Handel światowy- to suma eksportu wszystkich krajów

Handel usługami- eksport i import usług

Handel zagraniczny- eksport i import towarów

• Przyczyny handlu zagranicznego:

  • różnice w absolutnych kosztach produkcji

  • teoria kosztów komparatywnych- zgodnie z tą teorią decydujące znaczenie dla korzyści czerpanych przez obydwu partnerów handlowych z wymiany ma względny stosunek kosztów produkcji dóbr, będących przedmiotem wymiany w krajach partnerów, a nie bezwzględny poziom nakładów jakie w poszczególnych krajach należy ponieść na wytworzenie tych dóbr.

  • teoria obfitości zasobów (paradoks Leontiefa)

• Korzyści z handlu zagranicznego:

  • handel pozwala efektywniej produkować. Otwarcie granic rozszerza rynek, co jest korzystne

  • handel pozwala lepiej dzielić to, co wyprodukowano

  • oczywiście, handel sprzyja także poznawaniu się ludzi i tolerancji

Przepływy kapitału można podzielić na dwie grupy:

1. Kapitał długoterminowy:

   1. Zagraniczne inwestycje bezpośrednie

   2. Zagraniczne inwestycje portfelowe

   3. Długoterminowe kredyty bankowe

   4. Długoterminowe kredyty eksportowe

   5. Długoterminowe kredyty oficjalne oraz pomoc bezpośrednia

2. Kapitał krótkoterminowy:

   1. Kredyty bankowe

   2. Kredyty eksportowe

   3. Kredyty oficjalne

Międzynarodowa specjalizacja produkcji – ograniczenie asortymentu wyrobów ( specjalizacja przedmiotowa) lub ilości procesów technologicznych ( specjalizacja technologiczna) celem zwiększenia efektywności posiadanych czynników produkcji. Specjalizacja przedmiotowa dzieli się na:

• międzygałęziową- specjalizacja w produkcji surowców, specjalizacja w ich przetwarzaniu)

• wewnątrzgałęziową:

  • pozioma – koncentracja produkcji określonych krajów na odmiennych wyrobach tej samej gałęzi

  • pionowa – koncentracja na produkcji części i podzespołów tego samego wyrobu

Podstawowe elementy polityki handlowej:

• Liberalizm- polityka liberalizacji handlu oznacza obniżanie stopnia ochrony własnego rynku np. przez redukcję stawek celnych czy znoszenie ograniczeń ilościowych. Całkowita liberalizacja oznaczałaby politykę wolnego handlu, tj. brak ingerencji państwa w wymianę handlową (stosunki gospodarcze) oraz brak barier w dostępie do własnego rynku dla towarów i przedsiębiorstw zagranicznych

• Protekcjonizm- polityka ochrony produkcji i handlu krajowego przed konkurencją zagraniczną, głównie za pomocą ceł nakładanych na przywożone towary oraz koncesji i zakazów

Międzynarodowe organizacje w dziedzinie handlu:

• WFTO (World Fair Trade Organisation - Międzynarodowa Organizacja Sprawiedliwego Handlu)

• EFTA (European Fair Trade Association - Europejskie Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu)

• NEWS! (Network of European World Shops - Sieć Europejskich Sklepów Świata)

• FLO International (Fairtrade Labelling Organizations International - Międzynarodowa Organizacja Certyfikacyjna Sprawiedliwego Handlu)

Bilans płatniczy- jest zestawieniem wartości wszystkich transakcji ekonomicznych dokonanych w danym okresie miedzy daną gospodarką krajową a zagranicą

1. Rachunek bieżący bilansu płatniczego - rachunek obrotów bieżących

   1. Obroty towarowe

   2. Usługi

   3. Dochody

   4. Transfery bieżące

   5. NOB – niesklasyfikowane obroty bieżące

2. Rachunek obrotów kapitałowych

3. Rachunek finansowy

   1. Inwestycje bezpośrednie

   2. Inwestycje portfelowe

   3. Pozostałe inwestycje

   4. Pochodne instrumenty finansowe

4. Saldo błędów i opuszczeń

5. Oficjalne aktywa rezerwowe

W bilansie płatniczym można wyróżnić dwa rodzaje transakcji:

• Autonomiczne- to takie, które powstają w wyniku potrzeby osiągnięcia zysku, np. import jakiegoś dobra lub eksport w celu uzyskania nadwyżki (zysku)

• Wyrównawcze- to takie transakcje, które mają za zadanie skorygowanie stanu bilansu płatniczego

Kurs walutowy- jest ceną danej waluty wyrażoną w innej walucie

Rynek walutowy – rynek, na którym handluje się walutami (ew. dewizami). Na rynku tym tworzy się kurs walutowy (kurs wymiany), który odzwierciedla stosunek ceny między dwoma walutami

• Dewaluacja – reforma pieniężna, która polega na ustawowym obniżeniu sztywnego kursu waluty narodowej wobec innych walut przez narodowy bank centralny

• Rewaluacja- jest to wzrost kursu waluty danego kraju względem waluty zagranicznej pod wpływem interwencji władzy monetarnej.

• Deprecjacja– spadek kursu waluty krajowej względem walut zagranicznych, powstały w wyniku przewagi podaży nad popytem, oznaczający spadek siły nabywczej waluty.

• Aprecjacja- wzrost kursu waluty krajowej względem walut zagranicznych, powstały w wyniku przewagi popytu nad podażą, oznaczający wzrost siły nabywczej waluty