Elementy struktur numerów

• Prefiks EAN/UCC

dwu lub trzy cyfrowy numer administrowany i przydzielany łącznie przez EAN International i UCC. Prefiksy są przydzielane każdej organizacji krajowej, a ich głównym zadaniem jest decentralizacja administrowania numerami identyfikacyjnymi.

Prefiks EAN/UCC i numer przedsiębiorstwa tworzą prefiks przedsiębiorstwa EAN/UCC, przydzielany wszystkim użytkownikom systemu przez organizacje krajowe lub UCC.

• Numer referencyjny

Jest nadawany przez użytkownika systemu. Zasady przydzielania zależą od zastosowania.

Numery identyfikacyjne EAN/UCC-8 można uzyskać w organizacjach krajowych.

• Wskaźnik

W EAN/UCC-14 umożliwia każdemu użytkownikowi zwiększenie puli numerów, przy identyfikacji podobnych jednostek handlowych w różnych konfiguracjach opakowaniowych.

• Cyfra dodatkowa

służy do zwiększenia puli numerów SSCC. Może mieć wartość 0 do 9.

• Cyfra kontrolna

Jest obliczana według ściśle zdefiniowanego algorytmu i służy do sprawdzania, czy numer został poprawnie utworzony.

Standardowe struktury numerów gwarantują unikalną identyfikację w określonej dziedzinie zastosowań. Należy pamiętać, że na przykład jednostki handlowe mogą mieć te same numery identyfikacyjne jak lokalizacje, a każdy użytkownik systemu musi być w stanie kontrolować wykorzystanie danych. Znaczenie ciągu elementów, którym może być numer identyfikacyjny, lub informacje dodatkowe określa Identyfikator zastosowania.

Nośniki Danych

Aktualnie nośnikami danych w systemie EAN/UCC są kody kreskowe. System znakowania dopuszcza stosowanie w przyszłości również innych nośników danych.

Symbolika EAN/UPC

(stanowiąca podstawę dla symboli: UPC-A, UPC-E, EAN-13, EAN-8 oraz 2 i 5 cyfrowe add-on) jest kodem kreskowym, który może być czytany we wszystkich kierunkach. Musi ona być stosowana dla wszystkich towarów skanowanych w detalicznych punktach sprzedaży, może też być nanoszona na wszystkich innych jednostkach handlowych.

Symbolika ITF-14 (Interleaved Two of Five– Przeplatany Dwa z Pięciu) jest stosowana jedynie do kodowania numerów identyfikacyjnych na jednostkach handlowych nieprzechodzących przez detaliczne punkty sprzedaży.

Symbolika UCC/EAN-128

jest wariantem symboliki Kodu 128. Licencję na jej stosowanie posiadają wyłącznie EAN International i UCC. Jest to symbolika niezwykle elastyczna, stosowana do przedstawiania ciągów elementów w postaci Identyfikatorów Zastosowania EAN/UCC. Nie jest ona przeznaczona do oznaczania towarów przechodzących przez detaliczne punkty sprzedaży.

Standardy Danych

System EAN/UCC proponuje wiele rodzajów standardowych danych, które można traktować jako ciąg i elementów. Ciąg elementów definiuje się jako dane o określonej strukturze i znaczeniu, które przedstawia się w postaci nośnika danych przyjętego przez EAN/UCC.

Ciągiem elementów może być:

•numer identyfikacyjny towarów EAN/UCC-8, UCC-12, EAN/UCC-13 lub EAN/UCC-14

•prefiks EAN/UCC i pola danych do specjalnych zastosowań symbolu kodu kreskowego EAN-13 lub UPC-A w określonych środowiskach

•Identyfikatory Zastosowań i pola danych.

Pełen ciąg składa się z identyfikatora symboliki, po którym następuje jeden lub więcej ciągów elementów. Identyfikator symboliki generowany jest przez urządzenie odczytujące i transmitowane łącznie z ciągami elementów. Zadaniem identyfikatora symboliki jest umożliwienie odróżnienia przez systemy różnych struktur danych EAN/UCC i danych innych niż EAN/UCC, przedstawionych w postaci kodów kreskowych.

Każdy ciąg elementów, niezależnie od tego, czy składa się z jednego czy z kilku pól danych, jest jednoznaczny i niezależny od innych danych odczytywanych, czy przechowywanych. Ciągi elementów nie mogą być wykorzystywane do celów innych niż te, do których zostały przypisane, ponieważ w innym przypadku zatracą swoją jednoznaczność.

Ciągi elementów systemu EAN/UCC służą głównie do rejestracji transakcji w obrocie towarowym oraz w aplikacjach biznesowych. Niektóre z nich znajdują zastosowanie do celów administracyjnych w określonych środowiskach (np. w szpitalach). Wykorzystanie określonych ciągów elementów w zastosowaniach systemu jest przedmiotem standaryzacji i zaleceń.

Automatyczne Przetwarzanie Dekodowanych Danych

Wprowadzenia danych poprzez czytnik kodu kreskowego do systemu komputerowego służy do rejestracja transakcji. Dane dotyczące transakcji stanowią komunikat elektroniczny, który będzie przetwarzany zgodnie ze znaczeniem przekazywanych danych. Jest to możliwe bez żadnej interwencji manualnej.

Wprawdzie każdy ciąg elementów ma tylko jedno znaczenie, ale poprawna interpretacja komunikatu elektronicznego zależy również od typu transakcji. Oznacza to, że typ transakcji, mimo że nie jest częścią systemu standardów EAN/UCC, powinien być również traktowany jako integralna część przetwarzania danych systemu EAN/UCC.

Komunikat elektroniczny wyprowadza się z:

•typu transakcji

•identyfikacji symbolu kodu kreskowego

•danych odkodowanych z kodu kreskowego, łącznie z Identyfikatorami Zastosowań lub innymi identyfikatorami danych.

Komunikat elektronicznej wymiany danych (EDI) ma jasno zdefiniowane elementy, umożliwiające automatyczne przetwarzanie. Dane odczytane skanerem kodu kreskowego tworzą komunikat z predefiniowaną strukturą. Komunikaty takie mogą po prostu identyfikować jednostkę, ale mogą również zawierać dane, które uzupełniają tę identyfikację.

Prawidłowe komunikaty elektroniczne determinowane są przez elementy systemów oraz przez praktykę biznesową (aplikacje użytkowników systemu), które łącznie generują strukturę logiczną systemu. Użytkownicy systemu, którzy łączą te komunikaty elektroniczne, potrzebują jednoznacznego sposób ucharakteryzowania tych ciągów elementów, które nie mają wyraźnie określonych Identyfikatorów Zastosowania.

System EAN/UCC dostarcza standaryzowanych danych, które, przedstawione w postaci standardowych kodów kreskowych EAN/UCC, mogą być odczytywane, poprawnie analizowane i automatycznie przetwarzane. Etapy tej procedury są następujące:

•czytnik kodów kreskowych odczytuje kod i transmituje pełen ciąg danych do wstępnie przetwarzającego programu

•wstępnie przetwarzający program dzieli pełen ciąg na ciągi elementów i transmituje je do programu analizującego

•program analizujący łączy ciągi elementów z jednego lub kilku pełnych ciągów, wszelkich danych wprowadzonych ręcznie oraz informacji dotyczących transakcji uzyskanych od operatora lub na drodze wnioskowania, sprawdza poprawność tego zestawu i transmituje zestaw danych do oprogramowania aplikacyjnego w celu przetworzenia

•oprogramowanie aplikacyjne wykorzystuje informacje dotyczące transakcji, ciągi elementów i bazę danych do prawidłowego przetworzenia informacji. Etapy te powtarzane za każdym razem, kiedy zaistnieje taka potrzeba, w każdym punkcie łańcucha dostaw.

W zasadzie wszystkie ciągi elementów dostarczają zawarte w nich informacje niezależnie od kontekstu. Jeżeli ciągi elementów przedstawione są w postaci kodów kreskowych naniesionych na jakiś obiekt, to informacje zawarte w tych ciągach elementów dotyczą tego obiektu. Transakcje dotyczące tych obiektów mogą być odnotowywane w momencie ich skanowania.

Jeżeli informacje te są wydrukowane w dokumencie (np. w katalogu produktów), to służą one do automatycznego wprowadzania danych do transakcji handlowych, takich jak np. zamówienie.

Na przykład ciąg elementów IZ01 (numer identyfikacyjny jednostki handlowej) będzie przedstawiony w tym samym kodzie kreskowym, niezależnie od tego, czy zostanie fizycznie naniesiony na obiekcie, czy wydrukowany w katalogu.

Symbolika kodu kreskowego UCC/EAN-128

Symbolika kodu kreskowego UCC/EAN-128 spełnia wymagania odnośnie możliwości zapisywania informacje strukturze i zawartości zrozumiałej na całym świecie. Możliwość stosowania tego samego kodu w różnych dziedzinach zapewniają tzw. Identyfikatory Zastosowania UCC/EAN globalnego systemu EAN UCC.

Identyfikatory Zastosowania (tzw. IZ) są prefiksami jednoznacznie definiującymi znaczenie i format występujących po nich pól danych. Pozwala to nie tylko na automatyczną identyfikację dóbr, ale również na przedstawienie w postaci symboli kodu kreskowego informacji dotyczących np. daty trwałości, numeru Serii produkcyjnej, miar handlowych i logistycznych, numerów lokalizacyjnych, relacji usługowych itp.

System ten jest tak zbudowany, że można go stosować w każdej branży przemysłu i handlu. Każdy IZ składa się z 2 do 4 cyfr. Dane następujące po IŻ mogą być znakami alfabetycznymi lub numerycznymi o długości stałej lub zmiennej.

Ciągi elementów (czyli fragmenty danych o zdefiniowanej strukturze i znaczeniu) o stałej długości muszą zawierać dane o przypisanej im długości, a w przypadku ciągów elementów o zmiennej długości określona jest ich długość maksymalna, wyznaczona w celu ułatwienia projektowania zastosowań.

IŻ są narzędziem komunikowania się, umożliwiają łączenie informacji i produktów, których te informacje dotyczą. Mogą być stosowane w elektronicznej wymianie danych EDI. Standardowe Identyfikatory Zastosowania opracowane zostały w celu uzupełnienia, a nie zastąpienia, innych standardów EANUCC.

IZ 01 oznacza:

•znaczenie pola danych: Globalny Numer Jednostki Handlowej o określonej strukturze (14 cyfr, na końcu cyfra kontrolna liczona według standardowego algorytmu)

•długość pola danych: 14 znaków

•rodzaj kodowanych znaków: znaki numeryczne

Specyfikacja Kodu 128

Kod 128 (Code 128) pozwala na zakodowanie wszystkich 128 znaków ASCII, tj. znaki ASCII od 0 do 127 włącznie.

(zgodnie z ISO 646 („Information technology–ISO 7-bit coded character set for information interchange”).

Po zastosowaniu znaku funkcyjnego FNC4 mogą być także zakodowane znaki ASCII o wartości od 128 do 255 (zgodnie z ISO 8859 („Information processing–8-bit single-byte coded graphic charakter sets–Part 1: Latin alphabet No.1”).

Stosując kod UCC/EAN-128 można identyfikować jednostki logistyczne, opakowania zwrotne, numery serii, daty produkcji, okresy trwałości, różne wymiary, lokalizacje, usługi, zasoby itp.

Wymagania dotyczące symboliki Kod 128 określa norma europejska ustanowiona jako norma polska PN-EN 799 : 1995.

Cechy charakteryzujące kod:

-Kod umożliwia zakodowanie 128 znaków ASCII, występujących w trzech zestawach znaków: A, B i C.

Zestaw A zawiera :

• wszystkie standardowe znaki alfanumeryczne górnego rejestru klawiatury

•znaki interpunkcyjne, łącznie ze znakami sterującymi, tj. znaki o wartościach ASCII od 00 do 95

•siedem znaków specjalnych: FNC1, FNC2, FNC3, FNC4, SHIFT, CODEB, CODEC.

Zestaw B zawiera:

•wszystkie standardowe znaki alfanumeryczne dolnego rejestru klawiatury łącznie z małymi literami alfabetu (tj. znaki ASCII od 32 do 127 włącznie)

•siedem znaków specjalnych: FNC1, FNC2, FNC3, FNC4, SHIFT, CODEA, CODEC.

Zestaw C zawiera:

•100 dwucyfrowych liczb, od 00 do 99

•trzy znaki specjalne: FNC1, CODE A, CODE B.

W Kodzie 128 występują:

•trzy znaki Start (A, B i C)

•jeden znak Stop

•osiem znaków specjalnych (Code A, Code B, Code C, Shift, FNC1, FNC2, FNC3, FNC4). O tym, który zestaw znaków jest zastosowany, informuje odpowiedni znak startu (Start A, Start B lub Start C).

W celu zmiany w obrębie symbolu kodu kreskowego jednego zestawu na inny stosowane są znaki zestawu kodu: Code A, Code B, Code C i znak Shift.

Znaki zestawu kodu: Code A, Code B lub Code C zmieniają zestaw znaków kodowanych ze zbioru określonego pierwotnie na nowy zbiór zdefiniowany przez ten znak zestawu kodu. Zmiana ta dotyczy wszystkich znaków następujących po znaku zestawu kodu aż albo zakończy się symbol albo napotkany zostanie inny znak zestawu kodu.

Znak Shift:

Znak Shift zmienia znak zestawu z A na B lub B na A dla pojedynczego znaku następującego po znaku Shift. Następne znaki występujące po tym pojedynczym znaku powracają do określonego wcześniej, przed zastosowaniem znaku Shift zestawu znaków A lub B.

W Kodzie 128 występują jeszcze cztery znaki funkcyjne: FNC1, FNC2, FNC3 i FNC4.

FNC 1 przeznaczony jest wyłącznie dla systemu EANUCC i tworzy kod UCC/EAN-128. Na podstawie porozumienia AIM (ang. Automatic Identification Manufacturers) i Stowarzyszenia EANUCC z roku 1988, wszelkie inne zastosowania tego znaku są zabronione, z wyjątkiem sytuacji, kiedy jest to obliczona wartość znaku kontrolnego symbolu lub stosowany jest w połączonym ciągu elementów jako znak rozdzielający;

FNC 2 służy do łączenia kilku symboli, jeżeli dane kodowane są więcej niż w jednym symbolu kodu, a przez dekoder mają być odczytywane jako informacja łączna. Jest to sygnał dla czytnika, że dane zawierające znak FNC 2 mają być czasowo przechowane w pamięci i dołączone do danych z kolejnego symbolu;

FNC 3 zarezerwowany jest dla inicjowania funkcji dekodera;

FNC 4 zarezerwowany jest do wykorzystywania w systemach zamkniętych i nie jest stosowany w systemie EANUCC. Po napotkaniu znaku FNC4 do wartości ASCII następującego po nim znaku danych dodawana jest wartość 128.

W Kodzie 128 występuje obowiązkowo znak kontrolny, kodowany na końcu symbolu kodu kreskowego (przed znakiem stop). Znak kontrolny liczony jest według algorytmu modulo 103. Znak kontrolny symbolu nie powinien być przedstawiany w postaci czytelnej wzrokowo, ani transmitowany przez dekoder.

Znak kontrolny symbolu „Kod 128” powinien być obliczony zgodnie następującymi zasadami:

a) Każdy znak symbolu ma nadaną wartość

b) Każda pozycja znaku symbolu ma nadany współczynnik wagowy. Znak Start ma współczynnik wagowy „1”. Następnie, zaczynając od lewej strony od pierwszego znaku występującego po znaku Start, współczynniki wagowe przybierają wartość 1, 2, 3, 4 .... n, dla wszystkich kolejnych znaków symbolu aż do, lecz go nie włączając, znaku kontrolnego symbolu; n oznacza liczbę znaków w symbolu reprezentujących dane lub specjalną informację w symbolu, wyłączając znaki Start/Stop i znak kontrolny. Należy tu zaznaczyć, że zarówno znak Start, jak i następujący po nim pierwszy znak symbolu mają współczynnik wagowy "1".

c) Każda wartość znaku symbolu jest mnożona przez współczynnik wagowy tego znaku.

d) Wyniki obliczeń według c) są sumowane.

e) Powyższa suma jest podzielona przez 103.

f) Reszta pochodząca z obliczeń według e) jest wartością znaku symbolu, który jest znakiem kontrolnym symbolu.

Struktura kodu UCC/EAN-128

Kod UCC/EAN-128 jest odmianą Kodu 128. Symbol kodu UCC/EAN-128 ma następującą budowę, zaczynając od strony lewej do prawej:

Początkowy jasny margines (nazywany też „cicha strefa”)

znak Start (A, B lub C)

Podwójny znak start

znak FNC 1

Dane (łącznie z Identyfikatorem Zastosowania przedstawione w zestawie znaków A, B lub C)Znak kontrolny symbolu

Znak Stop

Końcowy jasny margines (cicha strefa)