ISLAM



Islam (arab. الإسلام ; al-islām) – religia monoteistyczna, druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwie.

Słowo islam w języku arabskim oznacza poddanie się Bogu. Apologeci i misjonarze muzułmańscy wywodzą często słowo islam od słowa salām – pokój. Był początkowo religią ludów arabskich, jednak szybko rozprzestrzenił się na inne narody. Początkowym celem islamu i nauczania proroka Mahometa było połączenie wszystkich ludów arabskich w jedną wielką rodzinę muzułmańską (arab. muslim ajadani), jednak z czasem rozprzestrzenił się na cały świat. Obecnie liczba muzułmanów na świecie wynosi ok. 1,2 mld.

Za ostatniego proroka islam uznaje Mahometa (Muhammada wielu muzułmanów uważa, iż imienia proroka nie tłumaczy się na inne języki), a za ostatnią objawioną księgę – Koran. Przed Mahometem Allah miał zesłać wielu innych proroków, wśród nich Adama, Abrahama (arab. Ibrahim), Mojżesza (arab. Musa) i Jezusa (arab. Isa). Jednak zawarte w Koranie objawienie ma stanowić ostateczne i niezmienne przesłanie Boga do ludzi. Islam jest uważany przez wyznawców za trzecią (po judaizmie i chrześcijaństwie) i ostateczną religię objawioną. Jest obecnie drugą (po bahaizmie) najszybciej rozwijającą się pod względem liczby wiernych dużą religią światową.

Obecnie islam dzieli się na 3 główne odłamy: sunnicki (90 proc.), szyicki (8 proc.) i charydżycki (ok. 2 proc.).

Właściwym symbolem islamu jest szahada napisana czarnymi literami na białym tle lub białymi literami na czarnym tle. Znacznie częściej jednak jako symbol islamu traktuje się półksiężyc (arab. hilal). Zasadniczo, z historycznego punktu widzenia jest to niewłaściwe, gdyż półksiężyc był nie symbolem religii, a jedynie kalifatu. W świadomości społecznej jednak, także w krajach muzułmańskich, to właśnie hilal awansował do roli głównego symbolu tej religii i w charakterze tym występuje m.in. w heraldyce państw islamskich (np. w godłach i na flagach Malediwów, Pakistanu, Algierii i in.), jak też – jako analogia do chrześcijańskiego krzyża – w symbolu Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca.

Wierzenia

Bóg

On jest Bogiem jedynym Bogiem wiekuistym! Nie zrodził nikogo, ani też nie został zrodzony, a nikt nie jest Jemu równy. ( Tłumaczenie z , Koranu sura al-Ichlas)

Według muzułmanów Bóg (arab. Allah) jest wszechwiedzący, doskonały, jest źródłem wszelkiej wiedzy i sprawiedliwości, ma znajomość prawa doskonałego. Jest niepodobny do nikogo i niczego nie można z nim porównywać (islam zabrania przedstawiania go w jakiejkolwiek postaci).

Wyznanie wiary

Aby zostać muzułmaninem czyli "poddanym Allahowi", należy posiadać intencję oraz wypowiedzieć wyznanie wiary tzw. szahadę, która brzmi: "(Oświadczam, że) nie ma bóstwa prócz Boga (Allaha) i oświadczam, że Mahomet (Muhammad) jest wysłannikiem Boga. Zasadniczo powinno się to odbyć w obecności świadków, ale istnieją też interpretacje, wg których ich obecność nie jest konieczna, gdyż świadkiem jest sam Allah.

Filary imanu (wiary)

1. Wiara w Allaha - jednego Boga, który nie posiada potomstwa (Tawhid- jedynobóstwo; według muzułmanów odróżnia ono islam i judaizm od chrześcijaństwa i religii animistycznych)

2. w Jego Anioły - np. anioła Dżibrila (Gabriela) lub Michaila (Michała)

3. w Jego Księgi – w Koran (także Torę i Ewangelię choć nie oznaczają one dokładnie tego samego, co dla żydów i chrześcijan - według muzułmanów zostały zafałszowane przez wyznawców tych religii)

4. w Jego Proroków - np. w proroka Mahometa, Jezusa, Mojżesza, Adama itd...; Mahomet jest "pieczęcią proroków"- ostatnim z nich i tym który przyniósł ostateczne objawienie (inaczej jest u lahorich, odłamu Ahmadiji)

5. w Dzień Ostatni – czyli Dzień Sądu Ostatecznego, w którym ludzie będą osądzeni przez Boga

6. w Przeznaczenie - czyli, że wszystko dobro i zło, które przydarza się człowiekowi, przydarza się za wolą Boga

Pięć filarów islamu

Pielgrzymi wokół Kaaby w meczecie al-Masjid ul-Ḥarām w Mekce

W islamie sunnickim muzułmanin ma pięć obowiązków, zwanych pięcioma filarami islamu (Arkan ad-din, Arkan al-Islam):

1. Wyznanie wiary (شهادة, szahada) - Zaświadczam, że nie ma boga prócz Allaha, a Mahomet (Muhammad) jest Jego sługą i wysłannikiem (arab. "Aszhadu an la ilaha illa Allah wa aszhadu anna Muhammadan abduhu wa rasuluhu"); (u większości szyitów także: Ali jest przyjacielem Boga). Jest ona również aktem włączenia do wspólnoty muzułmańskiej i w razie przyjęcia islamu na łożu śmierci jest powszechnie uważana za warunek wystarczający do uznania za pełnoprawnego muzułmanina.

2. Modlitwa (صلاة, salat) - odprawiana pięć razy dziennie, z twarzą zwróconą w stronę Mekki (do 627 roku w stronę Jerozolimy) - dzieci i osoby chore mogą odmawiać 3 razy dziennie.

3. Jałmużna (زكاة, zakat) - określoną część swego majątku, nie dochodu (najczęściej 2,5%) muzułmanin ma obowiązek oddawać biednym. Uważana jest za jeden z pierwszych "nowoczesnych" podatków socjalnych, pobierany od określonego progu majątkowego.

4. Post (صوم, saum) - w ciągu dziewiątego miesiąca roku muzułmańskiego (ramadanu), muzułmanie muszą powstrzymywać się od jedzenia i picia (nie dotyczy kobiet w ciąży lub karmiących, małych dzieci, osób ciężko chorych oraz odbywających długą i wyczerpującą podróż) a także palenia tytoniu i uprawiania seksu od wschodu do zachodu słońca. Wahhabici unikają nawet przełykania śliny.

5. Pielgrzymka do Mekki (حج, hadżdż) - muzułmanin musi ją odbyć przynajmniej raz w życiu, jeśli pozwala mu na to sytuacja materialna. Często na podróż składa się cała lokalna wspólnota lub rodzina, która deleguje jedną osobę. Niektóre autorytety religijne uważają, że w razie braku możliwości odbycia pielgrzymki do Mekki, można ją w pewien sposób zastąpić pielgrzymką do innego ważnego centrum islamu (ich liczba waha się od 7 do ponad 100).

Według szyitów nie są to filary islamu, lecz raczej zobowiązania, które powinien wziąć na siebie muzułmanin. Niektóre ruchy pochodzenia szyickiego odrzucają je całkowicie lub nadają im drugorzędne znaczenie.

Prawo

Prawo islamskie, zwane Szariat (arab. الشريعة), oparte jest na Koranie, Sunnie i hadisach; poza nimi znaczenie mają też idżma (wykładnia przyjęta przez społeczność muzułmańską) i kijas (wnioskowanie analogiczne). Szariat rządzi (przynajmniej teoretycznie) wszystkimi dziedzinami życia muzułmanów. Praktyczną wykładnią prawa zajmują się sędziowie mufti. Oprócz powyższych do szariatu zaliczyć należy akady - prawo zwyczajowe, które sprawia, że szariat u różnych narodów jest nieco inny i tak na przykład w Afganistanie za cudzołóstwo karze się tylko kobietę, a u Arabów oboje cudzołożników.

Kobieta w islamie

Problem sytuacji kobiet w krajach muzułmańskich należy do najbardziej kontrowersyjnych. Koran nakazuje traktowanie kobiet z szacunkiem i stwierdza że Allah traktuje je na równi z mężczyznami. Krytykowane są jednak zawarte w Koranie wskazania o biciu kobiet w niektórych sytuacjach. Jednak jeden z tłumaczy Koranu - Abdullah Jusuf Ali - wykazuje, że te fragmenty Koranu nakazują tylko "lekkie bicie". Użycie przez mężczyznę siły fizycznej jest dopuszczalne wobec małżonki tylko w wypadku, kiedy nie skorygowała one swego niewłaściwego zachowania mimo reprymendy słownej^[5]. Inną krytykowaną na Zachodzie zasadą islamu jest nakaz skromności (hidżab), ograniczający swobodę w wyborze ubioru. Skromność ta obowiązuje obie płci. Aisza powiedziała, iż tylko skromny ubiór może skłonić mężczyznę do zwrócenia uwagi na wartości duchowe. Wielu muzułmanów uważa, iż to kultura zachodnia ze swoim kultem ciała urąga godności kobiety, jak również że pogorszenie sytuacji kobiet w wielu krajach Bliskiego Wschodu jest wynikiem wpływów europejskich. Jest to główną przyczyną "przepaści kulturowej" jaka dzieli społeczeństwa muzułmańskie od zachodnich.