INSTALACJE WODOCIĄGOWE

Obliczanie hydrauliczne sieci wodociągowej

Obliczenia wykonuje się zgodnie z normą. Instalacje dzieli się na odcinki obliczeniowe, na których zmienia się przepływ. Analizujemy kolejne odcinki, zbliżając się do najmniej korzystnego miejsca (rozpatrywanego punktu). Wyznacza się przepływy na odcinkach. Dla każdego z punktów obliczeniowych podaje się wypływy normatywne. Mając przepływy na odcinkach (zsumowane poszczególne wypływy) dobiera się odpowiednie średnice, aby była odpowiednia prędkość zachowana (np. przy pomocy nomogramu).

Porównujemy rzeczywiste (wyliczone) ciśnienie z podanym przez dostawcę- musi ono być większe lub równe od podanego przez dostawce.

Instalacja może być zaopatrywana w wodę z sieci poziomej dolnej, sieci poziomej górnej lub z sieci pierścieniowej. Jeżeli ciśnienie w sieci miejskiej jest wystarczające (tzn. woda dotrze do najmniej korzystnego punktu pod odpowiednim ciśnieniem) to stosujemy bezpośrednie zaopatrzenie instalacji w wodę.

+W przypadku, gdy ciśnienie w sieci jest za duże, to stosujemy reduktory ciśnienia (gdy w instalacji panuje za duże ciśnienie, to jest ona nieekonomiczna, wzrasta zużycie wody).

+Gdy ciśnienie jest za małe, stosujemy pośrednie zaopatrzenie instalacji w wodę:

*poprzez zbiornik wyrównawczy (tzw. otwarty, górny) magazynujący wodę. Panuje w nim ciśnienie atmosferyczne (dlatego nazywa się otwarty).

*Dla zmiennych okresowych ciśnień w sieci wodociągowej stosuje się urządzenie hydroforowe. Będzie miało zastosowanie, dla przypadku gdy ciśnienie w sieci wodociągowej ulicznej jest stale za małe.

*Stosuje się także wewnętrzną instalację wodociągową strefową, najczęściej dwustrefową, której dolna strefa (niższe kondygnacje) zaopatrywana jest bezpośrednio z wodociągu ulicznego, a górna pośrednio poprzez urządzenie hydroforowe lub zbiornik wyrównawczy górny otwarty.

Rozdział dolny wody

Sieć przewodów rozprowadzających wodę do pionów jest w piwnicy. Bezpośrednie zaopatrzenie w wodę, brak urządzeń zwiększających ciśnienie po drodze. W rozdziale dolnym woda pionami płynie do góry (przewody mają coraz mniejsze średnice), z przewodów umieszczonych najczęściej pod stropem piwnicy. Rozdział dolny zapewnia sprawne odpowietrzanie instalacji (w przeciwieństwie do górnego).

-bezpośrednie zaopatrzenie w wodę

-znajduje się w piwnicy pod sufitem i płynie pionami do góry

-w pionie zmniejsza się średnicę

-zapewnia dobre odwodnienie i odpowietrzenie instalacji

-ciśnienie w sieci ulicznej jest wystarczające, aby woda dopłynęła do najbardziej niekorzystnego punktu sieci

Rozdział dolny wody z urządzeniem hydroforowym przy pośrednim zaopatrzeniu w wodę

Pompa i zbiornik są podstawowymi elementami układu hydroforowego. Na rurociągu umieszcza się pompę, za nią zawór zwrotny i zbiornik hydroforowy. Urządzenie hydroforowe podnosi nam ciśnienie. Stosuje się to rozwiązanie gdy ciśnienie w sieci ulicznej jest stale za małe.

Rozdział dolny wody ze zbiornikiem wyrównawczym górnym

Zastosowanie przy zmiennych okresowych ciśnieniach w sieci ulicznej. Porą nocną ciśnienie w przewodzie sieci ulicznej jest wystarczające, woda płynie do rozdziału dolnego i zaopatruje piony, woda może dopłynąć do zbiornika wyrównawczego górnego (instalowanego ponad najwyższą kondygnacją). Zbiornik oddaje wodę w dzień, gdy ciśnienie jest za małe w sieci i woda płynie pionem w dół do rozdziału dolnego. Zbiornik musi mieć odpowiednią pojemność, żeby woda w nim zgromadzona starczyła potem podczas dnia. Objętość ta to tzw. pojemność użytkowa.

-stosowane kiedy mamy do czynienia z okresowo zmiennym ciśnieniem wody w sieci

-cisnienie w nim jest ciśnieniem atmosferycznym

-porą nocną woda jest doprowadzana do zbiornika

-woda nie może dopływać do dołu zbiornika

-w dzien,kiedy ciśnienie jest niższe w sieci ulicznej,to woda jest wylewana ze zbiornika i doprowadzana do pionów

-kiedy ciśnienie w sieci jest za małe aby zapełnić zbiornik wówczas stosujemy pompę

Rozdział górny wody

Sieć przewodów rozprowadzających wodę znajduje się nad najwyższą kondygnacją. Ma zastosowanie w sieciach instalacyjnych wielostrefowych ze zbiornikami otwartymi górnymi. Porą nocną ciśnienie jest wystarczające, żeby woda dopłynęła do sieci przewodów rozdzielających (do rozdziału górnego), przez dzień zbiornik oddaje wodą. Zawór zwrotny przed zbiornikiem zapobiega cofaniu się wody.

-stosowany jest w sieciach wielostrefowych z urządzeniami zbiornikowymi górnymi

-w bardzo wysokich budynkach kiedy mamy kilka stref zaopatrzenia

-woda pionami płynie w dół-w tym kierunku zmniejszają się średnice pionów

-porą nocną jest wystarczające ciśnienie i woda wypełnia zbiornik

-w dzień kiedy ciśnienie w sieci ulicznej jest zbyt małe, wówczas woda wypływa ze zbiornika i zaopatruje piony

Wodociągowa instalacyjna sieć pierścieniowa

Najkorzystniejsza pod względem pewności dostawy i rozdziału wody, sieć instalacyjna o jednocześnie górnym i dolny rozdziale (tzw. sieć instalacyjna pierścieniowa) co wskazane jest przy wodociągowych instalacjach przeciwpożarowych, wielostrefowych.

Instalacja wodociągowa dwustrefowa o sieci instalacyjnej pierścieniowej z urządzeniem hydroforowym

Zbiorniki otwarte Umieszczone najwyższej części budynku. Zwierciadło wody jest pod ciśnieniem atmosferycznym a ruch wody odbywa się grawitacyjnie. Zbiorniki powinny mieć taką pojemność aby podłączone do nich punkty czerpalne miały zapewnioną dostawę wody w okresie max. Poboru wody Zbiornik ma przewód przelewowy zabezpieczający go przed przepełnieniem oraz przewód spustowy z zaworem Ponadto wodowskaz pływakowy lub ciśnieniowy oraz odpowietrznik.

Zbiorniki zamknięte hydroforowe:kilka zbiorników hydroforowych połączonych z zestawem pomp. Zbiorniki hydroforowe wypełnione są wodą z sprężonym powietrzem. Sprężone powietrze utrzymuje odpowiednie ciśnienie wystraczające do doprowadzenia wody do najwyższego punktu czerpalnego, umożliwia dostawę wody nawet w przypadku postoju wody. Zbiornik hydroforowy nie jest zbiornikiem zapasowym, jest jedynie regulatorem ciśnienia w sieci instalacyjnej(od Pmin do Pmax). Max częstotliowśd włączenia pompy:6razy/1h(żeby silnik się nie spalił).Zbiorniki pośrednie: aby uniemożliwid pobieranie z wodociągu ulicznego dużych ilości wody w jednostce czasu, powodującego obniżenie ciśnienia w wodociągu poniżej wartości gwarantowanej,instaluje się w tym celu pomiędzy wodoc. ulicznym a pompą hydroforową tzw. wyrównawczy zbiornik pośredni. W okresach spoczynku pompa dopływająca w jednostce czasu w niewielich ilościach z wodoc.ul.woda wypełnia powoli zbiornik pośredni. Po uruchomieniu pompy hydroforowej pompa pobiera ze zbiornika pośredniego duże ilości wody w jednostce czasu i poziom wody w tym zbiorniku obniża się. Instalowane są terowniki, które ustalają pracę pomp. Wewnetrzne instalacyjne wodociągi strefowe:strefowanie w budynku:a)cisnienie w sieci ulicznej zawsze lub w pewnych okresach czasu jest niewystarczające, na skutek czego wyższe kondygnacje muszą byd zaopatrywane w wodę dodatkowo. b)gdy z wpoodu znacznej wysokości budynku zaopatrzenie jednostrefowe wywoływałoby zbyt duże ciśnienie sieci instalacyjnej w budynku. Próba szczelności i odbiór zewnetrznej instalacji wodociągowej. Próba na szczelności-napełniamy woda instalację od przyłącza odpowietrzając jednocześnie przewody. Podwyższamy ciśnienie za pomocą pompki hydraulicznej(ob.ciśnienia wymaganego) i sprawdzamy ciśnienei na manometrach tarczowych. Ciśnienie o 0,2 MPa wyższe od ciś, statycznego w przyległym punkcie miejskiej sieci wodoc. mierzonego od poziomu przewodu wodoc. w miejscu wprowadzenia do budynku. Wyniki nalezy uznać za pozytywne, jezeli ciśnienie w sieci instalacyjnej nie opadnie w ciągu 20 min więcej niż 5% ciśnienia próbnego, a przewody, armatura i połączenia nie wykarzą przecieków. Po wykonaniu próby, przepłukujemy całą instalację, nastepnie chloruje się(chlorowana woda, 20-20% czystego chloru na 1l wody), przytrzymując tą wodę niemniej niż 24h i znów płucze się. Do odbioru koocowego budynku trzeba złożyć zaświadczenie o jakości wody.

SYSTEMY KANALIZACYJNE

Systemy kanalizacyjne. rozróżniamy kanalizację:-ogólnospławną(wody poch. opadowego, ścieki przemysłowe, bytowo-gospodarcze),-rozdzielczą(z dwóch pracujących równolegle sieci:ścieki sanitarne,opadowe),-półrozdzielczą(stanowi fazę przejściową pomiędzy syst. ogólnospławnej i rozdzielczym). Kan. ogólnospławna-a)pełna-odprowadza wszystkie ścieki sanitarne i opadowe w kierunku oczyszczania scieków. b) niepełna-instaluje się przelewy burzowe(systemy odciążające), z których woda poprzez burzowce przekazywana jest do zbiornika. Kan. rozdzielcza-może byd projektowaqna w postaci pełnej, niepełnej,-dla bardzo małych miejscowości może byd wykonana tylko kanalizacja deszczowa. Kan. półrozdzielcza:- składa się z 2 pracujących równolegle kanałów,- w jednym przewodzie płyną wszystkie ścieki,a w przypadku przepełnienia, nadmiar wód, za pośrednictwem separatorów przejmuje sied odciążającą. Pod wzg. waunków hydraulicznych sys. kan, mozna podzielid na:grawitacyjne, cisnieniowe(pompa),mieszane,podciśnieniowe. Elementy składowe kanalizacji:zbieracze,kolektory,kolektor główny->do oczyszczania ścieków. Przewody:kamionkowe,betonowe,żelbetowe,murowane,żeliwne,z tworzyw sztucznych. Kształt kanałów:kołowy(do odprowadzania stałych przepływów,kan, sanitarnej), jajowy(dla kan. ogólnospławnej,zmienne obciażenie), gruszkowy(dla kan. deszczowej,pozwala odprowadzid duże ilości wody), prostokątny(zrzuty,przepusty). Uzbrojenie sieci ulicznych:studzienki kan. uliczne,wpusty uliczne, przepompownie ścieków(stosowane w celu przetłoczenia ścieków do wyżej położonego kolektora, przetransportowanie ścieków z jednego systemu do innego(poprzez rurociąg tłoczony), w celu przeprowadzenia ściekow z sieci grawitacyjnej do ciśnieniowej;może byd też przepompownia wylotowa),oczyszczalnie ścieków. 3 podstawowe rodzaje oczyszczania ścieków: -oczyszczanie mechaniczne(polegajace na usuwaniu cząstek stałych, przebiega na kratach,sitach,osadnikach,filtrach),-oczyszczanie chemiczne(polegające na dodawaniu związków przyspieszających osadzanie, redukujących bakterie, zobojetniających określone związki chemiczne),-biologiczne(związane jest z wykorzystaniem aktywnosci mikroorganizmów,może odbywad się w glebie np. poprzez urządzenia chłonne lub rolnicze wykorzystywanie ścieków, w środowisku sztucznym poprzez tzw. złoża biologiczne lub tzw. osady czynne, czy przez fermentację).dezynfekcja ścieków-stosuje się chlorowanie.

UJĘCIA WODY I UZDATNIANIE

Systemy zaopatrzenia w wodę(elementy):U-ujęcie wody,SU-stacja uzdatniania,P-pompownia,T-sied tranzytowa, M-magistrala,R-sied rozdzielcza, Prz-przyłącze do budynku, O- odbiorca, Z- zbiornik wodociagowy. Urządzenia:do ujmowania wody, do przygotowania wody, do tłoczenia wody, do rozprowadzania

wody. Ujęcia wody(mogą byd wykorzystywane różne zasoby wody):-woda gruntowa(stałe własciwości fizykochemicznymi przez cały rok, oraz dużą zawartością związków mineralnych,z punktu widzenia bakteriologicznego jest najbardziej bezpieczna, zawartośd soli mineralnych zwiększa jej zalety smakowe i zdrowotne),- woda powierzchniowa(jest znacznie gorsza od wody gruntowej, zmiennośd wł, fizykochem. oraz bakteriol., to związane jest z bardziej skomplikowanymi działaniami w celu jej uzdatniania, jest b.potrzeba w przemyśle->mniej zw. mineralnych).Ujęcia wody powierzchniwej:jezioro(zb.naturalne i sztuczne),rzeki,strumienie,kanały,wody z poch. opadowego, wody morskie. Ujęcie powinno byd zlokalizowane powyżej zrzutu ścieków z miasta, osiedla itp. Nie można lokalizowad ujecia w miejsach nietrwałych np. gdzie może nastąpid osunięcie koryta rzeki od ujęcia. Ujęcia wód podziemnych:a) poziome ujecia:-sztolnie(w gruncie skalistym, ujmowanie wody z głębiej położonych szczelin wodonośnych), ujęcia zbudowane z drenów. b)pionowe ujęcia wody- składają się z pojedynczych studzien ujmujących lub ich zespołów, konstrukcja studzien może byd różna np. studnia kapana z zasileniem przez dno, studnia wiercona z filtrem(wiercenie prowadzi się w stalowych rurach, po dojściu do warstwy wodonośnej do kolumny wprowadza się rury zakooczone filtrem- odcinek rury posiadającej otwory osłoniete siatką filtracyjną)). Uzdatnianie wody- polega na doprowadzeniu poziomu właściwości wody do stanu okreslonego przez ministerstwo. woda powinna byd pozbawiona bakterii chorobotwórczych. Procesy uzdatniania:a) cedzenie- w przypadku wody w gruncie odbywa się na filtrze studni wierconej lub w gruncie,wody powierzchniowe:na kratkach,sitach,mikrositach. b)osadzanie zanieczyszczeo-woda płynie z małą prędkością przez osadnik poziomy(prostokąt w przekroju), nastepuje osadzanie zanieczyszczeo. Uzdatnianie wód podziemnych:-odżelazianie,-odmanganianie. Niekiedy dla potrzeb przemyslu wodę się zmiękcza poprzez redukcję soli mineralnych. Uzdatnianie wód powierzchniowych:a)filtracja powolna(przez złoże filtracyjne(piaski,żwiry o odp, granulacji, bardzo mała prędkośd przepływu, następuje uzdatnianie powierzchniowe poprzez błonę biologiczną, którą tworzą mikroorganizmy). b)dezynfekcja(proces kooczący uzdatnianie-redukcha bakterii(zniszczenie chorobotwórczych i większości innych);chlorowanie,ozonowanie). Zbiorniki wyrównawcze(lokalizowane wewnatrz sieci wodociągowej, pod względem położenia w stosunku do miasta i systemów przewodów wodociągowych dzielimy na):a)zbiornik początkowy.b)zbiornik pośredni. c)zbiornik koocowy.d)zbiornik przepływowy.e)zb.bocznikowy.f,g)zb.terenowy(projektowany na odp. wysokości żeby było odpowiednie cisnienie).h,i)zb.hydroforowy-w stacjach hydroforowych(przy strefowaniu sieci).Przewody wodociągowe: technologiczne(w obrębie ujęd, stacji uzdatniania), tranzytowe, magistralne,rozdzielcze. Materiał:żeliwne, stalowe(na terenach o słabym gruncie), z tworzyw sztucznych(PCV,PE), żelbetowe.

Wodociągowy układ sieciowy:pierścieniowy(obiegowy),koocówkowy(rozgałęzieniowy).

INSTALACJE GAZOWE

Gaz ziemny-dodawanie subst. zapachowych,nie ejst trujący, nie zawiera tlenku węgla, z powietrzem tworzy mieszaninę wybuchową, towarzyszy złozom ropy naftowej, lżejszy od powietrza. Gaz węglowy-wytwarza się w gazonikach prze odgazowywaniu węgla w wysokiej temp. bez dostępu powietrza,lżejszy od powietrza, trujący. Gaz płynny(propanbutan)-wieksze ilości gazu otrzymujemy podczas rafinacji ropy naftowej, nie zawiera CO, cięższy od powietrza, silnie wybuchowy. Odbiorniki gazu: -przybory gazowe(nie odprowadza się spalin),-paleniska(odprowadza się spaliny np. PGN). Wewnętrzną instalacją gazową: nazywamy wszelkiego rodzaju przewody gazowe wraz z uzbrojeniem, począwszy od głównego kurka, do wszystkich odbiorników gazu, włączając w to również rury i kanały spalinowe. Na przyłączu głównym buduje się kurek gazowy. (ZASADY PROWADZENIA) Przewody gazowe poziome w budynkach prowadzi się w odległości nie mniejszej niż 15cm od rur ciepłej wody, c.o. (pod nimi), oraz ponad przewodami wody zimnej i kanalizacji. Przewody pionowe gazowe prowadzi się w odległości jak 10cm od pionowych przewodów c.o., wod-kan. itd., 20cm od przewodów telekomunikacyjnych i 60cm od iskrzących urządzeń elektrycznych (wyłączniki, gniazda). Przewody gazowe: rury czarne(bez szwu),prowadzi się po ścianach w obejmach stalowych, rura 2cm od tynku a w pinicy 3 cm. Piony gazów lżejszych od powietrza mozna prowadzid łącznie z pozostała instalacją w budynku w tzw. szychtach. Miedzy przewodami musza byd zachowane odpowiednie odległości. Szychty powinny byd podzielone na odcinko przez przesklepienia na poziomie stropow każdej kondygnacji, a każdy odcinek musi byd przewietrzany. Gazociągi uliczne:-wysokiego cisnienia,-średniego ciśnienia(sied miejska),-niskiego ciśnienia(sied miejska). Gazociągi: - niskiego ciśnienia(do 5 kPa 0,5m słupa wody),-sredniego ciśnienia(5kPa-0,4Mpa),-wysokiego ciśnienia(>0,4 MPa). Odbiór robót i próba szczelności Dz. Ustaw nr75(w sprawie warunkow technicznych jakim powinny odpowiadad budynki i ich usytuowanie i instalacje):-przed próbą szczelności nalezy oczyścid instalację z rdzy i przypadkowych zanieczyszczeo(wnetrze),-nie mozna do celu oczyszczania stosowad wody,-oczyszczanie dokonuje się sprężonym powietrzem o ciśnieniu 0,5-0,6 mPa,-oczyszczanie wykonuje się przed malowaniem przewodów, zakrywaniem i ustawianiem gazomierzy,-próbę wykonuje się osobno dla przewodów przed i za gazomierzem,-powleka się wodą mydlaną miejsca, które mogą byd nieszczelne,-połaczenie nieszczelne nie wolno poprawiad przez malowanie,zalepianie,zakręcanie,-dane nieszczelne połączenie nalezy rozebrad i jeszcze raz zamontowad i ponownie wykonad próbę szczelności,-wstepna próba szczelności jest wykonywana przez wykonawce, -dostawca gazu i inwestor są obecni przy ostatecznej próbie szczelności,-ciśnienie sprężonego powietrza wynosi 50 kPa(0,5m słupa wody),-próbę uważa się za udaną, jeżeli w ciągu 30 min manometr rtęciowy nie wykaże spadku ciśnienia. W nowym budynku założenie gazomierzy i napełnianie instalacji gazem wykonuje dostawca gazu, po napełnieniu instalacji gazem dostawca gazu sprawdza gazomierze i przekazuje instalację administracji budynku.

CENTRALNE OGRZEWANIE

Instalacje centralnego ogrzewania. Do okresu grzewczego parametry powietrza w pomieszczeniach są podane w Dz. Ustaw RP nr 75. Temperatury wewnątrz pomieszczeo:-pokoje mieszkalne +20st.,-kuchnie indywidualnie wyposażone w paleniska węglowe +16st. , -kuchnie indyw. wyposazone w kuchenki gazowe i elektryczne +20st.,- łazienki +21st., -pokoje biurowe+20st.,-hale pracy lekkiej +16st.,-hale pracy ciężkiej +12st. Sieciami cieplnymi lub z własnej kotłowni dostarczany jest czujnik grzewczy, dla potrzeb ogrzewania ciepłej wody czy potrzeb technologicznych. 3 rodzaje ogrzewań centralnych:1)wodne, 2) parowe, 3) powietrzne. Ad1) czynnik grzejny-woda krązy w przewodach od źródła ciepła np. kotła do urządzeo ogrzewczych w pomieszczeniu, tam woda oddaje częśd swojego ciepła i znów wraca do kotła. Z kotła wychodzi przewód zasilający, Woda wraca przewodami powrotnymi. Rozróznia się ogrzewania wodne: a)grawitacyjne-dwururowy rozdział dolny. b)pompowe.

Inst. wodociągowe obejmują: -inst. wody zimnej (pitnej lub przemysłowej ) -CWU -inst. ppoż

Inst. wodociągowa -zespół urządzeń technicznych znajdujących się w obrębie parceli lub obiektu

mających na celu dostarczenie wody w odpowiedniej ilości o odpowiednim ciśnieniu.

Cechy inst. wodociągowej :

-wykonane i zaprojektowane poprawnie (popr

techniczna urządzeń ) np. prędkość przepływu

-optymalne zaprojektowanie inst. (oszczędnie ,

sensownie) -niezawodność inst. w określonym

czasie (zakładamy prawdopodobieństwo niezawo-

dności inst. w określonym czasie)

inst. wody zimnej

połączenia przyłącza wodociągowego z przewodem ulicznym za pomocą:

Trójnik- wykonuje się wtedy gdy średnica przyłącza

d >= ½ D (średnicy przewodu ulicznego)

lub większa od 50 mm (d>50mm)

Wadą: tego połączenia jest to że na czas jego wykonania należy zamknąć dopływ wody

Nawiercanie : wykonujemy gdy średnica przyłącza

d<= ½ średnicy przewodu ulicznego i jest mniejsza

od 50 mm

Zalety: nie trzeba zamykać dopływu wody wykonuje się je pod ciśnieniem wody

Zasady prowadzenia przyłącza :

* połączenie powinno być jak najkrótsze,

* przyłącze wodociągowe powinno być prowadzone

1,5m od innych przyłączy i 1,5m od rogu budynku,

* należy prowadzić je prostopadle do ściany

budynku i sposób wykonania przejścia przez

ścianę bud powinien uwzględnić osiadanie budynku

* powinno być prowadzone na odpowiedniej głębo-

kości w ziemi tak aby uwzględnić przemieszczanie

gruntu: uwzględnić mapę przemarzania gruntu

* minimalna średnica przyłącza =32mm, wykonane jest

z rur stalowych ocynkowanych, zaizolowanych

specjalną taśmą impregnowaną, przyłącze

wposażamy w zasuwę domową

lokalizacja zasuwy domowej :

zasuwę domową lokalizujemy 1m przed linią regulacyjna od strony ulicy (aby była dostępna )

Powinna przechodzić przez ścianę budynku w otworze większym o 10 –15 cm od śr. przewodu. Otwór ten wypełnia się następnie obustronnie sznurem

smołowanym i tłustą gliną lub kitem asfaltowym.

Wodomierz –każde przyłącze wodociągowe kończy

się wodomierzem (np. wodomierze studzienne , domo-

we, na ujęciach wody, na hydroforniach ), po drodze

do przyłącza nie wolno nic dołączyć jest to możliwe dopiero za wodomierzem. Długość prostego odcinka wodociągowego przed zestawem wodomierzowym

powinna być >= 5 średnic przewodu, za zestawem

3 średnic.

Lokalizacja wodomierza domowego:

1) jeżeli odległość budynku od linii regulacyjnej jest

>15m wodomierz montujemy w piwnicy w

specjalnie wydzielonym pomieszczeniu (jeżeli

budynek nie jest podpiwniczony to na parterze)

* pomieszczenie wydzielone musi mieć jedną ścianę

zewnętrzną przez którą przechodzi przyłącze

* pomieszczenie zamknięte i niedostępne dla osób

niepowołanych

* min wys=1,8m

* suche o min temp 4 C

* oświetlone światłem elektrycznym

* musi mieć kratkę ściekową

wodomierz montujemy 40-60cm nad podłogą , nie

dalej niż 1m od ściany zewnętrznej licząc po przewodzie

2) jeżeli budynek jest zlokalizowany dalej niż 15 m od linii regulacyjnej wodomierz musi znajdować się w studzience wodomierzowej.

INS. WODOCIĄGOWE materiały stosowane do

wykonawstwa inst. wodociągowej :

1. PRZEWODY

a) żeliwne (ciśnieniowe) wykonywane w pionowych formach -wyk metodą odśrodkową (Pr=10Atm , Pp= 16atm) -wyk z żeliwa sferoidalnego(Pr=50,Pp=60)

Pr-ciś robocze Pp-ciś próbne

Przewody żeliwne są przewodami ciężkimi (utrudniony transport) instalacja składa się z krótkich odcinków

i ma dużo złącz -są bardzo trwałe (100 lat), służą do wykonywania sieci zewnętrznych łączonych na kielichy

Rur żeliwnych się nie spawa można je przecinać

* uszczelnienie 60% sznur 40% cienka folia aluminiowa

* ołów lub cement elastyczny

Łączenie kołnierzowe

*stosuje się na obiektach (przepompowniach, ujęciach

wody –aby był łatwy dostęp)

*stosuje się też połączenia elastyczne(w gruncie który

pracuje –osiada lub na dnie rzeki) –gdy przewiduje się

ruchy rurociągu.

Kształtki żeliwne:

Średnice: 50,80,100,125,150,200,250,300,400,500 mm

Żeliwo sferoidalne : 600,700,800,1000,1200mm

b)stalowe - nie są tak trwałe jak żeliwne są znacznie lżejsze (łatwy transport), można produkować dłuższe rury , mniej łączeń -stosowane do inst. wew. i zew. (Pr=50atm =5Mpa) -można je spawać

Do inst. wew. : stosuje się rury stalowe ocynkowane

o φ= 10,15,20,25,32,40,50,65,80,100mm

łączone przy pomocy kształtek z żeliwa ciągliwego na gwint i uszczelniane pokostem i przędzą konopną lub specjalną pastą

kształtki:

korek wodociągowy, złączka wkretna rownoprzelotowa mówka, zwężka, kolano zwykłe, kolano redukcyjne kolanko nakrętne równo przelotowe, trójnik równoprzelotowy, trójnik zwężkowy, czwórnik nakrętny równoprzelotowy ( może być zwężkowy),

Do sieci zewnętrznych:

125,150,200,250,300, = do 1200mm

łączenie przez spawanie

Do rur stalowych przyspawujemy kołnierze gdy chcemy demontować zesuwamy.

Na obiektach np. hydroforniach lub ujęciach wody stosuje się kształtki uzyskane przez spawanie

c) miedziane -nie podlegają korozji -łatwe w obróbce i montażu -mały wsp. przy przepływie, są drogie, inst. wyk z miedzi uważane są za najlepsze, instalowane w laboratoriach , w domkach jednorodzinnych, ostatnio bardzo popularne.

d) z tw sztucznych

-odporne na korozje

-muszą mieć atest, że nadają się do inst. wody pitnej --

-lekkie, -łatwe w montażu

-bardzo mały wsp oporu przy przepływie

-duży wsp rozszerzalności termicznej

-niektóre są kruche na mrozie

-Pr=10 atm

łączone przez :

-zgrzewanie

-na klej

-łączenie kołnierze

-kształtki gwintowane do łączenia z armaturą.

e) azbestowo-cementowe -nie montowane

15-20% cementu 25-80% azbestu,

zalety: wytrzymują duże ciśnienie wew 15-20 atm,

Pr= 10-7,5 atm, lekkie mała ilość połączeń, długie rury

(3-4)m ,φ do 50mm, gładkie (mały wsp oporu przy przepływie), łatwe w obróbce, nie przewodzą ciepła ani prądu elektrycznego;

wady: wrażliwe na uderzenia i zgniatania ulegają korozji na skutek wód gruntowych.

Łączenia: -połączenie typu simplex do 7,5 atm

f) ołowiane , mosiężne , szklane

-rury ołowiane stosowane w laboratoriach,

-rury mosiężne (odporne na korozję, tańsze niż miedź.)

-rury szklane (gładkie odporne na korozję)

2. Armatura -służy do prawidłowego korzystania, eksploatacji i regulacji sieci wodociągowej

a) armatura czerpalna -zawory czerpalne i baterie

czerpalne, spłuczki ustępowe, automaty ustępowe

(zawór czerpalny, zawór umywalkowy, bateria ścienna, bateria wannowa ścienna, spłuczka ustępowa zbiorniczkowa )

b) armatura regulacyjna

-zawór umywalkowy (stojący),

-zawór pływakowy – spłuczka

-zawór przelotowy odcinający prosty zwykły

-zawór przelotowy odcinający skośny zwykły

(stosowane w instalacjach ciepłej wody i CO)

-zawór kulowy nie daje żadnych oporów przy

przepływie ( bezawaryjny )

-zawór odcinająco-regulujący (stosowany tam gdzie

tradycyjnie stosowało się zawory skośne w inst. CO ) - regulacja ręczna pokrętłem -kryza regulowana

specjalnym kluczykiem

c) armatura zabezpieczająca

-zawory zwrotne (przepuszczają wodę w jednym

kierunku, stosowane w inst. wody zimnej po stronie

tłoczenia pomp (w inst. CO –na dopływie zimnej wody

do podgrzewacza, aby nagrzana woda nie cofała się)

-klapy zwrotne duże średnice

-zawory zwrotne małe średnice

-zawory bezpieczeństwa zabezpieczają inst. przed

niepożądanym wzrostem ciśnienia, np. w inst. wody

zimnej przy awaryjnym niepotrzebnym uruchomieniu

się pompy, w inst. CO gdy temp wody podniesie się

ponad przewidywalną.

-odpowietrzniki w CO służą do usuwania powietrza z

inst. podczas napełnienia jej wodą,

-separatory służą do stałego usuwania powietrza,

które wydziela się podczas normalnej pracy CO.

-przerywacze -zabezpieczają przed zasysaniem

brudnej wody do inst. wody pitnej.

d) armatura oczyszczająca wodę –magnetyzery, filtry

magnetyzery – rzadko stosowane, filtry

stosowane w inst. wody pitnej, CO i CWU e) armatura pomiarowa -wodomierze, manometry

Wodomierze mają różne średnice

- wodomierz skrzydełkowy stosowany w inst. wew

produkowane dla średnic: 15,20,25,32,40,50mm

- wodomierze śrubowe stosowane do większych

średnic: 50,65,80,100,125,150,200,250,300mm na

ujęciach wodnych, na sieci wodociągowej miejskiej

- wodomierze sprzężone (w konstrukcji są jakby dwa

wodomierze : jeden na duże przepływy ; drugi na

małe)stosowane tam gdzie są nierównomierne

przepływy w czasie

- manometry sprężynowe służą do pomiaru ciśnienia

w inst. [Mpa] , montowane na ujęciach wodnych,

pompowniach, nie montowane w inst. wew

- manometry służą też do pomiaru różnicy ciśnień

( manometry różnicowe)