Rodzaje przyjęć i ich charakterystyka
Przyjęcia dzielimy według formy organizacji : Na stojąco, Mieszane, Zasiadane
Oraz według okoliczności: rodzinne, oficjalne, koleżeńskie.
Bankiet angielski to najwyższej klasy przyjęcie stojące. Rozpoczyna się po godz. 20 i trwa nie dłużej niż 3 godz. Obowiązują stroje wieczorowe. Gospodarz najlepiej w sali sąsiadującej z salą bankietową wita gości, najczęściej podawany jest tu aperitif. Przyjęcie angielskie organizowane jest z okazji oficjalnych świąt, powitania lub pożegnania delegacji zagranicznych, na zakończenie lub rozpoczęcie konferencji, zjazdów itp. Można stwierdzić, iż głównym kryterium wyboru tego typu formy bankietu jest duża ilość gości, którą można podjąć na stosunkowo niewielkiej powierzchni sali. W menu tego przyjęcia powinny znaleźć się w szerokim wyborze zakąski zimne oraz dodatki do nich. Potrawy te są przygotowywane na różnej wielkości naczyniach z bardzo atrakcyjną dekoracją. Wystawiając zakąski na stół główny należy zacząć od największych półmisków, luster czy pater i dbać o zachowanie pewnej proporcji, symetrii tak, aby potrawy znajdowały się po każdej stronie stołu. W fazie planowania przyjęcia trzeba ustalić i przekazać szefowi kuchni na ilu np. półmiskach powinna być przygotowana każda z zamówionych zakąsek, unikniemy w ten sposób kłopotów podczas ich rozstawiania na stole. Należy po wystawieniu naczyń z zakąskami przy każdym z nich wystawić naczynia z odpowiednimi dodatkami, dzięki czemu goście będą mogli właściwie skomponować sobie potrawę. Przy każdym z naczyń tj. półmisku, salaterce, sosjerce i innych należy położyć sztućce do pobierania potraw ( najczęściej będzie to łyżka stołowa z widelcem). Zakąski gorące mogą być przygotowane na oddzielnym bufecie w bemarach bankietowych, przy których zgromadzimy odpowiednie naczynia i sztućce oraz pieczywo. Powinny to być zakąski, które dadzą się skonsumować z talerzyka lub miseczki czy flaczarki przy pomocy jednego sztućca. Osiągniemy dobry efekt, jeżeli te ciepłe zakąski będzie nakładał gościom na talerzyki kucharz w reprezentacyjnym stroju. Na przyjęciach typu angielskiego goście w zasadzie obsługują się sami. Na stołach powinny znajdować się zakąski, które nie wymagają krojenia. Mimo to uczestnicy bankietu chętnie korzystają z obsługi kelnerskiej tj. nakładania potraw i nalewania napojów. Do podstawowych czynności kelnera obsługującego tego typu przyjęcie należy utrzymanie na stołach idealnego porządku tj. zbieranie zbędnej zastawy stołowej (talerzy, sztućców, szklanek, kieliszków, półmisków i innych naczyń), uzupełnianie stołów nowymi potrawami i poprawianie naruszonych dekoracji na półmiskach, uzupełnianie sprzętu w zestawach z zastawą. Na przyjęciach wyznacza się specjalnych kelnerów do serwowania napojów alkoholowych i bezalkoholowych. Pozostałe czynności kelnera uzależnione są od formy organizacji tj. rodzajów bufetów znajdujących się na sali. Bankiet angielski może mieć formę obiadu urządzanego w godzinach popołudniowych (do godz. 20.00). Cechą charakterystyczną tej formy jest przygotowanie stołów w formie bufetów.
Lampka wina (toast) to przyjęcie, które powinno się rozpocząć między godz. 12.00 - 13.00 i trwać do 1 godziny czasu. Przyjęcie ma charakter dość swobodny, nie ma przypisanych miejsc.
Gospodarz przyjęcia powinien znajdować się w pobliżu wejścia, ponieważ do jego obowiązków należy przywitanie i pożegnanie gości. Forma ta znajduje wielu zwolenników, organizuje się w ten sposób spotkania w placówkach dyplomatycznych z okazji np. świąt narodowych, różne instytucje i firmy z okazji przyznania nagród, otwarcia targów, podpisania umów handlowych itp. Na tym przyjęciu roznoszone są na tacach napoje bezalkoholowe i alkoholowe (wino) oraz drobne przekąski - ale maksimum 2. Kategorycznie nie podaje się ciepłych napojów.
Przyjęcia koktajlowe często określane skrótowo jako cocktail lub koktail party, trwa nie dłużej niż 2 godziny i odbywa się w godzinach popołudniowych 16.00-20.00 (między posiłkami). Czas rozpoczęcia i zakończenia przyjęcia należy dokładnie zaznaczyć w zaproszeniu, aby goście byli poinformowani, kiedy powinni podziękować za zaproszenie i pożegnać się z gospodarzem. Zaproszenia na cocktail należy wysyłać z wyprzedzeniem około dwutygodniowym. Nie jest wymagane potwierdzenie przyjęcia zaproszenia, chyba że gospodarz prosi o to gości w zaproszeniu. Na tego typu przyjęciu nie obowiązujący jest strój wieczorowy (można przyjść na koktajl w codziennym garniturze, prosto z pracy), jeżeli jednak gospodarz wymieni swoje wymagania co do stroju w zaproszeniu tj. podkreśli uroczysty charakter spotkania, wtedy należy przybyć na to przyjęcie stosownie ubranym. Gości wita i żegna gospodarz. Tego typu przyjęcie jest najczęściej organizowane z okazji spotkań tzw. niższej rangi np. powitań lub pożegnań przedstawicieli ambasad w randze attache. Bardzo często z tej formy korzystają firmy, które urządzają spotkania promocyjne swoich produktów. Ważnym elementem w organizacji tego typu przyjęć jest właściwe przygotowanie sali głównej oraz pomieszczeń pomocniczych do przyjęcia. Sala na to przyjęcie powinna być pusta bez krzeseł i foteli, można zostawić stoły, które spełniają funkcję pomocniczych. Na nich mogą być przygotowane drobne przystawki np. palone migdały, orzeszki, paluszki, słodycze, ciastka, wyroby tytoniowe. Stoły te służą również gościom do odstawiania kieliszków, szklanek, talerzyków (muszą być na bieżąco sprzątane przez kelnerów). Kelnerzy roznoszą na tacach napoje bezalkoholowe i alkoholowe (w formie drinków lub koktajli) oraz drobne przekąski na zimno i na ciepło. W ramach tego przyjęcia nie należy podawać mocnych alkoholi. W lecie w czasie koktailu serwowane jest piwo. Napoje oraz przekąski muszą być serwowane w taki sposób, aby uczestnicy przyjęcia nie mieli trudności z konsumpcją odbywającą się na stojąco. Przekąski (na wykałaczkach, koreczki, tartinki) muszą się charakteryzować trwałą konsystencją, by nie kruszyły się w palcach i małym rozmiarem, by można było je zjeść bez pomocy sztućców. Wskazane jest, żeby różniły się barwą, kształtem oraz aromatem. Przekąski gorące (np. śliwka w bekonie, mini pizza, pieczarka w cieście, babeczki) powinny być wydawane z kuchni na dużych, płaskich półmiskach i roznoszone przez kelnerów na tacach. Przez cały czas trwania przyjęcia napoje i zakąski muszą być podawane bez przerwy, dlatego do każdego kelnera podającego napoje powinien być przydzielony kelner z zakąskami. Zapewni to podanie gościom zakąsek bezpośrednio po podaniu napojów. Dopuszcza się podawanie kawy czy herbaty z tac kelnerów. W czasie większych przyjęć koktajlowych mogą być urządzane stoły w formie bufetu lub baru z obsługą kelnerską.
Garden party – Przyjęcie ogrodowe to odmiana cocktail party. Urządza się je z okazji święta narodowego (przyjęcie w ambasadzie), wydarzenia kulturalnego lub powitania/pożegnania zagranicznych gości. Garden party, podobnie jak aperitif, przyjęcie koktajlowe czy bufetowe, zalicza się do tzw. Przyjęć stojących (w odróżnieniu od przyjęć zasiadanych, takich jak np. lunch, obiad biznesowy czy bankiet).
Garden party odbywa się zwykle w godzinach popołudniowych (np. 17.00-19.00) i jest uzależnione od pogody – ale to zmartwienie zostawmy organizatorom. Godzina rozpoczęcia i zakończenia przyjęcia powinna być podana na zaproszeniu.
Co ważne, punktualne przybycie oraz uczestnictwo w całym przyjęciu nie są wymagane. Można opuścić ogród „po angielsku”, czyli bez pożegnania. Nie dotyczy to gospodarza – powinien on oficjalnie przywitać oraz pożegnać gości pod koniec przyjęcia lub w trakcie opuszczania przez nich garden party. W przypadku oficjalnych okazji i znaczących osobistości, powinniśmy oczywiście uczynić zadość wszystkim formalnościom.
Aperitif to przyjęcie, które jest zbliżone do lampki wina, gdy jest samodzielnym przyjęciem. Może być wprowadzeniem do innego przyjęcia (przeważnie zasiadanego) lub zakończeniem jakiejś uroczystości np. po zakończeniu konferencji prasowej, dla oficjalnych gości w czasie przerwy w przedstawieniu premierowym itp. Trwa 15-30 minut. Podczas tego przyjęcia serwuje się napoje bezalkoholowe oraz aperitify oryginalne lub sporządzane na podstawie wina albo wytrawne wermuty, koktajle. Do napojów podajemy paluszki, orzeszki, migdały itp., można podać także drobne kanapki (tartinki).
Brunch Jest to modne ostatnio określenie na mini przyjęcie w porze nieco wcześniejszej od lunchu.
Jest to lekki posiłek, coś pomiędzy śniadaniem a lunchem.
Brunch – jest połączeniem dwóch angielskich słów: breakfast i lunch, czyli śniadania i posiłku południowego. Zagościł nie tak dawno w naszym kraju i cieszy się już dużym powodzeniem. Szczególnie popularny w weekendy, gdy po późnej pobudce pora śniadania już minęła, a organizm domaga się poważniejszego posiłku, najczęściej w gronie rodziny lub przyjaciół, ale czasem również partnerów biznesowych. Wiele hoteli i restauracji oferuje przeróżne menu, zapewniając również smakołyki i zabawki dla najmłodszych, tak aby dorośli mogli spokojnie uczestniczyć w spotkaniu.
Z zasady brunch je się nie wcześniej niż o 10 (wtedy byłoby to śniadanie), ale nie później niż w południe (wówczas mowa by była o lanczu). Na brunch podaje się zarówno lekkie potrawy typowe dla śniadania (pieczywo, jajecznicę, świeże warzywa), jak i cięższe, lanczowe (makarony, mięsa, owoce morza). szczególnie popularny w weekendy, gdy po późnej pobudce pora śniadania już minęła, a organizm domaga się poważniejszego posiłku.
LUNCH
Lunch – określany mianem śniadania, nie mający jednak nic wspólnego z polskim tradycyjnym śniadaniem, podczas którego serwuje się jajecznicę czy zupę mleczną. Jest to krótki, szybki, lekki posiłek spożywany w porze obiadowej, przeważnie w godzinach 12:30 – 15:00, dla małej ilości osób. Podczas tego posiłku serwowane są dania ciepłe, lekkie wina i napoje alkoholowe. Gości obowiązuje punktualne przybycie. Przyjęcie może mieć charakter oficjalny – wówczas trwa ok. 2 godzin, jak też roboczy trwające przeważnie pół godziny lub krócej.
OBIAD
Obiad - uroczysta forma przyjęcia na siedząco.
- rozpoczyna się zwykle około godziny 20 00,
- trwa około 2,5 - 3 godziny,
- czekając na przybycie gości podaje się aperitif (ok.20 minut), który może być również osobnym przyjęciem.
- jeśli w przyjęciu bierze udział więcej niż osiem osób, przed każdym z gości powinien się znaleźć kartonik z nazwiskiem,
- na obiedzie z dużą ilością gości, zwłaszcza przy kilku stołach, przed wejściem do sali powinien się znaleźć plan sali i stołów.
Obiad to najbardziej eleganckie przyjęcie, które odbywa się najczęściej w godzinach późnych wieczornych: od 20.00 do 22.30. Latem w krajach o cieplejszym klimacie pora obiadu bywa jeszcze późniejsza; np. w Hiszpanii możemy się spodziewać zaproszenia na obiad na godz. 22.00.
Bankiet to przyjęcie o charakterze oficjalnym. Na to przyjęcie mogą przybyć tylko osoby zaproszone. Każda osoba powinna mieć wyznaczone miejsce przy stole. Jeśli na bankiecie jest gość honorowy, to powinien mieć specjalne, widoczne miejsce.
Na zaproszeniu należy umieścić godzinę rozpoczęcia i zakończenia przyjęcia.
Do bankietów zasiadanych przygotowuje się stoły w kształcie litery T, G, U, E. Na stołach ustawia się niską dekorację np. kwiaty, świece. Krzesła muszą być ustawione równo naprzeciwko siebie. Przy każdym krześle powinna być odpowiednia zastawa.
Część przekąsek ustawia się na stole, pozostałe potrawy roznoszą kelnerzy. Przy długim stole kelnerzy powinni równocześnie zacząć obsługę z dwóch jego stron, zaczynając od lewej strony stołu. Przy bardzo długim stole dwóch kelnerów rozpoczyna obsługę również z dwóch stron stołu (lewa), a pozostali dwaj kelnerzy zaczynają obsługę od konsumentów zajmujących miejsce w środku stołu i kierują się ku stronie prawej. Kelnerzy powinni rozpocząć obsługę od gości honorowych. Ich obowiązkiem jest także utrzymanie na stole czystości. Gości wita i żegna gospodarz przyjęcia. Bankiety odbywają się w porze wieczorowej lub nocnej.
Kolejność podawania potraw:
· Zakąski zimne i napoje alkoholowe
· Zakąski gorące
· Zupy
· Drugie danie (główne) i napoje alkoholowe (ewentualnie)
· Desery
· Ciasta
· Napoje gorące
Bankiet amerykański - to forma przyjęcia mieszanego między bankietem angielskim a zasiadanym. Charakterystyczne jest to, że dania mogą być spożywane przez uczestników przyjęcia na siedząco dzięki ustawieniu odpowiedniej liczby stołów i krzeseł w sali konsumpcyjnej
Przyjęcia w formie zasiadanej wymagają więcej czynności organizacyjnych, obszerniejszych pomieszczeń, liczniejszej obsługi i są z natury kosztowniejsze. Pozostają one jednak podstawową formą, zwłaszcza w szeroko rozumianym życiu rodzinnym. Trudno wyobrazić sobie polskie przyjęcie weselne bez tradycyjnego stołu, za którym młodzi zajmują centralne miejsce, po obu ich stronach rodzice i reszta krewnych i powinowatych, w ściśle określonym porządku (dziś już, niestety, coraz rzadziej znanym i stosowanym). Wszyscy siedzący czują się godnie i dostojnie, poświęcono im jednakową ilość uwagi i okazano należny szacunek. Atmosfera jest podniosła, każdy ma przed sobą pieczołowicie poukładane nakrycia, sztućce, szkło, serwetki itd. Obsługa roznosi kolejne dania, a biesiadnicy konsumują je bez pośpiechu, pośród miłych i serdecznych rozmów, przerywanych jedynie wznoszonymi toastami. Jednakże, coraz częściej, spotkanie przy stole jest jedynie pretekstem do prowadzenia rozmów i załatwiania najrozmaitszych spraw. Samo jedzenie ma tu znaczenie drugorzędne, wszak nikt nie przyszedł, żeby się najeść – choć nie oznacza to bynajmniej, że można podać byle co i byle jak.
Trudno ocenić, która z opisanych form bankietu jest lepsza lub gorsza. Można co najwyżej przeanalizować pozytywne i negatywne strony każdej z nich. Przyjęcie zasiadane jest kosztowniejsze już choćby dlatego, że każdemu uczestnikowi należy podać pełne menu, w przeciwnym razie mógłby się obrazić. Planując bufet angielski, przyjmujemy wagowo, jaką ilość wędlin, mięs, ryb i sałatek przeznaczyć na statystycznego biesiadnika (na głowę). Znaczy to, że liczba porcji poszczególnych dań wcale nie musi odpowiadać liczbie zaproszonych i że, z samego założenia, niektórzy nie spróbują np. ryby lub pasztetu. Mają za to znacznie bogatszy wybór i możliwość wielokrotnego „podejścia” do ulubionej potrawy.
Na przyjęciu zasiadanym wszyscy są bezpieczni, siedzą wygodnie i jeśli coś przykrego miałoby sięzdarzyć, to tylko przez naszą własną niezdarność lub sąsiada, który sobie podchmielił. W przypadku stołu angielskiego uwaga musi być ciągle napięta, wokół snują się „ofermy", którym wszystko leci z rąk, a głównie sosy i sałatki. Siedząc za stołem, jesteśmy skazani na towarzystwo, jakie przypadło nam w udziale, na przyjęciu angielskim krążymy swobodnie i rozmawiamy z kim nam się podoba, w dowolnym też momencie możemy przyjęcie opuścić, bez konieczności podawania powodów.
Jedynym, bezsprzecznym minusem stołu angielskiego jest to, że można go stosować jedynie w środowiskach o określonym poziomie wyrobienia towarzyskiego i jedynie jako atrakcyjny dodatek, ułatwiający kontakty między ludźmi.
ZASADY NAKRYWANIA STOŁU:
- zestaw nakrycia dla każdego gościa składa się z metalowej (ew. porcelanowej) podstawki, na którym kładziemy okrągłą serwetę i talerz podstawowy,
- serwety służące do przykrycia kolan powinny się znaleźć po lewej stronie lub na talerzu,
- zasada układania sztućców - powinny być ułożone według kolejności użycia, zaczynając od tych najdalej od talerza,
- powyżej talerza znajdują się sztućce deserowe,
- ostrze noży powinno być skierowane w stronę talerza, widelce grzbietami w dół,
- powyżej talerza, po lewej stronie znajduje się talerzyk na sałatkę i talerzyk na pieczywo i masło,
- po prawej, na górze, również w kolejności użycia stoją kieliszki,
- kieliszków do likierów i koniaku nie stawia się na stole, ponieważ są podawane razem z kawą, najczęściej przy innym stole.
ZASADY UKŁADANIA MENU:
- kolejność podawania dań i trunków - przystawka zimna, zupa, przystawka gorąca, danie rybne, danie mięsne główne, sery, deser, kawa (rzadko podaje się wszystkie wymienione dania),
- produktu użyte do przygotowania dań nie powinny się powtarzać (nie podajemy brokułów do dania głównego, jeśli wcześniej była zupa brokułowa) - wyjątek: przyjęcia "tematyczne" np. serowa uczta, truskawkowe pola itp.,
- staramy się wykorzystywać produkty sezonowe,
- zupy serwujemy czyste, lub kremy, unikamy zawiesitych.
Dobór win i napojów
aperitif | - gin z tonikiem, - campari (wino ziołowe)z sokiem, - whisky z lodem, - białe wino, - szampan, - wódki zwł. ziołowe. schłodzone |
schłodzone |
---|---|---|
zupa | NIE PODAJEMY ALKOHOLU | - |
ryby, białe mięso | - wino białe wytrawne | schłodzone |
ciemne mięso, dziczyzna | - wino czerwone wytrawne | temperatura pokojowa |
sery | - wino czerwone wytrawne - porto |
temperatura pokojowa |
deser | - wino deserwoe | temeratura pokojowa |
kawa | - koniak - brandy - likiery - miody pitne - wermuty |
temperatura pokojowa |
Kolejność podawania win:
- wino białe wytrawne,
- wino czerwone wytrawne,
- wina słodkie.
Wina stołowe - wytrawne i półwytrawne.
Wina deserowe - słodkie i półsłodkie.
SPOSÓB PODAWANIA I JEDZENIA NIEKTÓRYCH POTRAW:
- jeśli nie potrafimy czegoś jeść, nie eksperymentujemy, lecz obserwujemy gospodarza,
- bułki na przyjęciach nie gryziemy, lecz odłamujemy po kawałku,
- talerz na zupę przechylamy w kierunku od siebie,
- sosem polewamy tylko mięso lub rybę, nigdy jarzyny i dodatki,
- ryby jemy widelcem lub widelcem i nożem - nigdy dwoma widelcami,
- awokado lub kiwi, podane ze skórką jemy łyżeczką,
- kompoty i desery powinny być przygotowane z owoców wypestkowanych, jeśli jednak znajdziemy pestkę wypluwamy ją na łyżeczkę, nie na dłoń,
- ziemniaki w całości jemy tylko widelcem, nigdy nie pomagamy sobie nożem (wyjątek - ziemniaki w łupkach),
- kawior rozsmarowujemy na kawałku pieczywa, nigdy nie wkładamy go sztućcami wprost do ust,
- sery serwujemy na drewnianej tacy np. z owocami,
- jeśli podajemy owoce w całości, musimy przewidzieć osobny talerzyk i specjalne, mniejsze sztućce do ich jedzenia,
- truskawki, poziomki, maliny serwujemy w pucharkach lub miseczkach,
ZASADY ROZMIESZCZANIA GOŚCI PRZY STOLE:
- gości zawsze rozsadza gospodarz,
- miejsce honorowe znajduje się przodem do sali, naprzeciwko drzwi wejściowych lub okien,
- najważniejszy gość zajmuje krzesło po prawej stronie gospodyni lub naprzeciwko gospodarza,
- małżonka gościa honorowego zajmuje miejsce po prawej stronie gospodarza,
- kobiety i mężczyźni powinni siedzieć na przemian,
- pary małżeńskie nie powinny siedzieć obok siebie,
- kobiet nigdy nie sadzamy na końcu stołu,
- staramy się uwzględnić sympatie i antypatie gości,
- gości zagranicznych honorujemy przed krajowymi,
- gospodyni siedzi naprzeciwko gospodarza.