Okres dojrzewania płciowego

→ u dziewcząt trwa 3-4 lata

→ u chłopców 5-6 lat

rozwój fizyczny

dziewczęta :

• U dziewczynek, początkiem dojrzewania płciowego jest tworzenie się zalążków piersi. Otoczki brodawek piersiowych (okrąg o innym kolorze skóry wokół brodawki) zwiększa w tym czasie swój rozmiar.
• Następuje dalszy wzrost piersi.

• Następuje rozwój owłosienia łonowego. przebiega podobnie u dziewcząt i u chłopców. W początkowej fazie pojawiają się długie, miękkie włosy, które znajdują się tylko w małym obszarze wokół genitaliów. Następnie, w miarę jak zaczynają się rozprzestrzeniać, włosy stają się ciemniejsze i bardziej szorstkie.

• Kształt kobiecego ciała Zmienia się - nie tylko wzrost i waga - biodra robią się szersze, a talia węższa. Może również nastąpić przyrost warstwy tłuszczu na pośladkach, nogach i brzuchu.

• Ciało nastolatków rośnie. Czasami stopy, ramiona, nogi i dłonie rosną szybciej, niż reszta ciała.

• dziewczyny mogą mieć zwiększone natłuszczenie skóry i bardziej się pocić.

• Dorastające dziewczęta doświadczają pierwszej menstruacji. Okres pojawia się, kiedy organizm uwalnia jajo z jajników.

Chłopcy:

• rozrost i przyrost masy (rozrost masy i rozrost muskularny)

• sylwetka charakteryzuje się wąskimi biodrami, szerokim pasem barkowym

• przy rozwoju muskularnym – rozwój siły mięśniowej

• zarost na twarzy

• jabłko Adama

rozwój płciowy

dziewczęta:

• pierwszym fizycznym znakiem dojrzewania płciowego są zalążki powstających piersi

• upławy, jest to znak zbliżającej się pierwszej menstruacji

• Kobiece jajniki wytwarzają i uwalniają do jajowodów dojrzałe jaja.

• Estrogeny są odpowiedzialne za rozpoczęcie miesiączki u kobiet i kształtowanie się piersi.

chłopcy:

• powiększające się jądra i penis, z którymi powiązany jest jednoczesny lub następujący niedługo później wzrost włosów łonowych i innych włosów na ciele

• Zmiany w krtani powodują pogłębienie głosu i wzrost "jabłka Adama"

• Wytrysk nasienia zazwyczaj następuje u chłopców w wieku 11-15 lat

• Testosteron jest odpowiedzialny za tworzenie drugorzędowych cech płciowych u mężczyzn

Akceleracja rozwoju(= przyspieszenie rozwoju) – termin używany do określenia zwiększenia szybkości tempa rozwoju. Prowadzi to w rozwoju ontogenetycznym np. do wcześniejszego dojrzewania płciowego, wyrzynania się zębów, kostnienia itp. Może to być przyspieszenie rozwoju jednego dziecka względem innych lub w danym pokoleniu względem pokoleń poprzednich. Akceleracja jest jedną ze składowych zjawiska nazywanego trendem sekularnym. Trend sekularny to tendencja do zmian zachodzących między pokoleniami, obejmuje zmiany w rozwoju biologicznym zachodzące pod wpływem rozwoju cywilizacji. Jednym z przejawów procesu akceleracji są zmiany wysokości ciała człowieka.

Starzenie się i starość

Za jego początek przyjmuje się umownie 60-65 lat.
Przeciętna długość życia : u kobiet → 80 lat u mężczyzn → 72lata

wiek przedstarczy → 45-59lat
wczesna starość → 60-74
późna starość → 75-89
długowieczność → 90+

Starzenie się jest stopniowym, postępującym i nieodwracalnym zmniejszeniem zdolności organizmu do zachowania homeostazy.

Zmiana budowy i składu ciała

• zmniejsza się wysokość ciała
• masa ciała zaczyna się zmniejszać, u mężczyzn ok. 60rż (spowodowane zmniejszeniem się masy tkanki mięśniowej)
• obniżenie siły mięśni (wpływa na zminaę postawy ciała, nasilenie osteoporozy i częstość złamań kości)
• pogarsza się wzrok i słuch

• niechęć do wysiłku fizycznego
• pogarsza się koordynacja ruchowa i ich ekonomia
• zaburzenia równowagi, sztywne ruchy, niezdolność do uczenia się nowych ruchów, zubożenie motoryki
• zmiany w układzie nerwowym
• dysfunkcja układu krążenia, u.oddechowego
• gorsze wykorzystanie tlenu w pracujących mięśniach
• gorsze unerwienie