Techniki oddziaływań wychowawczych
1.Techniki oddziaływań niewerbalnych
Techniki oddziaływań niewerbalnych są wysoko cenionymi technikami wychowawczymi. Składają się one z techniki swobodnej ekspresji plastycznej i techniki ignorowania zachowań niepożądanych.
●TECHNIKA SWOBODNEJ EKSPRSJI PLASTYCZNEJ
Technika ta stanowi samorzutne uzewnętrznianie swych przeżyć, doświadczeń i wiedzy o otaczającym nas świecie za pomocą rysowania, malowania, lepienia i wycinania. Umożliwia lepsze wyrażenie przez dzieci swych myśli i uczuć, dotyczących wielu nurtujących ich problemów. Metoda ta pozwala rozwijać zainteresowania i uzdolnienia, w tym przeżywanie prawdziwego sukcesu. Chodzi o to, aby uczniowie nabrali chęci do rysowania na ściśle określony temat. Zachęcić do tego może jakaś wycieczka i późniejsze namalowanie, tego, co się najbardziej podobało. Technika ta ma przede wszystkim służyć odreagowywaniu napięć psychicznych, oraz lepszemu ich poznaniu.
Cele takie osiąga się w dużej mierze dzięki:
- zindywidualizowanemu podejściu nauczyciela do twórczości plastycznej wychowanka
- wyposażeniu w odpowiednie sprzęty i materiały
●TECHNIKA IGNOROWANIA ZACHOWAŃ NIEPOŻĄDANYCH
Polega ona na bagatelizowaniu przez wychowawcę drobnych i szybko przemijających uchybień wychowanka. Należą do nich takie zachowania jak: chwilowa dekoncentracja, wyglądanie przez okno, zagadywanie koleżanki, zerkanie na zegarek. Czasem reagowanie na takie zachowanie może być wzmocnieniem zachowań niepożądanych, gdyż uczeń właśnie chce zwrócić swoją uwagę. Skuteczność stosowania tej techniki jest tym mniejsza, im jest większy stopień zaangażowania ucznia w sprawianiu trudności wychowawczych.
Technikę ignorowania stosuje się też w przypadku wybuchu płaczu czy gniewu ucznia, nagminnym zadawaniu pytań oczywistych, opieszałym reagowaniu na polecenia.
Technika ta nie pociąga za sobą natychmiastowych skutków. Nie jest więc wskazana w przypadku destruktywnych zachowań oraz zagrażających bezpieczeństwu dzieci.
2.Metoda organizowania czasu wolnego
Dotyczą czasu wolnego dzieci i młodzieży, czyli czasu pozostającego do ich dyspozycji poza pracą, szkoła i obowiązkami z nią związanymi. Umożliwia korzystanie dzieciom z godziwego wypoczynku.
●TECHNIKI REKREACJI KULTURALNO – ROZRYWKOWEJ
- techniki rekreacji biernej -> jest to m.in. oglądanie telewizji, słuchanie muzyki, czytanie książek, chodzenie do kina, muzeum, teatru czy na wystawy.
- techniki rekreacji czynnej -> organizowanie gier, zabaw ruchowo- zręcznościowych, dydaktycznych, typu harcerskiego, towarzyskich, stolikowych, a także imprez czy uroczystości, z udziałem dzieci i młodzieży. Do form rekreacji czynnej zalicza się również kolekcjonerstwo. Wszystkie one umożliwiają sprawdzenie swych umiejętności, praktycznej przydatności wiedzy o ludziach i świecie, oraz wyrobienia towarzyskiego. Poszerza zainteresowania, a także rozwija postawy prospołeczne, czy wrażliwość estetyczną.
●TECHNIKI RAKREACJI TWÓRCZEJ
Obejmują ona szeroki zakres różnego rodzaju zajęć:
- zajęcia plastyczne: rysowanie, malowanie, prace z różnych materiałów i tworzyw
- zajęcia techniczne i konstrukcyjne o charakterze zabawowym albo praktyczno – użytecznym: drobne naprawy sprzętu domowego, rowerów, montowanie, budowanie modeli samolotów.
- zajęcia umuzykalniające, które pozwalają na organizowaniu zespołów śpiewawczych, tanecznych i orkiestrowych, koncertów życzeń, nagrywanie na płyty, organizowaniu turniejów muzycznych
Do form tego rodzaju zalicza się też fotografowanie, pisanie listów, pamiętników, wierszy.
Maja doniosłą rolę w wychowaniu, dzięki tym technikom można odkryć nowe możliwości, odzyskać pewność siebie i uwierzyć, że jest się pożytecznym. Wyrabiają umiejętności manualne i kształtują poczucie piękna. Przygotowują do należytego spędzania czasu w wieku dorosłym.
●TECHNIKI REKREACJI FIZYCZNEJ
Te techniki służą dobremu samopoczuciu i zdrowiu fizycznemu. Polegają głównie na organizowaniu takich form rekreacji jak:
- wycieczki piesze i rowerowe (rajdy, biwaki)
- gry i zabawy sportowe lub ćwiczenia ruchowe
- zabawy i gry terenowe, obejmujące pokonywanie przeszkód, zdobywanie umiejętności poruszania się i orientowania w terenie.
Generalnie zabawy ruchowe w grupie pomagają w budowaniu więzi, ważne aby były dobrowolne.
●TECHNIKI REKREACJI PRZEZ DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNĄ
Działalność taka musi być całkowicie dobrowolna-jest to gwarantem szczerego zaangażowania młodzieży, a także konsekwentnej pracy. Mają one na celu przyswajanie przez dzieci zachowań podporządkowanych dobru wspólnemu, w tym zachowań altruistycznych.
Polegają m.in. na:
- podejmowaniu pracy przez rówieśników, którzy potrzebują konkretnej pomocy lub wsparcia moralnego np. w nauce lub w rozterkach życiowych
- udzielaniu pomocy osobom chorym, kalekim i starym (robienie zakupów)
- opiekowaniu się zwierzętami domowymi (wyprowadzanie, dbałość o czystość, dokarmianie)
- obsłudze sanitarnej w czasie organizowanych imprez, wycieczek i rajdów.
Ważne jest aby umożliwić wzmożony współudział w planowaniu i praktycznym zastosowaniu tego rodzaju rekreacji. Chodzi szczególnie o to, aby zainicjowanej i konsekwentnie podejmowanej działalności społecznej towarzyszyło szczere zaangażowanie emocjonalne, by działalność była całkowicie dobrowolna.