ANOREKSJA

Granice i więzi:

• Zatarcie granic wewnątrz systemu, splątanie, wiązanie, niezróżnicowana masa rodzinnego ego, fuzja (między podsystemami i między osobami)

• Jasne role, zanikanie indywidualności i różnic, brak prywatności, ogromna intensywność interakcji rodzinnych

• Sztywna granica ze światem zewnętrznym i postrzeganie go jako zagrażającego

• „rodziny dośrodkowe” 0 siły w rodzinie są kierowane do wewnątrz, przyciągają do rodziny, opóźniając lub uniemożliwiając oddzielenie się od niej poprzez:

• obustronną regresywną stymulujące i zaspakajającą potrzeby gratyfikację

• podzielanie wszystkich przekonań, szczególnie intensywną wymianę myśli i uczyć

• nadrzędność zasady lojalności i poczucia winy

Utrudnia to określenie własnej tożsamości i autonomię.

• Nadmierna opiekuńczość podkopuje dążenia do indywidualizacji i utrzymuje w zależności od rodziny

• Zasada rezygnacji z własnych indywidualnych potrzeb na rzecz innych członków rodziny

• Moment dojrzewania dziecka przynosi szczególne problemy, ponieważ aktywizuje potrzeby separacji i indywiduacji (tworzenie wewnętrznych i zewnętrznych granic, określanie i formowanie własnych celów, znoszenie ambiwalencji, przejmowania odpowiedzialności za własne działania, itp.)

Wzory i przekazy pokoleniowe:

Lojalność wobec członków rodziny i rodzinnych tradycji:

• podporządkowanie się regułom rodzinnym i oczekiwaniom: może wyrażać się w zachowaniu autodestrukcyjnym; zachowania łamiące reguły traktowane są jak zdrada i egoizm

Ideologia rezygnacji i wyrzekania się:

• wartość dawania, rezygnacji poświęcenia, wyrzekania się realizacji własnych potrzeb (zwłaszcza w przypadku kobiet)

• uzależnienie własnego zadowolenia od zadowolenia innych

Ideologia kontroli impulsów:

• Wartość opanowania, rezygnacji z pokus, samokontroli

• Spełnianie oczekiwań innych (rodzinnych i społecznych)

• Silne przestrzeganie norm, silne przeżywanie poczucia winy i wstydu

Wymaganie osiągnięć:

• Stawianie sobie wysokich wymagań (misje rodzinne i oczekiwania społeczne)

• Sumienność, „porządność”, moralność, cnota.

Sprawiedliwość:

• „wszystkich w rodzinie traktować jednakowo” – ukryte różnice w stosunku do innych, niespójność, zasady z zachowaniem i zaprzeczanie temu

• Niemożność komunikowania różnic

Historie rodziny

• Często nagle, tragiczne utraty (śmierć, rozstania, wykorzenienia), które pozostają nierozwiązane oraz są źródłem lęku i poczucia winy – lęki rozstaniowe umacniające wiązanie

• Silna więź żałoby związana z doświadczeniami utraty w poprzednich pokoleniach może stać się mechanizmem wiązania i delegowania dzieci

• Związana osoba delegowana może otrzymać zadanie kontynuowania życia osoby zmarłej w rodzinie i spełniania nadziei i oczekiwań wiązanych z tamtą osobą – pozwala to rodzicom uniknąć żałoby

UZALEŻNIENIE I WSPÓŁUZALEŻNIENIE

- picie jednego z członków jest integralną częścią systemu. Alkoholizm osoby uzależnionej staje się punktem odniesienia dla przeżyć, nastawień, zachowań i procesów występujących w rodzinie

- osoba pijąca dostarcza wszystkim innym problemów życiowych, finansowych i uczuciowych. Rodzina stara się tak wbudować w swoje życie problem alkoholowy, żeby można było z nim funkcjonować.

Wpółuzależnienie: (wg. Woronowicz 1998)

• Pewna forma przystosowania się do nieprawidłowego układu relacji międzyludzkich, która umożliwia zachowanie dotychczasowego układu a jednocześnie odbiera szansę zmiany. Cechą charakteryzującą osoby współuzależnione jest przekonanie o swojej zdolności do wywierania znaczącego wpływu na drugiego człowieka, pomimo powtarzających się niepowodzeń i cierpień z tym związanych. Osoby współuzależnione są nieświadomymi pomocnikami picia.

  • Poddanie się rytmowi picia alkoholika

  • Przejmowanie za niego odpowiedzialności

  • Obsesyjne kontrolowanie go

  • Pomaganie i nadmierne opiekowanie się nim

  • Wysoka tolerancja na różnego rodzaju patologiczne zachowania alkoholika z jednoczesnym występowaniem poczucia winy i małej wartości

  • Współuzależnioną osobą, która pozwala, by zachowania innej osoby oddziaływało na nią ujemnie i która obsesyjnie stara się kontrolować zachowanie oddziałującej na nią w ten sposób osoby <- wg. Beattie (2003)

• POCZUCIE ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA INNYCH, PRZUMUS POMAGANIA OSOBIE

• Intensywne reakcje emocjonalne wobec problemów innej osoby

• Koncentracja na ubieganiu potrzeb i życzeń innej osoby

• Brak wglądu we własne potrzeby lub tłumienie ich

• Niepewność i poczucie winny

• Pociąg do osób w potrzebie lub kłopotach i przyciąganie takich osób

• Znużenie, pustka, poczucie bezwartościowości gdy nie ma sytuacji kryzysu

• Poczucie bycia ofiara

• Niskie poczucie własnej wartości, skłonność do obwiniania się, lęk przed porzuceniem i porażką, perfekcjonizm, czerpanie poczucia wartości z pomagania innym

• Rozpaczliwe pragnienie miłości i akceptacji

• Tłumienie myśli i uczuć, sztywność i opanowanie, brak spontaniczności

• Obsesyjne zamartwianie się problemami innych

• Lęk przed brakiem kontroli

• Zaprzeczenie problemom, kompulsywne zajmowanie się różnymi sprawami; depresja, choroba, środki uspokajające, wiara w kłamstwa, okłamywanie siebie

• Trudności w komunikacji

• Rozmyte granice tolerancji

• Brak zaufania do siebie i do innych

• Lęk przed złością własną i innych, depresja, płacz

• Postawy bierno-agresywne

• Problemy seksualne (odbywają stosunki, pomimo braku ochoty, fantazjują o zdradzie, unikają seksu, tracą zainteresowanie seksem)

• Zaburzenia psychosomatyczne, uzależnienie, agresja, autoagresja

• Jako wynik adaptacji do chronicznego przebywania w sytuacji stresowej – współżycia z osobą działającą destrukcyjnie, które powoduje postępujące uwikłanie (Sobolewska 1996)

• Jako choroba (Wobiz, 2001), która prowadzi i rozwija się w wyniku wspólnego życia z uzależnionym partnerem i jest procesem ciągłym

• Życie emocjonalne ulega degradacji

• Utrata zdolności utrzymywania relacji

• Utrata zdolności prawidłowego rozpoznawania współodpowiedzialności, obarczanie partnera odpowiedzialnością za własne stany

• Postępująca rezygnacja z siebie i własnych potrzeb

• Jako zaburzenie osobowości (Cermak 1986) – żony alkoholików mają określone, ukształtowane w dzieciństwie cechy, pierwotne do dysfunkcji związanych z chorobą alkoholowa partnera

  • Trudności w doznawaniu poczucia własnej wartości

  • Trudności w wytaczaniu granic miedzy sobą a innymi

Schizofrenia

Może dotyczyć każdego. Schizofrenia hebefreniczna pojawia się w okresie późnej adolescencji. Dopiero w późniejszych latach stwierdzono, że nawet dziecko może zapaść na schizofrenię. Bardzo ważnym elementem jest umiejętność diagnozy. Bardzo zbliżone są dzieci z autyzmem. Schizofrenia dziecięca jest możliwa do rozpoznania, diagnozowania i leczenia. ICD-10 (F20). Blauler opisał jako pierwszy objawy i sam był dotknięty schizofrenią. Jest to przewlekła choroba psychiczna z objawami dezintegracji psychicznej.

Etiologia:

- czynniki genetyczne (badania na bliźniętach jednojajowych)

- czynniki przed i około porodowe (infekcje doświadczane przez ciężarną kobietę, urazy)

- nieuroprzekaźnictwo (procesy biochemiczne różnią się od prawidłowego funkcjonowania mózgu)

- czynniki psychodynamiczne i rodzinne (funkcjonowanie w rodzinie, gdzie była osoba ze schizofrenią)

- czynniki stresogenne (psychospołeczne) (np. biedni ludzie, którzy muszą szukać metod by przetrwać stresują się i to może być przyczyną), nieradzenie sobie z życiowymi sytuacjami, codziennym stresem

- zaburzenie postrzegania

- zaburzenia w sferze motorycznej

- zaburzenia w strukturze osobowości

- zaburzenia myślenia

Czynniki genetyczne:

-geny odpowiedzialne za lateralizację i przyswajanie języków

- infekcje wirusowe (u kobiety w II trymestrze ciąży), wiążą się z uszkodzeniem OUN

- koncepcja dopaminowa (nadczynność dopaminy oraz jej niedoczynność)

- serotonina (neuroprzekaźnik) – odpowiedzialna jest za nasz nastrój

I wiele innych, które są wydzielane albo w nadmiarze albo niedomiarze

Czynniki psychodynamiczne i rodzinne:

- koncepcja Klein (reprezentantka podejścia psychoanalitycznego),

- nieprawidłowe wzorce komunikacyjne (podwójne wiązanie – komunikacja werbalna i niewerbalna jest sprzeczna). Osoba doświadcza konfliktu, który komunikat ma zareagować.

Brak stymulacji może pogłębiać objawy użytkowe.

Nowa sytuacja, miejsce, obyczaje, trudności z przystosowaniem się mogą powodować pojawienie się objawów chorobowych.

Najprawdopodobniej muszą być jakieś predyspozycje genetyczne, które powodują nieprawidłowości struktur nerwowych, one prowadzą do niewłaściwego rozwoju kompetencji społecznych, rodzinnych i środowiskowych które negatywnie stymulują. To prowadzi do osobowości przedchorobowej (schizoidalnej). Ta przedchorobowa osobowość wiąże się z nieradzeniem sobie z sytuacjami stresogennymi, jednostka źle przystosowuje się do nowych rzeczy a to prowadzi do schizofrenii.

Cechy charakterystyczne dla malarstwa:

- dziwaczność

- natłok form i postaci

- ścisłe wypełnianie kompozycji na płaszczyźnie

- włączanie elementów pisma

- powielanie kształtów, symboli

- schematyzacja, geometryzacja

- dekompozycja ludzkich i zwierzęcych postaci

- zwielokrotnienie części ciała

- postacie są monstrualne

Można mieć również do czynienia z zaburzeniami schizoafektywnymi - schizofrenia + choroba afektywna. Nie dominuje żadna z tych grup objawów.

Depresja poschizofreniczna – jednostka musiała doświadczać objawów schizofrenicznych, natomiast po tych objawach, gdy jednostka jest wyleczona, zaczynają pojawiać się objawy depresyjne.

Ważnym elementem jest dokonanie diagnozy różnicowej.