Wykład 04.05.2015
Otwarte fundusze inwestycyjne (FIO)
Wartość aktywów netto funduszu inwestycyjnego otwartego nie może być niższa niż 2 000 000 zł.
W każdym przypadku zmniejszenia wartości aktywów netto FIO poniżej poziomu 2 500 000 zł fundusz ogłasza niezwłocznie w sposób określony w statucie.
Fundusz inwestycyjny otwarty zbywa jednostki uczestnictwa i dokonuje ich odkupienia na żądanie uczestnika funduszu. Z chwilą odkupienia jednostki uczestnictwa są umarzane z mocy prawa.
FIO zbywa i odkupuje JU z częstotliwością określoną w prospekcie informacyjnym, nie rzadziej niż raz na 7 dni.
Prospekt informacyjny może określać wartość aktywów netto, po której przekroczeniu fundusz może zawiesić zbywanie JU. W takim przypadku statut funduszu określi warunki wznowienia zbywania jednostek uczestnictwa.
FIO może zawiesić zbywanie jednostek uczestnictwa na 2 tygodnie, jeżeli nie można dokonać wiarygodnej wyceny istotnej części aktywów funduszu z przyczyn od niego niezależnych. Z tych samych przyczyn – za zgodą i na warunkach określonych przez KNF zbywanie jednostek uczestnictwa może zostać zawieszone na okres dłuższy niż 2 tygodnie, ale nie przekraczający 2 miesięcy.
FIO z częstotliwością określoną w statucie, nie rzadziej jednak niż w każdym dniu zbywania lub odkupywania jednostek uczestnictwa, dokonuje:
Wyceny aktywów funduszu
Ustalenia wartości aktywów netto funduszu
Ustalenia ceny zbycia i odkupienia jednostek uczestnictwa
Ustalenia wartości aktywów netto funduszu na jednostkę uczestnictwa.
FIO prowadzi rejestr uczestników funduszu.
Osobom, które dokonały wpłaty na jednostki uczestnictwa, FIO ma obowiązek zbycia określonej liczby jednostek uczestnictwa w terminie określonym w prospekcie informacyjnym, jednak nie dłuższym niż 7 dni. Statut funduszu informacyjnego może określać minimalną kwotę, za jaką jednorazowo można nabyć jednostki uczestnictwa.
FIO ma obowiązek odkupić jednostki uczestnictwa od uczestników, którzy odkupienia tych jednostek po określonej cenie w terminie określonym w prospekcie informacyjnym, jednak nie dłuższym niż 7 dni. Następnie niezwłocznie dokonuje wpłaty kwoty w sposób określony w prospekcie informacyjnym.
FIO sporządza i niezwłocznie doręcza uczestnikowi funduszu pisemne potwierdzenie zbycia lub odkupienia jednostek uczestnictwa, chyba że uczestnik wyraził pisemną zgodę na doręczenie tych potwierdzeń w innych terminach lub na ich osobny odbiór.
FIO może zawiesić odkupywanie jednostek uczestnictwa na 2 tygodnie, jeżeli
W okresie ostatnich 2 tygodni suma wartości odkupionych przez fundusz jednostek uczestnictwa oraz jednostek, których odkupienia zażądano, stanowi kwotę przekraczającą 10% wartości aktywów funduszu, albo
Nie można dokonać wiarygodnej wyceny istotnej części aktywów funduszu z przyczyn niezależnych od funduszu.
Za zgodą i na warunkach określonych przez KNF:
Odkupywanie jednostek uczestnictwa może zostać zawieszone na okres dłuższy niż 2 tygodnie, nieprzekraczający jednak 2 miesięcy,
Fundusz może odkupywać jednostki uczestnictwa w ratach w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy, przy zastosowaniu proporcjonalnej redukcji lub przy dokonywaniu wypłat z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa.
W przypadku zawieszenia zbywania lub odkupywania jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego otwartego z siedzibą na terytorium RP, które są zbywane lub odkupywane również na obszarze państw członkowskich, fundusz ten jest obowiązany poinformować o tym fakcie KNF, a także właściwe organy tych państw. KNF zawiadamia właściwe organy państwa członkowskiego, na którego terytorium fundusz inwestycyjny otwarty zbywa jednostki uczestnictwa, o zawieszeniu zbywania lub odkupywania jednostek uczestnictwa.
Specjalistyczne Fundusze Inwestycyjne Otwarte (SFIO)
W zakresie funkcjonowania SFIO stosuje się w zasadzie przepisy o FIO, chyba że ustawa o funduszach inwestycyjnych wskazuje wyraźnie odmienne regulacje.
Uczestnikami SFIO mogą zostać podmioty określone w statucie lub takie, które spełniają warunki określone w statucie.
Jeżeli statut specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego przewiduje, że jego uczestnikami mogą być wyłącznie
Osoby prawne
Jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej
Osoby fizyczne, które dokonują jednorazowej wpłaty do funduszu w wysokości nie mniejszej niż równowartość w złotych 40 000 euro, to fundusz może, przy dokonywaniu lokat aktywów, stosować zasady i ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszu inwestycyjnego zamkniętego.
Statut SFIO może określać warunki, w jakich uczestnik może żądać odkupienia jednostki uczestnictwa przez fundusz, w tym w szczególności termin, w którym uczestnik powinien zgłosić zamiar żądania odkupienia jednostki uczestnictwa, lub termin, w którym nastąpi wypłata kwoty z tytułu odkupienia tych jednostek.
SFO może lokować aktywa funduszu w jednostki uczestnictwa innych funduszy inwestycyjnych otwartych, tytuły uczestnictwa emitowane przez fundusze zagraniczne lub tytuły uczestnictwa emitowane przez instytucje wspólnego inwestowania z siedzibą za granicą spełniające wymogi określone dla FIO, które zgodnie z ich statutem lub regulaminem inwestują powyżej 10% aktywów w jednostki uczestnictwa innych funduszy inwestycyjnych otwartych oraz tytuły uczestnictwa funduszy zagranicznych i instytucji wspólnego inwestowania, jeżeli, zgodnie ze statutem funduszu, uczestnikami funduszu nie mogą być fundusze inwestycyjne otwarte, fundusze zagraniczne lub instytucje wspólnego inwestowania z siedzibą za granicą zarządzane przez towarzystwo zarządzające funduszem lub podmiot z grupy kapitałowej towarzystwa.
SFIO może lokować od 20% do 50% swoich aktywów w jednostki uczestnictwa jednego funduszu inwestycyjnego otwartego lub tytuły uczestnictwa funduszu zagranicznego lub instytucji wspólnego inwestowania mającego siedzibę za granicą, jeżeli statut funduszu to przewiduje i wskazuje ten fundusz lub instytucję wspólnego inwestowania.
Jeżeli statut tak stanowi, to SFIO może lokować do 100% swoich aktywów w jednostki uczestnictwa jednego funduszu inwestycyjnego otwartego lub tytuły uczestnictwa funduszu zagranicznego lub instytucji wspólnego inwestowania mające siedzibę za granicą, pod warunkiem, że statut:
Wskazuje ten fundusz lub instytucję wspólnego inwestowania,
Określa zasady polityki inwestycyjnej tego funduszu lub instytucji wspólnego inwestowania,
Wskazuje wysokość opłat za zarządzania pobieranych przez podmiot zarządzający funduszem inwestycyjnym otwartym, funduszem zagranicznym lub instytucją wspólnego inwestowania mającą siedzibę za granicą.
Statut SFI może przewidywać utworzenie rady inwestorów. Pełni ona funkcję organu kontrolnego.
Rada inwestorów:
Kontroluje realizację celu inwestycyjnego funduszu i polityki inwestycyjnej oraz stosowanie ograniczeń inwestycyjnych,
Wzywa TFI do niezwłocznego usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w realizowaniu celu inwestycyjnego, polityki inwestycyjnej lub stosowaniu ograniczeń inwestycyjnych, a także powiadamiania o nich KNF,
Może postanowić o rozwiązaniu specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego.
Uchwała o rozwiązaniu funduszu jest podjęta, jeżeli głosy za rozwiązaniem funduszu oddali uczestnicy reprezentujący łącznie co najmniej 2/3 ogólnej liczby jednostek uczestnictwa danego funduszu.
Rada inwestorów powstaje, gdy przynajmniej trzy osoby mogą wejść w jej skład.
Członkiem rady inwestorów SFIO może być wyłącznie:
Uczestnik funduszu posiadający jednostki uczestnictwa reprezentujące ponad 5% ogólnej liczby jednostek w danym funduszu lub
Przedstawiciel uczestników funduszu, jeżeli wyraził pisemną zgodę na udział w radzie.
Uczestnicy SFIO reprezentujący łącznie ponad 5% ogólnej liczby jednostek uczestnictwa tego funduszu mają prawo wyboru wspólnego przedstawiciela do rady inwestorów, jeżeli statut tak stanowi. O zamiarze dokonania wyboru wspólnego przedstawiciela uczestnicy informują fundusz, który niezwłocznie zawiadamia o spełnieniu przez nich wymagań statutowych, po uprzednim zbadaniu uprawnień tych uczestników.
Członkostwo w radzie inwestorów ustaje z dniem złożenia przez członka rady rezygnacji lub z dniem zawiadomienia członka rady inwestorów o zmniejszeniu liczby jednostek uczestnictwa poniżej wymaganej wielkości.
Statut SFIO może zezwolić na dokonywanie wpłat zdematerializowanymi papierami wartościowymi, które uczestnicy nabyli na zasadach preferencyjnych lub nieodpłatnie.
Fundusz Inwestycyjny Zamknięty (FIZ)
Emituje publiczne lub niepubliczne certyfikaty inwestycyjne, przy czym ich charakter musi być określony w statucie funduszu,
Zmiana charakteru certyfikatów inwestycyjnych z niepublicznych na publiczne jest możliwa, przy czym w takim przypadku zmianie musi ulec także charakter certyfikató wcześniejszych emisji.
Wydanie przez KNF zezwolenia na utworzenie FIZ emitującego publiczne certyfikaty inwestycyjne jest równoznaczne z zatwierdzeniem prospektu emisyjnego funduszu lub memorandum informacyjnego
FIZ, który wyemitował publiczne certyfikaty inwestycyjne jest zobowiązany do emitowania wyłącznie certyfikatów publicznych.
W terminie 7 dni od dnia wpisania FIZ-u do rejestru funduszy inwestycyjnych oraz od dnia zamknięcia każdej kolejnej emisji certyfikatów, do złożenia wniosku o dopuszczenie certyfikatów inwestycyjnych do obrotu na rynku regulowanym. W przypadku odmowy dopuszczenia certyfikatów inwestycyjnych do obrotu na rynku regulowanym, obrót nimi może być prowadzony w alternatywnym systemie obrotu.
Statut FIZ może dopuszczać możliwość jednoczesnego prowadzenia kilku emisji niepublicznych certyfikatów inwestycyjnych.
Statut funduszu inwestycyjnego zamkniętego może przewidywać dokonywanie wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi, udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością lub prawami majątkowymi (własności lub współwłasności gruntowej, budynku i lokali stanowiących odrębne nieruchomości).
FIZ dokonuje wyceny aktywów funduszu i ustala wartość aktywów netto oraz wartość aktywów netto przypadającą na certyfikat inwestycyjny z częstotliwością określoną w statucie, nie rzadziej niż raz na 3 miesiące oraz na 7 dni przed rozpoczęciem przyjmowania zapisów na certyfikaty kolejnej emisji, a także w dniu wykupywania certyfikatów.
Cena emisyjna certyfikatów inwestycyjnych drugiej i następnych emisji nie oże być niższa niż wartość aktywów netto funduszu przypadająca na certyfikat inwestycyjny według wyceny aktywów dokonanej na 7 dni przed dniem rozpoczęcia przyjmowania zapisów na certyfikaty kolejnej emisji. Statut FIZ może jednak określać maksymalną wysokość różnicy między wartością aktywów netto funduszu przypadającą na certyfikat inwestycyjny według tej wyceny a ceną emisyjną certyfikatu kolejnej emisji.
Przy zapisach na certyfikaty inwestycyjne mogą być pobierane opłaty manipulacyjne, jeżeli statut funduszu tak stanowi i określa maksymalną wysokość i sposób pobierania tych opłat. Opłata manipulacyjna nie może być uwzględniana w cenie emisyjnej.
FIZ może wykupywać własne certyfikaty inwestycyjne. W statucie wskazuje się na taką możliwość oraz określa przesłanki, tryb i warunki wykupywania certyfikatów inwestycyjnych oraz terminy i sposób dokonywania ogłoszeń o wykupie certyfikatów. Wykupowi mogą podlegać tylko w pełni opłacone certyfikaty inwestycyjne. Cena wykupu certyfikatu inwestycyjnego jest równa wartości aktywów netto funduszu, przypadającej na certyfikat inwestycyjny, według wyceny aktywów z dnia wykupu. Przy wykupywaniu certyfikatów inwestycyjnych mogą być pobierane opłaty manipulacyjne, jeżeli statut funduszu tak stanowi i określa maksymalną wysokość i sposób pobierania tych opłat. Z chwilą wykupienia przez certyfikaty inwestycyjne są umarzane z mocy prawa.
W FIZ działa zgromadzenie inwestorów lub rada inwestorów jako organ kontrolny.
Rada inwestorów kontroluje realizację celu inwestycyjnego funduszu inwestycyjnego zamkniętego i polityki inwestycyjnej oraz przestrzeganie ograniczeń inwestycyjnych. Statut może rozszerzyć jej uprawnienia do wpływania na politykę inwestycyjną funduszu, w ty w szczególności przyznać prawo wiążącego dla TFI sprzeciwu wobec przedstawianych projektów inwestycyjnych, jeżeli w skład rady inwestorów wchodzą uczestnicy posiadający łącznie co najmniej 50% ogólnej liczby certyfikatów inwestycyjnych funduszu. Statut FIZ emitującego niepubliczne certyfikaty inwestycyjne może rozszerzyć uprawnienia rady inwestorów o uprawnienia przysługujące zgromadzeniu inwestorów, jeżeli w skład rady inwestorów wchodzą uczestnicy posiadający łącznie co najmniej 50% ogólnej liczby certyfikatów inwestycyjnych funduszu.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w realizowaniu celu inwestycyjnego, polityki inwestycyjnej lub przestrzegania ograniczeń inwestycyjnych, rada inwestorów wzywa towarzystwo do niezwłocznego usunięcia nieprawidłowości oraz zawiadamia o nich KNF. Rada inwestorów może postanowić o rozwiązaniu funduszu inwestycyjnego zamkniętego. Uchwała o rozwiązaniu funduszu jest podjęta, jeżeli głosy za rozwiązaniem funduszu oddali uczestnicy reprezentujący łącznie co najmniej 2/3 ogólnej liczny certyfikatów inwestycyjnych danego funduszu.
Zgromadzenie inwestorów odbywa się w miejscu siedziby funduszu albo w innym miejscy na terytorium RP określonym w statucie. Zgromadzenie inwestorów zwołuje towarzystwo zarządzające funduszem, ogłaszając o tym co najmniej na 21 dni przed terminem zgromadzenia, uczestnicy funduszu posiadający co najmniej 10% wyemitowanych przez fundusz certyfikatów inwestycyjnych mogą domagać się zwołania zgromadzenia inwestorów, składając takie żądanie na piśmie zarządowi towarzystwa.
Zgromadzenie inwestorów wyraża zgodę na:
Zmianie depozytariusza,
Emisję nowych certyfikatów inwestycyjnych,
Zmiany statutu funduszu w zakresie wyłączenia prawa pierwszeństwa do nabycia nowej emisji certyfikatów inwestycyjnych,
Emisję obligacji,
Decyzję inwestycyjną dotyczącą aktywów funduszu, których wartość przekracza 15% wartości aktywów funduszu, chyba że statut w tym przedmiocie stanowi inaczej. W terminie 4 miesięcy rozpatruje i zatwierdza sprawozdanie funduszu, połączone sprawozdanie finansowe z wydzielonymi subfunduszami oraz sprawozdania jednostkowe subfunduszy za ten rok.
Zgromadzenie inwestorów może także podjąć uchwałę o rozwiązaniu FIZ. Uchwała o rozwiązaniu jest podjęta, jeżeli głosy za rozwiązaniem funduszu oddali uczestnicy reprezentujący łącznie co najmniej 2/3 ogólnej liczny certyfikatów inwestycyjnych danego funduszu.
Statut FIZ może rozszerzyć uprawnienia zgromadzenia inwestorów, przy czym statut funduszu emitującego niepubliczne certyfikaty inwestycyjne może przyznać zgromadzeniu inwestorów uprawnienia rady inwestorów.
FIZ może zaciągać, wyłącznie w bankach komercyjnych, instytucjach kredytowych lub bankach zagranicznych, pożyczki i kredyty o łącznej wysokości nieprzekraczającej 75% wartości aktywów netto funduszu w chwili zawarcia umowy pożyczki lub kredytu. Jeżeli statut tak stanowi FIZ, w którym działa zgromadzenie inwestorów, może dokonywać emisji obligacji w wysokości nieprzekraczającej 15% wartości aktywów netto funduszu na dzień poprzedzający dzień podjęcia przez zgromadzenie inwestorów uchwały o emisji obligacji (nie dotyczy to ograniczenie funduszu sekurytyzacyjnego). W przypadku wyemitowania przez fundusz inwestycyjny obligacji łączna wartość pożyczek, kredytów oraz obligacji nie może przekraczać 75% wartości aktywów netto funduszu. Emisja obligacji przez FIZ emitujący publiczne certyfikaty inwestycyjne może nastąpić wyłącznie w trybie przewidzianym w ustawie o ofercie publicznej.