Politechnika Śląska w Gliwicach

Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki

Kierunek: Inżynieria Środowiska

Semestr III

Grupa 3A

Raport dla rzeki Wisłoka w profilu Mielec

Wyk. Karolina Bubula

Katarzyna Kudela

1.Wstęp

Wisłoka

 

Rzeka w południowo-wschodniej Polsce, prawy dopływ górnej Wisły. Długość rzeki wynosi 164 km, a powierzchnia dorzecza 4110 km².

Wisłoka ma źródła w środkowej części Beskidu Niskiego na wysokości575 m n.p.m. Po opuszczeniu Beskidu Niskiego płynie przez Pogórze Jasielskie, niżej wyznacza granicę między Pogórzem Ciężkowickim a Pogórzem Strzyżowskim. W dolnym biegu płynie przez Kotlinę Sandomierską. W górnym biegu płynie głęboką doliną, gdzie ma charakter przełomu,a od Dołów Jasielsko-Sanockich dolina rozszerza się. Uchodzi do Wisły w okolicy wsi Ostrówek na wysokości 154 m n.p.m.

W pobliżu miejscowości Pilzno i Mokrzec budowany jest zbiornik wodny. Zalew ten powstaje jako rekultywacja zbiorników po wydobyciu żwiru przez firmę „Kruszgeo” Rzeszów. Obecna powierzchnia zbiornika 20 ha, planowana 240 ha długość około 3 km, szerokość około 800 m .

Dorzecze Wisłoki jest od średniowiecza miejscem osadnictwa, szczególnie w górnym jej biegu. Zlokalizowano kilka wielodziałowych grodów, określonych mianem Wietrzno.

Dopływy :

LEWOBRZEŻNE Czarna Dulcza Jodłówka Pastyrniak Potok Chotowski Ropa Szczawa Kłopotnica

PRAWOBRZEŻNE Gogołówka Iwielka Jasiołka Liczkówka Ostra Ryjak Tuszymka Wielopolka

Miasta położone nad Wisłoką :

• Jasło

• Kołaczyce

• Brzostek

• Pilzno

• Dębica

• Mielec

• Przecław

Jednolitość ich formy, konstrukcji wałów, zbliżone rozmiary przy stosunkowo słabym zasiedleniu zaplecza, wskazują, że stanowiły one militarną osłonę zachodniej rubieży znacznego skupiska (plemienia) stwierdzonego w rejonie Przemyśla. Tu wymienia się grodziska w Brzezowej, Przeczycy i Trzcinicy. W roku 1869 dorzecze Wisłoki i okolic opisał m.in. Wincenty Pol; "Na obszarze Wisłoki uderza nas fakt inny; całą tę okolicę, którą obszar Wisłoki, Ropy, Jasły, Jasełki i średniego Wisłoka zajmuje, osiedli tak zwani Głuchoniemcy od dołów Sanockich począwszy, to jest od okolicy Komborni, Haczowa, Trześniowa aż po Grybowski dział: Gorlice, Szymbark i Ropę od wschodu na zachód, ku północy aż po ziemię Pilźniańską. Cała okolica Głuchoniemców jest nowo-siedlinami Sasów. Niektóre okolice są osiadłe przez Szwedów, ale cały ten lud mówi dzisiaj na Głuchoniemcach najczystszą mową polską djalektu małopolskiego, i lubo z postaci odmienny i aż dotąd Głuchoniemcami zwany, tylko że rolnictwo stoi tu na wyższym stopniu, a tkactwo jest powołaniem i domowym zajęciem tego rodu.

Rysunek 1. Mapa Zlewni Rzeki Wisłoki. [http://www.konradberkowicz.pl/prace/zgw/zlewnia.htm]

Mielec położony jest w województwie podkarpackim, zajmuje powierzchnię 46,89 km² i posiada 61116 mieszkańców.

Głównie kojarzony jest z przemysłem lotniczym i motoryzacyjnym. Tu zlokalizowane są Polski Zakłady Lotnicze. Miasto położone jest w obrębie największego makroregionu Podkarpacia Północnego – Kotliny Sandomierskiej na obszarze doliny Wisły.

Na charakter krajobrazu tego obszaru ma bezpośredni wpływ Dolina Wisłoki, przy czym w dolnym odcinku rzeki rozszerza się.

Wisłoka na odcinku który wyznacza zachodnią granice miasta ma charakter wyraźnie meandrujący, z korytem wciętym na głębokość ok. 3-6 m. Miasto położone jest w zlewni Wisłoki, która jest prawym dopływem Wisły.

Wisłoka płynie z południa na północ. Na terenie Mielca Wisłoka zasilana jest dopływem z Rzochowa znanego również pod nazwą Rów Trześń Głowna, który odwadnia południową część miasta oraz innymi rowami drenującymi zachodnią część miasta.

Przeprowadzona na terenie gminy intensywna melioracja sprawiła, że cieki o naturalnych kształtach są nieliczne, natomiast przeważają wyprostowane rowy odprowadzające nadmiar wód do Wisłoki. W granicach miasta cała Wisłoka jest obwałowana.

Rysunek 2. Wisłoka w Mielcu. [http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Poland-Mielec-river_Wis%C5%82oka-1_.jpg]

Odcinek Wisłoki w okolicach Mielca jest bardzo trudnym technicznie łowiskiem ze względu na bogatą roślinność brzegową. Samo dotarcie do wody wymaga dużo sił, cierpliwości i uporu. Poświęcenie wędkarzy rzeka wynagradza okazałymi rybami.

Warto również zaznaczyć, że w każdym sezonie Wisłoka gości na zawodach z cyklu Grand Prix najlepszych spinningistów z woj. podkarpackiego. Nie brakuje tutaj dobrych miejsc, takich jak: przelewy, opaski, burty brzegowe, rafki oraz przykosy. Na obrotówki, gumy oraz woblery biorą doskonale szczupaki, sandacze, bolenie i kapitalne okonie. Większość z wyholowanych ryb w myśl zasady „No kill” trafia w dobrym stanie z powrotem do wody. W listopadzie i grudniu łowiąc na seledynowe i żółte rippery uzbrojone w ciężkie główki jiggowe możemy liczyć na brania sporych sandaczów i szczupaków.

Bibliografia

http://pl.wikipedia.org/wiki/Wis%C5%82oka

http://www.pzw.org.pl/1320/wiadomosci/23654/60/wisloka_w_mielcu

http://www.psh.gov.pl/plik/id,4752.pdf

2.Charakterystyczne przepływy dla rzeki Wisłoka w profilu Mielec.

	ŚREDNIA
NQ	11,70
SQ	36,74
WQ	179,23
SNQ	15,69
SSQ	40,23
SWQ	156,80

Na podstawie analizy przepływów charakterystycznych stwierdzono, że Średni przepływ (SQ) w roku hydrologicznym 1983 w porównaniu z SSQ (1976-1980) jest nieznacznie wyższy, o około 10%, co pozwala stwierdzić, że całościowo analizy rok można uznać na normalny pod względem hydrologicznym.

3.Statystyka opisowa dla rzeki Wisłoka w profilu Mielec.

-Miara położenia

• Średnia arytmetyczna - Klasyczna miara położenia, tendencji centralnej, będąca ilorazem sumy zaobserwowanych wartości zmiennej mierzalnej przez liczbę obserwacji. Wartość cechy, jaką posiadałyby wszystkie badane jednostki statystyczne, gdyby nie było między nimi różnic (zmienności) ze względu na poziom badanej cechy.

$$\overset{\overline{}}{x} = \frac{1}{n}\sum_{i = 1}^{n}x_{i}$$

$$\overset{\overline{}}{x} = 36,94\ m^{3}/s$$

• Średnia geometryczna - Klasyczna miara położenia, będąca pierwiastkiem stopnia z iloczynu wartości zmiennej

$$\overset{\overline{}}{x} = \left( \pi_{i = 1}^{n}x_{i} \right)^{1/n}$$

$$\overset{\overline{}}{x} = 23,32\ m^{3}/s$$

• Mediana- (wartością środkową) nazywamy tę wartość, która dzieli zbiór danych {x_1,x₂,…,x_n} na dwie części tak, że liczba danych, której wartości są mniejsze od mediany, jest równa liczbie danych, których wartości zmiennej są większe od mediany.

Jeżeli {x_1,x₂,…,x_n} jest zbiorem posortowanych niemalejąco danych to:

-jeżeli _n jest liczbą parzystą to medianą jest liczba:

$$m_{e} = \frac{x_{\frac{n}{2}} + x_{\frac{n}{2} + 1}}{2}$$

-jeżeli _n jest liczbą nieparzystą to medianą jest liczba:

$$m_{e} = x_{\frac{n + 1}{2}}$$

m_e = 21, 70 m³/s

• Moda -  wartość najczęściej występującą lub powtarzającą się w tablicy albo w zakresie danych. Jedna z miar tendencji centralnej, statystyka dla zmiennych o rozkładzie dyskretnym, wskazująca na wartość o największym prawdopodobieństwie wystąpienia, lub wartość najczęściej występująca w próbie. Dla zmiennej losowej o rozkładzie ciągłym jest to wartość, dla której funkcja gęstości prawdopodobieństwa ma wartość największą.

m_o = 9, 14  m³/s

-Miara zmienności

• Odchylenie standardowe - (miara rozrzutu wyników), Określa, o ile wszystkie jednostki zbiorowości statystycznej różnią się średnio od średniej arytmetycznej z wartości badanej zmiennej.

$$S = \sqrt[2]{\frac{{\sum_{i = l}^{i = N}\left( x_{i} - \overset{\overline{}}{x} \right)}^{2}}{N - 1}}$$

S=52,67

• Współczynnik zmienności -  to klasyczna miara zróżnicowania rozkładu cechy. W odróżnieniu od odchylenia standardowego, które określa bezwzględne zróżnicowanie cechy, współczynnik zmienności jest miarą względną, czyli zależną od wielkości średniej arytmetycznej. 

$$CV = \frac{s}{\overset{\overline{}}{x}} \bullet 100$$

gdzie :

 to odchylenie standardowe z próby,

 to średnia arytmetyczna z próby.

CV=1,43 %

-Miara asymetrii

• Współczynnik asymetrii -  to iloraz trzeciego momentu centralnego przez trzecią potęgę odchylenia standardowego:

gdzie:

M₃ to wartość trzeciego momentu centralnego,

to wartość odchylenia standardowego.

A=4,50

4. Hydrogram dla rzeki Wisłoka w profilu Mielec

Po analizie hydrogramu stwierdzono, iż rzeka Wisłoka w profilu Mielec ma charakter górski.

5.Tabela dla rzeki Wisłoka w profilu Mielec

przedział przepływu wody	Częstość przepływu wody	Częstość n	Częstotliwość $\frac{\mathbf{n}}{\mathbf{N}}$	Czas trwania wraz z przepływem
	XI	XII	I	II
6	6,99	0	2	0
7	7,99	15	1	0
8	8,99	5	8	0
9	9,99	7	0	0
10	10,99	0	0	0
11	11,99	1	0	0
12	12,99	1	0	0
13	13,99	0	2	0
14	14,99	0	1	0
15	15,99	0	0	0
16	16,99	1	1	0
17	17,99	0	1	0
18	18,99	0	0	0
19	19,99	0	0	0
20	20,99	0	0	0
21	21,99	0	1	0
22	22,99	0	0	1
23	23,99	0	0	3
24	24,99	0	0	0
25	25,99	0	0	0
26	26,99	0	1	0
27	27,99	0	1	1
28	28,99	0	1	1
29	29,99	0	0	2
30	30,99	0	0	1
31	31,99	0	1	2
32	32,99	0	0	0
33	33,99	0	0	0
34	34,99	0	0	0
35	35,99	0	0	0
36	36,99	0	0	1
37	37,99	0	0	0
38	38,99	0	0	0
39	39,99	0	0	2
40	40,99	0	1	1
41	41,99	0	0	0
42	42,99	0	0	0
43	43,99	0	4	0
44	44,99	0	0	2
45	45,99	0	0	0
46	46,99	0	0	0
47	47,99	0	2	0
48	48,99	0	0	1
49	49,99	0	1	0
50	50,99	0	0	1
52	52,99	0	0	0
53	53,99	0	0	1
54	54,99	0	0	0
55	55,99	0	0	0
56	56,99	0	0	2
57	57,99	0	1	0
60	60,99	0	1	0
63	63,99	0	0	0
64	64,99	0	0	0
66	66,99	0	0	1
67	67,99	0	0	1
68	68,99	0	0	0
69	69,99	0	0	1
70	70,99	0	0	1
73	73,99	0	0	0
74	74,99	0	0	1
76	76,99	0	0	0
77	77,99	0	0	0
80	80,99	0	0	1
81	81,99	0	0	0
87	87,99	0	0	1
88	88,99	0	0	0
89	89,99	0	0	0
91	91,99	0	0	0
95	95,99	0	0	1
97	97,99	0	0	0
98	98,99	0	0	0
101	101,99	0	0	1
102	102,99	0	0	0
108	108,99	0	0	0
110	110,99	0	0	0
112	112,99	0	0	0
124	124,99	0	0	0
149	149,99	0	0	0
159	159,99	0	0	0
162	162,99	0	0	0
164	164,99	0	0	0
169	169,99	0	0	0
172	172,99	0	0	0
215	215,99	0	0	0
233	233,99	0	0	0
263	263,99	0	0	0
297	297,99	0	0	0
335	335,99	0	0	0
403	403,99	0	0	0
411	411,99	0	0	0
415	415,99	0	0	0
Suma	30	31	31	28

6. Wnioski

Niniejszy raport odnosi się do danych rzeki Wisłoka w profilu Mielec z roku 1983. Według tych danych przeprowadzono szereg powyższych obliczeń.

Obszar zlewni Wisłoki, rozciągający się od grani Beskidu Niskiego po Wisłę wyróżnia urozmaicony krajobraz oraz unikalne walory przyrodnicze i historyczne.

Analizując przepływy charakterystyczne stwierdzono, że średni przepływ (SQ) w roku hydrologicznym 1983 w porównaniu z średnią z przepływów rocznych SSQ (dla wielolecia 1976-1980) jest nieznacznie wyższy, o około 10%, co pozwala stwierdzić, że całościowo analizy rok można uznać na normalny pod względem hydrologicznym.

Po analizie hydrogramu stwierdzono, iż rzeka Wisłoka w profilu Mielec ma charakter górski.