Prawo gospodarcze
Wykład 1 02.10.2012
Teraz wyróżnia się 3 osoby prawne:
- osoba fizyczna – jest kategorią normatywną, wynika z prawa a nie z natury
- osoba prawna – jednostka organizacyjna, pewna organizacja niezdefiniowana przez prawo, os. Prawną ma Skarb Państwa oraz inne jednostki którym przepisy przyznają osobowość prawną; ustawa nazywa: każda jednostka prawna musi być jednostką organizacyjną:
spółka kapitałowa
spółka z o.o. (z chwilą wpisu do rejestru)
spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia, instytuty badawcze, szkoły wyższe, przedsiębiorstwa państwowe, kółka rolnicze, partie polityczne, gminy, województwa
- niepełna osoba prawna - wcześniej ułomna, dziś osoba ustawowa, podmiot ustawowy; jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, której przysługuje zdolność prawna; powstaje z chwilą wpisu do rejestru
nie zostały nigdzie nazwane os. prawną przez ustawodawcę
sp. handlowe, komandytowe, kapitałowe w organizacji, z o.o. w organizacji, sp. akcyjne w organizacji, ze wzgl. podatkowych nie można przyznać osobowości prawnej
KC Osoby prawne
Art. 33.
Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną.
KSH Spółki osobowe
Art. 8.
§ 1. Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.
§ 2. Spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą.
Art. 10.
§ 1. Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi.
§ 2. Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
§ 3. W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej i zobowiązania tej spółki osobowej odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki.
Spółki kapitałowe
Art. 11.
§ 1. Spółki kapitałowe w organizacji, o których mowa w art. 161 i art. 323, mogą we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane.
Art. 12.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji albo spółka akcyjna w orga-nizacji z chwilą wpisu do rejestru staje się spółką z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółką akcyjną i uzyskuje osobowość prawną. Z tą chwilą staje się ona podmiotem praw i obowiązków spółki w organizacji.
Art. 13.
§ 1. Za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji odpowiadają solidarnie spółka i osoby, które działały w jej imieniu.
§ 2. Wspólnik albo akcjonariusz spółki kapitałowej w organizacji odpowiada solidarnie z podmiotami, o których mowa w § 1, za jej zobowiązania do wartości niewniesionego wkładu na pokrycie objętych udziałów lub akcji.
Art. 14.
§ 1. Przedmiotem wkładu do spółki kapitałowej nie może być prawo niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług.
§ 2. W przypadku gdy wspólnik albo akcjonariusz wniósł wkład niepieniężny mający wady, jest on zobowiązany do wyrównania spółce kapitałowej różnicy między wartością przyjętą w umowie albo statucie spółki a zbywczą wartością wkładu. Umowa albo statut spółki może przewidywać, że spółce przysługują wówczas także inne uprawnienia.
Musi być przepis, który daje osobowość prawną. Musi być nazwana w ustawie czy jest os. prawną.
Spółka cywilna nie ma podmiotowości prawnej na gruncie prawa cywilnego.
Spółka cywilna na gruncie prawa prywatnego nie ma zdolności prawnej, jedn. organizacyjna bez zdolności prawnej
Wspólnoty mieszkaniowe – będąc jednostką organizacyjną mają zdolność prawną.
Zdolność prawna – każda osoba musi ją mieć pełna/niepełna
Zdolność do czynności prawnej – niektóre osoby mają zawsze
Osoba fizyczna może mieć pełną, ograniczoną albo nie mieć w ogóle; zdolność czynna do nabywania praw i zaciągania zobowiązań
Pełną zdolność do czynności prawnych – osoba pełnoletnia lub osoba która zawarła związek małżeński i nie traci jej w wyniku unieważnienia małżeństwa
Te które nie mają ukończonych 13 lat lub ubezwłasnowolnione (niedorozwój, chor. psychiczna, inne zaburzenia) nie mają zdolności do czynności prawnej (KC Art. 14.§ 1. Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna)
Ograniczenie zdolności prawnej – małoletni – ukończone lat 13, ograniczona, częściowo ubezwłasnowolniona (KC Art. 17.Do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego.)
Odpowiednikiem zdolności prawnej w prawie sądowym jest zdolność sądowa. Zdolność procesowa – zdolność do czynności prawnej.
Art. 37.
§ 1. Jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą jej wpisu do właściwego rejestru.
Spółka akcyjna w organizacji powstaje podczas objęcia wszystkich akcji. (Art. 310. § 1. Zawiązanie spółki akcyjnej następuje z chwilą objęcia wszystkich akcji.)
Kiedy te osoby ustają:
- rozwiązanie spółki – wykreślenie z rejestru – traci podmiotowość prawną
- wydana ustawa
- uniwersytet nabywa/traci osobowość prawną z chwilą wejścia ustawy
Cecha charakterystyczna osób prawnych – za zobowiązania odpowiadają swoim majątkiem.
Wykład 2. 09.10.2012
Od stycznia 2012 – proste rozwiązanie spółki z o.o. umową elektroniczną w 24h
Spółka kapitałowa z o.o., w organizacji – powstaje z chwilą zwarcia umowy spółki (u notariusza). Czasem wspólnicy nie chcą wpisać, nie wniosą wkładu, nie ma zarządu. 6m-cy jak nie zostanie zgłoszona nie może być wpisana – otem jest likwidowana lub znika bez likwidacji
Spółka z chwilą wpisu do rejestru staje się pełną osobą prawną (wcześniej niepełna),
zmienia formę – spółka właściwa
Kapitał spółki nie jest ściśle określony – powstanie spółki w organizacji która obejmuje akcje w wysokości kapitału zakładowego
! Różnica w zobowiązaniach, odpowiedzialności – niepełna os.(ona i jej członkowie?) prawna a pełna (pełna?)
Przedsiębiorca Jan Kowalski odpowiada za zobowiązania całym majątkiem – osoba fizyczna i przedsiębiorca nie rozdzielamy tych dwóch osób. Osoba fizyczna będąca przedsiębiorcą zaciągająca kredyt np. na dom odpowiada całym majątkiem (przedsiębiorstwem).
Roszczenia przedawniają się w czasie 10 lat (os. fizyczna), przedsiębiorca – 3 lata
Za zobowiązania osoby prawnej odpowiada osoba prawna swoim majątkiem.
Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki
Członkowie spółdzielni spółdzielni
Członkowie spółki z o.o.
np. Spółka z o.o. - nie płaci za zobowiązania, wierzyciele biorą od członków zarządu (odpowiadają za zobowiązania spółki)
spółki akcyjne – członkowie zarządu spółki akcyjnej nie odpowiadają za zobowiązania spółki
Niepełna osoba prawna – za zobowiązania odpowiedzialność ponoszą członkowie również ( i niepełna os.prawna), jeżeli przepis nie stanowi inaczej
Przepis szczególny - Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.
↓
Wspólnota mieszkaniowa niewypłacalna – odpowiedzialność członków wspólnoty (właściciele mieszkań). Minusy spółdzielni – upadłość.
Za zobowiązania:
spółki jawnej – wspólnicy; nieograniczona
spółki osobowej – spółka, uczestnicy spólki, odpowiedzialność solidarna, subsydiarna (ograniczona ?)
Art. 22.
§ 1. Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. § 2. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. (odpowiedzialność za wspólny dług)
kapitałowej w organizacji :
Art. 13.
§ 1. Za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji odpowiadają solidarnie spółka i osoby, które działały w jej imieniu.
§ 2. Wspólnik albo akcjonariusz spółki kapitałowej w organizacji odpowiada solidarnie z podmiotami, o których mowa w § 1, za jej zobowiązania do wartości niewniesionego wkładu na pokrycie objętych udziałów lub akcji.
Przedsiębiorstwo:
Przedsiębiorca ≠ przedsiębiorstwo – synonim działalności gospodarczej w kodeksie, znaczenie przedmiotowe,
↓ przedsiębiorca w oparciu o nie prowadzi działalność gospodarczą; błędnie
podmiot prawny używane słowo w znaczeniu funkcjonalnym, wszystko to o co prowadzi
działalność gospodarczą
Nie trzeba prowadzić przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym żeby być przedsiębiorcą – np. wolny zawód adwokata, pośrednik obrotu nieruchomościami
Wolny zawód – ustawodawca każe go traktować jako przedsiębiorcę, prowadzi przedsiębiorstwo w znaczeniu funkcjonalnym
Zbycie przedsiębiorstwa
Art. 554.
Nabywca przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa lub gospodarstwa, chyba że w chwili nabycia nie wiedział o tych zobowiązaniach, mimo zachowania należytej staranności. Odpowiedzialność nabywcy ogranicza się do wartości nabytego przedsiębiorstwa lub gospodarstwa według stanu w chwili nabycia, a według cen w chwili zaspokojenia wierzyciela. Odpowiedzialności tej nie można bez zgody wierzyciela wyłączyć ani ograniczyć.
Jeżeli dłużnik pozbędzie się przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym (dotyczy tylko osób prowadzących działalność gosp. w znaczeniu przedmiotowym) za długi odpowiada nabywca do wartości nabytego przedsiębiorstwa, przedsiębiorca swoim majątkiem.
Fundacja – zaciąga dług, sprzedaje majątek, wierzyciel zostaje z niczym – nabywca nie odpowiada (bo nie prowadzi działalności gospodarczej?)
Art. 552.
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Patenty, licencje, zezwolenia → przy zbyciu przedsiębiorstwa przechodzą na nabywcę (związane nie z osobą)
Art. 551.
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Przedsiębiorstwo sprzedaje nieruchomość → BŁĄD! rzecz sprzedaje rzecz; przedsiębiorstwo nie jest podmiotem prawnym
Oznaczenie przedsiębiorców
Każdy podmiot ma swoje oznaczenie. Wyodrębnienie w obrocie prawnym: Osoba fizyczna – imię i nazwisko. Os. prawne i prawne niepełne – nazwy.
Wspólnoty mieszkaniowe – poprzez podanie adresu
Przedsiębiorca – poprzez firmę (nazwa pod którą przedsiębiorca prowadzi działalność), firma – j.potoczny, nie jest podmiotem prawnym. „Pracuje w dobrej firmie” – wg prawa niepoprawne
art.33.2 przedsiębiorca działa pod firmą – jest to oznaczenie przedsiębiorcy
Art. 431.
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Art. 432.
§ 1. Przedsiębiorca działa pod firmą.
§ 2. Firmę ujawnia się we właściwym rejestrze, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
Art. 433.
§ 1. Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.
§ 2. Firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia.
Art. 434.
Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych.
Art. 435.
§ 1. Firmą osoby prawnej jest jej nazwa. !!
§ 2. Firma zawiera określenie formy prawnej osoby prawnej, które może być podane w skrócie, a ponadto może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby oraz inne określenia dowolnie obrane.
§ 3. Firma osoby prawnej może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej, jeżeli służy to ukazaniu związków tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy. Umieszczenie w firmie nazwiska albo pseudonimu osoby fizycznej wymaga pisemnej zgody tej osoby, a w razie jej śmierci - zgody jej małżonka i dzieci.
§ 4. Przedsiębiorca może posługiwać się skrótem firmy. Przepis art. 432 § 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 436.
Firma oddziału osoby prawnej zawiera pełną nazwę tej osoby oraz określenie „oddział” ze wskazaniem miejscowości, w której oddział ma siedzibę.
Art. 437.
Zmiana firmy wymaga ujawnienia w rejestrze. W razie przekształcenia osoby praw-nej można zachować jej dotychczasową firmę z wyjątkiem określenia wskazującego formę prawną osoby prawnej, jeżeli uległa ona zmianie. To samo dotyczy prze-kształcenia spółki osobowej.
Art. 438.
§ 1. W przypadku utraty członkostwa przez wspólnika, którego nazwisko było umieszczone w firmie, spółka może zachować w swej firmie nazwisko byłego wspólnika tylko za wyrażoną na piśmie jego zgodą, a w razie jego śmierci – za zgodą jego małżonka i dzieci.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio w wypadku kontynuowania działalności gospodarczej osoby fizycznej przez inną osobę fizyczną będącą jej następcą prawnym.
§ 3. Kto nabywa przedsiębiorstwo, może je nadal prowadzić pod dotychczasową nazwą. Powinien jednak umieścić dodatek wskazujący firmę lub nazwisko nabywcy, chyba że strony postanowiły inaczej.
Art. 439.
§ 1. Firma nie może być zbyta.
§ 2. Przedsiębiorca może upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swej firmy, jeżeli nie wprowadza to w błąd.
Firmy osobowe (imię, nazwisko…)
rzeczowe (hotel, motel, fabryka…)
branżowe (rodzaj prowadzonej działalności)
firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko, co gdy są dwa imiona?, ale 2 nazwiska na pewno
z chwilą upadłości – dodajemy oznaczenie: Jan Kowalski w upadłości likwidacyjnej
Jan Kowalski hotel Orbis
↓ ↓
minimum określenie fantazyjne
oznaczania
↗ działalność gospodarcza
osoba fizyczna – dwie sfery życia
↘ sfera niedziałalności gospodarczej
Jan Kowalski przedsiębiorca budowlany – gdy kupuje coś dla firmy
↓
dodatki określeniowe
osoby prawne – zawiązane tylko by prowadzić działalność gosp.
Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą jeżeli tak ustali, wtedy musi mieć firmę i wpisać się do rejestru przedsiębiorców i wprowadzić nazwę
↓
Jest w 2. rejestrach, w jednym musi mieć nazwę,
w drugim musi być firmą
Spółka kapitałowa ma firmę: Art. 160. § 1. Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenie „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”. § 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „spółka z o.o.” lub „sp. z o.o.”.
Spółka akcyjna: Art. 305. § 1. Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna zawierać dodatkowe oznaczenie „spółka akcyjna”. § 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „S.A.”.
rdzeń + dodatek wskazujący na osobę prawną
spółdzielnia – musi w nazwie zawierać słowo spółdzielnia, nic nie wskazuje by wykazywać w rodzaj spółdzielni w nazwie (mieszkaniowa, pracy)
firma każdego banku musi zawierać słowo kasa lub bank
fundacja – jakaś nazwa, ustawa nie mówi jaka; ale jeżeli zacznie prowadzić działalność, musi przybrać firmę
Spółka w chwili likwidacji – elementy obowiązkowe nazwa z dodatkiem „w likwidacji” , w „upadłości likwidacyjnej” (Alfa sp. Z o.o. w likwidacji/ w upadłości likwidacyjnej)
Wykład 3. 16.10.2012
43.4. KC przedsiębiorcy musza przybrać firmę, która jest określ. ich imieniem i nazwiskiem.
160.2. KC Forma prawna podana w skrócie
Wprowadzenie do firm/osób prawnych nazw osób fizycznych – nazwisk, pseudonimów, jest możliwe ale tylko gdy służy ukazaniu związku tej osoby z osobą prawną
NAZWA Spółki osobowe handlowe:
- jawna art. 24. – najczęściej nazwiska wszystkich; jeżeli sp. jawną tworzą dwie spółki – w nazwie nazwa/nazwisko 1 spółki
§ 1. Firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie „spółka jawna”.
§ 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „sp. j.”.
- sp. partnerska art. 90
§ 1. Firma spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce.
§ 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „sp.p.”.
§ 3. Firmy z oznaczeniem „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz skrótu „sp.p.” może używać tylko spółka partnerska.
- komandytowa art. 104
§ 1. Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowa”.
§ 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „sp.k.”.
§ 3. Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowa”. Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną.
§ 4. Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska lub firmy (nazwy) komandytariusza w firmie spółki, komandytariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.
- komandytowa akcyjna art.127
1. Firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna zawierać nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowo-akcyjna”.
§ 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „S.K.A.”.
§ 3. Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowo-akcyjna”. Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną.
§ 4. Nazwisko albo firma (nazwa) akcjonariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska albo firmy (nazwy) akcjonariusza w firmie spółki akcjonariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.
§ 5. Pisma i zamówienia handlowe składane przez spółkę komandytowo-akcyjną w formie papierowej i elektronicznej, a także informacje na stronach internetowych spółki powinny zawierać:
1) firmę spółki, jej siedzibę i adres,
2) oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jest dokumentacja spółki oraz numer pod którym spółka jest wpisana do rejestru,
3) numer identyfikacji podatkowej (NIP),
4) wysokość kapitału zakładowego i kapitału wpłaconego.
Spółka partnerska - Art. 86. § 1. Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.
Nazwa: nazwisko jednego z partnerów + 2 dodatki obowiązkowe, 1) wskazuje na formę prawną spółki, 2) wskazujący wolny zawód (adwokaci, kancelaria adwokacka, lekarze okuliści, biuro architektoniczne…)
↓
3 warianty: - sp. partnerska (Kowalski sp. partnerska)
- i partner (tylko spółka dwuosobowa, Kowalski i partner)
- i partnerzy (więcej niż 2 osoby)
Jeżeli komplementariusze to wszyscy os. fizyczne – jak sp. jawna, co najmniej 1 nazwisko. Jeżeli choć 1 komplementariusz os. prawną, nazwa osoby prawnej w pełnym brzmieniu + sp. komandytowa.
!!! Zakaz zamieszczania nazwiska firmy komandytariusza i akcjonariusza. – nie może być ujęte w nazwie/firmie spółki, bo wtedy odpowiada za zobowiązania bez ograniczeń
Nie można zmienić nazwy spółki – sp. jawna itd., dodatki obowiązkowe nie mogą być przetłumaczone na j. obce. Dodatki znajdują się zwykle na końcu, choć przepisy nie zabraniają, jest jednak sugestia – rdzeń na początku.
Dodatki obowiązkowe w skrócie – tylko w obrocie. Pełne – w wpisie do rejestru
Sp. j. /Sp. K. / Sp. z o.o./ S.A./ S.K.A
Zarówno os. fizyczna, prawna, niepełna osoba prawna – może występować pod firmą w skrócie
Jak tworzymy skrót – rdzenia nie można pominąć ani skracać, jeżeli występuje określenie fantazyjne – też nie można, element wyróżniający . Skrót może być tylko jeden.
Skrót firmy nie może być wpisany do rejestru? Wg KC tak. W rejestrze nazwę firmy wpisuje się pełną wersję i skróconą. Sądy rejonowe twierdzą, że nie – bo nie ma rubryki ;)
Powstanie spółki.
Spółka w organizacji – musi być podpisana umowa z odpowiednim organem, musi być podany statut,
Muszą być objęte wszystkie akcje - Art. 310. § 1. Zawiązanie spółki akcyjnej następuje z chwilą objęcia wszystkich akcji. § 2. Statut spółki może określać minimalną lub maksymalną wysokość kapitału za-kładowego. W takim przypadku zawiązanie spółki następuje z chwilą objęcia przez akcjonariuszy takiej liczby akcji, których łączna wartość nominalna jest równa co najmniej minimalnej wysokości kapitału zakładowego przewidziane-go w art. 308 § 1,
Spółka akcyjna
Art. 301.
§ 1. Zawiązać spółkę akcyjną może jedna albo więcej osób. Spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
§ 2. Statut spółki akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.
§ 3. Osoby podpisujące statut są założycielami spółki.
§ 4. Akcjonariusze są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w statucie.
§ 5. Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki.
Art. 302.
Kapitał zakładowy spółki akcyjnej dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej.
Firma nie może być zbyta – bo nie wchodzi w skład przedsiębiorstwa, a skoro nie może być zbyta to nie może wejść w skład ;)
Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko.
Wskazanie oddziału 43.6.
Zasady wg których tworzy się firmę
5 zasad firmy:
prawdziwości 43.3
jedności
wyłączności
ciągłości/kontynuacji 43.7
jawności
1) nie może wprowadzać w błąd, musimy wiedzieć czy to firma, osoba fizyczna, czy to spółka akcyjna, kto jest komplementariuszem. Nie można podawać nieprawdziwych nazwisk, tyt. naukowych, używać np. fabryka jak to sklep ;) nie wprowadzać w błąd co do miejsca prowadzonej działalności
2) 1 firma – 1 przedsiębiorca
3) firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać od firm przedsiębiorców którzy prowadzą działalność na tym samym rynku
4) w razie przekształcenia os. prawnej można zachować jej dotychczasową firmę, można zachować nazwę byłego wspólnika jeżeli stracił członkowstwo w spółce
ATLAS Sp. z o.o. → ATLAS S.A. można zmienić tylko dodatki
ATLAS Sp. z o.o. → BETA S.A. (przez rok Atlas musi być w nawiasie)
Jeżeli ktoś nabył firmę, może zachować nazwę + nazwa nabywcy
5) ujawniana w odpowiednim rejestrze – rej. Przedsiębiorców
Wykład 4. 23.10.2012
Nazwy przedsiębiorstw są tworzone często od firmy, i to komplikuje sprawę.
Sprzedając – sprzedajesz z nazwą. Dzisiejszy stan prawny – firma nie może być zbyta.
Firmą muszą posługiwać się wszyscy przedsiębiorcy, nawet najdrobniejsi, np. sprzedawcy na targowiskach (firma – imię i nazwisko)
Ochrona firmy wzorowana na ochronie dóbr osobistych. Art. 43.10. Jeżeli prawo do firmy jest zagrożone cudzym działaniem, można złożyć wniosek o zaprzestanie działań, nawet jak szkoda już nastąpiła – roszczenia.
Prokura = szczególny rodzaj pełnomocnictwa.
Różni się istotnie od pełnomocnictwa zwykłego. Uregulowana odrębnie (dział 4. Przedstawicielstwo, 3.prokura)
Art. 1091.
§ 1. Prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Art. 1092.
§ 1. Prokura powinna być pod rygorem nieważności udzielona na piśmie. Przepisu art. 99 § 1 nie stosuje się.
§ 2. Prokurentem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.
Art. 1093.
Do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywania i obciążania nie-ruchomości jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.
Art. 1094.
§ 1. Prokura może być udzielona kilku osobom łącznie (prokura łączna) lub oddzielnie.
§ 2. Kierowane do przedsiębiorcy oświadczenia lub doręczenia pism mogą być dokonywane wobec jednej z osób, którym udzielono prokury łącznie.
Art. 1095.
Prokurę można ograniczyć do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przed-siębiorstwa (prokura oddziałowa).
Art. 1096.
Prokura nie może być przeniesiona. Prokurent może ustanowić pełnomocnika do poszczególnej czynności lub pewnego rodzaju czynności.
Art. 1097.
§ 1. Prokura może być w każdym czasie odwołana.
§ 2. Prokura wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru, a także ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorcy.
§ 3. Prokura wygasa ze śmiercią prokurenta.
§ 4. Śmierć przedsiębiorcy ani utrata przez niego zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.
Art. 1098.
§ 1. Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do rejestru przedsiębiorców.
§ 2. Zgłoszenie o udzieleniu prokury powinno określać jej rodzaj, a w przypadku prokury łącznej także sposób jej wykonywania.
Osoba fizyczna (osoby fizyczne będące przedsiębiorcami nie są wpisywane do rej. przedsiębiorców) ani spółka cywilna (nie ma podmiotowości prawnej) nie może udzielić prokury.
W razie śmierci lub utraty do czynności prawnych prokura nie wygasa.
Kto może udzielić?
- przedsiębiorca podlegający obowiązkowi wpisu do rejestru.
Spółka w organizacji która nie jest przedsiębiorcą – nie może udzielić. Fundacja, która dopiero rozpoczęła działalność gospodarczą – dopiero po wpisie do rejestru. Tak samo nie może sp. z o.o. nie prow. działalności gosp.
- spółki kapitałowe i osobowe z reguły udzielają prokury
- podmiot prawa o statusie przedsiębiorcy
Pełnomocnictwo zwykłe a prokura
- kto może być prokurem 109.2.
- forma – pismo zwykłe udz. w dowolnej formie
- umocowanie – zakres umocowania 109.1.
Pełnomocnik – nawet osoba fiz. mająca ograniczone zdolności do czynności prawnych (pełnomocnictwo - Art. 100. Okoliczność, że pełnomocnik jest ograniczony w zdolności do czynności prawnych, nie ma wpływu na ważność czynności dokonanej przez niego w imieniu mocodawcy).
Prokurent- pełne zdolności do czynności prawnych. Może on wykonywać czynności w formie szczególnej, mimo, że prokura nie została udzielona w tej formie np. nabycie przez prokurenta nieruchomości dla spółki
Udzielenie prokury - czynność jednostronna
- oświadczenie złożone prokurentowi
- nie wymaga przyjęcia – wpis do rejestru i jego podpis jest przyjęciem (ale musi wyrazić
zgodę)
Stosunki prawne:
- stos. pełnomocnictwa (prokury)
- um. o pracę lub inna łącząca prokura i pracodawcę
Umowa zlecenie – nie jest tylko uprawniony, ale i zobligowany.
Ograniczenie prokury działa tylko między prokurentem a mocodawcą, nie działa na zewnątrz. Rodzaje ograniczeń: przedmiotowe, czasowe, terytorialne, kombinowane
Może odpowiedzieć za naruszenie jeżeli nadużywa.
Prokurent – czynności prawne sensu stricte,
- inne czynności prawne, np. sądowe
Może zaw. Czynności z zakresu prowadzonej działalności i poza tą działalnością. Każdy rodzaj działalności, sądowej i pozasądowej, byle by to była działalność gospodarcza.
Zakres umocowania prokurenta (bardzo szeroki). Pełnomocnictwo do poszcz. czynności. Czynności wyłączone z działania prokury (109.3)
- zbycie przedsiębiorstwa, obciążanie
- wydzierżawienie przedsiębiorstwa → bo zaprzestają prowadzeniu dział. gospod.
- zamiana nieruchomości
↑
A zgłoszenie wniosku o upadłość? Raczej nie, w sumie to nie wiadomo ;)
Udzielenie spółki deweloperskiej prokury mija się z celem (zbywanie nieruchomości) – szczeg. pełnom.
Prokura nie może być przeniesiona, prokurent nie może udzielić prokury, nawet jak został upoważniony 109.6. Może udzielić pełnomocnictwa rodzajowego, ale nie ogólnego. A czy mocodawca może pozwolić? Nie wiadomo.
Rodzaje prokury 109.4.
-łączna - udzielana kilku osobom łącznie, udzielona do współdziałania. W praktyce nie spotyka się prokur udzielanych więcej niż 2 osobom – inaczej musieliby składać oświadczenie woli.
- jednoosobowa, samodzielna, oddzielna, prokurent może działać sam bez drugiego prokurenta. Nie można udzielić prokur jednoosobowych kilku osobom. S
Jeżeli 1 prokurent nie złożył oświadczenia woli, nie potwierdził – czynność niezupełna (ani ważna, ani nieważna)
2 różne stanowiska - nieistniejąca (nie ma jej)
Prokura łączna
właściwa (całkowita, grupowa, połowiczna) – mocodawca udziela prokury osobom z której każdy jest prokurentem
całkowita - udziela prokury wszystkim (ABC), ale muszą działać w 2, np. A z B, B z C, lub C z A
grupowa – udziela się prokury grupując prokurentów, A z B, C z D
połowiczna – 2 prokurentom A (może działać sam) i B ( a ten nie :P)
mieszana/niewłaściwa - jeden działa z drugim, a drugi ma prokurę jednoosobową. Czy można jej udzielić tylko 1 osobie? Tak, do współdziałania z członkiem zarządu, osobą nie będącą prokurentem.
Łączna – jakie są skutki działania tylko 1 z tych osób?
- stosowanie przepisów o fałszywym pełnomocniku
- jeżeli podpisuje umowę prokurent to jest to umowa niezupełna, ani ważna ani nieważna, ale dokonana. ważna jest jak drugi podpisze.
- jeżeli jedna z umocowanych łącznie osób, do momentu gdy druga osoba nie potwierdzi to tej czynności w ogóle nie ma, nie jest zawarta (nie ma umowy w dniu dzisiejszym, tylko np. za tydz.)
Wykład 5. 30.10.2012.
103. KC. Fałszywy pełnomocnik
- bez umocowania
- przekraczający granicę
Prokurent – czynności wpisane do rejestru spółki
Prokura oddziałowa – tylko w zakresie spraw wpisanych do rejestru, ale nie ma instytucji rejestrowej oddziału, nie ma wpisu z praktyką oddziału, więc w sumie udzielanie takiej prokury mija się z celem
Prokura nieoddziałowa – czynność zw. z jakąkolwiek działalnością gospodarczą
Prokura oddziałowa – w zakresie działalności gospodarczej (to je różni, bo rejestr oddz. nie istnieje)
3 rodzaje:
- jednoosobowa nie zakres
- łączna umocowania
- oddział. – różni się zakresem umocowania
Nie można ograniczyć prokury 109.1., wszelkie ograniczenia są w stosunkach wewnętrznych.
Prokurent nie będzie występował jako fałszywy pełnomocnik z wyj. zapisu 109.3.
Prokura nie może być przeniesiona, nie można się jej wyzbyć → nie może udzielić jej innej osobie, nawet jak go do tego upoważnia (prokurent substytucyjny). Można ustalić pełnomocnika – pełnomocnictwo do konkretnej czynności, rodzaju (n. umów o pracę), ale nie do czynności ogólnych.
Reprezentacja łączna mieszana np. członek sp. kapitałowej + prokurent
Kiedy prokura wygasa.
- może być odwołana w każdym czasie
- wygasa w wyniku wykreślenia przedsiębiorstwa z rejestru, upadłość, likwidacja, śmierć prokurenta, przekształcenie przedsiębiorstwa
- można się jej zrzec? – ale umowa menedżerska – szkody za niewykonanie umowy, dochodzenie odszkodowania; może też to być zobowiązanie zawarte w umowie o pracę
- nowa prokura w czasie likwidacji nie może być udzielana
- odwołanie prokury nie ma zw. z wygaśnięciem udzielonego pełnomocnictwa
upadłość likwidacyjna – nie ma sensu udzielania prokury, wygasają pełnomocnictwa zwykłe
upadłość układowa – musiałby mieć nadzorcę sądowego czyli w sumie też nie
Skoro w likwidacji nie można udzielić, to w upadłości też nie.
Sp z o.o. → Sp. akcyjna
- ten sam podmiot
- prokura nie wygasa, bo jest to ta sama forma prawna
spółki się połączyły, podział przedsiębiorstw (?)
Zgłoszenie o udzieleniu prokury.
- wpis/wypis do rejestru tylko potwierdza, że prokura jest/lub wygasła
- prokura zaistnieje w chwili przyjęcia jej (mimo, że nie jest w rejestrze), tzw. oświadczenie woli – charakter deklaratywny
- na złożenie wniosku mocodawca ma 7 dni; imię, nazwisko, pesel, rodzaj prokury (jednoosobowa, łączna, oddz.)
(Np. charakter prawotworzący (konstytutywny) przy wpisie i wypisie z rejestru – jeżeli chodzi o spółki)
Członek zarządu sp. kapitałowej prokurentem? Ostatecznie nie ma przeszkód do udzielenia prokury/pełnomocnictwa
Art.108. – Zakaz wykonywania czynności prawnych samemu sobie, wyjątek: z wyjątkiem która nie może wyrządzić szkody
Art. 108.
Pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonywa w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.
Przedawnienie roszczeń.
Art. 118.
Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.
Przedsiębiorca może mieć inne roszczenia (10 lat). Co jest działalnością gosp. ustalają sądy.
Działalność zawodowa (3 lata). Działalność gospodarcza obejmuje działalność zawodową.
Remont lokalu gdzie lekarz prowadzi praktykę lekarską – roszczenie jest związane z działalnością gospodarczą. Art. 460 Kodeksu Handlowego – brak tego typu przepisu z prawie w tym przypadku, dlatego dylemat.
Roszczenie sp. akcyjnej przeciwko akcjonariuszom, (art.118) związane z działalnością gospodarczą czy nie? Nie, prowadzi działalność gosp. wobec osób trzecich a nie udziałowców. Nie ma znaczenia czy jest to przedsiębiorstwo czy nie, chodzi tylko o roszczenie.
Wykład 6.
Wszystkie spółki partnerskie – KRS
Spółka cywilna – nie jest przedsiębiorcą
- prowadzenie tej spółki jest proste, nie wymaga dużych nakładów
- może przekształcić się w spółkę jawną, może prowadzić niewielką jak i olbrzymią działalność gosp., nawet taką która wymaga prowadzenia ksiąg rachunkowych, ale nie ma obowiązku przekształceń
Spółka cicha
- majątek wspólników, nie spółki
- przedsiębiorcą nie jest spółka, a wspólnicy (przedsiębiorcą jest podmiot prawa – a spółka cywilna nie ma zdolności prawnej)
- za przedsiębiorców uznaje się wspólników w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej
- ustalenie majątku spółki – łączność majątkowa spółki
spółki wewn. – umowy między współpracownikami – spółka cicha (niezmiennie podoba do pożyczki, ale brak oprocentowania, udział w zyskach, przedsiębiorca prowadzi działalność w swoim imieniu, nie tworzą łącznego majątku, ktoś wnosi wkład, żeby druga mogła prowadzić działalność gosp.)
- umowa spółki cichej – nienazwana, niegdzie uregulowana
Nie można tworzyć spółek cywilnych wewnętrznych do których miałyby zastosowanie jakieś tam przepisy.
Wspólnik cichy wnosi wkład do firmy w celu uzyskania korzyści.
Spółka okazjonalna, jednorazowa – do załatwienia jednego interesu. Celem spółki nie jest prowadzenie trwałej działalności gosp. – w przepisach ujęte jako element jednorazowego działania
Def. Spółki
- istota spółki – dążenie do osiągnięcia wspólnego celu
- cel zarobkowy
- współdziałanie
- działalność zorganizowana, o charakterze trwałym – dział. gosp.
↓
sp. cywilna tego nie wymaga
spółki cywilne bezwkładowe – mogą być, zaciągnięcie kredytu, pożyczek
- nie musi być zgłoszona do rejestru, lub ewidencji dział. gospodarczej
- każdy wspólnik – wpisany do ewidencji dział. gospodarczej (że działa w ramach spółki)
Art. 38.
§ 1. Nie można powierzyć prowadzenia spraw spółki osobom trzecim z wyłączeniem wspólników.
§ 2. Nieważne jest umowne ograniczenie prawa wspólnika do osobistego zasięgania informacji o stanie majątku i interesów spółki oraz umowne ograniczenie prawa do osobistego przeglądania ksiąg i dokumentów spółki.
Spółka cywilna małżonków? – nie ma żadnych przeciwwskazań na gruncie prawa. Wspólna działalność gospodarcza spółka cywilna, odpowiadają każdy majątkiem osobistym i wspólnym.
Spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą, oznaczenie imionami i nazwiskami w nazwie, może być element fantazyjny + sp.cywilna; na fakturach muszą być imiona i nazwiska
Prawo publiczne – traktowana jako podmiot publiczno-prawny
Prawo podatkowe – brak podmiotowości
Prawo podatkowe itd. – sp. cywilna traktowana jako przedsiębiorstwo
Co jest przeszkodą do przyznania zdolności prawnej sp.cywilnej? Majątek spółki należy do spółki a nie do wspólników (?)
- tylko dwuosobowa!
- umowa jest umową!
- zawiązanie jest b.proste, pisemnie, nie jest to forma pod rygorem nieważności, tylko dowodowa
Art. 860.
§ 1. Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.
§ 2. Umowa spółki powinna być stwierdzona pismem.
- zmiana formy sp. cywilnej wymaga formy pisemnej w celach dowodowych
Art. 77 – rozwiązanie spółki cywilnej; jeżeli umowa zawarta w formie pisemnej – jej rozwiązanie też
Art. 861. – szerokie pojęcie wkładu
§ 1. Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług.
§ 2. Domniemywa się, że wkłady wspólników mają jednakową wartość.
- dowolne prawa – prawa zbywalne
- świadczenia na rzecz spółki, świadczenia przewozowe, świadczenie usług księgowych – wykonywanie wolnego zawodu jako wkład – postać świadczenia
- przeniesieniu własności rzeczy, nieruchomości
- udziały w innych spółkach, akcje, obligacje
- wkłady przekazane tylko do używania np. samochodu
Art. 863.
§ 1. Wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku. – PODSTAWOWOWE ZNACZENIE
§ 2. W czasie trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników.
§ 3. W czasie trwania spółki wierzyciel wspólnika nie może żądać zaspokojenia z jego udziału we wspólnym majątku wspólników ani z udziału w poszczególnych składnikach tego majątku.
Majątek spółki – majątek wspólników; wspólność łączna
Art. 44. Mieniem jest własność i inne prawa majątkowe.
Wierzycie osobisty wspólnika (np. jak kupi sobie auto) – majątek spółki nie ma nic do tego, nie wierzyciel spółki nie ma dostępu do majątku spółki (778 KPC – gdyby nie było przepisu to odpowiadałby majątkiem spółki)
majątek sp. cywilnej – tylko aktywa, wspólność majątkowa
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki:
Art. 864. Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie → majątkiem wspólnym spółki i osobistym swoim majątkiem (poza spółka)
Wierzyciel spółki domaga się zaspokojenia od wszystkich lub każdego z osobna, więc może zaspokoić roszczenia od jednej osoby co zwolni resztę.
egzekucja z majątku wspólnika, nie z majątku spółki najpierw! Art. 864 – dlatego spółka ta jest niebezpieczna
Zobowiązania w czasie gdy byłeś w spółce, mimo, że już nie jesteś.
Wykład 7. 20.11.2012
Spółka cywilna ma odrębny majątek.
Udział w spółce – w z o.o. wspólnikowi przysługuje jakaś część majątku spółki
Art. 10.
§ 1. Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi. Tylko po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Solidarność bierna – wierzyciel domaga się zaspokojenia zobowiązań od wszystkich wspólników lub każdego z osobna, a spełnienie świadczeń przez jednego zwalnia drugiego
Art. 778 KPC o egzekucji – egzekucja z majątku spółki
Art.115 zaległe zobowiązania podatkowe. Jeżeli źródło zobowiązania powstało w czasie gdy było się wspólnikiem – to wciąż się odpowiada.
Zobowiązania o charakterze ciągłym → doprowadzić do: zmiany umowy, przejęcia długu
Zobowiązania przed dniem przystąpienia – nie odpowiada ale może złożyć oświadczenie, że chce przystąpić do długu
Art. 41.
§ 1. Ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki.
§ 2. Odwołać prokurę może każdy wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki.
Art. 865.
§ 1. Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki. – jeżeli umowa nie stanowi inaczej, bo można wykluczyć niektórych
§ 2. Każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy, które nie przekraczają zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak przed zakończeniem takiej sprawy chociażby jeden z pozostałych wspólników sprzeciwi się jej prowadzeniu, potrzebna jest uchwała wspólników.
§ 3. Każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty.
Art. 866.
W braku odmiennej umowy lub uchwały wspólników każdy wspólnik jest umocowany do reprezentowania spółki w takich granicach, w jakich jest uprawniony do prowadzenia jej spraw.
Sfera reprezentacji
- sprawy zawierania umów dowolna regulacja tych kwestii; w braku odmiennej umowy, uchwały,
- sprawy sądowe każdy wspólnik jest umocowany do prowadzenia reprezentacji spółki
- Urząd Skarbowy
Działanie w imieniu własny i wspólników. Zaciąganie kredytów – nie zawiera się w sferze reprezentacji. Niektóre decyzje – samodzielnie, ale umowa może to regulować inaczej.
Zyski i straty.
Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, każdy ze wspólników uczestniczy w takim samym stopniu w zyskach i stratach.
Art. 867.
§ 1. Każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach.
§ 2. Ustalony w umowie stosunek udziału wspólnika w zyskach odnosi się w razie wątpliwości także do udziału w stratach.
Jeżeli aktywa przekraczają zobowiązania spółki, koszty prowadzenia działalności i wkłady do spółki.
Wkład wspólnika do spółki – pasywa.
Wspólnik zwolniony z udziału w startach – może być, ale nie wszyscy; więc jeżeli odchodzi powinien odzyskać wkład
Wspólnik przestaje być wspólnikiem !
- śmierć 922 KC udział w spółce niedziedziczny, nie należy do spadku
- wypowiedzenie udziału
- wystąpienie ze spółki
- wypowiedzenie udziału przez wierzyciela osobistego (870 KC)
922.2. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.
Spółka zawarta na czas oznaczony (np. na 3 lata).
Art. 869.
§ 1. Jeżeli spółka została zawarta na czas nie oznaczony, każdy wspólnik może z niej wystąpić wypowiadając swój udział na trzy miesiące naprzód na koniec roku obrachunkowego.
§ 2. Z ważnych powodów wspólnik może wypowiedzieć swój udział bez zachowania terminów wypowiedzenia, chociażby spółka była zawarta na czas oznaczony. Zastrzeżenie przeciwne jest nieważne.
- Ale w umowie spółki można zastrzec, że w miejsce wchodzą spadkobiercy – ale co gdy spadkobierców jest więcej? → do spółki wchodzi np. 5 osób, spółka nadal jest dwuosobowa, ale jedna osoba jest niejako 5 osoba
Art. 872.
Można zastrzec, że spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki na jego miejsce. W wypadku takim powinni oni wskazać spółce jedną osobę, która będzie wykonywała ich prawa. Dopóki to nie nastąpi, pozostali wspólnicy mogą sami podejmować wszelkie czynności w zakresie prowadzenia spraw spółki
- ogłoszenie upadłości jednego ze wspólników – skutkuje rozwiązaniem spółki
Reguły rozliczenia art.871
Art. 871.
§ 1. Wspólnikowi występującemu ze spółki zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania, oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia - wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika.
§ 2. Ponadto wypłaca się występującemu wspólnikowi w pieniądzu taką część wartości wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki.
- jeżeli wnosi auto – to jego wartość w chwili wniesienia
- jeżeli spółka ma straty? Wspólnik nic wtedy nie otrzyma, uczestniczy w stratach, natomiast jeżeli zwolniony w udziału w stratach – otrzyma tylko wkład
Spółka ulega rozwiązaniu – 3 przyczyny
- określona w umowie spółki, np. zawarcie na określony czas, np. liczba wspólników zmniejszy się poniżej 5 (??)
- jeżeli upłynie okres – wspólnicy składają oświadczenie; a jak zachowują się jakby nic się nie stało i działają jak dotychczas – rozumie się wtedy, że działalność jest już na czas nieoznaczony. Jeżeli ktoś się sprzeciwi – to musi się rozwiązać.
- w spółce pozostał 1 wspólnik (wystąpienie, śmierć reszty)
- podejmują uchwałę o rozwiązaniu spółki (jednomyślnie, czy też większością głosów)
- każdy wspólnik może zażądać rozwiązania spółki – pozywa pozostałych (sąd)
przyczyny: np. równowaga w spółce – wszyscy się skłócili i nikt nie może podjąć decyzji.
Spółka przestaje istnieć natychmiast. Nie ma likwidacji.
Sp. cywilna – odpowiedzialność za zobowiązania niezwykle surowe; wierzyciel nie zna umowy sp. cywilnej
Wykład 8. 27.11.2012
Kodeks Spółek Handlowych
- stosunkowo nowy akt normatywny, wzorowany na Kodeksie Handlowym
- reguluje tworzenie, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie spółek handlowych, przekształcenie spółek cywilnych, przekształcenie osób fizycznych w spółkę kapitałową – tu wychodzi poza zakres (niekonsekwencja)
Spółkami handlowymi są: (art.1)
spółka jawna
spółka partnerska spółki osobowe
spółka komandytowa
spółka komandytowo-akcyjna
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki
spółka akcyjna kapitałowe
Coraz większe różnice między sp. cywilnymi a handlowymi. Art.3 definiuje spółkę handlową – cel nie musi być gospodarczy, obowiązek wniesienia wkładu, o współdziałaniu mogą decydować inne cele, mogą być jednoosobowe
Sp. cywilna – min. dwóch wspólników, cel gospodarczy, wspólnicy dążą do osiągnięcia celu poprzez wniesienie wkładu
Sp. kapitałowe – nie muszą być zaw. by mieć cel gosp., sp. kapitałowa może być jednoosobowa
Sp. cywilna będzie spółką jawną gdy zostanie wpisana do rejestru jako sp. jawna
Art. 3.
Przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób.
Nie można tworzyć spółek nie przewidzianych w kodeksie, nie można modyfikować.
Spółka jednoosobowa - spółka kapitałowa, której wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika albo akcjonariusza.
spółka publiczna, oferta publiczna – spółka w rozumieniu przepisów o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych
Rejestr – rejestr przedsiębiorców, rejestr sądowy
Głosowanie
Bezwzględna ilość głosów - bezwzględna większość głosów – więcej niż połowę głosów oddanych
prosta zwykła względna, odrzucamy głosy wstrzymujące się (1 za 99 się wstrzymuje → uchwała przechodzi, bo żaden nie jest za ;)
prosta zwykła bezwzględna – różnią się głosami wstrzymanymi (bierzemy pod uwagę głosy za, przeciw i wstrzymujące się – liczymy je jako przeciw; przy 100 głosujących 51 musi być za żeby przeszło; bezwzględna liczba głosów 50%+1
kwalifikowana większość głosów?
zwykła większość głosów – nie liczymy głosów przeciw (?)
Spółka handlowa musi prowadzić działalność gospodarczą ale niekoniecznie musi przybierać formę zorganizowaną
Art. 58.
Rozwiązanie spółki powodują:
1) przyczyny przewidziane w umowie spółki,
2) jednomyślna uchwała wszystkich wspólników,
3) ogłoszenie upadłości spółki,
4) śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,
5) wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika,
6) prawomocne orzeczenie sądu.
Zdolność prawna sp. handlowej osobowej – niepełna osoba prawna. Zmiana umowy wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba, ze umowa spółki stanowi inaczej.
Art. 8.
§ 1. Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.
§ 2. Spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą.
Art. 246 – zmiana umowy sp. z o.o.
- wspólnik dysponuje większą ilością głosów – udziały, akcje
- można odstąpić od umowy jednomyślności
- zmiana postanowień umowy – zmiana, uchylenie
Art. 246.
§ 1. Uchwały dotyczące zmiany umowy spółki, rozwiązania spółki lub zbycia przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części zapadają większością dwóch trzecich głosów. Uchwała dotycząca istotnej zmiany przedmiotu działalności spółki wymaga większości trzech czwartych głosów. Umowa spółki może ustanowić surowsze warunki powzięcia tych uchwał.
Zmiana umowy a jej uzupełnienie (77 KC). Zmiana umowy w jakiej formie?
Forma pisemna pod rygorem nieważności (art. 23 KSH) – sp. jawna, sp. partnerka
Forma aktu notarialnego – sp. komandytowa (106), sp. komandytowo-akcyjna (131), też zmiana statutu – akt notarialny + wpis do rejestru!
Zmiana statutu sp. akcyjnej – wpis do rejestru, zebranie walne.
Pozostałe spółki – zmiana dokonana już w chwili podjęcia wpisu do rejestru, charakter deklaratywny
Art.10 – ogół praw i obowiązków, zbywanie jest możliwe
Sp. partnerskie – zbycie praw i obowiązków, tylko np. ale lekarz w sp. partnerskiej nie może zbyć na ślusarza,
w jawnej - też można zbyć
Art. 10.
§ 1. Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi.
Wykład 9. 4.12.2012
W umowie spółki osobowej lub komandytowo-akcyjnej można przenosić ogół praw i obowiązków (tylko tak jak stanowi umowa, spółka adwokatów – nie można zbyć na pielęgniarkę) art.10.1
Umowa spółki
Art. 10.2. przewiduje pewne regulacje; przeniesienie ogółu praw i obowiązków jeżeli reszta wspólników wyrazi pisemną zgodę
Różne modyfikacje umowy spółki: może być tak, że tylko kilku konkretnych może zbyć prawa i obowiązki – może to być zamiana lub zbycie, przeniesienie i sprzedaż – umowa dowolna. Zgodę mogą wyrazić wszyscy, jedna osoba lub większość (modyfikacje).
art. 115. i art. 136 – sp. komandytowa, i komandytowo-akcyjna
Art. 115.
Jeżeli umowa spółki dopuszcza przyjęcie do spółki nowego komplementariusza, dotychczasowy komandytariusz może uzyskać status komplementariusza, lub oso-ba trzecia może przystąpić do spółki w charakterze komplementariusza, za zgodą wszystkich dotychczasowych wspólników.
Art. 114.
Kto przystępuje do spółki w charakterze komandytariusza, odpowiada także za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania go do rejestru.
Art. 136.
§ 1. Jeżeli statut dopuszcza przyjęcie do spółki nowego komplementariusza, dotychczasowy akcjonariusz może uzyskać status komplementariusza, albo osoba trzecia może przystąpić do spółki w charakterze komplementariusza, za zgodą wszystkich dotychczasowych komplementariuszy.
§ 2. Oświadczenie nowego komplementariusza, a także oznaczenie wartości jego wkładów oraz zgoda na brzmienie statutu wymaga formy aktu notarialnego.
§ 3. Nowy komplementariusz odpowiada także za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania go do rejestru.
Co to znaczy przeniesienie ogółu praw i obowiązków? Nabywca ma te same prawa co miał poprzedni wspólnik.
Wyjątek – komplementariusz. Nie przechodzi prowadzenie spraw spółki (nawet gdyby z umowy spółki takie prawo mu przysługiwało to na nabywcę nie przechodzi).
Kumulowanie zobowiązań – jeden uczestnik miał 20% prawa do udziału w zyskach, drugi 30%, to jak zniesie jeden na drugiego to ma 50%
Wierzyciel wewnątrzspółkowy?
Spółka jawna, A i B – zobowiązanie 10 tys.
Odpowiada spółka, A i B osobno. B przenosi ogół praw i obowiązków na C. To odpowiada teraz : spółka, A, B i C
Kumulatywne przystąpienie do długu – zwiększa się ilość dłużników
Cesja, można przenosić wierzytelność bez ogółu praw i obowiązków
↓ ↓
tu nie powoduje zmianę miejsca wspólnika
Spółki nie muszą prowadzić ksiąg rachunkowych. (10.1) Ale musza sporządzać sprawozdanie finansowe.
Analiza poszczególnych spółek.
Kompletna regulacja sp. jawnych (art. 89 i 103). Reszta uregulowana fragmentarycznie (omawiane są różnice), w pozostałym zakresie mają zastosowanie przepisy spółki jawnej.
Art. 89.
W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki partnerskiej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Art. 103.
W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki komandytowej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Spółka komandytowo-akcyjna – przepisy sp. akcyjnej, czasem jawnej (126)
Sp. z o.o. – uregulowana kompletnie
Sp. akcyjna – uregulowana kompletnie
Spółka jawna (Art. 22.)
§ 1. Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod wła-sną firmą, a nie jest inną spółką handlową.
§ 2. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem art. 31.
- niepełna osoba prawna
- przedsiębiorca …
Art. 24.
§ 1. Firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie „spółka jawna”.
§ 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „sp. j.”.
Spółka partnerska (Art. 86.)
§ 1. Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.
§ 2. Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej.
Art. 87.
§ 1. Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wy-konywania wolnych zawodów, określonych w art. 88 lub w odrębnej ustawie.
Zawarcie spółki:
Art. 23. (sp. jawna) Art. 92 (partnerska). Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności. Nie wymaga się aktu notarialnego.
Umowa spółki może być lakoniczna, może składać się z 4-5 punktów.
Sąd rejestrowy nie będzie kwestionował siedziby spółki.
Określenie wkładów wspólników (art.48).
Art. 48.
§ 1. W razie wątpliwości uważa się, że wkłady wspólników są równe.
§ 2. Wkład wspólnika może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spół-ki.
§ 3. Prawa, które wspólnik zobowiązuje się wnieść do spółki, uważa się za przeniesione na spółkę.
Co może być tym wkładem – pieniądze, własność przenoszona, obciążenie własności, świadczenie usług np. transportowych, świadczenie usług adwokata (problem - ale jak określić wartość wkładu!; wpisywanie różnych kwot – ustawodawca wymusza fikcję)
Majątek spółki jawnej przed wpisem do rejestru – sp .cywilna. Spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru (25.1)
Art. 25.1.
§ 1. Spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru.
§ 2. Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisaniem do rejestru, za zobowiązania wynikające z tego działania odpowiadają solidarnie.
Art. 28.
Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.
Art. 29.
§ 1. Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę.
§ 2. Prawo wspólnika do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki.
§ 3. Prawa reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich.
Art. 30.
§ 1. Umowa spółki może przewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowania spółki albo że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie z innym wspólnikiem lub prokurentem.
§ 2. Pozbawienie wspólnika prawa reprezentowania spółki może nastąpić wyłącz-nie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.
Wspólnik: zakres umocowania do działalności w sprawach spółki nieograniczony (szerszy niż prokurenta), może dokonywać działalności sądowej i pozasądowej. Zw. z działalnością gospodarczą lub nie, w imieniu spółki może dokonać każdej czynności
Odpowiedzialność za zobowiązania (31 KSH)
Za zobowiązania spółki odpowiada spółka solidarnie, solidarnie między sobą, osobno, subsydiarnie.
Art. 31.
§ 1. Wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (subsydiarna odpowiedzialność wspólnika).
§ 2. Przepis § 1 nie stanowi przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
§ 3. Subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań powstałych przed wpisem do rejestru.
Art. 32.
Osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia.
Spółka dwuosobowa → 3 dłużników
Wierzyciel → spółka
↓ ↘
osoba A osoba B
Jeżeli spółka ma majątek to dłużnicy są b. bezpieczni. Wyrok przeciw spółce – egzekucja wg spółki, dopiero jak okaże się nieskuteczna to z majątku wspólników (komornik o tym decyduje). Za dług spółki odpowiadają nieograniczenie wspólnicy.
Przedawnienia (372 KC)
Art. 372. Przerwanie lub zawieszenie biegu przedawnienia w stosunku do jednego z dłużników solidarnych nie ma skutku względem współdłużników.
Odpowiedzialność przystępującego do spółki (Art.32) – kumulatywne przystąpienie do długu. Inaczej niż w sp. cywilnej.
Art. 33.
Kto zawiera umowę spółki jawnej z przedsiębiorcą jednoosobowym, który wniósł do spółki przedsiębiorstwo, odpowiada także za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa przed dniem utworzenia spółki do wartości wniesionego przedsiębiorstwa według stanu w chwili wniesienia, a według cen w chwili zaspokojenia wierzyciela.
Art. 35.
§ 1. Wspólnik pozwany z tytułu odpowiedzialności za zobowiązania spółki może przedstawić wierzycielowi zarzuty przysługujące spółce wobec wierzyciela.
§ 2. Jeżeli zarzut wymaga złożenia oświadczenia woli przez spółkę celem uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli, potrącenia lub w innych podobnych przypadkach, wspólnik może odmówić zaspokojenia wierzyciela, do-póki spółka nie złoży takiego oświadczenia. Wierzyciel może wyznaczyć spół-ce dwutygodniowy termin do złożenia oświadczenia woli, po którego bezskutecznym upływie wspólnik lub wierzyciel może wykonać służące mu uprawnienie.
Art. 36. (nie powinien się tu znaleźć bo uznaje, że sp. nie jest osobą prawną) ?
§ 1. W czasie trwania spółki wspólnik nie może żądać od dłużnika zapłaty przypadającego na niego udziału w wierzytelności spółki ani przedstawić do potrącenia wierzytelności spółki swojemu wierzycielowi.
§ 2. Dłużnik spółki nie może przedstawić spółce do potrącenia wierzytelności, jaka mu służy wobec jednego ze wspólników.
Odpowiedzialność subsydiarna – oznacza co innego niż w cywilnej!! Art. 22.
§ 1. Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod wła-sną firmą, a nie jest inną spółką handlową.
§ 2. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem art. 31.