Grupy chemiczne	Grupy terapeutyczne	Rodziny
Alkaloidowe Cinchonae cortex (chinolinowe) chinina, chinidyna, cynchonina, izocynchonidyna. Garbniki katechinowe, gorzkie glikozydy triterpenowe – chinowina, wolny kwas chinowowy i chinowy. Ipecacuanhae radix (izochinolinowe) cefalina, emetyna. Skrobia Strychni semen (indolowe) strychnina, brucyna, womicyna, tłuszcz, białko, kw. chlorogenowy Colae embryo (purynowe) kofeina, teobrom., ksantyna, teofilina, garbniki katechinowe z czerwienią kola, skrobia tłuszcz Stramonii folium (tropanowe) hioscyjamina, atropina, skopolamina Belladonnae folium (tropanowe) hioscyjamina, atropina, skopolamina Secale corntum (Claviceps purpurea) indolowe poch. ergolinowe ergometryna, ergina i gr. ergotaminy i ergotoksyny – ergokryptyna, ergokrystyna Chelidonii herba (izochinolinowe) chelidonina, sangwinaryna, berberyna Olejkowe Calami rhizoma seskwiterpeny - kariofilen, guajen, terpeny – α-pinen, kamfen, ketony - akoron, izoakoron, akorenon, fenoloetery. Zw. gorzkie – akoryna, akoretyna. Levistici radix poch. kwasu ftalowego, kwas i ester izowalerianowy. Kumaryny – kumaryna i umbeliferon. Kwasy org. kawowy, jabłkowy, chlorogenowy Angelicae radix felandren, pinen, cymen, kwas walerianowy. Kumaryny – angelicyna, umbeliferon, sterole. Inulae radix seskwiterpeny – alantolakton, alantol, proazulen. Inulina, triterpeny, zw. poliacetylenowe Valerianae radix zw. estrowe – walepotriany, olejek eteryczny – terpeny, seskwiterpeny, kwas walerianowy, borneol, alkohole. Ślady alkaloidów - scytantyna Menthae piperitae folium mentol, menton, piperyton, garbniki, kwas oleanolowy, ursolowy. Flawonoidy, goryczn, fenolokwasy Melissae folium cytral, cytroneal, geraniol, linalol. Garbniki skondensowane, flawonoidy, kw. hydroksytriterpenowe – ursolowy, oleanolowy, fenolokwasy - kawowy Salviae folium tujon, cyneol, kamfora, borneol, inne terpeny. Garbniki, gorzki lakton diterpenowy karnosol, kwasy hydroksy triterpenowe, flawonoidy , fenolokwasy Chamomillae anthodium cis-en-in-dicykoleter, chamazulen, α-bisabolol. Flawonoidy poch. apigeniny, luteoiny, kwercytyny, patuletyny. Kumaryny – herniaryna, umbeliferon. Thymi herba zw. fenolowe, tymol, karwakrol, ich metylowe estry, mało p-cymen, borneol, linalol. Flawonoidy – luteoina i jej glukozydy. Fenolokwasy – kawowy, chlorogenowy. Millefolii herba chamazulen, cyneol, D-α-pinen, tujon, borneol. kwasy org. mrówkowy, octowy, izowalerianowy. Flawonoidy – apigenina, luteoina i ich 7-glikozydy Absynthii herba wolny i zestryfikowany alkohol tujon, keton D-tujon, chamazulen. Zw. gorzkie – absyntyna, anabsyntyna, artabsyna. Flawonoidy, garbniki, kwasy org. Anisi fructus anetol, metylochawikol, aldehyd I kwas anyżowy. Carvi fructus karwon, karweol, D-limonen. Flawonoidy, poliacetyleny, olej tłusty, białka Coriandri fructus D-linalol, geraniol, borneol, pinen, terpinen. Flawonoidy, tłszcz, Foeniculi fructus anetol, fenchon, terpeny – pinen, kamfen, feladren. Cukry, olej tłusty Juniperi fructus α- i β-pinen, sabinen, myrcen, limonen, terpinol, kadien. Żywice, cukry wosk, garbniki, zw. flawonoidowe Lupulinum myrcen, β-kariofylen(humulen). Gorzkie żywice(humulon i lupulon) – kwasy goryczochmielowe poch. floroglucyny Flawonoidowe Betulae folium zw. flawonoidowe – hyperozyd. Ol. eteryczny, zw. garbnikowe, saponiny, wit. C, zw. żywicowe Sambuci flos poch. kemferolu i kwercetyny – gł. rutyna, astragalina, izokwercytyna – rutozyd. Zw. garbnikowe, kwasy – chlorogenowy, kawowy, ferulowy, i ich glikozydy, w świerzym surowcu sambunigryna Crataegi inflorescentia witeksyna i jej glukozyd, hyperozyd, kwercetyna. Lekuoantocyjanidyny(dimery i oligomery), poch. purynowe(guanina, adenina, adenozyna), aminy(cholina, acetylocholina), kwasy triterpenowe(ursolowy, krategolowy, oleanolowy) Helichrysi inflorescentia poch. izosalipurpolu, apigeniny, kemferolu i naryngeniny. Ftalidy, zw. karotenoidowe, subst. gorzka. Tiliae inflorescentia poch. kwercetyny i kemferolu. Kwas kawowy i chloro genowy, śluz, garbniki, olejek eteryczny(geraniol, farnezol),aminokwasy, sambunigryna sur. świeży Equiseti herba poch. kemferolu (ekwizetryna, kwercetyna, izokwercetyna) luteoiny (galuteloina). Sole mineralne, rozp. w wodzie zw. krzemu. Ślady alkaloidów - nikotyna Polygoni avicularis herba poch. kwercetyny – hyperozyd, kwercetyna, awikularyna. Garbniki, kwasy org., sole krzemu częściowo rozp. w wodzie. Arnicae anthodium astragalina, izokwercytyna. Loliolid. Laktony seskwiterpenowe. Olejek eteryczny – azulen i tymol. Poliacetyleny, karotenoidy, tri terpeny. Violae tricoloris herba rutynozyd. Antocyjany – poch. delfinidyny i peonidyny. Wiolutozyd (hydrolizuje do wicjanozy i estru metylowego kwasu salicylowego). Saponiny. Śluzowe Althaeae radix śluz rozp. w zimnej wodzie, skrobia, sacharoza, olej tłusty, zw. białkowe, aminokwasy – asparagina, betaina. Althaeae folium śluz – kwas galakturonowy, galaktoza, glukoza, arabinoza, ksyloza i ramnoza. Kwasy org., zw. flawonoidowe, sole mineralne Foenugraeci semen (galaktomannany) Lini semen Farfarae folium śluz po rozpadzie daje fruktozę, galaktozę, arabinozę, glukozę i kwas uronowy. Inulina, dużo cynku, zw. gorzkie, garbniki, kwasy fenolowe, flawonoidy Symphyti radix alantoina, śluz. Alkaloidy pirolizydynowe w postaci N-tlenków i diestrów – symfytyna i lazjokarpina. Fenolokwasy, garbniki i cukry Polisacharydowe Agropyri rhizoma (polimery fruktozy) trytycyna (zbudowana z fruktozy), wolna fruktoza, mannitol, glukozydy – glukowanilina, olejek eteryczny – kapilen (pod wpływem światła przechodzi w kapilon o wł. antybiotycznych, Lichen islandicus (polimery glukozy) lichenina, izolichenina, kwasy porostowe – kwas fumaroprotocetrarowy i protolichesterynowy. Saponiny. Fucus (fukoidyna) fukoidyna, zw. alginowe. Wit. z grupy B, jod, barwniki Szczero gorzkie Sekoirydoidy i irydoidy: Gentianae radix gorzkie glikozydy sekoirydoidowe gencjopikrozyd, amarogentyna. Alkaloidy – gencjanina, gencjalutyna. Barwniki poch. ksantonu – gentyzyna i izogentyzyna. Gorzki trój cukier gencjanoza. Menyanthidis folium gorzkie glikozydy sekoirydoidowe – foliamentyna, poganina. Flawonoidy – rutozyd, hyperozyd, trifoliozyd. Mało alkaloidów, garbniki i fenolokwasy. Centaurii herba sekoirydoidy o charakterze glukozydowym – gencjopikryna, swercjamaryna i amarogentyna. Alkaloidy (gencjanina), flawonoidy i triterpeny. Valerianae radix waleropotriany, irydoidowe trój estry. Olejek eteryczny – terpeny (pineny), seskwiterpeny, kwasy, alkohole, estry borneolu, kwasu izowalerianowego. Seskwiterpenowe kwasy walerenowe – kwas walerenowy i acetoksywalerenowy. Laktony seskwiterpenowe: Taraxaci radix laktony seskwiterpenowe typu eudesmanu i germakranu laktukopikryna i taraksacyna. Triterpeny – β-amaryna, tarakserol. Fitsterole, inulina, zw. śluzowe, żywicowe. Absinthi herba absyntyna, anabsyntyna, artabsyna. Olejek eteryczny – gorzkie laktony seskwiterpenowe - tujon, D-tujon, chamazulen. Flawonoidy, kwasy organiczne, garbniki. Inne: Cinchonae cortex (triterpeny – glikozydy kw. chinowowego) chinina, chinidyna Farfarae folium zw. gorzkie. Śluz po rozpadzie daje fruktozę, galaktozę, arabinozę, glukozę i kwas uronowy. Inulina, garbniki flawonoidy, kw. fenolowe sole mineralne – dużo Zn Lupulinum (gorzkie żywice) gorzkie żywice kwasy goryczochmielowe poch. floroglucyny – humulon i lupulon. Olejek eteryczny – myrcen i β-kariofylen. Antrachinonowe Antranoidy (pochodne 1,8-di-OH-antrazwiązki): Frangulae cortex heterozydy antrachinonowe poch. franguloemodyny – glukofrangulina A i B i frangulina A i B, glikozydy franguloemodyny, fiscjonu, chryzofanolu i inne poch. antrachinonu. Śluzy, flawonoidy, garbniki(12%Ca), saponiny. Rhei radix reina, aloeemodyna, franguloemodyna, fiscjon, i ich formy zredukowane oraz w stanie wolnym – reidy i palmidy, związane glikozydowo sennozydy i plamozydy. Garbniki katechinowe i poch. kwasu galusowego oraz fenolokwasy. Naftodiantrony: Hyperici herba naftodiantrony hypercyna i pseudohypercyna. Poch. floroglucyny – hyperforyna, adhyperforyna. Garbniki katechinowe, GABA, flawonoidy – kwercetyna, hyperozyd, rutozyd, izokwercetyna, poch. apigeniny Antocyjany Myrtilli fructus szereg zw. antocyjanowych – glukozydy i galaktozydy, cyjanidyny, delfinidyny i malwidyny, peonidyny, petunidyny. Garbniki katechinowe, cukier inwertowany, flawony, Wit. C i B1, inozytol. Sambuci fructus antocyjanidyny typu cyjanidyny. Tyrozyna, witaminy B, C, cukry, pektyny, kwasy org. – cytrynowy, walerianowy. W niedojrzałych owocach sambunigryna Violae tricoloris herba poch. delfinidyny i peonidyny. Flawonoidy – rutozyd. Wilutozyd (hydrolizujący do wicjanozy i estru metylowego kwasu salicylowego), ślady olejku, saponiny, karotenoidy Arbutynowe Uvae ursi folium glukozydy fenolowe – arbutyna i metyloarbutyna. Garbniki poch. kwasu galusowego i elagowego. Glukozydy flawonowe, hydrochinon, kwasy fenolowe i triterpenowe Vitis ideae folium arbutyna, małe ilości hydrochinonu. Garbniki, flawonoidy(myrycytryna, hyperozyd, izokwercetyna), wit. C. Aromatyczno gorzkie Calami rhizoma zw. gorzkie – akoryna i akoretyna. Olejek eteryczny – seskwiterpeny (kariofilen, guajen), terpeny (α-pinen, kamfen), ketony (akoron, izoakoron, akorenon), fenoloetery (cis i tansazorany, metyleugenol, kalamol). Cholina, zw. garbnikowe i śluzowe. Millefolii herba zw. gorzkie – achilleina, millefolina. Olejek eteryczny – chamazulen, terpeny monocykliczne (cyneol), dicykliczne (D-α-pinen, tujon, borneol). Flawony – apigenina i luteoina + ich 7-glikozydy. Absynthii herba gorzkie laktony seskwiterpenowe –absyntyna, anabsyntyna i artabsyna. Olejek eteryczny – wolny i zestryfikowany alkohol tujon, keton D-tujon, cham azulen. Flawonoidy, kwasy org., garbniki Garbnikowe Quercus cortex garbniki poch. katechiny, mniej poch. kwasu elagowego, dimery katechin i galo katechiny. Kwas galusowy, galokatechina, flawonoidy i triterpeny. Bistortae rhizoma garbniki hydrolizujące, katechiny, małe ilości kwasu galusowego i elagowego. Skrobia, kwas Skrobowy. Charakt. dla Polygonaceae śladowe ilości zw. antrachinonowych. Tormentillae rhizoma garbniki poch. katechiny. Małe ilości galotaniny, wolny kwas elagowy. Zw. triterpenowe – tormentol. Glikozydy nasercowe D. purpureae folium ponad 30 glikozydów kardenolidowych – glikozydy pierwotne (purpureaglikozyd A i B oraz glukogitaloksyna), glikozydy wtórne (digitoksyna, gitoksyna, gitaloksyna). Saponiny (digitonina, gitonina, tigonina), digitoflawon, zw. garbnikowe. D. lanatae folium ponad 40 zw. kardenolidowych – lanatozydy A, B, C, D, E, najwięcej lanatozydu C. Glikozydy wtórne – acetylodigitoksyna, digitoksyna, gitoksyna, digoksyna. Saponiny sterydowe, zw. flawonoidowe, cholina i acetylocholina. Convallariae herba zespół glikozydów kardenolidowych – konwalatoksyna, konwalozyd, konwalatoksol, lokundiozyd, peryploramnozyd. Konwalatoksyna rozpada się na strofantydynę i 1-ramnozyd . Zw. saponinowe, flawonoidy, ślady olejku (farnezol) Adonidis vernalis herba heterozydy kardenolidowe poch. strofantydyny, adonitoksygeniny i strofadogeniny. Cymaryna, K-strofantyna, adonitoksyna i wernadygina. Zw. flawonoidowe – orientyna, izoorientyna, adomiwernit, alkohol adonitol. Furanochromony Ammi visnagae fructus kelina, wisnagina, kelol, kelolglukozyd. Piranokumaryny – wisnadyna, samidyna. Zw. flawonowe – akacetyna, olejek eteryczny, fenolokwasy, tłuszcz. Kumaryny Meliloti herba 1% kumaryny, milelotyna, kwas o-kumarynowy, kwas melilotowy, melilotozyd, kumarygen, ślady dikumarolu. Alantoina, flawonoidy i garbniki. Herniariae herba umbeliferon, herniaryna, skopoletyna. Flawonoidy – poch. kwercetyny (rutozyd), izoramnetyny(narcyzyna). Saponiny triterpenowe, ślady olejku eterycznego, małe ilości alkaloidów. Saponinowe Glycyrrhizae radix saponiny triterpenowe w postaci soli wapniowych i potasowych kwasu glicyryzynowego. Flawonoidy – poch. flawanonu (likwirytyna), chalkonu (izolikwirytyna), izoflawon (formonoetyna), kumaryny (umbelifeon, herniaryna). Saponariae radix saponiny triterpenowe – heterozydy gipsogeniny. Cukry i sole mineralne Primule radix saponiny triterpenowe typu oleananu – kwas prymulowy A. Glukozydy fenolowe – prymweryna, prymulaweryna. Herniariae herba saponiny triterpenowe typu oleananu – glabroidy A,B,C i poch. kwasu gipsogenowego. Flawonoidy poch. kwercetyny (rutozyd) i izoramnetyny (narcyzyna). Kumaryny (umbeliferon, herniaryna, skopoletyna) Aminowe/aminokwasowe Sinapis semen – glukozyd synigryna. Enzym mirozynaza. Olej ok. 30%, białka ok. 38%. (nasiona bez Colae) Zw mineralne Urticae folium duże ilości chlorofilu a i b, karoteny, ksantofil, witaminy B2, C, K, kwas krzemowy, mrówkowy, zw. flawonoidowe, garbnikowe, zw. aminowe, sole żelaza, potasu, wapnia, ciała czynne o charakterze hormonów roślinnych obniżających poziom cukru we krwi. Betulae folium (potas) Agropyri rhizoma (krzem) Equiseti herba (krzem) Fucus (jod) Olej tłusty Althaeae radix Lini semen Foenugraeci semen Sinapis nigrae semen Lycopodium Glukozynolaty Sinapis nigrae semen Kwasy porostowe Lichen islandicus (niektóre są gorzkie) Chlorofil Urticae folium Żywice Lupulinum (gorzkie)	Analepticum Strychni semen (et stimulans) Colae embryo (et roborans) Anthelminticum Myrtilli fructus Antibechicum Althaeae radix Althaeae folium Farfarae folium Lichen islandicus Antidiabeticum Taraxaci radix Urticae folium Antidiarrhoicum Quercus cortex Tormentillae rhizoma Bistortae rhizoma Chamomillae anthodium Antiemeticum Menthae piperitae folium Antihydroticum - p/potne Quercus cortex Salviae folium Antipyreticum – p-gorączkowe Sambuci flos/fructus Tiliae inflorescentia Diaphoreticum Betulae folium Antiphlogisticum/antisepticum (na błony śluzowe jamy ustnej i gardła Bistortae rhizoma Tormentillae rhizoma Quercus cortex Salviae folium Althaeae radix/folium Glycirrhizae radix Arnicae anthodium Chamomillae anthodium Thymi herba Lini semen Antiphlog./dermaticum (skóra) Althaeae radix/folium Arnicae anthodium Chamomillae anthodium Bistortae rhizoma Foenugraeci semen Lini semen Tormentillae rhizoma Quercus cortex Symphyti radix Hyperici herba Millefolli herba Violae tricoloris herba Antirheumaticum Sinapis nigrae semen Archangelicae aetheroleum Antisepticum Thymi herba Salviae folium Menthae piperitae folium Melissae folium Dermaticum/antisepticum Quercus cortex Bistortae rhizoma Tormentillae rhizoma Calami rhizoma Menthae piperitae folium Salviae folium Thymi herba Carminativum (et spasmolyticum) Anisi fructus Carvi fructus Coriandri fructus Foeniculi fructus Menthae piperitae folium Calami rhizoma Angelicae radix Cholagogum, Cholereticum Taraxaci radix Menthae piperitae folium Absinthii herba Chelidonii herba Helichrysi herba Hyperici herba Millefolii herba Juniperi fructus Frangulae cortex Gentianae radix Diureticum Betulae folium Urticae folium Agropyri rhizoma Juniperi fructus Equiseti herba Herniariae herba Violae tricoloris herba Levistici radix Taraxaci radix Glycyrrhizae radix Expectorans Glycyrrhizae radix Saponariae radix Inulae radix Ipecacuanhae radix Primulae radix Thymi herba Polygoni avicularis herba Sambuci flos Anisi fructus Foeniculi fructus Haemostaticum Bistortae rhizoma Tormentillae rhizoma Quercus cortex Urticae folium Laxans Frangulae cortex Rhei radix Lini semen Sambuci fructus Metabolicum Fucus Violae triciloris herba Agropyri rhizoma Betulae folium (p-trądzikowo) Sedativum Archengelicae radix Valerianeae radix Melissae folium Lupulinum Spasmolyticum Calami rhizoma Archangeliae radix Valerianae radix Menthae piperitae folium Melissae folium Chamomillae anthodium Chelidonii herba Helichrysi herba Hyperici herba Millefolii herba Ammi visnagae fructus (antiasthmaticum) Stomachicum, digestivum Menthae piperitae folium Menyanthidis folium Cinchonae cortex Calami rhizoma Archangelicae radix Gentianae radix Taraxaci radix Absinthii herba Centaurii herba Millefolii herba Carvi fructus Coriandri fructus Lichen islandicus Urodesinficiens Uvae ursi folium Vitis ideae folium Antidepressiva Hyperici herba Vitaminum Urticae folium Rosae fructus Foenugraeci semen Antiulcerosum Althaeae radix/folium Foenugraeci semen Lini semen Chamomillae anthodium Millefolii herba Glycyrrhizae radix Cardiacum D. purpureae folium D. lanatae folium Adonidis vernalis herba Convallariae herba Crataegi infl. (bez glikozydów nasercowych, cardiosedativum-w nerwicy serca) Mydriaticum Stramonii folium Belladonnae folium Lactagogum Anisi fructus Foeniculi fructus Vasoprotectivum (uszczelniające) Myrtilli fructus Violae tricoloris herba Antithrombotica ( krzepliwość krwi) Meliloti herba Atiphlog./gynecologicum (w st.zap.pochwy) Chamomillae anthodium Millefolii herba Quercus cortex (inne garbnikowe pewnie też) Pulmonalia Equiseti herba Lichen islandicus Polygoni avicularis herba Dermaticum (na trudno gojące się rany) Arnicae anthodium Chamomillae anthodium Hyperici herba Meliloti herba (też na odciski) Corrigens Anisi fructus Foeniculi fructus Menthae piperitae folium	Araceae Calami rhizoma Betulaceae Betulae folium B. verrucosa B. pubescens Boraginaceae Symphyti radix Brassicaceae Sinapis semen Caprifoliaceae Sambuci flos / fructus Caryophyllaceae Saponariae radix Herniariae herba Compositae=Asteraceae Taraxacum officinale Inulae radix Farfarae folium Arnicae anthodium Chamomillae anthodium Helichrysi inflorescentia Absynthii herba Millefolii herba Cupressaceae Juniperi fructus Equisetaceae Equiseti herba Ericacae Vitis ideae folium Uvae ursi folium Myrtilli fructus Fabaceae Glycyrrhizae radix Foenugraeci semen Meliloti herba M. officinalis M. altissimus Fagaceae Quercus cortex Q. robur Q. sessilis Gentianaceae Gentianae radix Centaurii herba Gramineae Agropyri rhizoma Hypericaceae Hyperici herba Labiateae=Lamiaceae Menthae piperitae folium Melissae folium Salviae folium Thymi herba Liliaceae Convallariae herba Linaceae Lini semen Loganiaceae Strychni semen Malvaceae Althaeae radix Althaeae folium Papaveraceae Chelidonii herba Polygonaceae Polygoni avicularis herba Bistortae rhizoma Rhei radix Primulaceae Primulae radix P. officinalis P. elatior Ranunculaceae Adonidis vernalis herba Rhamnaceae Frangulae cortex Rosaceae Tormentillae rhizoma Crataegi inflorescentia C. monogyna C. oxycantha Rosae fructus R. canina R. cinnamoea R. gallica Rubiaceae Cinchonae cortrx Ipecacuanhae radix Scrophulariaceae Digitalis purpureae folium Digitalis lanatae folium Solanaceae Stramonii folium Belladonnae folium Sterculiaceae Colae embryo C. acuminata C. vera Tiliaceae Tiliae inflorescentia T. cordata T. platyphyllos Umbelliferae = Apiaceae Angelicae radix Levistici radix Ammi visnagae fructus Anisi fructus Carvi fructus Coriandri fructus Foeniculi fructus Urticaceae Urticae folium U. dioica U. urens Valerianaceae Valerianeae radix Violaceae Violae tricoloris herba V. tricolor V. arvensis Menyanthaceae Menyanthidis folium Fucaceae - Morszczynowate (Phaeophyta - Brunatnice) Fucus Parmeliaceae - Misecznicowate (Lichenes – Porosty) Lichen islandicus Cannabaceae Lupulinum Lycopodiaceae Lycopodium Hypocreaceae - Gruzełkowate Claviceps purpurea