), zaś przedmioty materialne na gruncie Kodeksu Cywilnego są pojęciem znacznie węższym niż dobra materialne wyodrębniane przez ekonomistów. Cechą rzeczy jest materialny charakter oraz wyodrębnienie z przyrody (Prawo cywilne - część ogólna, Zbigniew Radwański, wyd.8, 2005, s. 117). Nie są rzeczami ciecze i gazy, kopaliny, zwierzęta w stanie wolnym (aktualne - uchw. SN(7) z 8.11.1971 r., OSN 1972, poz. 43; orz. SN z 9.03.1973 r., NP Nr9/1974). Rzeczami nie są również przedmioty niematerialne, takie jak energia, dobra intelektualne, dobra osobiste, pieniądze, papiery wartościowe, prawa majątkowe (Radwański jak wyżej, s. 128)
Dla celów podatkowych definicja umowy leasingu rozszerzona jest o każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana „finansującym”, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej „korzystającym”, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty.[2] Kodeks Cywilny wyszczególnia zaś w art. 70918 umowę, w której jedna strona zobowiązuje się oddać rzecz stanowiącą jej własność do używania albo do używania i pobierania pożytków drugiej stronie, a druga strona zobowiązuje się zapłacić właścicielowi rzeczy w umówionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej wartości rzeczy w chwili zawarcia tej umowy, do której stosuje się odpowiednio przepisy o leasingu.
Rodzaje leasingu
Biorąc pod uwagę liczbę stron biorących udział w transakcji leasingowej wyróżnia się:
leasing bezpośredni (gdy producent zawiera umowę bezpośrednio z użytkownikiem)
leasing pośredni (w transakcji uczestniczą więcej niż dwie strony, tzn. między producentem a użytkownikiem występuje wyspecjalizowane przedsiębiorstwo leasingowe).
Za użytkowanie obiektu leasingobiorca płaci w określonych terminach raty leasingowe składające się z dwóch części: składnika kapitałowego odzwierciedlającego wartość użytkowanego obiektu przypadającego na okres leasingu i składnika odsetkowego stanowiącego wynagrodzenie dla leasingodawcy.
Leasing operacyjny
polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie dobra inwestycyjnego. Czas ten jest z reguły krótszy niż okres normatywnego zużycia leasingowanej rzeczy. Raty leasingowe stanowią dla Korzystającego koszt uzyskania przychodu, a przedmiot leasingu nie podlega u niego amortyzacji. W umowie leasingu operacyjnego Korzystający może mieć zagwarantowane prawo zakupu przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy, za określoną z góry wartość końcową powiększoną o podatek od towarów i usług (VAT).
Leasing finansowy (kapitałowy)
polega na oddaniu rzeczy w użytkowanie, w zamian za raty leasingowe. Przedmiot leasingu jest własnością Finansującego, amortyzuje go Korzystający, natomiast przeniesienie tytułu własności może być zagwarantowane w umowie. Firma zwiększa więc wartość swojego majątku nie ponosząc dodatkowych kosztów po zakończeniu umowy, a zwiększona forma amortyzacji pozwala regulować jej koszty i dochody.
Leasing finansowy, podobnie jak operacyjny, charakteryzuje się tym, iż zawiera klauzulę opcji na sprzedaż przedmiotu leasingu po zakończeniu okresu umowy. Oznacza to iż Korzystający ma prawo wykupu (przeniesienia własności) rzeczy oddanej mu w leasing. Leasing finansowy jest więc zbliżony do kredytu lub pożyczki. Przedmiotem "pożyczki" jest tu środek trwały a nie gotówka.
Rata leasingowa w leasingu finansowym podzielona jest na część kapitałową i odsetkową. Część odsetkowa stanowi koszt uzyskania przychodu u Korzystającego, a część kapitałowa traktowana jest jak kapitał przy operacji kredytowej - obniża zysk po opodatkowaniu u Korzystającego. Leasing finansowy dla celów podatku VAT rozliczany jest tak jak leasing operacyjny. W przypadku leasingu finansowego podatek VAT od rat leasingowych jest płatny z góry za cały okres trwania umowy leasingu (zazwyczaj w ciągu 7 dni po odbiorze przedmiotu leasingu), inaczej niż w leasingu operacyjnym gdzie podatek VAT jest płatny z każdą ratą leasingową.
występuje, gdy firma posiada liczne środki trwałe, nie posiada jednak gotówki, której potrzebuje; może wtedy oddać część majątku trwałego firmie leasingowej w zamian za gotówkę i wziąć te środki w leasing; dzięki takiemu zabiegowi firma ma jednorazowy zastrzyk gotówki.
Podmioty leasingu
Wyróżnia się trzy podmioty umowy leasingu.
Leasingodawca (finansujący), to właściciel przedmiotu, który daje ten przedmiot w odpłatne użytkowanie drugiej osobie na określony czas i na określonych warunkach. Najczęściej jest to wyspecjalizowana firma zajmująca się świadczeniem usług leasingu. Rzadziej wytwórca przedmiotów, dla którego leasing jest dodatkową formą zarobkowania. Podstawowa działalność to produkcja. Forma prawna leasingodawcy może być dowolna. W praktyce najbardziej liczą się na rynku spółki prawa handlowego, tj. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjne.
Leasingobiorca (korzystający), to osoba korzystająca z przedmiotu leasingu na warunkach określonych w umowie. Najczęściej jest to przedsiębiorca, rzadziej ze względu na niekorzystne przepisy podatkowe, osoba fizyczna. Przeważają więc spółki handlowe, spółki cywilne i osoby fizyczne, prowadzące działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, które prowadzą pełną księgowość.
Zbywca to osoba, od której finansujący nabywa własność rzeczy. Finansujący obowiązany jest wydać korzystającemu razem z rzeczą odpis umowy ze zbywcą lub odpisy innych posiadanych dokumentów dotyczących tej umowy, w szczególności odpis dokumentu gwarancyjnego co do jakości rzeczy, otrzymanego od zbywcy lub producenta.
Uczestnicy transakcji leasingu [edytuj]
Poręczyciel, występuje tylko czasami w transakcji leasingu. Jeśli kondycja finansowa lub wiarygodność leasingobiorcy budzi zastrzeżenie leasingodawcy, to do zawarcia umowy dochodzi wówczas, gdy leasingobiorca przedstawi dodatkowe zabezpieczenie transakcji. Może to być poręczenie osoby trzeciej lub zastaw na rzeczy, należącej do osoby trzeciej lub też hipoteka ustanowiona na nieruchomości, której właścicielem jest osoba trzecia. Taki podmiot dostarczający dodatkowego zabezpieczenia, jeśli nie jest nim leasingobiorca, nazywany jest poręczycielem. Może nim być dobrze prosperująca firma lub wiarygodna osoba fizyczna, posiadająca duży majątek a przez to wypłacalna, np. udziałowiec w spółce. Często firmy leasingowe jako zabezpieczenie przyjmują weksel leasingobiorcy, poręczony przez udziałowców i ich współmałżonków lub też członków zarządu i ich współmałżonków. Oni są wówczas poręczycielami wekslowymi w transakcji leasingu.
Towarzystwo ubezpieczeniowe ubezpiecza przedmiot leasingu. Najczęściej, jako właściciel, o wyborze ubezpieczenia decyduje leasingodawca. Niektóre firmy leasingowe współpracują z jedną lub dwoma firmami ubezpieczeniowymi i z tytułu stałej współpracy mogą liczyć na korzystniejsze warunki ubezpieczenia. Jeśli leasingobiorcy szczególnie zależy na tym, aby wybrać firmę ubezpieczeniową, może to zrobić, ale wiąże się to z tym, że ponosi koszty ubezpieczenia, a nie może ich zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w swojej firmie, ponieważ nie jest właścicielem przedmiotu ubezpieczonego. Przy dużej narodowościowi, na jaką narażona jest rzecz leasingowa, ponoszenie tych kosztów może się jednakże opłacać, ponieważ leasingobiorca musi płacić raty leasingowe nawet wówczas, gdy przedmiot leasingu jest w naprawie. Jeśli ubezpieczenie zwleka z wypłatą ubezpieczenia, to okres, kiedy leasingobiorca nie może używać rzeczy, wydłuża się, a co za tym idzie, straty z tego tytułu rosną. Przykładem takiej sytuacji jest samochód dostawczy, znajdujący się po wypadku w warsztacie, który warunkuje wydanie naprawionego samochodu dokonaniem zapłaty za naprawę. Zapłaty ma dokonać towarzystwo ubezpieczeniowe. Im dłużej trwa proces wypłaty ubezpieczenia, tym dłużej samochód nie pracuje, a leasingobiorca ponosi koszty z tego tytułu.
Jeśli przedmiotem leasingu jest samochód osobowy, który jest przerabiany na ciężarowy, to pojawia się dodatkowo podmiot przerabiający samochód. Zwykle są to firmy powiązane albo z producentem samochodu, albo z dealerem lub z firmą leasingową. Pojawienie się dodatkowo podmiotu przerabiającego samochód podraża transakcję leasingu, ponieważ wlicza się w raty leasingu zapłatę z tego tytułu. Pamiętajmy, że VAT jest naliczany od zwiększonych rat.
Przedmiot umowy leasingu
Przedmiotem umowy nazwanej leasingu, zgodnie z Kodeksem Cywilnym, mogą być tylko rzeczy. Przedmiotem umowy nienazwanej o charakterze umowy leasingu mogą być rzeczy oraz wartości niematerialne i prawne.
Zazwyczaj przedmioty umowy leasingu dzielą się na:
obiekty konsumpcyjne
obiekty inwestycyjne
nieruchomości, prawa majątkowe.
Przypisy
W “tradycyjnym” marketingu, jak również w marketingu internetowym często mówi się o zasadzie czterech P. Zasada ta obowiązuje nadal, choć diametralnie zmieniły się warunki rynkowe, i co więcej, jej zrozumienie jest tym bardziej ważne obecnie, gdy drobne różnice w podejściu, oddzielają internetowych zwycięzców od pokonanych.
Te cztery P to:
Product - towar który masz do zaoferowania.
Price - cena towaru.
Place - miejce w którym oferujesz towar/ usługę.
Promotion - sposób promowania produktu.
Żadna kampania marketingowa nie obejdzie się bez określenia tych czterech rzeczy. W internecie wachlarz możliwości jest większy, dlatego dysponujemy szerokim wyborem metod, które użyjemy by wypełnić te cztery punkty. Te zasady przygotowane dla marketingu internetowego brzmią identycznie, zamiast “place” - można wstawić pozycjonowanie.
Produkt
W internecie możesz handlować wszystkim, od zegarków po samochody. Towary, usługi, pomysły, jeśli masz coś co zainteresuje klienta, to masz sprzedaż! Dlatego możliwości są ogromne, a to jaki produkt wybierasz zależy od twoich upodobań. Zajmij się tym co cię interesuje, promuj to co lubisz, a twoje przekonanie, profesjonalizm i pasja, znajdą odzwierciedlenie nie tylko w treści strony, ale i w wysokości twoich zysków. Możesz zadziałać dokładnie na tym polu, jakie masz hobby. Weź pod uwagę kilka czynników:
Popyt
Twoją pasję do produktu
Możliwe zyski
I wybierz coś dla siebie!
Cena
W internecie twoja strona nigdy nie będzie jedyna w branży. Pogódź się z tym, i bardzo często jest tak, że produkty które oferujesz, także nie są unikatowe. W przypadku stacjonarnego sklepiku odległość od innego sklepu ma znaczenie, jednak w internecie, jeśli twoja cena będzie zbyt wysoka, to znalezienie lepszej oferty oznacza dla klienta kilka kliknięć. Nie pozwól więc by szukał dalej. Zachęć go atrakcyjnymi cenami i bądź konkurencyjny. Warto porównywać ceny z innymi, jeśli twoja cena jest wyższa - to musisz nadrobić to: pozycjonowaniem, szatą graficzną, lepszym opisem produktu itp. Na szczęście w sieci cena nie jest najważniejszym czynnikiem, często o zakupie przesądza atrakcyjność wyglądu i treści strony www. Dlatego porównuj nie tylko ceny, ale i to jak wyglądasz na tle konkurencji, musisz być zawsze o jeden krok przed nimi, nawet jeśli twoje produkty są droższe - to do Ciebie może należeć większość rynku(np. empik).
Pozycjonowanie
Określ swoją grupę docelową. Znajdź hasła które chciałbyś wypromować. Pomyśl, pod jakimi frazami chciałbyś, aby twoja strona była wyświetlana w google. I pozycjonuj się! Dokładniejszy opis zawarłem w starszym artykule Podstawy Pozycjonowania.
Promocja
Sposoby promowania się w internecie także już opisywałem, jest to kluczowe, jeśli chce się osiągnąć zadowalającą sprzedaż.
Więcej na ten temat w artykule Marketing internetowy - nieuchronna przyszłość
Bilans przedsiębiorstwa obrazuje stan i strukturę posiadanych przez przedsiębiorstwo aktywów (majątku), oraz wskazuje na źródła ich finansowania – pasywa.
Bilans w odróżnieniu od rachunku zysków i strat ma charakter statyczny - odzwierciedla stan majątku na dany moment i jest sporządzany na podstawie aktualnych w dniu jego sporządzenia danych z systemu księgowego firmy. Z reguły bilans tworzony jest na koniec danego roku obrachunkowego i właśnie dla tego konkretnego dnia ustalane są wszystkie pozycje bilansowe (jest to tzw. moment bilansowy). Ważną cechą informacji zawartych w bilansie przedsiębiorstwa jest ich kompletność oraz pełne udokumentowanie.
Bilans przedsiębiorstwa podzielony jest na składniki o zbliżonej treści ekonomicznej, wycenione w tej samej walucie (zazwyczaj w walucie kraju, w którym mieści się siedziba przedsiębiorstwa). Jednak sam sposób ich wyceny i prezentacji może być odmienny dla różnych przedsiębiorstw ponieważ podmioty gospodarcze mogą stosować różne metodologie sporządzania bilansu.
Po stronie aktywów (w standardowym zapisie po lewej stronie) bilans zawiera aktywa trwałe (składniki rzeczowe, składniki finansowe, składniki niematerialne) i aktywa bieżące, zaś po stronie pasywów (ujętych po prawej stronie zapisu) zobowiązania bieżące, zobowiązania długoterminowe oraz kapitały własne. Bilans przedsiębiorstwa musi być zrównoważony, tj. sumy aktywów i pasywów muszą być sobie zawsze równe co jest podstawową cechą bilansu i nazywane jest ‘’równowagą bilansową’’.
Dane zawarte w bilansie są podstawą do obliczania różnych wskaźników, charakteryzujących stopień płynności, wspomagania, aktywności i zyskowności (rentowności) przedsiębiorstwa (M. Nasiłowski 1998, s. 156). Ich analiza jest szeroko stosowaną metodą analizy funkcjonowania przedsiębiorstwa, pomiaru jego efektywności i oceny kondycji finansowej (M. Nasiłowski 1998, s.158).
Zasady sporządzania
Bilans jest to dwustronne zestawienie:
Zasoby jednostki, podzielone są na dwie grupy: aktywa trwałe oraz aktywa obrotowe. Natomiast składnikami pasywów są: kapitał własny i zobowiązania. W bilansie szczegółowo wyróżnione są składniki tych grup.
Cechą metody bilansowej jest usystematyzowane poszukiwanie i ustalanie równowagi między mierzalnymi cechami wyznaczonych środków, takich jak zasoby danej jednostki.
Bilans sporządzany jest na określony dzień i w określonej formie, jaką jest tabela. Wzór tego dokumentu opublikowany jest w załącznikach do ustawy o rachunkowości. Znajdują się w nich informacje, jakie powinien zawierać bilans sporządzany przez: banki, zakłady ubezpieczeń oraz pozostałe jednostki.
Aby był prawidłowo sporządzony, musi spełniać pewne wymogi formalne. Konieczne jest precyzyjne oznaczenie podmiotu, dla którego bilans jest sporządzany, a także data, czyli dzień bilansowy, na który jest sporządzany bilans.
Niezbędne jest oznaczenie jednostki, w jakiej wyrażone są dane liczbowe oraz wyszczególnienie nazw i wartości grup aktywów i pasywów, aby bilans był przejrzysty i czytelny. Obligatoryjne jest używanie języka polskiego oraz wyrażanie wartości pieniężnych w walucie polskiej.
Muszą być wykazywane sumy pośrednie grup aktywów i pasywów oraz sumy ogólne aktywów i pasywów, które zgodnie z zasadą równowagi bilansowej muszą być sobie równe.
Na końcu bilansu musi widnieć podpis osoby prowadzącej księgi rachunkowe oraz podpis kierownika jednostki wykonującej taką działalność. Musi być także data sporządzenia bilansu.
Termin sporządzania
Bilans sporządzany jest na koniec każdego roku obrotowego, którym może być zarówno rok kalendarzowy jak i kolejnych dwanaście miesięcy kalendarzowych. Co określone jest w statucie lub umowie na podstawie, której jednostka powstała.
Bilans przedstawia stan aktywów i pasywów na koniec bieżącego a także poprzedniego roku obrotowego. W wyjątkowych sytuacjach, jak likwidacja jednostki, przestawia się wartość aktywów i pasywów z dniem likwidacji.
Specyfika działającej jednostki determinuje szczegółowość pozycji widniejących w bilansie. Dozwolone jest również sporządzanie uproszczonej formy bilansu, gdy jednostka spełnia pewne warunki, co do ilości średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty, wartości aktywów oraz wartości przychodów.
Należy zaznaczyć, iż bilans jest częścią sprawozdania finansowego i stanowi główne źródło informacji o sytuacji finansowej jednostki.
Rodzaje
Bilanse tworzone przez przedsiębiorstwa mogą różnić się zarówno okolicznościami ich sporządzenia jak i samym przeznaczeniem. I tak możemy wyróżnić bilanse publikacyjne, uproszczone, sprawozdawcze, a ze względu na okoliczności utworzenia: jednostkowe, skumulowane (tworzone przez podmiot dominujący w grupie kapitałowej), bilanse otwarcia i zamknięcia (obrazujące kolejno stan na otwarcie i zamknięcie roku rozrachunkowego), krótkookresowe (za okres krótszy niż rok rozrachunkowy, np. miesiąc) czy likwidacyjne.