SYSTEM EWIDENCJI KOSZTÓW
Istnieją trzy warianty ewidencji kosztów:
1.Ewidencja kosztów na kontach zespołu nr 4 (układ rodzajowy kosztów). Konta zespołu 4:
-amortyzacja,
-zużycie materiałów i energii,
-usługi obce,
-wynagrodzenia,
-ubezpieczenia i inne świadczenia,
-podatki i opłaty.
2.Ewidencja kosztów na kontach zespołu nr 5. Ewidencja wg miejsc powstania kosztów:
-koszty produkcji podstawowej,
-koszty zarządu,
-koszty sprzedaży,
-koszty wydziałowe,
-koszty produkcji pomocniczej.
3. Ewidencja kosztów na kontach zespołu nr 4 i 5 łącznie.
Zasada podwójnego zapisu polega na tym, że każda operacja gospodarcza rejestrowana jest:
-przynajmniej na dwóch kontach,
-po ich przeciwnych stronach,
-w tej samej kwocie.
Podstawowe konta zespołu 0-3:
-rozrachunki z odbiorcami i dostawcami,
- rozliczenie VAT naliczonego,
-materiały,
-rozrachunki z tytułu wynagrodzeń,
-umorzenie środków trwałych,
-rozrachunki z ZUS,
-rozrachunki z US,
-rachunek bankowy,
-kasa
Winien Ma
Denet Kredyt
Przychody Koszty
konta 0-3 konta 4-5
X X
PRZYKŁAD:
1)Zakupiono za gotówkę materiały i wydano je do zużycia 1.000zł
2)Wydano do zużycia materiały 2.000zł
3)Otrzymano rachunek za wykonaną usługę obcą 3.230zł w tym Vat 230zł
EWIDENCJA KOSZTÓW NA KONTACH ZESPOŁU NR 4
Kasa Zużycie mat.i ener . Materiały Rozr. Z dost. Odb. Vat naliczony Usługi obce
1.000 1.000 2.000 3.230 230 3.000
2.000
PRZYKŁAD:
RW wydano materiały do zużycia: 10 000zł
a)zużycie materiałów przez produkcję podstawową 4 000zł
b)zużycie materiałów przez wydziały produkcji pośredniej 2 000zł
c)zużycie materiałów przez administrację ogólną jednostki 3 000zł
d)zużycie materiałów przez dział sprzedaży 1 000zł
EWIDENCJA KOSZTÓW NA KONTACH ZESPOŁU NR 5
Materiały Koszty prod.podst. Koszty zarządu Koszty wydziałowe Koszty sprzedaży
10.000 4.000 3.000 2.000 1.000
EWIDENCJA KOSZTÓW NA KONTACH ZESPOŁU NR 4 i 5
Materiały Zużycie mat. i energii Rozliczenie Kosztów K. prod.podst K. zarządu K. wydziałowe
Rodzajowych
10.000 10.000 10.000 4.000 3.000 2.000
K. sprzedaży
1.000
KALKULACJA i ROZLICZANIE KOSZTÓW
RACHUNEK KALKULACYJNY KOSZTÓW
Po zgrupowaniu kosztów w układzie rodzajowym oraz przypisaniu ich miejscom powstania, koszty są rozliczane na nośniki kosztów. Sprowadza się to do podziału ogółu kosztów poniesionych przez przedsiębiorstwo w okresie sprawozdawczym na koszty produkcji gotowej, produkcji niezakończonej, a także na koszty wytworzenia poszczególnych produktów. Wymaga to przeprowadzenia szeregu czynności obliczeniowych nazywanych rachunkiem kalkulacyjnym lub krótką kalkulacją.
Kj=$\frac{\text{koszty}}{wyroby\ gotowe\ (Wg)}$
koszty koszty wytworzenia= k. bezpośrednie(k.prod.podst.) + k.pośrednie(k.wydziałowe)
kj-koszt jednostkowy
kjn-koszt jednostkowy produktu nieskończonego
Zadanie 3
Pozycje kalkulacyjne kosztów | Koszty | Wg | kj | kjn |
---|---|---|---|---|
Materiały | 60 480 | 6720 | 9 | 9*0,3=2,7 |
Płaca | 80 640 | 6720 | 12 | 12*0,3=3,6 |
Koszty wydziałowe | 40 320 | 6720 | 6 | 6*0,3=1,8 |
27 | 8,1 |
Wg=6000szt.
Wyroby nieskończone 2400szt. Przerobionych w 30%
Przeliczenie wyrobów nieskończonych 2400*0,3=720
Do wyrobów gotowych dodajemy przeliczoną sumę wyrobów nieskończonych.
Wg=6000+720=6720
Kj= koszty : wg
ROZLICZENIE KOSZTÓW WYDZIAŁOWYCH
Koszty wydziałowe to koszty pośrednie produkcji, są one składnikiem kosztu wytworzenia produktu. Z treści rachunkowości wynika obowiązek podziału kosztów wydziałowych na wydziałowe zmienne i stałe, które następnie klasyfikuje się na uzasadnione i nieuzasadnione.
Koszty wydziałowe rozlicza się na przedmioty kalkulacji, przy pomocy kluczy podziałowych (rozliczeniowych). Kluczem rozliczeniowym kosztów jest pewna wielkość pomocnicza stanowiąca podstawę sumy rozliczenia kosztów pośrednich pomiędzy poszczególne obiekty odniesienia kosztów.
Wsk- wskaźnik narzutu kosztów wydziałowych
Wsk=$\frac{koszty\ wydzialowe}{\text{klucz\ rozliczeniowy}}$
Pozycje kalkulacyjne kosztów | Wyroby A 20szt. | Wyroby B 10szt. | Klucz podziałowy | |
---|---|---|---|---|
Koszty bezpośrednie |
Materiały | 15000 | 5000 | |
Płaca | 6000 | 4000 | ||
Koszty pośrednie | Koszty wydziałowe | 5000 | ||
3000 | 2000 |
Wsk=$\frac{5000}{10.000}$=0,5
A=6000*0,5=3000
B=4000*0,5=2000
24000:20=1200kjp
11000:10=1100kjp
ROZLICZENIE KOSZTÓW PRODUKCJI POMOCNICZEJ
Podmiotami wewnętrznymi o charakterze pomocniczym najczęściej są wydziały transportowe, remontowe, energetyczne. Koszty generowane przez wydziały pomocnicze ponoszone w danym okresie sprawozdawczym należy rozliczyć pod koniec tego okresu. Procedura ta polega na podziale kosztów poszczególnych wydziałów pomocniczych pomiędzy te wszystkie podmioty wewnątrz przedsiębiorstw, które korzystały z ich świadczeń.
Kalkulacja kosztów działalności pomocniczej:
Zgromadzenie wszystkich kosztów danej komórki prowadzącej działalność pomocniczą.
Określenie ilości usług wg poszczególnych ich odbiorców (rozdzielnik kosztów).
Obliczenie kosztu jednostkowego przypadającego na jednostkę usługi.
Rozdzielenie kosztów na poszczególnych odbiorców usług.
Zadanie 7
Ad.a
Wsk=$\frac{7576,80}{40 + 500 + 300}$= 9,02 zł
A=9,02*40szt.=360,80zł
B=9,02*500szt.=4510zł
C=9,02*300szt.=2706zł
Koszt wytworzenia produktu A:
360,80+5160=5520.80
5520,8:40=138,02 kj. A
Koszt wytworzenia produktu B:
4510+2300=6810
6810:500=13,62 kj. B
Koszt wytworzenia produktu C:
2706+1560=4266
4266:300=14,22 kj. C
Ad.b
Wsk=$\frac{7576,80}{5160 + 2300 + 1560}$= 0,84zł
A=0,84*5160=4334.4
B=0,84*2300=1932
C=0,84*1560=1310.4
Koszt wytworzenia produktu A:
5160+4334.4=9494.4
9494.4:40=237.36 kj. A
Koszt wytworzenia produktu B:
2300+1932=4232
4232:500=8.46 kj. B
Koszt wytworzenia produktu C:
1560+1310.4=2870.4
2870.4:300=9.57 kj. C
Ad.c
Wsk=$\frac{7576,80}{100 + 630 + 370}$= 6,89zł
A=6,89*100=689
B=6,89*630=4340.7
C=6,89*370=2549.3
Koszt wytworzenia produktu A:
100+689=789
789:40=19.72 kj.A
Koszt wytworzenia produktu B:
630+4340.7=4970.7
4970.7:500= 9.94 kj.B
Koszt wytworzenia produktu C:
370+2549.3=2919.3
2919.3:300=9.73 kj.C