1. Mikroekonomia analizuje działalność gospodarczą w ramach podmiotów gospodarczych, przedsiębiorstw, gospodarstw domowych i państwa. Makroekonomia bada działalność w skali całej gospodarki.

2. Funkcje:

   1. Poznawcza polega na wykrywaniu praw ekonomicznych, wykrywa zależności między zjawiskami gospodarczymi

   2. Aplikacyjna polega na dostarczaniu wskazówek podmiotom gospodarczym jak działać w warunkach ograniczonych zasobów gospodarczych

3. Proces gospodarowania: produkcja, podział, wymiana, konsumpcja

4. Prawa ekonomiczne mają charakter:

   1. Obiektywny, bo odzwierciedlają zjawiska, są niezależne

   2. Statystyczny (prawa wielkich liczb), aby wykryć i sformułować prawo, trzeba przebadać wiele zależności i związków

5. Przedsiębiorczość:

   1. Zdolność do podejmowania decyzji bieżących oraz strategicznych

   2. Zdolność do rozwoju

   3. Zdolność do podejmowania ryzyka (zminimalizowanego)

   4. Organizacja

6. Rachunek ekonomiczny polega na porównaniu nakładów i efektów różnych wariantów rozwiązań i wyborze najkorzystniejszego. Gdy E/n jest maksymalny lub N/E jest minimalny, wówczas wariant jest najbardziej efektywny ekonomicznie.

RYNEK

1. Cechy gospodarki rynkowej:

   1. Dominuje prywatna własność czynników

   2. Dominuje rynkowy mechanizm alokacji czynników

2. Funkcje rynku:

   1. Miejsce wyceny usług, towarów i czynników produkcji

   2. Zapewnia stany równowagi

   3. Informacyjna

   4. Umożliwia racjonalne wykorzystanie zasobów, czynników

   5. Jest weryfikatorem społecznej przydatności

3. Prawo popytu: wzrost ceny przyczynia się do spadku popytu a spadek ceny powoduje wzrost popytu prze ceteris paribus. Istota prawa przejawia się w ruchu po krzywej. Zmiany są różnokierunkowe. Zmiana ceny powoduje dwa efekty: substytucyjny i dochodowy.

4. Czynniki poza cenowe określające popyt:

   2. Zmiany dochodu nominalnego

   3. Zmiana ceny dobra substytucyjnego

   4. Zmiana ceny dobra komplementarnego

   5. Oczekiwanie przyszłych cen

   6. Zmiana liczby i struktury ludności

   7. Czynniki subiektywne

   8. Reklama

6. Paradoksy popytu:

   2. Paradoks Giffena (podstawowe potrzeby)

   3. Paradoks Veldena (dobra luksusowe)

   4. Paradoks spekulacyjny

8. Prawo podaży: wzrost ceny przyczynia się do wzrostu podaży, a spadek ceny powoduje spadek podaży.

9. Czynniki poza cenowe określające podaż:

   2. Zmiana cen czynników wytwórczych

   3. Postęp technologiczny

   4. Liczba przedsiębiorstw w danej branży

   5. Instrumenty polityki pieniężnej państwa

   6. Przewidywania przyszłych cen i zmiana cen innych produktów

   7. Klimat

11. Równowaga rynkowa (cena czyszcząca rynek) – model pajęczyny

Jeżeli cena rynkowa ustali się ba poziomie wyższym niż cena równowagi rynkowej to na rynku występuje wysoka podaż, gdyż wysoka cena powoduje, że produkcja jest opłacalna, jednak wysoka cena ogranicza popyt, stąd bierze się nadwyżka. Zapasy towarów zaczynają rosnąć, więc producenci stopniowo zmniejszają cenę towarów, co powoduje wzrost popytu. Spadająca cena wpływa na zmniejszenie podaży.

1. Cena minimalna jest ceną gwarantowaną przez państwo i jest zawsze większa od ceny równowagi rynkowej (produkty rolne).

2. Cena maksymalna jest ustalana w przypadku braku produktów na rynku, np. z powodu klęski żywiołowej (produkty żywnościowe) i jest niższa od ceny równowagi.

3. Elastyczność popytu określa stopień reakcji popytu na zmianę czynników go określających.

$$\text{Ecpp} = \frac{\%\Delta Pp}{\%\Delta c}$$

$$\text{Ecmpp} = \frac{\%\Delta Qa}{\%\Delta Cb}$$

$$\text{Ed} = \frac{\%\Delta Pd}{\%\Delta D}$$

KONSUMENT

1. Konsument reprezentuje gospodarstwo domowe i pełni funkcje:

   2. Konsumpcyjną

   3. Produkcyjną

3. Celem działalności konsumenta jest maksymalizacja użyteczności całkowitej, osiąganej z konsumpcji różnych dóbr i usług. Użyteczność całkowita oznacza sumę zadowolenia i satysfakcji.

4. I prawo Gossena: w miarę wzrostu ilości konsumowanego dobra użyteczność krańcowa kolejnych jednostek tego dobra maleje (prawo malejącej użyteczności krańcowej). Wyrazem preferencji konsumenta jest krzywa obojętności. Poruszając się po krzywej obojętności konsument dokonuje wyboru między dobrami. Dodatkowa ilość jednego dobra odbywa się kosztem drugiego. O zależnościach między substytucją mówi tzw. krańcowa stopa substytucji.

$$\text{KSS} = \frac{\text{ΔB}}{\text{ΔA}}$$

Malejąca krańcowa stopa substytucji oznacza, że zwiększając konsumpcję dobra A, konsument jest zdolny zrezygnować z coraz mniejszych ilości dobra B w zamian za zwiększenie konsumpcji dobra A o jednostkę.

1. Linia budżetowa przedstawia różne kombinacje dwóch dóbr, które konsument może nabyć przy danych cenach i określonym dochodzie.

2. Równowaga konsumenta (optimum) oznacza, że konsument podejmuje swoje decyzje w sposób racjonalny. Stan równowagi występuje w punkcie styczności linii budżetowej z najwyżej położoną i dostępną dla niego krzywą obojętności. Punkt równowagi oznacza, że konsument maksymalizuje użyteczność całkowitą z konsumpcji obu dóbr. Równowaga konsumenta oznacza, że zostało zrealizowane II prawo Gossena (prawo wyrównywania się użyteczności krańcowych).

3. Renta konsumenta wyraża różnicę między sumą użyteczności krańcowych, jaką konsumentowi daje konsumpcja określonej ilości dobra a kosztami jego zakupu.

PRZEDSIĘBIORSTWO

1. Przedsiębiorstwo jest to podmiot gospodarczy, w którym zostały zorganizowane zasoby czynników produkcji pod jednolitym kierownictwem dla prowadzenia działalności gospodarczej. Funkcje:

   2. Podażowa

   3. Popytowa

   4. Społeczna

3. Cechy przedsiębiorstwa zwane są odrębnościami:

   1. Odrębność terytorialna (lokalizacja: adres, fax, email, telefon)

   2. Odrębność techniczno – produkcyjna

   3. Odrębność organizacyjna

   4. Odrębność majątkowo dochodowa

   5. Odrębność ekonomiczna

4. Majątek przedsiębiorstwa dzieli się na trwały i obrotowy.

5. Produkcja polega na łączeniu określonych nakładów czynników produkcji w celu osiągnięcia efektu w postaci wytworzonych produktów lub/i usług. Zależność między wielkością produkcji a nakładu czynnika produkcji przedsiębiorstwa jest przedstawiona przy pomocy funkcji produkcji.

6. Produkt przeciętny określa wielkość produktu całkowitego wytworzonego przeciętnie przez jednostkę nakładu pracy. Produkt krańcowy określa jaki przyrost produkcji całkowitej osiągany jest z dodatkowej jednostki czynnika zmiennego. Produkt krańcowy rośni szybciej niż produkt przeciętny.

7. Czas krótki:

Działa wówczas prawo ekonomiczne zwane prawem malejącej produkcyjności krańcowej i przychodów: w miarę zwiększania nakładów czynnika zmiennego (ceteris paribus) powoduje zwiększenie produktu całkowitego do pewnej wysokości nakładu czynnika zmiennego. Dalsze jego zwiększanie powoduje coraz mniejsze przyrosty produkcyjności krańcowej tego czynnika i spadek produktu całkowitego.

3 etapy procesu produkcji:

I etap – nakład czynnika zmiennego rośnie d takiej wielkości, że Pp = max

II etap – taki przedział czynnika zmiennego, że Pp spada, Pk spada, ale Pk>0

III etap – wzrost nakładów powoduje Pk<0 i spadek Pc.

1. Czas długi:

Wówczas wszystkie czynniki produkcji są zmienne. Trzy efekty produkcji: stałe, rosnące i malejące.

1. Łącząc wszystkie możliwe i efektywne kombinacje nakładów pracy i kapitału do otrzymania danej wielkości produkcji otrzymujemy izokwantę produkcji (krzywą jednakowego produktu).

2. Każdy producent dysponuje określonym dochodem, który wydaje na zakup czynników produkcji, który uwarunkowany jest cenami tych czynników. Izokoszta pokazuje różne kombinacje czynników produkcji, które producent może zakupić przy danych cenach i posiadaną wielkość środków finansowych.

3. Producent poszukuje sytuacji optymalnej. Optimum produkcji znajduje się w punkcie styczności linii jednakowego kosztu (Izokoszta) z możliwie najwyżej położoną izokwantą produkcji. Optimum oznacza wyrównanie się KSS, czynnika pracy i kapitału. Krzywa łącząca punkty równowagi na kolejnych izokosztach nazywana jest ścieżką ekspansji produkcji.

4. Konkurencja doskonała:

   1. Nieskończenie wiele kupujących i sprzedających (rozproszenie popytu i podaży)

   3. Brak barier wejścia na rynek

   4. Równowaga przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjnego x = Uk = Up

   5. Doskonała informacja

   6. Homogeniczność produktów

5. Konkurencja monopolistyczna:

   1. Jeden producent lub sprzedawca i wielu kupujących

      • Monopolista – jedyny producent

      • Monopol pełny – jedyne przedsiębiorstwo

      • Monopsonista - jedyny sprzedawca

      • Monopson – jedyne przedsiębiorstwo

   3. Wytwarza produkty jednorodne lub zróżnicowane, ale nie posiadające substytutów

   5. Kształtuje sytuację rynkową (cenodawca)

   6. Bariery wejścia na rynek

   7. Posiada doskonała informację o rynku

   8. Dąży do maksymalizacji zysku całkowitego

   10. Kształtuje cenę i podaż (praktyka monopolistyczna – ograniczenie wielkości podaży dla kształtowania wysokich cen produktów)

   11. Równowaga wyznaczana jest przez punkt przecięcia krzywej utargu krańcowego z krzywą kosztu krańcowego Uk = Kk

6. Wzory

   1. $\text{Pp} = \frac{\text{Pc}}{L}$

   2. Kc = Ks + Kz

   3. Uc = Q c

   4. $\text{KK} = \frac{\text{ΔKc}}{\text{ΔQ}}$

   5. $\text{Up} = \frac{\text{Uc}}{Q}$

   6. π = Uc − Kc

   7. $\text{Pk} = \frac{\text{ΔPc}}{\text{ΔL}}$

   8. $\text{PKS} = \frac{\text{Ks}}{Q}$

   9. $\text{Uk} = \frac{\text{ΔUc}}{\text{ΔQ}}$

   10. $\text{PKZ} = \frac{\text{Kz}}{Q}$

   11. $\text{PKC} = \frac{\text{Kc}}{Q}$

WYKRESY

RYNEK

1. Prawo ograniczoności zasobów (krzywa transformacji)

   2. Przedstawia różne kombinacje produkcji z dóbr wytworzonych przy pełnym wykorzystaniu czynników wytwórczych.

   3. Ruch po krzywej w górę oznacza wzrost produkcji dobra Y kosztem produkcji dobra X przy danym zasobie czynników produkcji. Koszt ten nazywamy kosztem alternatywnym (koszt utraconych możliwości).

   4. Punkt A oznacza maksymalną wielkość produkcji dobra X przy pełnym wykorzystaniu czynników produkcji, produkcja dobra Y jest wówczas równa 0.

   5. Punkt B oznacza kombinacje produkcji obu dóbr przy czym relatywnie więcej jest dóbr X. Produkcja przy pełnym wykorzystaniu czynników wytwórczych nosi nazwę produkcji potencjalnej.

Pkty efektywne

yc C

B

yb

xc xb

1. Prawo popytu (rys. 1):

   1. Istota prawa przejawia się w ruchu po krzywej popytu, Zmiany są różnokierunkowe.

   2. Zmiana ceny wywołuje dwa efekty:

      • Efekt substytucyjny zmiany ceny

      • Efekt dochodowy zmiany ceny

   3. Ruch po krzywej w górę – cena rośnie, popyt maleje;
      ruch po krzywej w dół – cena maleje, popyt rośnie

   4. Czynniki poza cenowe określające popyt:

      • Zmiana dochodu nominalnego

      • Zmiana ceny dobra substytucyjnego

      • Zmiana ceny dobra komplementarnego

      • Oczekiwanie przyszłych cen

      • Zmiana liczby i struktury ludności

      • Czynniki subiektywne (tradycje, gusta)

      • Wpływ reklamy

   6. Paradoks: Giffena (ziemniaki), Veldena, spekulacyjny

cena cena

popyt podaż

rys. 1. rys. 2.

1. Prawo podaży (rys. 2.):

   1. W przeciwieństwie do popytu, podaż reaguje na zmianę określających ją czynników bardzo wolno

   2. Czynniki poza cenowe określające podaż:

      • Zmiana cen czynników wytwórczych

      • Postęp technologiczny

      • Liczba przedsiębiorstw w branży

      • Instrumenty polityki ekonomicznej

      • Przewidywania przyszłych cen

      • Klimat

3. Równowaga rynkowa (cena czyszcząca rynek):

Gdy cena rynkowa ustali się na poziomie c₁ to na rynku występuje wysoka podaż, gdyż wysoka cena zapewnia opłacalność produkcji. Z drugiej strony wysoka cena ogranicza popyt – stąd bierze się nadwyżka. Na rynku zaczynają rosnąć zapasy towarów, rosną koszty ich utrzymania, rośnie konkurencja o nabywców, co powoduje zmniejszenie ceny. Niższa cena spowoduje spadek podaży i powstanie niedobór dóbr, co przyczyni się do stopniowego wzrostu ceny i podaży.

cena Pd

nadwyżka

c₁

Pp

niedobór

popyt, podaż

KONSUMENT

1. Funkcje użyteczności całkowitej i krańcowej max

   1. Użyteczność całkowita z konsumpcji dobra X rośnie do poziomu max. Po jego osiągnięciu zaczyna spadać. Użyteczność krańcowa jest malejąca, gdy U_k < 0, to U_c rośnie. Gdy U_c = max to konsument osiąga satysfakcję. Zwiększenie konsumpcji poza max powoduje, że U_k < 0, a wtedy U_c spada.

      • $\text{Uk} = \frac{\text{ΔUc}}{\text{ΔQx}}$

      • Uc = Q p 

      • $\text{Up} = \frac{\text{Uc}}{Q}$

      • π (zysk) = Uc − Kc

      • $\text{Kk} = \frac{\text{Kc}}{Q}$

Uc

Qx

Uk

Punkt

satysfakcji

1. I prawo Gossena:

   2. W miarę wzrostu ilości konsumowanego dobra, U_k kolejnych jednostek tego dobra maleje (prawo malejącej użyteczności krańcowej). Wyrazem preferencji konsumenta jest krzywa obojętności. Poruszając się po krzywej obojętności konsument dokonuje substytucji między dobrami. O zależnościach tych mówi się krańcowa stopa substytucji. Malejąca krańcowa stopa substytucji oznacza, że zwiększając konsumpcję dobra A, konsument jest zdolny zrezygnować z coraz mniejszych ilości dobra B w zamian za zwiększenie konsumpcji dobra A o jednostkę.

      • $\text{KSS} = \frac{- \Delta B}{- \Delta A}$ = tgα

      • $\text{KSS} = \frac{\text{ΔNk}}{\text{ΔNp}}$

      • $\frac{\text{MUx}}{\text{MUy}} = \frac{\text{Px}}{\text{Py}}$

Stosunek cen

KSS (nachylenie krzywej obojętności)

ilość

dobra B

ilość dobra A

1. Linia budżetowa konsumenta (ścieżka cen)

   2. Linia budżetowa może zmieniać swoje położenie i nachylenie. Przesunięcie w prawo lub lewo dokonuje się pod wpływem zmiany dochodu, a zmiana nachylenia pod wpływem zmiany relacji cen.

      • $A = \frac{D}{\text{Ca}}$

      • $B = \frac{D}{\text{Cb}}$

ilość

dobra B

Ilość dobra A

1. Równowaga konsumenta (optimum konsumenta), II prawo Gossena

   2. Stan równowagi w punkcie styczności linii budżetowej i z najwyżej położoną dostępną krzywą obojętności; równowaga konsumenta oznacza, że zostało zrealizowane II prawo Gossena – jest to prawo wyrównywania się użyteczności krańcowych dóbr. Punkt równowagi oznacza, że konsument maksymalizuje użyteczność całkowitą z konsumpcji obu dóbr, przy czym wyznaczana jest tutaj wielkość ich konsumpcji.

Qb

B

R

B₁

A₁ A Qa

PRZEDSIĘBIORSTWO

1. Produkt całkowity, przeciętny i krańcowy

   1. W pkt a Pk osiąga max (wyznaczony przez pkt przegięcia krzywej Pc)

   2. W pkt b Pp osiąga max ( wyznaczony przez styczną do krzywej Pc)

   3. W pkt c Pk jest równy 0, gdzie Pc osiąga max

Pc

Pp

Pc

Pk

np

a b

Pp

Pk

c np

Pp

Pk

1. Czas krótki (jeden czynnik stały)

Prawo malejących przychodów głosi, że zwiększenie nakładów czynnika zmiennego daje do pewnego momentu malejące przyrosty produkcji.

1. Czas długi (wszystkie czynniki zmienne)

   2. Izokwanta produkcji (krzywa jednakowego kosztu)

      • Kombinacja A cechuje się zastosowaniem większych nakładów kapitału niż nakładów pracy dla wytworzenia danej produkcji

      • Kombinacja B cechuje się zastosowaniem większych nakładów pracy niż nakładów kapitału dla wytworzenia danej produkcji

nk

A

o

B

o

np

1. Izokoszta (linia jednakowego kosztu)

   • Punkt A wyznacza maksymalną wielkość nakładu kapitału, którą może zakupić producent posiadając określone środki pieniężne i przy danej cenie jednostki kapitału

nk

A

B np

1. Równowaga producenta (optimum produkcji)

   2. Optimum producenta znajduje się w punkcie styczności linii jednakowego kosztu z możliwie najwyżej położoną izokwantą produkcji

nk ścieżka ekspansji

np

1. Funkcja produkcji w krótkim czasie

   • Kc = Ks +Kz

   • $\text{Kp} = \frac{\text{Kc}}{Q}$

   • $\text{Kk} = \frac{\text{ΔKc}}{\text{ΔQ}}$

Kc

Kc Kz Kk

Kk

Kz Kc optimum Kz

technologiczne

K

Cena zamknięcia (min PKZ)

produkcja Q

1. Krzywa długookresowego kosztu przeciętnego

korzyści Stabilizacja kosztów niekorzyści

skali skali

• Efekty skali

Kc

Q

Rosnące korzyści skali produkcji – Kc rosną wolniej niż produkcja; długookresowy koszt przeciętny zmniejsza się

Kc

Q

Stałe korzyści skali produkcji – Kp zmieniają się proporcjonalnie do wielkości produkcji

Kc

Q

Malejące korzyści produkcji – Kc rosną szybciej niż produkcja; długookresowy koszt przeciętny rośnie

1. Konkurencja doskonała

   • zysk

KK Kc

K

P₁ A

zysk Kz

c B

O Q Q

KK = Uk = p

PUc = p Q = P₁ A Q O

PKc = O Q B C

Π = P Zc = C B A P₁

• strata

KK Kc

K

B C Kz

strata

P A

O Q Q

PUc = A P Q O

PKc = O B C Q

Π < 0

• zysk zerowy

KK Kc PUc = P O Q A

K optimum PKc = P O Q A

technologiczne π = 0

A Kz

P

O Q Q

1. Konkurencja monopolistyczna

   • Zysk

Kk Kc PUc = O Q A P

U PKc = O Q C B

Π = B C A P

P A

B zysk C

O Q Uk Up Q

• Zysk zerowy

Kk Kc PUc = P O Q A

PKc = P O Q A

U π = 0

P

O Q Q

• Strata

Kk Kc PUc = P A Q O

U PKc = D C O Q

Π < 0

D C

strata A

O Q Q

ELASTYCZNOŚCI

1. Cenowa elastyczność popytu $\ \text{Ecpp} = \frac{\%\Delta Pp}{\%\Delta c}$

   2. Ecpp = 0 => doskonale nieelastyczny, zmiany ceny nie powodują zmiany popytu

p

Pp

1. Ecpp = ∞ => doskonale elastyczny

p

Pp

2. Ecpp < 0 => paradoksalny

p

Pp

1. Ecpp = 1 => elastyczność wzorcowa, wzrost ceny o 10% spowoduje spadek popytu o 10%

p

Pp

1. Ecpp > 1 => wysoce elastyczny, wzrost ceny o 10% spowoduje spadek popytu o 20%

p

Pp

1. 0 < Ecpp < 1 => mało elastyczny, wzrost ceny o 20% spowoduje spadek popytu o 10%

p

Pp

2. Mieszana cenowa elastyczność popytu $\text{Ecm} = \frac{\%\Delta Qa}{\%\Delta cb}$

   1. EcmPp < 0 => komplementarność

   2. EcmPp > 0=> substytucyjność

3. Dochodowa elastyczność popytu $\ \text{Ed} = \frac{\%\Delta Q}{\%\Delta D}$

   1. EdPp = 1 => elastyczność wzorcowa = wzrost dochodu o 10% spowoduje wzrost popytu o 10%

   2. 0 < EdPp < 1 => wzrost dochodu o 10% powoduje wzrost popytu o 5%

   3. EdPp = 0 => brak reakcji na zmianę dochodu

   4. EdPp > 1 => wysoce elastyczny = wzrost dochodu o 10% powoduje wzrost popytu o 20%

Dobra podrzędne 0 dobra normalne EdPp

1

Dobra podstawowe dobra wyższego rzędu

1. Zmiana charakteru dóbr wraz ze wzrostem dochodu

Zmiana znaku przy współczynniku dochodowej elastyczności oznacza, d
że dobro traci charakter dobra normalnego i uzyskuje status dobra podrzędnego.

D₀

EdPp > 0 => do poziomu D₀ popyt na dane dobro rośnie ze wzrostem dochodu

EdPp < 0 => do poziomu D₀ popyt na dane dobro spada ze wzrostem dochodu Pp

1. Krzywe Engla

   2. d

Pp

Popyt mało elastyczny;

0 < EdPp < 1

Względna zmiana popytu jest mniejsza od względnej zmiany dochodu (żywność)

1. d

Pp

EdPp = 1

Względna zmiana popytu jest równa względnej zmianie dochodu (odzież, obuwie)

2. d

Pp

Popyt wysoce elastyczny

EdPp > 1

Względna zmiana popytu jest

Popyt efektywny - chęć nabycia towaru poparta jest posiadaniem odpowiedniego ekwiwalentu.
Popyt potencjalny - oznacza pragnienie nabycia określonego dobra nie poparte możliwościami dochodowymi.

Efekt substytucyjny - spowodowany jest zmianą ceny jednego z dóbr należących do koszyka dóbr konsumenta i polega na dostosowaniu popytu do tej zmiany: konsumenci odchodzą od dobra X, którego względna cena wzrosła, zastępując je innymi dobrami, których cena w porównaniu do ceny dobra X pozostała stała lub spadła (D.Begg 2003, s. 148). Jest to tzw. zastępowanie jednego dobra drugim.

Efekt dochodowy - związany jest ze wzrostem lub spadkiem dochodu. Wzrost / spadek ten może się wiązać zarówno ze zwykłym zmniejszeniem dochodu do dyspozycji, jak i ze wzrostem cen(y). Gdy rozważamy dobra zwykłe (normalne), każdy spadek dochodu spowoduje spadek popytu na oba dobra. W przypadku dóbr niższego rzędu, efekt dochodowy działa w odwrotnym kierunku. Generalnie wzrost dochodu spowoduje wzrost ogólnego popytu zgłaszanego przez konsumenta, a spadek dochodu - spadek popytu.

Prawo Engla – w miarę wzrostu dochodów udział wydatków na żywność w wydatkach ogółem się zmniejsza; innymi słowy, dochodowa elastyczność popytu jest w przypadku żywności mniejsza od 0. W przypadku wydatków na odzież i mieszkanie udział nie zmienia się, czyli przyrost popytu na te dobra i przyrost dochodów są równe, dochodowa elastyczność popytu jest równa jedności. Wydatki na samochody, podróże, biżuterię, meble, ochronę zdrowia, czy wypoczynek wzrastają z kolei w tempie szybszym od tempa wzrostu dochodów, czyli współczynnik dochodowej elastyczności popytu na nie jest większy od 1.

Mieszana elastyczność popytu - procentowa zmiana popytu na dobro (usługę) x w reakcji na procentową zmianę ceny dobra (usługi) y. Mieszana elastyczność popytu istnieje ponieważ popyt na dane dobro (usługę) uzależniony jest również od cen innych dóbr (usług)

 jeżeli rozważamy dobra substytucyjne, to przed współczynnikiem elastyczności stawiamy znak "+" (wzrostowi ceny dobra y towarzyszy wzrost wielkości popytu na dobro x, pod warunkiem, że jego cena zostanie niezmieniona, będzie spadać lub rosnąć wolniej niż cena dobra y), zmiany popytu na dobro (usługę) x i ceny dobra (usługi) y są jednokierunkowe,

 jeżeli rozważamy dobra komplementarne, to przed współczynnikiem elastyczności stawiamy znak "-" (wzrostowi ceny dobra y towarzyszy spadek wielkości popytu na dobro x, zarówno przy założeniu niezmienności ceny jak i bez niego), zmiany popytu na dobro (usługę) x i ceny dobra (usługi) y są różnokierunkowe.

• dywersyfikację wewnętrzną – zróżnicowanie wszelkich działań w oparciu o posiadane produkty oraz potencjał,

• dywersyfikację zewnętrzną – zróżnicowanie działalności firmy poprzez fuzje, przejęcie, zakup, wchłonięcie z innym przedsiębiorstwem.

Zysk operacyjny - różnica pomiędzy przychodami a kosztami firmy w ramach podstawowej działalności. Zysk operacyjny nie uwzględnia zysków i strat nadzwyczajnych, podatków oraz wyników z działalności inwestycyjnej i z transakcji finansowych.

prawo malejącej produkcyjności krańcowej które oznacza, iż wraz ze zwiększaniem czynnika zmiennego produkcji (c.p.), czyli zatrudnienia, następuje moment, kiedy każdy dodatkowy wzrost tego czynnika (zatrudnienia) powoduje coraz mniejsze przyrosty produktu całkowitego