Farby

Farby składają się z pigmentu, spoiwa i rozpuszczalnika. Pigment nadaje kolor i zdolność krycia, spoiwo wiąże cząstki pigmentu podczas wysychania farby i spaja jej warstwę z podłożem, a rozpuszczalnik ułatwia rozprowadzanie farby w czasie malowania i odparowuje podczas jej schnięcia.

W zależności od rodzaju rozpuszczalnika farby dzielimy na wodne i rozpuszczalnikowe.

Farby emulsyjne (najczęściej stosowane z farb wodnych) są obecnie powszechnie stosowane do malowanie wnętrz. Szybko schną, nie emitują szkodliwych substancji, a jedynie parę wodną.

Farby rozpuszczalnikowe są trwalsze od wodnych i odporniejsze na działanie czynników atmosferycznych, dlatego warto malować nimi balkony, tarasy, okna i drzwi oraz lamperie.


Farby wodne:

1. emulsyjne (dyspersyjne) - łatwo się rozprowadzają, dobrze kryją, szybko schną, są trwałe, tworzone przez nie powłoki są paroprzepuszczalne. Podstawowym składnikiem farb dyspersyjnych są żywice akrylowe, winylowe lub lateksowe. To one decydują o cechach użytkowych farby:

• winylowe - słabo przepuszczają parę wodną, pomalowana nimi powierzchnia daje się łatwo zmywać, jednak przy intensywnym szorowaniu powłoka zmywa się,
• akrylowe - odporne na czynniki chemiczne, lepiej przepuszczają parę wodną i są trwalsze, można je zmywać i szorować, jednak połysk farby powoduje, że widoczne są wszystkie nierówności,
• lateksowe - bardzo trwałe, dobrze przepuszczają parę wodną.

2. mineralne
• wapienne - spoiwem jest wapno gaszone, obecnie rzadko używane,
• silikatowe (krzemianowe) - spoiwem jest szkło wodne,
• cementowe - spoiwem jest cement - używane do malowania betonu.

3. klejowe - pomalowana nimi powierzchnia jest matowa i odporna na ścieranie, ale - w przypadku zabrudzenia - trudna do oczyszczenia; farby te nie są zmywalne, obecnie rzadziej stosowanie.


Farby rozpuszczalnikowe:

1. alkidowe (ftalowe) - tworzą twarde i odporne na działanie warunków atmosferycznych powłoki; służą do malowania okien i drzwi, elementów metalowych oraz ścian,
2. alkidowe - modyfikowane żywicami poliuretanowymi - są odporne na uszkodzenia mechaniczne; służą do malowania mebli lub podłóg,
3. silikonowe - tworzą trwałe i szczelne powierzchnie (nie przepuszczają wody); mogą być stosowane do malowania ścian w wilgotnych pomieszczeniach.

Przygotowując się do malowania należy:

• Wybrać kolor - warto skorzystać z wzorników - kart kolorów, które można obejrzeć w większości punktów handlowych. Dokonując wyboru należy uwzględnić takie czynniki jak: oświetlenie, kolor mebli i tapicerki, dywanów i wykładzin, przeznaczenie pomieszczenia. Należy pamiętać, że:
- intensywne, ciemne kolory zmniejszają optycznie pomieszczenie,
- jasne kolory powiększają je, dają poczucie optymizmu i bezpieczeñstwa,
- sufit i podłoga w ciemnym kolorze sprawiają, że pokój wydaje się niższy,
- jedna ze ścian pomalowana na ciemny kolor będzie dawała w pomieszczeniu efekt "głębi".

• Wybrać rodzaj farby - zależy to przede wszystkim od przeznaczenia pomieszczenia. Do malowania pomieszczeñ wewnątrz domu najczęściej stosuje się wodorozcieñczalne farby akrylowe. Należy pamiętać, że świeże farby nie wymagają rozcieñczania. Dopiero, gdy na skutek złego przechowywania farba zgęstnieje, należy ją rozrzedzić wodą lub odpowiednim rozcieñczalnikiem.

• Określić stan podłoża - ścian, które mają być malowane.

• Usunąć stare, zniszczone powłoki malarskie. Jeżeli pomieszczenie było malowane farbą klejową, należy ją usunąć.

• W przypadku mocnej starej powłoki wystarczy ją umyć na przykład wodą z mydłem lub specjalnym płynem.

• Pęknięcia, rysy i nierówności należy naprawić gipsem lub masą szpachlową, można stosować również wzmacniającą siatkę z włókna szklanego. Popularne ostatnio wygładzanie ścian masami szpachlowymi gipsowo-akrylowymi można przeprowadzać jedynie w pomieszczeniach nie ulegających zawilgoceniu i przemarzaniu.

• Zagrzybione ściany należy zabezpieczyć środkiem grzybobójczym.

• W przypadku słabszych tynków należy zagruntować je płynem do gruntowania ścian lub farbą podkładową.

• W przypadku nowych tynków wapiennych po okresie ich dojrzewania (około 6 tygodni) należy zagruntować ścianę specjalną farbą do gruntowania lub rozcieñczoną farbą emulsyjną - wygładza to tynk i zmniejsza chłonność.

• Nowe tynki gipsowe powinny być najpierw pokryte specjalnym preparatem akrylowym do gruntowania, potem jedną warstwą farby emulsyjnej do gruntowania i na koñcu warstwą farby emulsyjnej nawierzchniowej.

• Obliczyć powierzchnię ścian do malowania - na podstawie wydajności farby (podana jest zawsze na opakowaniu w l/m²) można określić jej potrzebną ilość.

• Kupić odpowiednie narzędzia - wałki, pędzle, szpachelki, papier ścierny, kuwetę do nabierania farby, folię ochronną, taśmę malarską do zabezpieczenia ram okiennych i ościeżnic drzwiowych. Farby dostępne obecnie są przeznaczone przede wszystkim do malowania wałkiem - mają strukturę tiksotropową (nie kapią).


Wałki - różnią się pomiędzy sobą średnicą i rodzajem pokrycia - mogą być pokryte runem jagnięcym, sznurkiem lub pianką nylonową, mogą też być z gąbki.
Pędzle - mogą być zrobione z włosia naturalnego lub syntetycznego. Do farb wodorozcieñczalnych najlepiej stosować te z włosiem syntetycznym, gdyż nie chłoną wody i ich końcówki nie strzępią się.