Wydział Mechaniczny
Projekt -spawalnictwo
Prowadzący
dr inż. Stefan Kozerski
Wykonał:
Paweł Romański 170371
Kierunek: MBM
Rok III,
Grupa: czw. TN 11:15
Rok akademicki: 2012/13
Wybór metody
MAG
Jest to spawanie łukowe elektrodą topliwą w osłonach gazowych do którego
z kolei stosowane są aktywne chemicznie gazy osłonowe, takie jak; CO2, O2, H2, N2,
NO – stosowane samodzielnie, lub jako dodatki do helu czy argonu. Do podstawowych parametrów spawania metodą MAG zalicza się:
· rodzaj i natężenie przepływu gazu osłonowego [l/min],
· rodzaj drutu elektrodowego i długość wolnego wylotu elektrody [mm],
· natężenie prądu [A],
· napięcie łuku [V],
· prędkość spawania [mm/min],
· prędkość podawania drutu elektrodowego [m/min],
· średnica drutu elektrodowego [mm],
· pochylenie drutu elektrodowego (°).
Do zalet metody MAG zalicza się:
· wysoką wydajność procesu,
· możliwość spawania szerokiego asortymentu materiałów,
· możliwość mechanizacji i robotyzacji procesu,
· łatwość operowania lutem spawalniczym,
· możliwość obserwacji jeziorka i łuku spawalniczego.
Natomiast do wad należy zaliczyć:
· uzależnienie jakości złącza od manualnych zdolności spawacza,
· mniejszy asortyment gatunków drutów elektrodowych niż elektrod otulonych
do ręcznego spawania,
· możliwość zakłócenia osłony gazowej przez podmuchy powietrza.
Wybrałem metodę MAG ,ponieważ zapewnia najlepszy stosunek wydajności i jakości przy spawaniu wybranego elementu oraz niski koszt spawania. Metoda ta jest łatwo dostępna, charakteryzująca się dobrą jakością spoin i możliwością spawania we wszystkich pozycjach.
Rys. Schemat metody spawania GMA: 1-drut elektrodowy, 2-gaz osłonowy, 3-dysza gazowa,4-styk prądowy (końcówka prądowa), 5-łuk spawalniczy, 6-krople metalu elektrody, 7-jeziorko spawalnicze, 8-zakrzepła spoina, 9-element spawany
Gaz osłonowy
Argon (Ar) jest najbardziej wszechstronnym gazem osłonowym stosowanym w procesach spawania łukowego. Jest to gaz obojętny. Stosowany jest do spawania niemal wszystkich metali i ich stopów, w tym również metali bardzo łatwo utleniających się jak tytan, tantal, magnez, molibden.
Własności spawalnicze Argonu:
- wysoka zdolność jonizacji łuku,
- dobra stabilizacja i łatwość zajarzenia łuku,
- dobra osłona jeziorka spawalniczego.
Dwutlenek węgla (CO2 ) jest gazem aktywnym o własnościach utleniających. Stosowany jest jako gaz osłonowy lub składnik gazu osłonowego w mieszankach z Argonem głównie do spawania stali węglowych i niskostopowych. Dość dobrze osłania jeziorko spawalnicze i zapewnia względnie dobrą stabilizację jarzenia. Powoduje jednak tworzenie dużej ilości rozprysków i nadmierną emisję zanieczyszczeń
Wybieram gaz PN-EN 439 M21 przepływ ok. 15 l/min
Drut elektronowy
Najczęściej stosuje się druty elektrodowe o średnicy 0,8; 1,0 i 1,2 mm. Drut jest
najczęściej pomiedziowany w celu zapewnienia dobrego kontaktu prądowego
z końcówką prądową (rzadziej niklowany) oraz zapobieżenia korozji. Skład
chemiczny najczęściej stosowanych drutów elektrodowych podano w tab. 3.2. Należy
zwrócić uwagę na to, że druty do spawania metodą MAG zawierają większą ilość, niż
spawane stale, składników odtleniających (Si, Mn), wprowadzonych w celu
odtlenienia ciekłego metalu w jeziorku spawalniczym i zapobieżenia powstawaniu
porowatości w spoinach.
Dobieram: drut G3Si1 firmy Esab, grubość: 1,2mm oraz prędkość podawania drutu: 9m/min.
Nazwa handlowa; Oznaczenie wg norm:
OK Autrod 12.51 :EN ISO 14341-A, (PN-EN 440):
G 38 2 C G3Si1 G 42 3 M G3Si1
AWS A5.18: ER 70S-6
Właściwości:
Drut elektrodowy manganowo-krzemowy, miedziowany, przeznaczony do spawania metodą MAG stali niskowęglowych oraz drobnoziarnistych stali węglowo-manganowych. Pozwala na stosowanie zarówno wysokich natężeń prądu przy łuku natryskowym, jak i niskich przy zwarciowym przenoszeniu metalu.
Prąd spawania i biegunowość: stały (DC) +
c) Wspawanym złączu występują jeden typ spoin:
1). Spoina pachwinowa
Jednowarstwowa
Wielowarstwowa
Spawalność
Grubość elementów
20-30 mm
Gatunek (St3S) wg nowego oznaczenia- S235JR
C- max.0,22%
S- max.0,05
P- max.0,05
Si- 0,1-0,35
Mn- max.1,1
Cr- max.0,3
Ni- max.0,3
Cu- max.0,3
Wg Metody europejskiej:
Twardość stali, obliczona na podstawie CE
Wg Metody japońskiej:
Twardość stali, obliczona na podstawie CE
Wniosek dotyczący technologii spawania:
a więc:
-można spawać bez dodatkowych zabiegów
-wszystkie elektrody przydatne
Oznaczenia egzaminu spawacza wg PN-EN 287 lub PN-EN ISO 9606
Przykład oznaczenia:
1.Norma według której odbył się egzamin:
PN-EN 287-1:2007 Stal
2. Numery odniesienia procesów spawania wg PN-EN ISO 4063 (najbardziej popularne metody spawania)
135 spawanie metodą MAG
3. Rodzaje złącza egzaminacyjnego
P blacha
4. Rodzaj spoiny
BW spoina czołowa
FW spoina pachwinowa
5. Grupy materiałowe wg. ISO/TR 15608
Grupa 1
1.3 Drobnoziarniste stale normalizowane o ReH > 360 N/mm2
6. Materiał dodatkowy
S drut lity lub pręt
7. Grubość złącza egzaminacyjnego blachy lub ścianki rury t [mm]
t – 20-30mm
8. Pozycje spawania wg PN-EN ISO 6947
PA podolna
PB poboczna
9. Sposób wykonania złącza egzaminacyjnego
bs spawanie dwustronne
sl spawanie jednościegowe (tylko dla spoin pachwinowych)
ml spawanie wielościegowe (tylko dla spoin pachwinowych)
lw spawanie techniką w lewo (tylko dla spoin pachwinowych)
Kontrola i badania po spawaniu wg PN-75/M-69703
należy sprawdzić 100% długości spoin
naprawić wady widoczne i jeżeli jest to uzasadnione przeprowadzić badania nieniszczące ultradźwiękowe
Przygotowanie do spawania wg H-67/75-06
Zapoznanie się z obsługą urządzenia spawalniczego
Przygotowanie stanowiska do pracy
Przygotowanie elementów do spawania wg H-67/75-06
oczyszczanie elementów łączonych z brudu, kurzu, śladów oleju i innych zanieczyszczeń
Sprawdzenie, czy na brzegach rowków nie występują wady hutnicze względnie wady pochodzące od operacji cięcia i ukosowania
PLAN SPAWANIA
1.Przygotowanie do procesu spawania:
1.1. Rodzaje złączy:
Złącza teowe.
1.2. Rodzaje spoin:
Spoiny pachwinowe.
1.3. Mocowanie konstrukcji.
Do zamocowania łączonych elementów użyjemy:
Podpór
1.4. Etapy przygotowania złączy:
- zalecane jest ustalenie elementów spoinami szczepnymi,
- nie ma potrzeby ukosowanie elementów,
- wskazane jest zeszlifowanie i oczyszczenie krawędzi łączonych elementów.
2. Metoda oraz parametry spawania:
2.1. Metoda:
Spoiny należy wykonać metodą MAG.
2.2. Gaz osłonowy.
gaz PN-EN 439 M21 ( CO2 20% + 80 % argon)
2.3. Biegunowość.
Stosować biegunowość dodatnią.
3. Kolejność wykonywania spoin:
1.
a) Wykonanie spoin sczepnych blachy nr 2 z blachą nr 3
b) Wykonanie pierwszej spoiny właściwej
c) Wykonanie obrotu konstrukcji spawanej o kąt 180 stopni wokół osi poziomej i powtórzenie czynności opisanych w punktach I i II po drugiej stronie konstrukcji.
2.
a) Wykonanie spoin sczepnych blachy nr 1 z blachą nr (2 i 3)
b) Wykonanie pierwszej spoiny właściwej
c) Wykonanie obrotu konstrukcji spawanej o potrzebny kąt wokół osi poziomej lub wykonywanie spoin poprzez przemieszczenie się spawacza
3.
a) Wykonanie spoin sczepnych blachy nr 1 z blachą nr(2 i 3)
b) Wykonanie spoiny właściwej
4.podstawowe elementy oprzyrządowania
-maska spawalnicza
-szczotka druciana(oczyszczanie miejsca łączonego)
-szlifierka kątowa( ukosowanie i oczyszczanie miejsca łączonego)
-półautomat spawalniczy MAG
-podpory
-stół z możliwością regulacji wysokości
-miejsce siedzące dla spawalnika
Wykaz norm:
PN-EN 439 M21
PN-EN 287
PN-EN ISO 9606
PN-EN 287-1:2007
PN-EN ISO 4063
ISO/TR 15608
PN-EN ISO 6947
PN-75/M-69703
H-67/75-06
Dodatkowo normy i przepisy które możemy użyć opcjonalnie do badania materiałów
Oraz spawania i jego personelu
Normy/Przepisy
PN-EN ISO 5817- Spawanie - Złącza spawane ze stali, niklu, tytanu i ich stopów (z wyjątkiem spawanych wiązką) - Poziomy jakości według niezgodności spawalniczych
PN-EN1289(ISO 23277) -Badania nieniszczące złączy spawanych - Badania penetracyjne złączy spawanych - Poziomy akceptacji
PN-EN12062 (PN-EN ISO 17635: 2010) - Badania nieniszczące spoin - Zasady ogólne dotyczące metali
PN-EN473, Badania nieniszczące - Kwalifikacja i certyfikacja personelu badań nieniszczących - Zasady ogólne
PN-EN 571-1 -Badania nieniszczące - Badania penetracyjne - Zasady ogólne
PN-EN ISO3059 - Badania nieniszczące - Badania penetracyjne i badania magnetyczno-proszkowe -- Warunki obserwacji
PN-EN ISO3452-3 - Badania nieniszczące - Badania penetracyjne - Część 3: Próbki odniesienia
PN-EN ISO3452-4 - Badania nieniszczące - Badania penetracyjne - Część 4: Wyposażenie
Przepisy BHP i ppoż., przepisy OŚ, oraz normy i specyfikacje dodatkowo obowiązujące w miejscu przeprowadzania badania.