XV Skarga na bezczynność

Art. 265 TFUE: „Jeśli Parlament Europejski, Rada Europejska, Rada, Komisja lub Europejski Bank Centralny, z naruszeniem Traktatów, zaniechają działania, państwa członkowskie i inne instytucje Unii mogą wnieść skargę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w celu stwierdzenia tego naruszenia. Niniejszy artykuł ma zastosowanie, na tych samych warunkach, do organów i jednostek organizacyjnych Unii, które zaniechają działania.

Skarga ta jest dopuszczalna tylko, wtedy gdy dana instytucja, organ lub jednostka organizacyjna została uprzednio wezwana do działania. Jeśli w terminie dwóch miesięcy od tego wezwania instytucja, organ lub jednostka organizacyjna nie zajęły stanowiska, skarga może być wniesiona w ciągu następnych dwóch miesięcy.

Każda osoba fizyczna lub prawna może wnieść sprawę do Trybunału, na warunkach określonych poprzednich akapitach, stawiając zarzut jednej z instytucji lub jednemu z organów lub jednej z jednostek organizacyjnych Unii, iż zaniechała wydania aktu skierowanego do niej, innego niż zalecenie lub opinia.”

Artykuł ten jest bardzo podobny do art. 263 o stwierdzenie nieważności aktu prawnego.

Zasad jedności: warunki i ograniczenia mające zastosowanie do tego samego środka ochrony prawnej muszą być te same w jednym i w drugim postępowaniu, z wyjątkiem tych oczywiście, które wynikają z różnic między zaniechaniem a działaniem oraz odmiennych funkcji obu skarg.

Strony postępowania:

Art. 265: Parlament, Rada Europejska, Rada, EBC, Komisja, organy i jednostki organizacyjne Unii; mogą ją wnieść państwa członkowskie i instytucje Unii (podmioty uprzywilejowane- nie muszą wykazywać szczególnego interesu prawnego) oraz osoby fizyczne lub prawne (podmioty nieuprzywilejowane- musza wykazać w postępowaniu, że mają czynna legitymizację procesową)

W trybie art. 263 TFUE: zaskarżalne zaniechanie działania może także polegać na zaniechaniu przyjęcia aktu, który nie podlega kontroli legalności. (co do reguły musi on jednak podlegać kontroli legalności i być wiążący prawnie)

Zaskarżenie na bezczynność musi:

1. Być bezprawna/ trzeba udowodnić, że organ miał obowiązek działania

2. Podlegać na niewydaniu aktu prawnego

Akt pośredni może być przedmiotem skargi wyłącznie wyjątkowo, w razie gdy dany akt jest aktem przygotowawczym stanowiącym przesłankę niezbędną do przeprowadzenia postępowania, które ma zakończyć się aktem definitywnym i wiążącym prawnie.

Skargę na bezczynność może wnieść każda osoba fizyczna i prawna, a wiec nie tylko obywatel UE.

Test Plaumanna- pozwala stwierdzić, kiedy decyzja skierowana do innego podmiotu może dotyczyć indywidualnie innego podmiotu. „Osoby inne niż te, do których decyzja jest skierowana, mogą twierdzić, że dotyczy ich indywidualnie tylko wtedy, gdy dotyka ich z powodu pewnych cech, które są dla nich charakterystyczne, lub ze względu na okoliczności, w których te osoby są odróżniane od wszystkich innych osób, i z powodu tych czynników wyróżnia ich indywidualnie, tak jak osoby, do których decyzja została skierowana.”

Skarga jednostki na bezczynność jest dopuszczalna, gdy:

1. Przedmiotem skargi jest bezprawne zaniechanie wydania aktu mającego wywołać wiążące skutki prawne, które mogą naruszyć jej interesy, zmieniając znacząco jej sytuację prawną

2. Akt, jeżeli zostałby wydany, dotyczyłby powoda w sposób bezpośredni i indywidualny, co należy oceniać przy uwzględnieniu wykładni przyjętej dla skargi o stwierdzenie nieważności aktu

3. Nie służy obejściu przepisów Traktatu, w szczególności kontroli legalności środków prawnych, których skarżący nie mógłby z jakiegoś powodu wzruszyć w trybie skargi o stwierdzenie nieważności

Warunkiem dopuszczalności skargi jest wezwanie organu do podjęcia określonego działania. Musi mieć ono charakter wyraźne. Kopia wezwania dołączona musi być do pozwu. Musi z niego wynikać charakter wezwania do działania. Zajęciem stanowiska, określonego w art. 265 TFUE jest takie zachowanie pozwanego, które w sposób wyraźny i rzeczywisty ujawnia jego intencje. Jeśli organ zajmie stanowisko negatywne skarga o zaniechanie jest niedopuszczalna.

Zgodnie z art. 266 TFUE stwierdzenie bezprawnej bezczynności zobowiązuje do podjęcia po przez organ środków zapewniających wykonanie wyroku. Wyrok jednak nie może przesądzać o treści ani formie aktu, który ma zostać przyjęty.