2. Działalność dotycząca regionalizmu Stefana Żeromskiego
Stanisław Żeromski należał do jednego z przedstawicieli manifestu regionalistycznego. Przy Mickiewiczu „Pan Tadeusz”, Reymoncie „Kasprowicz”, Władysławie Orkanie brał czynny udział w manifeście literackim. U wyżej wymienionych panów występuje motyw regionu w dziełach literackich
Żeromski napisał dramat Uciekła mi przepióreczka. Inspiracją była jego korespondencja z Patkowskim. Żeromski był honorowym prezesem Towarzystwa Światło zajmującego się oświatą. Zabiegał o utworzenie muzeum przyrodniczo-etnograficznego w Domku Gożyckim (?) w Puławach.
1913-1915 – członek Towarzystwa Przyjaciół Pomorza
Utwory Żeromskiego wykorzystujące motyw regionalny- Wiatr od morza, Puszcza jodłowa
Utwory częściowo naukowe które nawoływały do badania języka potocznego, gwar polskich- Snobizm, Postęp
1923-24 Powstanie dramatu Uciekła mi przepióreczka. 23 lutego 1925 prapremiera Osterwa (?), który był reżyserem i gł. bohaterem. Dramat powstał aby popularyzować regionalizm, ujawniać fascynację językową.
Postacie nauczyciela wypowiadają się o potrzebie utworzenia muzeum, badań gwaroznawczych.
Dramat opisało 30 recenzentów. Chodziło w nim o zacieranie różnic cywilizacyjnych, edukacyjnych między centrum a innymi regionami ( w II RP poprawiono to, zakładano szkoły powszechne), wyrównanie różnic między dużymi ośrodkami a prowincją, propaganda haseł polskiego regionalizmu. Spektakl był niezwykle popularny bo przyjeżdżał do miejscowości w których nie było teatrów.
Regionalizm wg. Żeromskiego miał nie prowadzić do autonomizacji oraz miał na celu scalanie państwa polskiego.