T: Chrzest Polski i organizacja Kościelna.

Chrzest Polski

963r. Mieszko ponosi klęskę przy próbie podboju Pomorza w starciu z Wieletami, oddziałami margrabi Wichmana i ich sprzymierzeńcami Czechami. Po tej klęsce szuka wsparcia u cesarza Ottona I i na przełomie 964/965r. składa hołd lenny Ottonowi I co oznacza, iż jest Niemieckim lennikiem zobowiązanym do trybutu. W zamian Otton I wyraża zgodę na chrzest Polski i nakazuje metropolii w Salzburgu i duchowieństwu stworzonego arcybiskupstwa, a Ratyzbonie przeprowadzenia chrztu Mieszka i dworu książęcego w Polsce.

Mieszko I dąży do przyjęcia chrześcijaństwa ze względów politycznych – dzięki przyjęciu chrześcijaństwa wzmocni się jego pozycja międzynarodowa a także dojdzie do rozerwania sojuszu Czechow z Wieletami i Wichmanem, co ma ułatwić w przyszłości podbój Pomorza.

Dzięki przyjęciu chrześcijaństwa może dojść tez do sojuszu z lennikiem Niemiec księciem Czeskim ( od 929r. Czechy były lennem Niemiec).

Korzyści o charakterze religijnym i kulturowym- narzucenie jednej religii różnoplemiennemu społeczeństwa państwa Polan miało doprowadzić do jego integracji i zapobieżenia jego intencjom odśrodkowym.

Powyższe cele Mieszko realizuje latem 966r. kiedy to przybywa do jego kraju pochodzący z Liege(Flamand) biskup Jordan i dochodzi do chrztu Polski. Przy okazji zona Mieszka I zostaje księżniczka czeska Dąbrówka ( z tego związku zrodzi się Bolesław Chrobry).

Poprzez chrzest dojdzie do stworzenia podstaw organizacji kościelnej i powstanie biskupstwo misyjne w 869r. w Poznaniu a na jego czele stanie Jordan.

Wniosek:

Chrzest Polski został dokonany za zgoda Cesarza Niemieckiego Ottona I natomiast Czesi będą mieli istotny wpływ na język i obyczajowość związana z chrześcijaństwem (w orszaku Dąbrówki byli również duchowni).

Dalszy rozwój organizacji kościelnej państwa wiąże się z podbojami Mieszka I i po opanowaniu w 988r. ziemi Sandomierskiej i Małopolski i w 990r. Śląska na ziemiach Polskich zaczynają działać biskupstwa Czeskie –Ołomunieckie i Praskie. Mieszko I nie zdążył doprowadzić do likwidacji owych biskupstw w obrębie swego państwa. Uczyni to dopiero Bolesław Chrobry.

Organizacja kościelna państwa Polskiego w okresie rządów Bolesława Chrobrego.

W Dagome Iudex ze stycznia 991r. Mieszko I wydziedzicza najstarszego syna Bolesława Chrobrego i przekazuje władze po swojej śmierci Odzie i 3 synom z drugiego małżeństwa.

25 maja 992r. Bolesław Chrobry dokonuje zamachu stanu i przejmuje władze w państwie jako uzurpator. Dopiero w 995r. legalność władzy książęcej Bolesław zostaje uznana przez cesarza Ottona III, który pod wpływam papieża i swego nauczyciele biskupa Jana z Piaczency zaczyna głosić idee „ Złotego Rzymu” czyli restauracji Imperium Rzymskiego, które opierałoby się na uniwersalizmie chrześcijańskim i obejmowałoby Sclawinię ( Słowiańszczyznę).

Ta idea została wsparta przez Bolesława Chrobrego a przy okazji Otton III i książę Polski wsparli biskupa praskiego Wojciecha, który chciał chrystianizować pogańskich Prusów ( m.in. plemiona Jaćwież i Warmia) .

22 kwietnia 997r. Wojciech zostaje zabity podczas mszy i jego ciało zostaje wykupione przez Chrobrego i złożone w katedrze w Gnieźnie.

W związku z poświęceniem grobu Wojciecha jego procesem beatyfikacji w dniach 8-10 marca 1000r. dochodzi do zjazdu w Gnieźnie.

Na owym zjeździe za zgoda Ottona III dochodzi do stworzenia nowej organizacji kościelnej na ziemiach Polskich.

Zostaje utworzona metropolia w Gnieźnie na której czele stanie pochodzący z rodziny Słownikowiców przyrodni brat św. Wojciecha Radzim Gaudenty(Będzie metropolita Gnieźnieńskim do 1011r.)

Powstaną biskupstwa w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu, a biskupstwo Poznańskie zachowa swój misyjny charakter pod przewodnictwem Ungera- będzie bezpośrednio podporządkowany papiestwu a nie metropolii w Gnieźnie.

Przy okazji dojdzie do likwidacji biskupstw Czeskich na ziemiach Polskich.

Po wizycie w Gnieźnie Otton III w 1001r. doprowadzi do powstanie metropolii w Ostrzyhomiu i tam dojdzie do koronacji Stefana I wielkiego na króla Węgier. Powstaje Królestwo Węgier pod rządami dynastii Arpadów.

Pierwsze zmiany w kościele na ziemiach polskich nastąpią w 1004r. w wyniku najazdu Wieletow dojdzie do likwidacji biskupstwa w Kołobrzegu i ponowna chrystianizacji Pomorza nastąpi dopiero po 1121r. (praca misyjna Ottona Bamberskiego i tworzenie biskupstwa w Kamieniu Pomorskim).

Temat pracy: Kościół w średniowiecznej Polsce ( plan).

Wstęp:

Zarysowanie tła wydarzeń – lata 960-966 m.in. klęska na Pomorzu i hołd lenny Mieszka I w 964/965r.

Zakres pojęciowy: geneza rozwój chrześcijaństwa w średniowiecznej Polsce i wzrost roli politycznej kościoła w XIV – XV w. po przezwyciężeniu rozbicia dzielnicowego.

Zakres chronologiczny: 960-1450r.

Zakres terytorialny: praca będzie dotyczyła sytuacji w obrębie państwa Polskiego a także wpływu na ta sytuacje państw ościennych.

Rozwiniecie:

Przyczyny chrztu Polski i początki organizacji kościelnej w latach 966-1004r.

Rozwój chrześcijaństwa i organizacji kościelnej w okresie rywalizacji miedzy Cesarstwem a papiestwem i reforma gregoriańska na ziemiach Polskich ( przeprowadzona przez arcybiskupa Henryka Kietlicza 1199r.)

Emancypacja kościoła i wzrost znaczenia politycznego w okresie rozbicia dzielnicowego i po jego zwyciężeniu: przywileje w Borzykowej (1210r.) i Wolborzu (1215r.)

Konflikt miedzy biskupem wrocławskim Tomaszem II a księciem Henrykiem Probusem w związku z koncepcja „państewka kościelnego” na Śląsku.

Kościół i arcybiskup Gnieźnieński Jakub Świnka a sprawa zjednoczenia ziem Polskich.

Kościół w okresie Wielkiej schizmy Zachodniej i wystąpień heretyckich: walka z polskimi husytami w latach 1430-1439r ( bitwa pod Grotnikami i klęska Husytów)

Walka Kazimierza Jagiellończyka ze stronnictwem Tomasza oleśnickiego

Zakończenie: