Mnemotechnika polega na stosowaniu krótkich, werbalnych konstrukcji, które służą do zakodowania pewnych nowych faktów na podstawie skojarzenia ich z już posiadanymi i zakodowanymi w pamięci informacjami.
Mnemotechnika jest szczególnie skuteczna w przypadku uczenia się mechanicznego.
Istnieją trzy główne rodzaje mnemotechnik: naturalne pośrednictwo (mediatory) językowe, metoda miejsc i wyobraźnia wzrokowa.
Naturalne pośrednictwo słów to znaczenia słów lub wyrazy w formie pisanej przechowywane w pamięci długotrwałej, które można skojarzyć z nową informacją.
Zastosowanie tej metody polega na układaniu historyjek bądź rymowanek, które pomogą połączyć listę nie powiązanych ze sobą elementów w jedną spójną całość.
Metoda miejsc to sposób zapamiętywania kolejności listy nazwisk czy przedmiotów przez skojarzenie ich ze znanymi miejscami, np. pomieszczeniami w domu, umeblowaniem i wystrojem pokoju itp.
Wyobraźnia wzrokowa polega na zapamiętywaniu słów poprzez kojarzenie ich z wyobrażeniami wzrokowymi. Najlepiej, gdy owe wyobrażenia są żywe i niezwykłe. Nie bój się banałów, skojarzenia wymyślasz na własny użytek. Mają być skuteczne.
Inne techniki mnemoniczne posługują się odwołaniem do skojarzeń słownych lub dźwiękowych albo układają elementy we wzór łatwy do zapamiętania.
Strategie organizujące stosuje się w mnemonice akrostychowej, gdzie pierwsza litera każdego słowa wskazuje odpowiedź. Na przykład chcesz zapamiętać angielskie słowo "break", które po polsku znaczy "przerwa". Tłumaczysz to sobie w następujący sposób: B - bardzo, R - rozbiegane, E - energiczne, A - aktywne, K - kids, czyli dzieciaki i masz już przed oczami obraz długiej przerwy w szkole podstawowej. ;-)
W mnemotechnice akronimicznej każda litera słowa reprezentuje jakąś nazwę lub inną jednostkę informacji, czyli wybierasz sobie jakieś słowo, którego każda litera jest pierwszą literą hasła, które masz zapamiętać. Na przykład uczysz się o niemieckim filozofie Immanuelu Kancie. Jego nazwisko może stać się akronimem, tego co masz o nim wiedzieć. KANT: K - krytyka, czyli "Krytyka czystego rozumu" i "Krytyka praktycznego rozumu", jego najważniejsze dzieła; A - analityczne i syntetyczne sądy; N - innowator nowej metody nauczania, która polegała na dbaniu o kontakt zwrotny studentów; T - twierdzenia, czyli zdania syntetyczne, na przykładzie twierdzeń matematycznych.