Geodezyjne pomiary szczegółowe, Geodezyjna technika pomiarowa

60. Proszę scharakteryzować przedmiot pomiarów sytuacyjnych w aspekcie niezbędnych tolerancji dokładnościowych.

Przedmiotem pomiarów sytuacyjnych są szczegóły terenowe wykazane znakami umownymi w

instrukcji technicznej K-1 dla mapy w skali 1 : 500.

Szczegóły terenowe ze względu na ich charakter oraz różne dokładności identyfikacji ich zarysów i

różne wymagania dokładnościowe pomiaru, dzielą się na trzy grupy.

Do I grupy dokładnościowej pomiaru należą trwałe szczegóły terenowe o wyraźnych,

Jednoznacznie określonych granicach lub konturach.

2. Szczegółami I grupy dokładnościowej są:

a) zastabilizowane znakami naziemnymi punkty osnowy wysokościowej, punkty podstawowej

osnowy grawimetrycznej i punkty wiekowe osnowy magnetycznej,

b) znaki graniczne granicy Państwa, jednostek podziału administracyjnego i działek,

c) punkty załamania granic działek,

d) obiekty i urządzenia techniczno - gospodarcze, jak: budowle i budynki,

e) elementy naziemne uzbrojenia terenu i studnie,

f) obiekty drogowe i kolejowe, takie jak: mosty, wiadukty, przejazdy, tunele, estakady, tory

kolejowe i tramwajowe, budynki stacyjne itp.,

g) szczegóły uliczne, takie jak: krawężniki, latarnie, słupy, pomniki, figury i trwałe ogrodzenia.

Do II grupy dokładnościowej pomiaru należą szczegóły terenowe o mniej wyraźnych i mniej trwałych

konturach, a mianowicie:

a) punkty załamań konturów budowli i urządzeń ziemnych, jak: tamy, wały ochronne, groble,

kanały, rowy, nasypy, wykopy,

b) boiska sportowe, parki i zieleńce, trawniki itp.,

c) drzewa przyuliczne i pomniki przyrody,

d) elementy podziemne uzbrojenia terenu,

Do III grupy dokładnościowej pomiaru należą następujące szczegóły terenowe:

a) punkty załamań konturów Użytków gruntowych i konturów klasyfikacyjnych,

b) naturalne linie brzegowe wód płynących i stojących (wody o nieuregulowanej linii brzegowej),

c) linie podziałowe na oddziały w lasach państwowych,

d) punkty załamań dróg dojazdowych przebiegających wewnątrz terenów stanowiących własność państwową lub dróg dojazdowych prywatnych,

e) inne obiekty o niewyraźnych konturach.

Określenie położenia szczegółów terenowych względem najbliższych elementów poziomej

osnowy geodezyjnej powinno być wykonane przy pomiarze bezpośrednim z dokładnością:

- 0,10 m dla I grupy szczegółów terenowych,

- 0,30 m dla II grupy szczegółów terenowych,

- 0,50 m dla III grupy szczegółów terenowych, (o ile dokładność identyfikacji ich zarysów jest nie mniejsza od 0,50m)

61. Na czym polegają prace przygotowawcze do wykonania pomiarów sytuacyjno- wysokościowych?

PRACE PRZYGOTOWAWCZE DO WYKONANIA POMIARÓW

§ 4.

1. Wykonawca pomiarów zobowiązany jest zgłosić prace przed ich rozpoczęciem do ośrodka

dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej, właściwego terytorialnie dla mierzonego obiektu.

2. Tryb zgłaszania oraz uzgadniania sposobu wykonywania robót geodezyjno-kartograficznych

określają odrębne przepisy.

§ 5.

1. Wykonawca powinien otrzymać z ośrodka dokumentacji geodezyjno-kartograficznej

informacje dotyczące:

a) rodzaju istniejących materiałów geodezyjno-kartograficznych i sposobu ich wykorzystania,

b) potrzeby założenia nowej lub uzupełnienia istniejącej osnowy geodezyjnej,

c) obowiązującego układu współrzędnych i zasad podziału map na arkusze,

d) obowiązującego układu wysokości.

2. Informacja o istniejących materiałach geodezyjno-kartograficznych powinna zawierać:

a) klasy osnowy geodezyjnej i dokładności punktów,

b) zalecenia dotyczące sposobu wykorzystania osnowy,

c) opis stanu osnowy w terenie wg ostatniego przeglądu,

d) wykaz arkuszy map przeznaczonych do wykorzystania lub założenia w ramach danej

roboty,

e) opis stanu dokumentacji technicznej dla określonego terenu,

f) zalecenia odnośnie sposobu wykorzystania poszczególnych dokumentów pomiarowych,

obliczeniowych lub formalno-prawnych.

§ 6. 1. Przy analizie istniejących materiałów geodezyjno-kartograficznych należy zwrócić szczególną

uwagę na następujące czynniki, mające wpływ na zakres i sposób ich wykorzystania:

a) klasy osnowy geodezyjnej poziomej i wysokościowej, jej dokładność i stan znaków na

gruncie,

b) ewentualną konieczność przeliczenia współrzędnych lub rzędnych wysokości punktów

osnów na układ państwowy,

c) wielkość obszaru pokrytego osnową geodezyjną i istniejącymi mapami,

d) stopień dezaktualizacji treści map w kontekście przeznaczenia wykonywanej roboty,

e) dokładności map, ustalone w oparciu o instrukcje techniczne, które były podstawą ich

opracowania,

f) stan map oraz rodzaj materiałów, na jakich zostały wykonane,

g) znaki umowne, jakie przyjęto przy wykonywaniu w/w map

h) możliwość przeniesienia - pośredniego lub bezpośredniego - treści istniejących map na

nowo opracowywane mapy,

i) możliwości techniczno-organizacyjne wykonawcy, od których zależy wybór procesu

technologicznego wykonania określonej roboty,

j) rachunek ekonomiczny.

2. Przy analizie istniejących materiałów geodezyjno-kartograficznych należy kierować się zasadą

nadrzędności mapy zasadniczej nad innymi opracowaniami geodezyjno-kartograficznymi.

3. Ustalenia ust. 1 i 2 obowiązują ośrodek dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej oraz

wykonawcę roboty.

§ 7 1. Istniejące materiały geodezyjno-kartograficzne, niezależnie od tego według jakich przepisów

zostały wykonane, powinny być wykorzystane do aktualizacji mapy zasadniczej lub innych

map jeżeli:

a) dokładność ich opracowania odpowiada ustaleniom instrukcji technicznej "K-1 Mapa

zasadnicza",

b) ilość zmian jest mniejsza od 60% chyba, Ŝe ze względów ekonomicznych bardziej

opłacalne jest wykonanie nowego pomiaru.

2. NiezaleŜnie od ilości zmian należy wykorzystać wszelkie dane dotyczące ustalenia i pomiaru

granic, które nie uległy zmianie oraz pomiaru usytuowania podziemnego uzbrojenia terenu.

3. Przy wykorzystywaniu istniejących materiałów dla aktualizacji mapy zasadniczej zaleca się

stosować metody fotomechaniczne.

§ 8 1. Przed przystąpieniem do pomiaru powinien być przeprowadzony wywiad terenowy mający na

celu:

a) ogólne rozpoznanie terenu przeznaczonego do pomiaru,

b) ustalenie stanu technicznego punktów istniejącej osnowy geodezyjnej,

c) stwierdzenie stopnia aktualności map przeznaczonych do wykorzystania, poprzez ich

porównanie z terenem.

2. Na podstawie przeprowadzonego wywiadu terenowego na kopiach istniejących map lub ich

powiększeniach wykonywana jest "mapa wywiadu".

3. Mapa wywiadu powinna w szczególności wskazywać:

a) obszar, na którym ma być wykonany nowy pomiar,

b) obszar, na którym ma być wykonywany pomiar uzupełniający,

c) podział sekcyjny mapy zasadniczej, z rozróżnieniem sekcji nowo zakładanych i

aktualizowanych,

d) zasięg istniejącej osnowy i jej rodzaj.

§ 9. 1. Ustalenia dokonane na podstawie § 5, 6 i 7 oraz wyniki wywiadu terenowego, są podstawą do

sporządzenia szczegółowych warunków technicznych wykonania roboty.

2. Sporządzamy warunki techniczne wykonania roboty powinny zawierać:

a) cel jakiemu wykonywane pomiary mają służyć,

b) skale i sposób podziału arkuszowego opracowywanych map,

c) metodę opracowania,

d) wykaz instrukcji technicznych obowiązujących przy wykonywaniu prac,

e) dodatkowe wymagania zleceniodawcy,

f) sposób wykorzystania istniejących materiałów geodezyjno-kartograficznych,

g) rodzaj i formę dokumentacji przeznaczonej dla zleceniodawcy.

62 Jakie informacje winien zebrać geodeta w czasie wykonywania pomiarów sytuacyjnych, które charakteryzują mierzony obiekt lub szczegóły terenowe?

1. W czasie wykonywania pomiarów sytuacyjnych należy zebrać następujące informacje, charakteryzujące mierzony obiekt lub szczegóły terenowe:

a) nazwy jednostek podziału administracyjnego,

b) nazwy wsi, przysiółków, uroczysk itp.,

c) nazwy ulic, placów,

d) nazwy rzek, potoków, kanałów, jezior itp.,

e) rodzaje użytków gruntowych,

f) rodzaj i charakter obiektów budowlanych oraz numery porządkowe budynków lub nieruchomości,

g) rodzaje urządzeń podziemnych lub ich przeznaczenie.

.

63Wymienić i scharakteryzować metody pomiarów sytuacyjnych oraz sposób ich dokumentowania.

Pomiar sytuacyjny jest to zespół czynności technicznych pozwalających na określenie kształtów i wzajemnego położenia szczegółów terenowych umożliwiających przedstawienie ich obrazów w rzucie prostokątnym na powierzchnie odniesienia w odpowiedniej skali.

Metody pomiarów sytuacyjnych:

Metoda ortogonalna

Polega na rzutowaniu prostokątnym mierzonych szczegółów na boki osnowy geodezyjnej.

Metoda biegunowa

Polega na określeniu położenia szczegółów terenowych względem punktów osnowy pomiarowej na podstawie pomierzonej odległości oraz kata kierunkowego.

Metoda przedłużeń

Polega na ustaleniu lokalizacji szczegółów sytuacyjnych  w stosunku do osnowy pomiarowej przez wyznaczenie na niej punktów przecięcia linii, stanowiących przedłużenie np. ścian budynku z bokami osnowy pomiarowej.

Metoda wcięć

Polega na pomierzeniu z wybranych punktów osnowy pomiarowej dwóch katów zawartych między bokiem osnowy, a kierunkiem na wybrany punkt szczegółu sytuacyjnego. Wyróżniamy wcięcia kątowe i liniowe.

Sposób dokumentowania

Opracowanie wyników geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych następuje przez:

• przetworzenie danych obserwacyjnych do zbiorów współrzędnych oraz wysokości punktów w państwowym systemie odniesień przestrzennych;

• utworzenie roboczej bazy danych obiektów przestrzennych na podstawie zbiorów danych pozyskanych z PZGiK oraz z przetworzonych danych obserwacyjnych,

• edycję, na podstawie danych zawartych w roboczej bazie danych, odpowiednich map lub innych opracowań kartograficznych oraz raportów w postaci rejestrów, wykazów, zestawień.

W roboczej bazie danych ujawnia się współrzędne ustalone na podstawie pomiaru jeżeli:

• pomiar punktów granicznych oznaczonych na gruncie wykonany został z większą dokładnością niż pomiar tych samych punktów będący źródłem danych ewidencyjnych

pozyskanych z PZGiK;

• pomiar punktów granicznych poprzedzony został ustaleniem ich położenia w trybie przepisów ustawy o rozgraniczaniu lub przepisów rozporządzenia o EGiB.

Rezultaty geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych

• kompletuje się w postaci operatu technicznego

• przekazuje się do PZGiK.

W skład operatu technicznego wchodzą:

• szkice i dzienniki pomiarowe;

• protokoły

• przyjęcia granic,

• ustalenia granic,

• wznowienia znaków granicznych,

• wyznaczenia punktów granicznych;

• kopie protokołów granicznych oraz aktów ugody;

• dowody doręczeń zawiadomień;

• kopie doręczeń wezwań;

• sprawozdanie techniczne;

• opisy topograficzne punktów osnowy pomiarowej;

• dokumenty zawierające rezultaty wyników pomiaru

• kopie map do celów prawnych,

• kopie map do celów projektowych

64 Szczegółowa osnowa pozioma III klasy. Podać definicję i cechy charakterystyczne.

1. Osnowę III klasy stanowi zbiór punktów będących rozwinięciem osnowy I i II klasy, służących do nawiązywania osnowy pomiarowej i wykonywania szczegółowych pomiarów geodezyjnych

2. Osnowę III klasy zakłada się zgodnie z instrukcją techniczną "G-1 Pozioma osnowa geodezyjna"

3. Punkty osnowy poziomej III klasy mogą być wyznaczane:

1. w wyniku pomiarów sieci lub ciągów poligonowych,

2. w wyniku pomiarów wcięć punktów pojedynczych lub grup punktów,

3. metodą fotogrametryczną - aerotriangulacja analityczna,

4. innymi metodami (w tym poligonotriangulacji, powierzchniowych sieci triangulacyjnych, powierzchniowych nieregularnych sieci kątowo-liniowych itp.).

1. Punkty poziomej osnowy szczegółowej III klasy powinny być wyznaczane w nawiązaniu do punktów I i II klasy, przyjmowanych jako bezbłędne.

Na obszarach, gdzie sieci III klasy zostały wyrównane w nawiązaniu do punktów zmodernizowanej osnowy I i II klasy można w uzasadnionych przypadkach jako punkty nawiązania przyjmować uprzednio wyrównane punkty osnowy III klasy, przy czym liczba tych punktów nie powinna być większa od 30 % ogólnej liczby punktów nawiązania sieci.

1. Do III klasy zalicza się punkty, których średni błąd położenia względem punktów nawiązania, traktowanych jako bezbłędne, nie przekracza 0,10 m (mp ≤ 0,10 m).

2. Punkty osnowy poziomej III klasy powinny posiadać współrzędne obliczone w państwowym układzie współrzędnych "1965".

3. Wysokości punktów poziomej osnowy III klasy powinny być wyznaczone (w miarę potrzeb dla danych robót geodezyjnych) w państwowym układzie wysokości normalnych odniesionych do zera mareografu w Kronsztadzie.

4. Nowo zakładane punkty poziomej osnowy geodezyjnej III klasy należy lokalizować tak, aby były:

• - równomiernie rozłożone w terenie,

• - łatwo dostępne,

• - stabilne,

• - nie narażone na zniszczenie.

1. Położenie punktów powinno umożliwiać:

• - nawiązanie osnów pomiarowych,

• - wykonanie szczegółowych pomiarów sytuacyjnych, w tym również do celów opracowania map wielkoskalowych.

1. Stopień zagęszczenia punktami III klasy (łącznie z punktami I i II klasy) zaleca się, aby wynosił:

• na terenach intensywnie zainwestowanych

  • 1 punkt na 10 - 20 ha,

• na terenach rolnych i leśnych

  • 1 punkt na 20 - 50 ha przy opracowaniu mapy zasadniczej w skali 1:2 000 lub

  • 1 punkt na 50 - 120 ha przy opracowaniu mapy zasadniczej w skali 1:5 000.

W przypadku gdy stabilizowaną osnowę pomiarową wyznacza się metodą aerotriangulacji, zagęszczenie punktami III klasy powinno być odpowiednio mniejsze, lecz dostosowane do metody aerotriangulacji. tj. zabezpieczenia punktami III klasy granicy opracowania (bloków aerotriangulacji).

1. W okresie, w którym korzysta się ze współrzędnych punktów wyznaczonych i sklasyfikowanych według uprzednio obowiązujących przepisów technicznych przyjmuje się:

1. jako równorzędne punktom osnowy III klasy - następujące punkty osnowy poziomej wyznaczone ze średnim błędem położenia (z dotychczasowego wyrównania) nie większym od 0,15 m:

• sieci triangulacji lokalnego znaczenia III i IV klasy,

• poligonizacji precyzyjnej I i technicznej I klasy,

• poligonizacji precyzyjnej i technicznej II klasy, której boki pomierzono z dokładnością określoną w § 49 ust.2.

1. jako punkty nawiązania nowo zakładanych sieci III klasy

• punkty wyższych klas oraz punkty przyjęte jako równorzędne punktom zakładanym (punkt 1).

1. Po zmodernizowaniu osnowy I klasy i uzyskaniu nowych współrzędnych punktów I i II klasy należy sukcesywnie wyrównać zbiór obserwacji, na podstawie których wyznaczono dotychczasowe punkty zaliczone do III klasy i ostatecznie je sklasyfikować.

6.5 Projekt poziomej osnowy geodezyjnej III klasy. Jakie czynności wykonuje geodeta przy realizacji tego zadania?

Podstawą do przeprowadzenia prac związanych z założeniem sieci III klasy jest zatwierdzony projekt techniczny. W ramach opracowania projektu technicznego sieci powinna być przeprowadzona analiza i ocena istniejących materiałów geodezyjno - kartograficznych oraz ogólne rozpoznanie sytuacji terenowej.

Projekt powinien w maksymalnym stopniu uwzględniać wykorzystywanie w nowej sieci istniejących znaków geodezyjnych i przydatnych wyników pomiaru sieci dawnych.

Lokalizacja punktów powinna zapewniać prawidłowe nawiązanie osnowy pomiarowej oraz umożliwiać bezpośrednie wykorzystanie punktów do pomiarów szczegółowych.

Przy opracowaniu projektu należy rozpatrywać również ewentualną potrzebę uzupełnienia osnowy III klasy dodatkowymi punktami.

Projekt techniczny sieci III klasy powinien być opracowany na mapie topograficznej /typowa skala 1:10000/, na którą należy wnieść:

• wszystkie istniejące punkty osnowy podstawowej i szczegółowej,

• trwale stabilizowane punkty osnowy pomiarowej, przewidziane do włączenia do nowej sieci,

• punkty osnowy wysokościowej,

• przybliżoną lokalizację projektowanych punktów /przy metodzie fotogramatycznej / lub przebieg projektowanych ciągów poligonowych.

Dokumentacja projektu technicznego powinna zawierać:

• opis techniczny projektu, w którym należy ustalić:

1. zasięg projektowanej sieci,

2. punkty nawiązania sieci,

3. sposób wykorzystania istniejących sieci,

4. metodę realizacji projektu,

5. stopień zagęszczenia punktów w sieci.

• mapę projektu zawierającą informacje wyszczególnione w § 79,

• szkic projektu sporządzony na podstawie mapy projektu,

• opisy topograficzne istniejących punktów objętych projektem.

66. Opis topograficzny punktu geodezyjnej osnowy poziomej, – do czego służy i co powinien zawierać?

Opis topograficzny punktu geodezyjnego - dokument zawieraj¹cy niezbędne dane do zidentyfikowania w terenie punktu geodezyjnego.

Dla każdego punktu powinien być sporządzony opis topograficzny umożliwiający:

• odnalezienie i zidentyfikowanie punktu,

• Odtworzenie punktu /w przypadku stabilizacji wieloznakowej/

• Naniesienie punktu na mapę topograficzną w skali 1:25000.

Zawiera następujące informację:

• Dane opisowe :

• Oznaczenie arkusza mapy topograficznej w skali 1: 10 000 (jednostka segregująca opisy topograficzne)

• Numer punktu i oznaczenie klasy

• Opis położenia – nazwę województwa, gminy, miejscowości

• Nazwę lub nazwisko władającego nieruchomością na której jest punkt

• Graficzne

• Szkic szczegółowy

• Konstrukcje pomiarowe Obowiązkowe

• Miara do szczegółów - konstrukcja uzupełniająca

• Stabilizacja i sąsiednie znaki

67. Omówić sposób stabilizacji punktów poziomej osnowy geodezyjnej III klasy.

Punkty III klasy należy stabilizować:

• na terenach zabudowanych wieloznakowo stosując /co najmniej trzy znaki ścienne dla punktu/,

• na terenach niezabudowanych - za pomocą znaków z tworzyw sztucznych lub przyjmować istniejące znaki.

W przypadkach uzasadnionych warunkami terenowymi dopuszcza się stosowanie innych znaków geodezyjnych /metalowych, granitowych, betonowych/ w sposób zgodny z obowiązującą technologią.

Przy wyznaczaniu punktów III klasy, w zależności od stosowanej metody powinny być spełnione następujące warunki:

• metoda aerotriangulacji analitycznej:

1. punkty nawiązania i punkty wyznaczone powinny znajdować się w miejscach odsłoniętych / odległość punktu od przeszkody, zasłaniającej widoczność z góry nie powinna być mniejsza od wysokości tej przeszkody/,

2. na każdym wyznaczanym punkcie powinny istnieć dwie wizury / ziemia-ziemia /, a w trudnych warunkach terenowych - jedna na punkty osnowy podstawowej lub szczegółowej,

3. wszystkie punkty objęte projektem powinny być zastabilizowane przed wykonywaniem zdjęć,

4. sygnalizacja fotogrametryczna punktów powinna być wykonana bezpośrednio przed wykonaniem zdjęć,

5. środek znaku sygnalizacji fotogrametrycznej powinien być położony centrycznie względem centra znaku geodezyjnego z dokładnością 0,01 m,

6. różnica pomiędzy dwoma pomiarami współrzędnych tłowych każdego punktu, po uwzględnieniu skali zdjęcia nie powinna być większa od 0,10 m.

• metoda poligonizacji:

1. ciągi powinny być zbliżone do prostoliniowych,

2. każdy ciąg powinien być nawiązany obustronnie kątowo i liniowo,

3. długości ciągów pojedynczych nie powinny być większe od 405 km a ciągów wyznaczających punkty węzłowe - do 3,0 km,

4. długości boków w ciągach powinny wynosić od 150m do 600m, przy czy średnia długość boku w każdym ciągu nie powinna być mniejsza niż 300 m,

5. średnie błędy pomiarów kątów i długości boków w zależności od długości ciągów nie powinny być większe od niżej podanych:

• metoda wcięć:

1. w konstrukcji geometrycznej określającej każdy punkt powinny występować, co najmniej trzy elementy wyznaczające / wg § 23 p.2/ przy czym kąt przecięcia się jednej dowolnie wybranej pary tych elementów powinien wynosić od 45o do 135o /50g - 150g/,

2. długości elementów wyznaczających powinny wynosić od 400 m do 5 km przy czym stosunek tych elementów na każdym wyznaczonym punkcie nie powinien być większy niż 4:1,

3. średnie pomiary kątów i długości boków w zależności od długości elementów wyznaczających, nie powinny być większe od niżej podanych:

• inne metody - zgodnie z warunkami określonymi w przepisach części fakultatywnej

68. Kiedy i dla jakich celów wykonywane są sytuacyjne pomiary wysokościowe?

Przedmiotem pomiarów wysokościowych są następujące elementy uszeregowane wg ich charakteru i treści mapy zasadniczej:

a) naziemne:

- charakterystyczne punkty powierzchni terenu, w oparciu o które rzeźba terenu przedstawiona zostanie na mapie warstwicami,

- wybrane punkty powierzchni terenu w przypadku przedstawienia na mapie rzeźby terenu w postaci opisu rzędnych wysokości punktów (pikiet),

- naturalne i sztuczne formy ukształtowania terenu,

- przekroje poprzeczne ulic i dróg urządzonych,

- elementy naziemne podziemnego uzbrojenia terenu.

b) podziemne:

- górne krawędzie włazów i dna studzienek kanalizacyjnych oraz wloty i wyloty kanałów lub przykanalików w ich najniższych punktach,

- osie przewodów wodociągowych, gazowych i cieplnych bez obudowy,

- wierzchy i dna kanałów oraz dna komór i studni sieci cieplnej, teletechnicznej i elektroenergetycznej,

- górne krawędzie (powłoki) lub wierzchy rur ochronnych kabli doziemnych,

- załamania przewodów (osi) pionowe i poziome.

Przedmiotom pomiarów wysokościowych w uzasadnionych przypadkach mogę być także inne

elementy terenu, ustalone w instrukcjach resortowych lub w warunkach technicznych robót

wykonywanych dla celów specjalnych.

10. Co jest przedmiotem pomiarów wysokościowych?

§ 10.

Pomiary sytuacyjne wykonuje się w oparciu o geodezyjną osnowę poziomą szczegółową i pomiarową.

Przedmiotem pomiarów sytuacyjnych są szczegóły terenowe wykazane znakami umownymi w instrukcji technicznej K-1 dla mapy w skali 1 : 500. Są to: naziemne szczegóły terenowe, urządzenia podziemne oraz podstawowe elementy ewidencji gruntów.

Przy opracowywaniu mapy zasadniczej fotogrametrycznymi metodami pomiaru nie należy wykonywać pomiarów uzupełniających szczegółów terenowych nie wykazywanych na mapie w danej skali. Ustalenie to nie dotyczy elementów podziemnego uzbrojenia terenu.

W przypadku dokonywania pomiaru granic działek, których przebieg nie został uprzednio ustalony, należy przed przystąpieniem do pomiaru dokonać ustalenia granic zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.

Przedmiotem pomiarów sytuacyjnych w uzasadnionych przypadkach mogą być także inne szczegóły terenowe, ustalone w instrukcjach resortowych lub w warunkach technicznych robót wykonywanych dla celów specjalnych.

§ 11.

Szczegóły terenowe ze względu na ich charakter oraz różne dokładności identyfikacji ich zarysów i różne wymagania dokładnościowe pomiaru, dzielą się na trzy grupy, które określone zostały w § 11 instrukcji technicznej "O-1 Ogólne zasady wykonywania prac geodezyjnych".

§ 12.

Do I grupy dokładnościowej pomiaru należą trwałe szczegóły terenowe o wyraźnych, jednoznacznie określonych granicach lub konturach.

Szczegółami I grupy dokładnościowej są:

1. zastabilizowane znakami naziemnymi punkty osnowy wysokościowej, punkty podstawowej osnowy grawimetrycznej i punkty wiekowe osnowy magnetycznej,

2. znaki graniczne granicy Państwa, jednostek podziału administracyjnego i działek,

3. punkty załamania granic działek,

4. obiekty i urządzenia techniczno - gospodarcze, jak: budowle i budynki,

5. elementy naziemne uzbrojenia terenu i studnie,

6. obiekty drogowe i kolejowe, takie jak: mosty, wiadukty, przejazdy, tunele, estakady, tory kolejowe i tramwajowe, budynki stacyjne itp.,

7. szczegóły uliczne, takie jak: krawężniki, latarnie, słupy, pomniki, figury i trwałe ogrodzenia.

§ 13.

Do II grupy dokładnościowej pomiaru należą szczegóły terenowe o mniej wyraźnych i mniej trwałych konturach, a mianowicie:

1. punkty załamań konturów budowli i urządzeń ziemnych, jak: tamy, wały ochronne, groble, kanały, rowy, nasypy, wykopy,

2. boiska sportowe, parki i zieleńce, trawniki itp.,

3. drzewa przyuliczne i pomniki przyrody,

4. elementy podziemne uzbrojenia terenu,

§ 14.

Do III grupy dokładnościowej pomiaru należą następujące szczegóły terenowe:

1. punkty załamań konturów użytków gruntowych i konturów klasyfikacyjnych,

2. naturalne linie brzegowe wód płynących i stojących (wody o nieuregulowanej linii brzegowej),

3. linie podziałowe na oddziały w lasach państwowych,

4. punkty załamań dróg dojazdowych przebiegających wewnątrz terenów stanowiących własność państwową lub dróg dojazdowych prywatnych,

5. inne obiekty o niewyraźnych konturach.

§ 15.

Określenie położenia szczegółów terenowych względem najbliższych elementów poziomej osnowy geodezyjnej powinno być wykonane przy pomiarze bezpośrednim z dokładnością:

• 0,10 m dla I grupy szczegółów terenowych,

• 0,30 m dla II grupy szczegółów terenowych,

• 0,50 m dla III grupy szczegółów terenowych, (o ile dokładność identyfikacji ich zarysów jest nie mniejsza od 0,50m)

Niezależnie od powyższych ustaleń przy pomiarach uzupełniających obowiązują ustalenia zawarte w § 112 ust. 3.

Przy stosowaniu metod fotogrametrycznych (analitycznej i półanalitycznej) dla określenia położenia szczegółów terenowych, wyżej wymienione dokładności obowiązują względem punktów osnowy fotogrametrycznej.

Przy metodzie graficznej i przy wykonywaniu map fotograficznych pomiar należy wykonać w taki sposób, aby średni błąd położenia szczegółów terenowych I grupy względem, najbliższych punktów osnowy geodezyjnej i punktów osnowy fotogrametrycznej nie przekraczał wartości 0,3 mm w skali mapy, zaś dla pozostałych grup wartości 0,6 mm w skali mapy.

§ 16.

W czasie wykonywania pomiarów sytuacyjnych należy zebrać następujące informacje, charakteryzujące mierzony obiekt lub szczegóły terenowe:

1. nazwy jednostek podziału administracyjnego,

2. nazwy wsi, przysiółków, uroczysk itp.,

3. nazwy ulic, placów,

4. nazwy rzek, potoków, kanałów, jezior itp.,

5. rodzaje użytków gruntowych,

6. rodzaj i charakter obiektów budowlanych oraz numery porządkowe budynków lub nieruchomości,

7. rodzaje urządzeń podziemnych lub ich przeznaczenie.

Zebrane informacje powinny być zgodne z danymi zawartymi w obowiązujących dokumentach, a w szczególności:

1. urzędowymi wykazami nazw miejscowości,

2. urzędowym wykazem nazw ulic i placów oraz numeracją porządkową nieruchomości,

3. obowiązującym nazewnictwem geograficznym,

4. operatem ewidencji gruntów,

5. dokumentacją branżową uzbrojenia terenu.

69 Z jaką dokładnością względem punktów wysokościowej osnowy geodezyjnej należy określić wysokości charakterystycznych punktów terenowych?

Wysokości charakterystycznych punktów terenowych należy określać względem wysokościowej osnowy geodezyjnej z następującą dokładnością:

- dla elementów naziemnych uzbrojenia terenu ± 0,01 m

- na budowlach i urządzeniach technicznych o konstrukcji trwałej ± 0,05 m

- na budowlach i urządzeniach technicznych ziemnych oraz na urządzeniach technicznych podziemnych, zakrytych ± 0,10 m

- średni błąd określenia wysokości charakterystycznych punktów terenowych nie powinien przekraczać wielkości mH = 1/5 zasadniczego cięcia warstwicowego.

12. Jakimi metodami może być wykonany pomiar rzeźby terenu?

BEZPOŚREDNIE POMIARY RZEŹBY TERENU

Pomiar rzeźby terenu może być wykonany metodą:

• niwelacji powierzchniowej,

• niwelacji tachimetrycznej.

Wybór metody uzależniony jest od wymagań dokładnościowych i warunków terenowych.

Niwelacja powierzchniowa może być wykonana:

• sposobem niwelacji siatkowej,

• sposobem niwelacji profilów,

• sposobem niwelacji punktów rozproszonych,

• połączeniem wyżej wymienionych sposobów.

N i w e l a c j a p o w i e r z c h n i o w a

Niwelacja siatkowa

W celu wykonania niwelacji siatkowej należy w pierwszej kolejności w terenie założyć siatkę.

Budowę siatki przeprowadza się w dwóch etapach:

- wyznaczenie figury (figur) podstawowych

- wyznaczenie figur zapełniających.

§ 89.

Przy doborze wielkości i kształt figur podstawowych należy kierować się następującymi zasadami:

1. w każdej figurze podstawowej powinna być zawarta całkowita ilość figur zapełniających (oczek siatki),

2. wielkość figury podstawowej i jej kształt uzależnione są od wielkości obiektu podlegającego pomiarowi, od celu dla którego wykonywana jest niwelacja, od rzeźby terenu i skali mapy.

Wierzchołki figur podstawowych należy wyznaczyć w terenie w oparciu o istniejące punkty poziomej osnowy geodezyjnej, za pomocą metod i sprzętu pozwalających na uzyskanie średnich błędów nie przekraczających 0,50 m oraz zamarkować je palikami osadzonymi równo z powierzchnią terenu.

Jeżeli w pobliżu wierzchołków figury podstawowej brak jest punktów osnowy wysokościowej, wówczas przy jednym z nich należy założyć reper roboczy.

W celu określenia wysokości reperów roboczych oraz wierzchołków figur podstawowych należy zaniwelować je w nawiązaniu do punktów istniejącej wysokościowej osnowy geodezyjnej wg zasad podanych w §§ 83-87.

§ 90.

Rozwinięciem figury podstawowej są figury zapełniające. Ich kształt i wielkość pozostają w ścisłym związku z czynnikami warunkującymi wielkość i kształt figury podstawowej.

Przy ustalaniu wielkości figur zapełniających należy kierować się zasadą, aby powierzchnia terenu objęta jedną figurą była zbliżona do płaszczyzny, a długość boku nie przekraczała 100 metrów.

Charakterystyczne punkty rzeźby terenu położone wewnątrz figur zapełniających wyznacza się jako punkty dodatkowe.

Wierzchołki figur zapełniających w zależności od potrzeb markuje się palikami osadzonymi równo z powierzchnią terenu.

§ 91.

Niwelację wierzchołków figur zapełniających należy wykonać w nawiązaniu do istniejących punktów wysokościowej osnowy geodezyjnej, założonych reperów roboczych lub wierzchołków figur podstawowych, z zachowaniem następujących wymagań:

a) ciągi niwelacyjne powinny być dowiązane obustronnie,

b) długości celowych nie powinny przekraczać 80 m,

c) na danym stanowisku należy zaniwelować w pierwszej kolejności punkty nawiązania wysokości, następnie pozostałe wierzchołki figur zapełniających i punkty dodatkowe,

d) niwelację ciągów należy wykonać dwukrotnie.

§ 92.

Dopuszczalna odchyłka różnicy wysokości przy dwukrotnej niwelacji ciągu służącego do określenia wysokości wierzchołków figur zapełniających nie powinna przekraczać wielkości obliczonej ze wzoru:

mm

gdzie: L - długość ciągu w km.

W warunkach wyjątkowo niekorzystnych (bagna, torfowiska itp.) dopuszcza się zwiększenie odchyłki o 50 %

Niwelacja profilami

§ 93.

W celu wykonania niwelacji terenu profilami podłużnymi i poprzecznymi należy założyć wzajemnie powiązane ze sobą ciągi pomiarowej osnowy poziomej i wysokościowej.

§ 94.

Profil podłużny należy założyć wzdłuż osi mierzonego obiektu natomiast profile poprzeczne, prostopadle do niej.

Kierunek profilu poprzecznego wyznacza się przy użyciu węgielnicy lub instrumentu zaopatrzonego w koło poziome.

Odległość między profilami poprzecznymi nie powinny przekraczać 100 m, a odległości między sąsiednimi pikietami na profilu podłużnym powinny być dostosowane do charakteru terenu i nie mogą przekraczać 50 m.

Przy wykonywaniu pomiaru dla celów specjalnych odległości podane w ust.2 mogą być zmienione.

Niwelacja punktów rozproszonych

§ 95.

Pomiar wysokościowy metodą punktów rozproszonych wykonuje się w oparciu o istniejącą lub nowo założoną poziomą i wysokościową osnowę geodezyjną.

§ 96.

Jako stanowiska niwelatora należy wykorzystywać przede wszystkim punkty poziomej osnowy geodezyjnej.

Jeśli dla mierzonego terenu istnieje mapa sytuacyjna, stanowiskami niwelatora mogą być także te punkty, których położenie zostało na mapie zidentyfikowane.

Jedli pomiar wykonywany jest jako uzupełnienie pomiaru rzeźby opracowanej metodami fotogrametrycznymi, miejsca stanowisk niwelatora i pikiet można obierać na charakterystycznych punktach sytuacji terenowej, których położenie da się jednoznacznie odczytać na zdjęciach, fotoszkicach lub na punktach, których położenie wyznaczone zostało metodą bezpośrednią.

Odległość między sąsiednimi stanowiskami niwelatora nie powinna przekraczać 200 m.

Stanowiska niwelatora markuje się palikami wbitymi równo z powierzchnią terenu.

Dla każdego stanowiska niwelatora należy określić rzędną wysokości.

Długości celowych do punktów terenowych (pikiet) nie powinny przekraczać 100 m. W terenach rolnych i leśnych dopuszcza się wydłużenie celowych do 150 m.

§ 97.

Na każdym stanowisku należy określić:

1. numer stanowiska,

2. wysokość osi poziomej niwelatora z dokładnością do 0,01 m nad znakiem markującym punkt,

3. kierunki orientujące na dwa sąsiednie stanowiska, bądź na punkty sytuacyjne dające się ustalić na mapie,

4. odczyt na kole poziomym oraz odczyt na łacie dla każdej pikiety.

Pikiety powinny być wyznaczone w takiej ilości, która zapewnia wierne odtworzenie rzeźby terenu. Odległość między nimi nie powinna być większa od 50 m.

N i w e l a c j a t a c h i m e t r y c z n a

§ 98.

Określenie położenia i wysokości charakterystycznych punktów rzeźby terenu przy pomiarze tachimetrycznym wykonuje się sposobem punktów rozproszonych z założonych stanowisk tachimetrycznych przy użyciu tachimetrów nitkowych lub autoredukcyjnych.

Położenie punktów (sytuacyjne i wysokościowe) określone metodą pomiaru tachimetrycznego powinno charakteryzować się następującymi dokładnościami:

1. przy określeniu wysokości punktów względem osnowy wysokościowej - 0,05 m,

2. przy określeniu położenia poziomego szczegółów terenowych względem poziomej osnowy geodezyjnej - 0,50.

§ 99.

Pomiar tachimetryczny należy wykonać w oparciu o punkty istniejącej poziomej i wysokościowej osnowy geodezyjnej, zagęszczonej w miarę potrzeby ciągami tachimetrycznymi.

Średni błąd poziomego położenia punktu ciągu tachimetrycznego nie powinien przekraczać 0,50 m.

Wysokości stanowisk ciągów tachimetrycznych należy określać z dokładnością nie mniejszą niż 0,15 m względem punktów osnowy wysokościowej.

§ 100.

Przy wyborze stanowisk tachimetrycznych należy się kierować zasadami podanymi w § 96 ust. 1-4.

Punkty ciągów tachimetrycznych należy markować palikami wbitymi równo z powierzchnią terenu.

Dopuszczalne długości celowych do punktów terenowych (pikiet) nie powinny przekraczać 100 m. Na terenach rolnych i leśnych dopuszcza się wydłużenie celowych do 250 m.

§ 101.

Długości boków ciągów tachimetrycznych należy mierzyć dwukrotnie w obu kierunkach, przy czym błąd względny nie powinien przekraczać:

• dla terenów zurbanizowanych 1 : 3 000,

• dla terenów rolnych i leśnych 1 : 1 500.

Średni błąd pomiaru kąta poziomego nie powinien przekraczać:

• dla terenów zurbanizowanych 30" (90cc),

• dla terenów rolnych i leśnych 60" (180cc).

Dopuszczalny błąd wysokości w ciągach określa się:

a) przy pomiarze różnic wysokości stanowisk metodą niwelacji geometrycznej, wg wzoru:

m

gdzie: L - długość ciągu w km,

b) przy pomiarze różnic wysokości stanowisk metodą tachimetryczną, wg wzoru:

m

gdzie: n - ilość stanowisk tachimetru.

§ 102.

Przed przystąpieniem do pomiaru należy wyznaczyć (sprawdzić) stałe dalmierza:

a) stałą mnożenia,

b) stałą dodawania.

§ 103.

Na każdym stanowisku tachimetrycznym należy:

1. przed przystąpieniem do pomiaru pikiet wyznaczyć i zapisać w dzienniku:

• wysokość osi obrotu lunety z dokładnością 0,01 m,

• kierunki orientujące na dwa sąsiednie stanowiska lub na punkty sytuacyjne dające się ustalić na mapie,

• miejsce zera na kole pionowym,

• położenie koła przy którym ma być wykonany pomiar pikiet.

1. przy pomiarze pikiet pomierzyć i zarejestrować elementy pozwalające określić:

• kierunek,

• odległość,

• przewyższenie.

§ 104.

Przy wyborze pikiet należy dążyć do tego, aby były one obierane odpowiednio do konfiguracji terenu, tj. na wszystkich punktach charakterystycznych i w takiej liczbie, która gwarantuje wierne odtworzenie rzeźby terenu.

Wzajemne odległości pikiet na terenach o równomiernych spadkach nie powinny być większe od 50 m, a na terenach rolnych i leśnych 100 m.

FOTOGRAMETRYCZNE POMIARY RZEŹBY TERENU

Zagęszczenie osnowy wysokościowej

§ 105.

Oparciem dla opracowań wysokościowych wykonywanych metodami stereofotogrametrycznymi są punkty fotogrametrycznej osnowy polowej:

1. F- fotopunkty o współrzędnych xyz ,

2. Z - punkty wysokościowe o współrzędnej z,

oraz punkty osnowy fotogrametrycznej kameralnej o współrzędnych xyz otrzymanych w wyniku rozwinięcia aerotriangulacji przestrzennej.

§ 106.

Blok aerotriangulacji przestrzennej powinien być zabezpieczony w sygnalizowane punkty wysokościowe wg następujących zasad:

1. należy zasygnalizować wszystkie repery ziemne,

2. dla wszystkich F - punktów oraz Z - punktów powinno się wyznaczyć rzędne wysokości na podstawie pomiaru bezpośredniego.

§ 107.

Punkty kameralnej fotogrametrycznej osnowy wysokościowej należy wybierać w miejscach charakterystycznych dla danego terenu a błąd identyfikacji przy określeniu wysokości na autografie nie powinien być większy od 0,1 m dla skali 1 : 500, 1 : 1 000 i 1 : 2 000 oraz 0,2 m dla skali 1: 5 000.

Przy opracowaniach sytuacyjno - wysokościowych rzędne wysokości F - punktów i Z - punktów należy wyznaczać z dokładnościami określonymi w § 49.

Opracowanie rzeźby terenu

§ 108.

Przy opracowywaniu rzeźby terenu metodą stereofotogrametryczną należy postępować wg niżej podanych zasad:

1. Tereny zurbanizowane o naturalnym i sztucznym ukształtowaniu należy przedstawić w formie rzędnych charakterystycznych punktów.

Rzędne wysokości urządzeń technicznych należy pomierzyć metodami bezpośrednimi.

1. Tereny o kącie nachylenia nie przekraczającym 2° należy opracowywać za pomocą siatki równomiernie rozmieszczonych punktów wysokościowych oraz rzędnych wysokości punktów charakterystycznych.

Warstwice uzyskuje się z bezpośredniej interpolacji.

1. Tereny o kącie nachylenia większym od 2° należy opracowywać na autografie przez bezpośrednie wykreślenie warstwic oraz wyznaczenie rzędnych wysokości charakterystycznych punktów terenu.

2. Tereny o zwartym zalesieniu należy opracowywać metodami bezpośrednimi.

§ 109.

W celu kontroli dokładności opracowania rzeźby terenu należy przeprowadzić pomiary kontrolne, przy czym:

1. sprawdzeniem wysokościowym należy objąć 5 % arkuszy lecz nie mniej niż dwa arkusze,

2. dla każdego sprawdzonego arkusza należy określić średni błąd określenia rzeźby terenu, który nie powinien przekraczać wielkości podanych w § 79 ust.3,

3. dla terenów przedstawionych za pomocą warstwic należy na wybranych arkuszach danego obiektu wykonać pomiary sposobem niwelacji profilów podłużnych i poprzecznych,

4. dla terenów zainwestowanych, gdzie rzeźba terenu została przedstawiona za pomocą rzędnych wysokości charakterystycznych punktów terenu należy na wybranych arkuszach określić wysokości około 5% punktów.

§ 110.

Rzeźba terenu na mapie opracowanej sposobem przetwarzania strefowego należy opracować metodami bezpośrednimi. Dla mapy terenów rolnych i leśnych dopuszcza się przeniesienie rzeźby terenu z mapy topograficznej w skali 1 : 5 000 i 1 : 10 000,

§ 111.

Opracowanie rzeźby przy wykonaniu map metodą ortofoto należy wykonać na podstawie danych zarejestrowanych z profili lub z opracowania stereometrycznego.’

70. Kiedy i dla jakich celów wykonywane są wysokościowe pomiary uzupełniające?

§ 113.

Pomiar uzupełniający rzeźby terenu wykonuje się dla tych obszarów posiadających mapę zasadniczą, na których działalność inwestycyjna, górnicza lub inna spowodowały trwałe zmiany w pionowym ukształtowaniu terenu.

Inne wysokościowe pomiary uzupełniające mogą być wykonywane dla zaktualizowania istniejącej dokumentacji technicznej lub projektowej.

§ 114.

Pomiar uzupełniający rzeźby terenu przeprowadza się w zasadzie metodami bezpośrednimi.

W uzasadnionych przypadkach dla większych obszarów można posługiwać się metodami fotogrametrycznymi.

§ 115.

Zasięg terytorialny pomiaru uzupełniającego rzeźby terenu wykonanego dla aktualizacji mapy zasadniczej winien obejmować obszar, na którym nastąpiły zmiany w pionowym ukształtowaniu terenu, powiększony co najmniej o 30 metrowy pas okalający.

Przy wykonywaniu wysokościowych pomiarów uzupełniających dla innych celów zasięg roboty powinien być ustalony zgodnie z potrzebami. Wyniki tych pomiarów powinny być wykorzystane dla aktualizacji mapy zasadniczej.

§ 116.

Pomiar uzupełniający wykonuje się w oparciu o istniejącą osnowę wysokościową.

W przypadku braku osnowy niezbędnej do wykonania pomiaru wysokościowego, należy istniejącą osnowę zagęścić zgodnie z zasadami, podanymi w rozdziale VIII.

Zniszczonych lub uszkodzonych znaków wysokościowych nie należy odtwarzać, lecz w przypadku konieczności zastąpić nowym znakiem zlokalizowany w odpowiednio dobranym dla tego celu miejscu.

§ 117.

Jeśli pomiar uzupełniający rzeźby terenu wiąże się z aktualizacją mapy zasadniczej, to należy wykonać go sposobem niwelacji punktów rozproszonych lub metodami fotogrametrycznymi.

Przy aktualizacji map wykonanych dla celów specjalnych lub dla zaktualizowania istniejącej dokumentacji technicznej lub projektowej, można stosować w zależności od potrzeb i rodzaju terenu odpowiednie metody wskazane w niniejszej instrukcji.

§ 118.

Technika i dokładność wykonania wysokościowych pomiarów uzupełniających są analogiczne jak przy wykonywaniu nowych pomiarów.

71. Co to jest szkic polowy?

Szkic polowy – szkic sporządzany podczas pomiarów geodezyjnych przeprowadzanych w terenie, wykonywany przez geodetę.

Szkic jest dokumentacją wykonanych pomiarów i jest składany wraz z operatem geodezyjnym we właściwym miejscowo ośrodku dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej. Szkic musi posiadać niezbędne dane, które potrzebne są do uzupełnienia mapy zasadniczej.

Treść szkicu polowego stanowią:

1) rysunek i oznaczenia osnowy pomiarowej oraz szczegółów terenowych objętych pomiarem oraz kierunek północy;

2) wyniki pomiarów liniowych, w tym pomiarów kontrolnych, niewykazanych w dzienniku pomiarowym;

3) informacje określające:

a) adres obiektu objętego pomiarem,

b) datę wykonania pomiaru,

c) wykonawcę oraz osobę, która wykonała pomiar,

d) powiązanie ze szkicami sąsiednimi;

4) podpis osoby, która wykonała szkic polowy

72. Na czym polega i od czego zależy stopień generalizacji szczegółów terenowych w czasie pomiaru?

1. Przestrzenne obiekty liniowe oraz przestrzenne obiekty obszarowe w trakcie ich geodezyjnego

pomiaru sytuacyjnego podlegają generalizacji polegającej na:

1) przedstawieniu obiektów krzywoliniowych za pomocą linii łamanych;

2) przedstawieniu obiektów obszarowych za pomocą linii łamanych lub punktów;

3) pominięciu punktów wyznaczających obiekt, jeżeli nie spowoduje to zniekształcenia jego reprezentacji geometrycznej;

4) pomiarze przebiegu osi obiektu liniowego z jednoczesnym określeniem jego wymiaru poprzecznego.

2. Przy geodezyjnym pomiarze sytuacyjnym pomija się punkt sytuacyjny, jeżeli odchylenie tego punktu od linii wyznaczonej przez dwa sąsiednie pomierzone szczegóły terenowe nie przekracza:

1) w przypadku I grupy szczegółów terenowych — 0,10 m;

2) w przypadku II grupy szczegółów terenowych — 0,30 m;

3) w przypadku III grupy szczegółów terenowych — 0,50 m.

3. Przy geodezyjnym pomiarze sytuacyjnym dotyczącym:

1) elementów naziemnych sieci uzbrojenia terenu, których wymiary podłużne i poprzeczne są mniejsze niż 0,50 m, pomiarowi podlega środek ciężkości tego elementu;

2) przewodów sieci uzbrojenia terenu oraz kanałów zbiorczych tych sieci o średnicy przekroju lub wymiarach podłużnych i poprzecznych przekroju mniejszych niż 0,50 m pomiarowi podlega oś przewodu lub kanału.

4. Zasady generalizacji, o których mowa w ust. 1 i 2, nie dotyczą pomiarów punktów granicznych ujawnionych uprzednio w ewidencji gruntów i budynków.

Geomatyka, Geodezyjne pomiary szczegółowe, Geodezyjna technika pomiarowa

73. Czynniki wpływające na dokładność pomiarów kątowych.

-błędy instrumentów

-dokładność ustawienia teodolitu nad wierzchołkiem mierzonego kąta

-dokładność poziomowana

-dokładność pionowego ustawienia tyczek

-dokładność celowania

-dokładność odczytania wyników pomiarów

74 Dane źródłowe wykorzystywane w procesie opracowania map.

Źródła danych przestrzennych:

- zdjęcia lotnicze i satelitarne

- mapy i bazy topograficzne

- mapy i bazy tematyczne

- mapy i bazy geodezyjne

- pomiary terenowe

- inne źródła

75 Kodeks etyki zawodowej geodety. (Polecam przeczytanie całego w załączniku)

-dotyczy geodetów należących do Stowarzyszenia Geodetów Polskich

-przestrzegania współżycia społecznego, obowiązującego prawa, uczciwości w działaniu oraz stałej dbałości o godność osobistą, szczególnie zaś podczas wykonywania czynności zawodowych i społecznych (podczas wykonywania pacy)

-najważniejszym moralnym nakazem geodety jest rzetelność, dokładność i skrupulatność w wykonywaniu czynności zawodowych.

-zachowanie bezstronności podczas wykonywania prac

-nie wykonywanie pracy gdy zakazuje tego prawo lub spowoduje podejrzenie stronności

-odpowiedzialność dyscyplinarna za naruszenie kodeksu (nie wyklucza odpowiedzialności karnej i cywilnej)

Wykonywanie czynności zawodowych:

- wykonywać według najlepszej wiedzy fachowej i z należytą starannością.

- szczególną wnikliwością analizować materiały i dokumenty dotyczące zleconych robót i zachować bezstronność

- geodeta jest nienawistny

- doskonalić stale swoją wiedzę zawodową i dbać o to aby na bieżąco wprowadzać osiągnięcia naukowe i techniczne do wykonywanego przez siebie zawodu

- nie powinien okazywać swojego osobistego stosunku do osób, których te czynności dotyczą

- zachowania tajemnicy odnośnie faktów, danych i informacji

- należyte kształtowanie społecznej opinii o zawodzie, nie narażać reputacji SGP

- powstrzymać się od nieuczciwej konkurencji

- nie może odmówić udzielenia swojemu zleceniodawcy pełnych wyjaśnień dotyczących zleconej roboty

- może przy swoim nazwisku podać przynależność do Stowarzyszenia przy opracowanej dokumentacji

- winien wykazywać opanowanie, takt i umiar nawet w wypadku niewłaściwego zachowania się osób biorących udział w postępowaniu

- wzajemną lojalność i koleżeństwo między geodetami

- zwrócić uwagę koledze na jego naganne zachowanie, w szczególności naruszające zasady niniejszego Kodeksu, jak nie pomaga to zgłaszać do Sądu Koleżeńskiego

- udzielać sobie pomocy w pracy zawodowej.

- szanować i pomagać koleżeńsko i finansowo kolegom seniorom i rencistom

-przy wydawaniu opinii o pracy innego geodety, uprzednio porozumieć się z nim

-kierowanie pracą młodszego kolegi, przekazywanie mu wiedzę i doświadczenie

-publiczne negatywne wypowiadanie się przez geodetę o pracy zawodowej innego geodety jest niedopuszczalne

-spory między geodetami rozwiązuje się polubownie lub zgłasza się do SGP

-obowiązek stawiać się na wezwanie organu statutowego Stowarzyszenia

- uchwalone na XXXII Zjazd Delegatów Stowarzyszenia Geodetów Polskich w Kaliszu, w dniu 12 maja 1995 roku

KODEKS ETYKI ZAWODOWEJ GEODETY

Rozdział I

ZASADY OGÓLNE

§1

1. Każdy geodeta zobowiązany jest do przestrzegania współżycia społecznego, obowiązującego prawa, uczciwości w działaniu oraz stałej dbałości o godność osobistą, szczególnie zaś podczas wykonywania czynności zawodowych i społecznych. Postępowanie geodety, które poniża go w opinii publicznej lub podważa zaufanie do wykonywania przezeń czynności zawodowych i społecznych, będzie uważane za naruszenie norm etyczno-zawodowych naruszających normy niniejszego Kodeksu.

2. Jeżeli w niniejszym Kodeksie jest mowa o geodecie, rozumie się pod tym: geodeta członek Stowarzyszenia Geodetów Polskich.

§2

Najważniejszym moralnym nakazem geodety jest rzetelność, dokładność i skrupulatność w wykonywaniu czynności zawodowych. Każda czynność zawodowa winna być wykonana zgodnie z obowiązującymi przepisami technicznymi i prawnymi, które mają wpływ na wykonywaną robotę geodezyjną.

§3

Geodeta podczas wykonywania czynności zawodowych powinien kierować się zasadą bezstronności w wykonywaniu powierzonych robót geodezyjnych.

§4

Geodeta nie powinien podejmować czynności zawodowych w sytuacjach, kiedy zakazują tego obowiązujące przepisy prawa lub stwarzałoby to podejrzenie stronniczości.

§5

Geodeta ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną za naruszenie postanowień niniejszego Kodeksu w związku z wykonywaniem zawodu. Odpowiedzialność dyscyplinarna nie wyklucza odpowiedzialności cywilnej lub karnej na zasadach określonych odpowiednio przez prawo cywilne lub karne.

Rozdział II

________________________________________

WYKONYWANIE CZYNNOŚCI ZAWODOWYCH

§6

1. Geodeta czynności zawodowe winien wykonywać według najlepszej wiedzy fachowej i z należytą starannością.

2. Geodeta winien ze szczególną wnikliwością analizować materiały i dokumenty dotyczące zleconych robót i zachować przy ich wykonywaniu całkowitą bezstronność.

3. Geodeta w wykonywaniu czynności zawodowych jest niezawisły, tzn. żadne okoliczności pozaprawne lub inne, nie mające związku z obiektywnie ocenionym stanem faktycznym sprawy, nie mogą wpływać na opinię techniczno-prawną i postępowanie geodety.

4. Otrzymane polecenia nie zwalniają geodety od obowiązku przestrzegania zasad etyki zawodowej.

§7

1. Geodeta winien doskonalić stale swoją wiedzę zawodową i dbać o to aby na bieżąco wprowadzać osiągnięcia naukowe i techniczne do wykonywanego przez siebie zawodu.

2. Geodeta przy wykonywaniu czynności zawodowych nie powinien okazywać swojego osobistego stosunku do osób, których te czynności dotyczą.

§8

Na geodecie ciąży również obowiązek zachowania tajemnicy odnośnie faktów, danych i informacji otrzymanych w trakcie wykonywania czynności zawodowych.

§9

1. Geodeta powinien troszczyć się o należyte kształtowanie społecznej opinii o zawodzie, tzn. dbać aby w trakcie wykonywania czynności zawodowych nie narazić reputacji Stowarzyszenia, środowiska zawodowego i swojej własnej.

2. Geodeta obowiązany jest powstrzymać się od nieuczciwej konkurencji.

3. Geodeta nie może odmówić udzielenia swojemu zleceniodawcy pełnych wyjaśnień dotyczących zleconej roboty, sposobów jej wykonania oraz wszelkich uwarunkowań prawnych ciążących na danym zleceniu.

§10

Geodeta jako autor opracowania dokumentacji może przy swoim nazwisku podać przynależność do Stowarzyszenia.

Rozdział III

ZASADY POSTĘPOWANIA GEODETY JAKO BIEGŁEGO LUB UPRAWNIONEGO PRZED SĄDAMI I INNYMI ORGANAMI ORZEKAJĄCYMI

§11

W postępowaniu sądowym lub w postępowaniu przed organem orzekającym, gdzie geodeta występuje jako biegły lub świadek na okoliczności wykonywanej roboty geodezyjnej, obowiązany jest złożyć informację w zakresie opinii technicznej i prawnej. Jeśli jego zeznanie miałoby być objęte tajemnicą państwową, wówczas powinien o tym poinformować sąd lub organ orzekający.

§12

1. Geodeta winien wykazywać opanowanie, takt i umiar nawet w wypadku niewłaściwego zachowania się osób biorących udział w postępowaniu.

2. Geodeta winien dbać o to, aby nie naruszać godności osób biorących udział w postępowaniu.

Rozdział IV

ZASADY ZACHOWANIA SIĘ GEODETY W SPOŁECZNOŚCI SGP

§13

1. Stosunki między geodetami powinny być oparte o wzajemną lojalność i koleżeństwo.

2. Geodeta winien zwrócić uwagę koledze na jego naganne zachowanie, w szczególności naruszające zasady niniejszego Kodeksu. Jeżeli okaże się, że zwrócenie uwagi nie odnosi pożądanego skutku, wówczas czyniący tę uwagę winien zawiadomić o tym Sąd Koleżeński, który w zależności od rodzaju przewinienia, podejmie odpowiednie działania na podstawie niniejszego Kodeksu i regulaminu swego działania oraz zastosuje odpowiednie rygory dyscyplinarne, zgodnie ze Statutem SGP.

§14

1. Geodeci powinni udzielać sobie pomocy w pracy zawodowej.

2. Geodeci winni darzyć szczególnym szacunkiem kolegów seniorów i rencistów, a w razie potrzeby służyć im pomocą koleżeńską i materialną.

§15

W razie potrzeby udzielania opinii technicznej, uprzednio wydanej w tej sprawie przez innego geodetę, autor następnej opinii winien porozumieć się z autorem poprzedniej, w szczególności w przypadku wydania opinii odmiennej. Pod żadnym pozorem nie wolno używać wyrażeń naruszających godność autora poprzedniej opinii i jego dobrego imienia oraz jego kwalifikacji zawodowych.

§16

Geodeta, który kieruje pracą młodszego kolegi, powinien przekazywać mu swą wiedzę i doświadczenie oraz kształtować jego postawę w duchu etyki zawodowej.

§17

Opinia o pracy zawodowej geodety, oceniająca jego pracę, powinna być rzeczowa, obiektywna i ewentualnie poprzedzona wysłuchaniem zainteresowanego.

§18

Publiczne negatywne wypowiadanie się przez geodetę o pracy zawodowej innego geodety jest niedopuszczalne, chyba, że wynika z obowiązków lub uprawnień służbowych.

§19

1. W razie sporu między geodetami należy przede wszystkim wyczerpać możliwości załatwienia go w drodze polubownej lub za pośrednictwem właściwych organów Stowarzyszenia.

2. Skarga na innego geodetę może być skierowana tylko do właściwych organów Stowarzyszenia.

§20

Wszelkie spory wynikłe między geodetami na tle postanowień niniejszego Kodeksu podlegają rozstrzygnięciu przez właściwy organ statutowy SGP.

Geodeta nie powinien podejmować działań mających na celu pozbawienie innego członka Stowarzyszenia możliwości wykonywania zawodu lub piastowania funkcji w organach statutowych Stowarzyszenia, chyba, że podjęcie takich działań wynika z niniejszego Kodeksu.

§21

1. Geodeta obowiązany jest dokładać należytej staranności przy pełnieniu powierzonej mu funkcji w SGP i przyczyniać się do zrealizowania zadań Stowarzyszenia.

2. Rezygnacja z pełnienia funkcji w Stowarzyszeniu wymaga rzeczowego uzasadnienia ze strony zainteresowanego członka SGP.

§22

Członek organu SGP nie może powierzonej mu funkcji wykorzystywać dla korzyści własnej lub osób sobie bliskich.

§23

1. Geodeta powinien bezstronnie wykonywać powierzoną mu funkcję w organach stowarzyszeniowych.

2. Wiadomości uzyskane przez geodetów pełniących funkcję w organach statutowych Stowarzyszenia nie mogą być wykorzystywane do celów pozastatutowych lub w sposób sprzeczny ze Statutem.

§24

Geodeta pełniący funkcję w organach statutowych Stowarzyszenia zobowiązany jest dbać o zachowanie powagi podczas wykonywania czynności łączących się z pełnioną funkcją.

§25

1. Geodeta obowiązany jest stosować się do uchwał organów statutowych Stowarzyszenia.

2. Każdy geodeta powinien współdziałać z organami statutowymi Stowarzyszenia w sprawach objętych Statutem.

§26

1. Geodeta obowiązany jest stawiać się na wezwanie organu statutowego Stowarzyszenia. Jeżeli takiego wezwania nie może wykonać swoją nieobecność powinien niezwłocznie usprawiedliwić.

2. Geodeta obowiązany jest udzielić pełnych i zgodnych ze stanem faktycznym wyjaśnień organowi statutowemu, który zwróci się z zapytaniem dotyczącym sprawy będącej przedmiotem rozpoznania przez ten organ w ramach statutowych kompetencji.

Rozdział V

POSTANOWIENIA KOŃCOWE

§27

W sprawach nie objętych niniejszym Kodeksem geodeta powinien kierować się zasadami sformułowanymi w uchwałach organów statutowych Stowarzyszenia, orzecznictwa sądów koleżeńskich oraz dobrymi zwyczajami przyjętymi przez środowisko geodezyjne.

§28

Geodeta nie może usprawiedliwiać swego nagannego postępowania nieznajomością Statutu SGP, niniejszego Kodeksu lub orzeczeń sądów koleżeńskich.

§29

Niniejszy Kodeks etyki zawodowej uchwalił XXXII Zjazd Delegatów Stowarzyszenia Geodetów Polskich w Kaliszu, w dniu 12 maja 1995 roku.

76. Służba geodezyjna i kartograficzna w świetle aktualnych regulacji prawnych.

1. Centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach geodezji i

kartografii jest Główny Geodeta Kraju.

2. Nadzór nad Głównym Geodetą Kraju sprawuje minister właściwy do spraw administracji

publicznej.

3. Główny Geodeta Kraju wykonuje swoje zadania przy pomocy Głównego Urzędu

Geodezji i Kartografii.

4. Organizację Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii określa statut nadany

przez Prezesa Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia.

5. Organizację wewnętrzną i szczegółowy zakres zadań Głównego Urzędu Geodezji

i Kartografii określa Główny Geodeta Kraju w regulaminie organizacyjnym.

1. Służbę Geodezyjną i Kartograficzną stanowią:

1) organy nadzoru geodezyjnego i kartograficznego:

a) Główny Geodeta Kraju,

b) wojewoda wykonujący zadania przy pomocy wojewódzkiego inspektora

nadzoru geodezyjnego i kartograficznego jako kierownika inspekcji

geodezyjnej i kartograficznej, wchodzącej w skład zespolonej administracji

rządowej w województwie;

2) organy administracji geodezyjnej i kartograficznej:

a) marszałek województwa wykonujący zadania przy pomocy geodety województwa

wchodzącego w skład urzędu marszałkowskiego,

b) starosta wykonujący zadania przy pomocy geodety powiatowego wchodzącego w skład starostwa powiatowego.

2. Wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego wykonuje w

imieniu wojewody zadania i kompetencje Służby Geodezyjnej i Kartograficznej

określone w ustawie i przepisach odrębnych.

2a. Wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i kartograficznego powołuje i

odwołuje wojewoda, za zgodą Głównego Geodety Kraju.

3. Zadania organów określonych w ust. 1 pkt 2 wykonywane są jako zadania z zakresu

administracji rządowej.

4. Starosta na wniosek gminy powierza wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta),

w drodze porozumienia, prowadzenie spraw należących do zakresu jego

zadań i kompetencji, w tym wydawanie decyzji administracyjnych, po spełnieniu

warunków, o których mowa w ust. 6.

5. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) prowadzi sprawy powierzone na podstawie

ust. 4 przy pomocy geodety gminnego wchodzącego w skład urzędu gminy.

6. Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia,

szczegółowe warunki organizacyjne, kadrowe i techniczne, jakie powinny

zostać spełnione przez gminy wnioskujące o przejęcie określonych w

ustawie zadań i kompetencji, mając na uwadze konieczność zapewnienia przez

gminę prawidłowego poziomu merytorycznego i technicznego wykonywania

pełnego zakresu zadań.

77. Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny; cele i zadania.

Rozdział 7

Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny

Art. 40.

1. Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny służy gospodarce narodowej,

obronności państwa, nauce, kulturze, ochronie przyrody i potrzebom obywateli.

2. Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny, składający się z zasobu centralnego,

zasobów wojewódzkich i zasobów powiatowych, stanowi własność Skarbu Państwa i jest gromadzony w ośrodkach dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej.

2a. Kopie baz danych z zasobów: centralnego, wojewódzkich i powiatowych są

wzajemnie przekazywane między zasobami nieodpłatnie, dla celów bieżącej aktualizacji

oraz ich udostępniania zgodnie z przepisami ustawy.

3. Gromadzenie i prowadzenie państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego,

kontrola opracowań przyjmowanych do zasobu oraz udostępnianie tego

zasobu zainteresowanym jednostkom oraz osobom prawnym i fizycznym należy

do:

1) Głównego Geodety Kraju – w zakresie zasobu centralnego;

2) marszałków województw – w zakresie zasobów wojewódzkich;

3) starostów – w zakresie zasobów powiatowych.

3a. Nadzór nad prowadzeniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego

należy do Głównego Geodety Kraju, a w zakresie zasobów powiatowych i

wojewódzkich także do wojewódzkich inspektorów nadzoru geodezyjnego i kartograficznego.

3c. Udostępnianie danych i informacji zgromadzonych w bazach danych, o których

mowa w art. 4 ust. 1a i 1b, standardowych opracowań kartograficznych, o których mowa w art. 4 ust. 1e, oraz innych materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, a także wykonywanie czynności związanych z udostępnianiem tych informacji, opracowań i materiałów zgromadzonych w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym oraz wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego jest odpłatne, z zastrzeżeniem ust. 3d oraz art. 12 ust. 1 i 2, art. 14 ust. 1, art. 15 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze

informacji przestrzennej i art. 15 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji

działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

3d. Wypisy i wyrysy z operatu ewidencyjnego wydaje się nieodpłatnie na żądanie:

1) prokuratury;

2) sądów działających w sprawach publicznych;

3) organów kontroli państwowej w związku z wykonywaniem przez te organy

ich ustawowych zadań;

4) organów administracji rządowej oraz jednostek samorządu terytorialnego, w

związku z ich działaniami mającymi na celu:

a) ujawnienie prawa do nieruchomości Skarbu Państwa lub jednostki samorządu

terytorialnego w księdze wieczystej,

b) przeniesienie praw do nieruchomości Skarbu Państwa na rzecz jednostki

samorządu terytorialnego,

c) przeniesienie praw do nieruchomości jednostki samorządu terytorialnego

na rzecz Skarbu Państwa.

4. Materiały z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, które utraciły

przydatność użytkową, podlegają wyłączeniu z tego zasobu, przy czym ta

część, która stanowi materiały archiwalne, jest przekazywana do właściwych archiwów

państwowych.

5. Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzeń:

78 Mapa do celów projektowych; pojęcie, zasady i wymogi sporządzania

Mapa do celów projektowych – opracowanie kartograficzne w geodezji obejmujące przygotowanie dokumentacji geodezyjnej (mapy sytuacyjno-wysokościowej) niezbędnej do wykonania projektu budowlanego na terenie Polski. Szczegółowy zakres i tryb wykonania mapy reguluje rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 21 lutego 1995 w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie podczas projektowania, budowy, remontu i utrzymywania obiektów budowlanych, dla których jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę.

Zasady i wymogi sporządzania

§ 4. 1. Projekt zagospodarowania działki lub terenu należy sporządzić na kopii aktualnej mapy zasadniczej. Dopuszcza się dwukrotne pomniejszenie lub powiększenie tej mapy.

2. W razie braku mapy zasadniczej w odpowiedniej skali, projekt sporządza się na mapie jednostkowej, przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

3. W razie budowy pojedynczych obiektów o prostej konstrukcji, usytuowanych w granicach jednej nieruchomości, dopuszcza się wykonanie mapy jednostkowej, o której mowa w ust. 2, w układzie lokalnym dla danej inwestycji. W takim wypadku punkty, na których będzie oparty pomiar, należy utrwalić znakami z trwałego materiału oraz sporządzić dla nich opisy topograficzne w nawiązaniu do istniejących trwałych szczegółów sytuacyjnych.

4. Skalę map do celów projektowych należy dostosować do rodzaju i wielkości obiektu lub całego zamierzenia budowlanego, przy czym:

1. skala map działek budowlanych nie powinna być mniejsza niż 1:500,

2. skala map zespołów obiektów budowlanych oraz terenów budownictwa przemysłowego nie może być mniejsza niż 1:1000,

3. skala map rozległych terenów z obiektami budowlanymi o dużym rozproszeniu oraz obiektami liniowymi może wynosić 1:2000.

5. Wielkość obszaru, o którym mowa w § 5, oraz skalę map do celów projektowych dla danej inwestycji określa w razie potrzeby organ właściwy do wydania pozwolenia na budowę.

Mapa do celów projektowych jest opracowaniem powstałym na bazie aktualnej mapy zasadniczej. Na treść mapy do celów projektowych, poza elementami stanowiącymi treść mapy zasadniczej łącznie z granicami władania (własności) nieruchomości (działek), składają się:

• opracowane geodezyjnie linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu, linie zabudowy oraz osie ulic, dróg itp., jeżeli zostały ustalone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o ustaleniu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu

• usytuowanie zieleni wysokiej ze wskazaniem pomników przyrody

• usytuowanie innych obiektów i szczegółów wskazanych przez projektanta, zgodnie z celem wykonywanej pracy

79. Podział i wymogi dokładnościowe poziomej osnowy geodezyjnej

Klasyfikacja poziomej osnowy geodezyjnej

1. Podstawowa i szczegółowa geodezyjna osnowa pozioma dzieli się na trzy klasy oznaczane cyframi rzymskimi. Punkty osnowy pomiarowej nie są dzielone na klasy.

2. Podstawowa osnowa I klasy jest osnową jednorzędową tj. wszystkie punkty sieci podlegają jednoczesnemu, wspólnemu wyrównaniu, w którym uwzględniono wyniki pomiarów kątów, długości boków, pomiarów astronomicznych i grawimetrycznych, przy czym:

1/ podstawowa osnowa pozioma jest zbiorem punktów I klasy, na który składają się:

a/ sieć astronomiczno-geodezyjna / SAG /,

b/ sieć tzw. punktów pośrednich / SP /,

c/ sieć wypełniająca / SW /,

2/ miarą dokładności podstawowej osnowy jest błąd względny długości boku po wyrównaniu, który powinien być mniejszy od 5.10^-6 /1:200 000/. Dodatkowe kryteria ustalające włączenie poszczególnych sieci, punktów lub obserwacji do wyrównania ustalają przepisy zawarte w instrukcji technicznej G-1 oraz zalecenia wynikające z analiz naukowo-badawczych.

3/ punkty osnowy podstawowej powinny mieć określone wysokości.

4/ przeciętna gęstość punktów osnowy podstawowej powinna wynosić 1 punkt na około 50 km².

1. Szczegółowa osnowa pozioma jest zbiorem punktów II i III klasy, których średni błąd położenia punktu po wyrównaniu powinien być odpowiednio mniejszy od i .

2. 1/ Szczegółowa osnowa II klasy jest rozwinięciem osnowy I klasy.

2/ Szczegółowa osnowa II klasy jest zbiorem punktów:

a/ sieci triangulacyjnych / sieci powierzchniowe, grupy punktów lub pojedyncze punkty wcięte /,

b/ sieci trilateracyjnych,

c/ sieci poligonotriangulacyjnych,

d/ sieci powierzchniowych kątowo-liniowych.

3/ Miarę dokładności szczegółowej osnowy II klasy jest średni błąd położenia punktu po wyrównaniu, który powinien być mniejszy od .
Dodatkowe kryteria ustalające warunki pewności określenia położenia punktu ustalają przepisy zawarte w instrukcji technicznej G-1.

4/ Punkty osnowy szczegółowej II klasy powinny mieć określone wysokości.

1. 1/ Szczegółowa osnowa III klasy jest rozwinięciem osnowy I i II klasy

2/ Szczegółowa osnowa III klasy jest zbiorem punktów sieci w których kąty, kierunki, boki i azymuty pomierzono metodami geodezyjnymi bezpośrednio w terenie, bądź też pomiary terenowe zastąpiono obserwacjami z opracowań fotogrametrycznych zdjęć lotniczych metodami aerotriangulacji analitycznej.

3/ Miarą dokładności szczegółowej osnowy III klasy jest średni błąd położenia punktu po wyrównaniu, który powinien być mniejszy od .
   Dodatkowe kryteria ustalające warunki pewności określenia położenia punktu ustalają przepisy zawarte w instrukcji technicznej G-1.

4/ Punkty osnowy szczegółowej III klasy powinny mieć określone wysokości.

1. 1/ Pomiarowa osnowa jest zbiorem punktów geodezyjnych założonych w terenie tak aby służyły celom określonym w § 5 ust. 6.

2/ Do osnowy pomiarowej zaliczane są punkty:

a/ dotychczas założonych sieci geodezyjnych nie zaklasyfikowane do osnowy szczegółowej klas II i III, których punkty zastabilizowano w terenie, a średni błąd położenia punktu jest mniejszy od ,

b/ nowozakładanych sieci geodezyjnych, w których wykonano pomiary metodami geodezyjnymi bezpośrednio w terenie bądź też pomiary terenowe zastąpiono obserwacjami z opracowań fotogrametrycznych zdjęć lotniczych metodami aerotrlangulacji analitycznej.

80. Treść mapy zasadniczej, skale, formy sporządzania, przeznaczenie.

TREŚĆ MAPY:

Na treść mapy zasadniczej składają się:

- punkty osnowy geodezyjnej poziomej i wysokościowej

- punkty podstawowej sieci grawimetrycznej, punkty wiekowe magnetyczne -

posiadające w terenie znaki trwałe,

- granice: państwa, podziału administracyjnego, obrębów ewidencyjnych,

działek, użytków gruntowych oraz powierzchniowego podziału obszarów pgl.

- ogrodzenia trwałe,

- budowle i budynki,

- urządzenia inżynieryjne - techniczne (nadziemne i naziemne),

- uzbrojenie podziemne,

- drogi i urządzenia towarzyszące,

- koleje i urządzenia towarzyszące,

- wody i urządzenia towarzyszące,

- rzeźba terenu i sztucznie ukształtowane formy terenu,

- rodzaje użytków gruntowych i pokrycie szatą roślinną,

- tereny rekreacji, sportu i zabaw,

- pomniki, cmentarze, figury i krzyże przydrożne,

- opisy informacyjne związane z treścią mapy,

- kontury klasyfikacji gruntów i ich oznaczenia oraz numery działek, zgodnie

z operatem ewidencji gruntów.

§ 40 1.Na mapie zasadniczej wykazuje się granice zewnętrzne obiektów specjalnych,

jak:

- tereny kolejowe, lotnisk komunikacji publicznej,

- zakłady przemysłowe,

- tereny ujęć i stacje uzdatniania wody,

- przepompownie i oczyszczalnie ścieków,

- stacje redukcyjne i mieszania gazu,

- stacje rozdzielcze elektroenergetyczne,

- stacje przekaźnikowe.

2. Wewnątrz tych granic wykazuje się wszystkie budynki (bez względu na ich

funkcję i przeznaczenie), główne utwardzone drogi, naturalne i sztuczne formy

ukształtowania terenu (jak urwiska, uskoki, nasypy, wykopy) oraz dodatkowo z

urządzeń technicznych tory (bez wykazywania rozjazdów), a na terenach PKP

ponadto perony i słupy hektometrowe. Rzeźbę terenu przedstawia się zgodnie

z zasadami podanymi w § 166-188.

3. Nie wykazuje się na mapie, wewnątrz tych granic zakładowych urządzeń

uzbrojenia technicznego nad i podziemnego.

§ 41 Na mapie zasadniczej nie wykazuje się szczegółów sytuacyjnych zastrzeżonych w

odrębnych przepisach.

SKALA

- Mapę zasadniczą sporządza się w skalach 1: 500, 1 : 1 000, 1 : 2 000 i 1 : 5 000.

- Na określonym obszarze prowadzona jest jedna mapa zasadnicza w odpowiednio

dobranej skali.

- Zasadniczymi kryteriami doboru skali są:

1. stopień zagęszczenia terenu szczegółami sytuacyjnymi, stanowiącymi treść

mapy zasadniczej,

2. stopień zainwestowania terenu w uzbrojenie podziemne,

3. przewidywane zamierzenia inwestycyjne.

Typowymi skalami mapy zasadniczej są:

- skala 1 : 500 - dla terenów śródmiejskich o dużym stopniu zainwestowania lub dla

obszarów przewidywanych do intensywnego zainwestowania,

- skala 1 : 1 000 - dla terenów małych miast, terenów peryferyjnych miast dużych,

aglomeracji miejskich i przemysłowych oraz terenów osiedlowych

wsi będących siedzibami gmin,

- skala 1 : 2 000 - dla pozostałych zwartych terenów osiedlowych, terenów rolnych o

drobnej nieregularnej szachownicy stanu władania, zwartych

większych obszarów rolnych i leśnych na terenach miast,

- skala 1 : 5 000 - dla terenów o rozproszonej zabudowie wiejskiej, gruntów rolnych i

leśnych na terenach gmin.

FORMY SPORZĄDZANIA

• Mapę zasadniczą sporządza się na podstawie osnowy geodezyjnej, której

współrzędne określone są w układzie współrzędnych "1965".

• Dla obszaru kraju przyjęto układy współrzędnych geodezyjnych wynikające z

ustalenia 5 stref odwzorowawczych

Mapa zasadnicza prowadzona jest w formie numerycznej lub klasycznej.

§ 23

Mapa zasadnicza w jej formie numerycznej jest mapą wektorową i obiektową.

§ 24

Treść mapy zasadniczej może być prowadzona i przedstawiana w systemie nakładek tematycznych

(w postaci klasycznej - na osobnych arkuszach folii, w postaci numerycznej - w zbiorach warstw, lub w zbiorach obiektów). Nakładki te oznacza się następująco:

O - osnowy geodezyjne,

E - ewidencja gruntów i budynków,

U - sieci uzbrojenia terenu,

S - sytuacja powierzchniowa (inne obiekty trwale związane z terenem),

W - rzeźba terenu

R - realizacyjne uzgodnienia projektowe.

PRZEZNACZENIE

Mapa zasadnicza stanowi:

1. podstawowy materiał kartograficzny, wykorzystywany do zaspokojenia

różnorodnych potrzeb gospodarki narodowej, a w szczególności gospodarki

ziemią, planowania przestrzennego, projektowania lokalizacji inwestycji itp.,

2. źródłowe opracowanie kartograficzne do sporządzenia map pochodnych i

innych wielkoskalowych i średnioskalowych map tematycznych oraz

aktualizacji mapy topograficznej w skali 1 : 10 000 (1 : 5 000).

81 Klasyfikacja i wymogi dokładnościowe osnowy wysokościowej

Klasyfikacja wysokościowej osnowy geodezyjnej

1. Podstawowa i szczegółowa geodezyjna osnowa wysokościowa dzieli się na cztery klasy oznaczane cyframi rzymskimi, z czego do osnowy podstawowej zaliczono punkty niwelacji precyzyjnej 1 I II klasy, do osnowy szczegółowej punkty wysokościowe III i IV klasy.
   Punkty osnowy pomiarowej nie są dzielone na klasy.

2. 1/ Długości odcinków niwelacyjnych podstawowej osnowy wysokościowej powinny wynosić:

- na terenach intensywnie zagospodarowanych - przeciętnie ,

- na terenach pozostałych - przeciętnie .

2/ Długości odcinków niwelacyjnych szczegółowej osnowy wysokościowej powinny być krótsze od .

1. 1/ Podstawowa osnowa wysokościowa I klasy jest zbiorem punktów niwelacji precyzyjnej /reperów/ wyrównywanych jako sieć jednorzędowa, w której wprowadzono poprawki ze względu na nierównoległość powierzchni ekwipotencjalnych na podstawie danych siły ciężkości,

2/ Na sieci niwelacji precyzyjnej I klasy składają się:

a/ linie niwelacji precyzyjnej sieci międzynarodowej, zawierające punkty fundamentalne i wiekowe,

b/ linie niwelacji precyzyjnej dzielące poligony sieci międzynarodowej tak aby średnia długość linii I klasy wynosiła około .

3/ Miarę dokładności podstawowej. osnowy wysokościowej I klasy jest średni błąd niwelacji po wyrównaniu, który powinien być mniejszy od 1,0 mm/km.

1. 1/ Podstawowa osnowa wysokościowa II klasy jest zbiorem punktów sieci niwelacji precyzyjnej wyrównywanych w obrębie poligonów I klasy i w nawiązaniu do punktów osnowy wysokościowej I klasy, Przy wyrównaniu wprowadzono poprawki ze względu na nierównoległość powierzchni ekwipotencjalnych na podstawie danych siły ciężkości,

2/ Na poszczególne sieci niwelacji precyzyjnej II klasy składają się :

a/ linie niwelacyjne o średniej długości dzielące poligony I klasy,

b/ sieci niwelacji precyzyjnej założone dla obszarów intensywnie zainwestowanych jak sieci niwelacji precyzyjnej większych miast i obszarów uprzemysłowionych o średniej długości linii .

3/ Miarą dokładności podstawowej osnowy wysokościowej II klasy jest średni błąd niwelacji po wyrównaniu, który powinien być mniejszy od....... 2,0 mm/km.

1. 1/ Szczegółowa osnowa wysokościowa III klasy jest zbiorem punktów sieci niwelacji, wyrównywanych w obrębie poligonów II klasy w nawiązaniu do punktów osnowy wysokościowej I i II klasy.

2/ Na poszczególne sieci niwelacji III klasy składają się:

a/ linie niwelacji precyzyjnej nie zakwalifikowane do klas I i II,

b/ linie niwelacji technicznej.

Długości linii nie powinny być dłuższe od a na terenach intensywnie zainwestowanych od .

3/ Miarą dokładności szczegółowej osnowy wysokościowej III klasy jest średni błąd niwelacji po wyrównaniu, który powinien być mniejszy od ....... 4,0 mm/km.

1. 1/ Szczegółowa osnowa wysokościowa IV klasy jest zbiorem punktów wysokościowych wyrównywanych w nawiązaniu do punktów osnowy wysokościowej I, II i III klasy.

2/ Do punktów wysokościowych IV klasy włącza się:

a/ punkty wysokościowe linii niwelacji technicznej nie zakwalifikowane do III klasy,

b/ sieci niwelacji technicznej wyrównane w obrębie poligonów sieci niwelacyjnych III klasy.

3/ Miarą dokładności szczegółowej osnowy wysokościowej IV klasy jest średni błąd niwelacji po wyrównaniu który powinien być mniejszy od ....... 10 mm/km.

1. 1/ Pomiarową osnowę wysokościową stanowi zbiór punktów wysokościowych o określonych wysokościach nad poziom odniesienia - zakładanych stosownie do lokalnych potrzeb danego terenu.

2/ Do punktów wysokościowych osnowy pomiarowej włącza się:

a/ punkty ciągów niwelacji technicznej nie zakwalifikowane do klas III i IV,

b/ punkty ciągów niwelacji technicznej zakładane dla opracowań rzeźby terenu dla mapy zasadniczej i map topograficznych,

c/ punkty osnów wysokościowych wykonywane dla określonych potrzeb gospodarczych.

3/ Miarą dokładności osnowy pomiarowej jest średni błąd:

- niwelacji po wyrównaniu, który powinien być mniejszy od20 mm/km,

lub

- określenia wysokości punktu mniejszy od10 cm.

1. Sposób zakładania sieci wysokościowej i parametry dokładnościowe pomiaru oraz zasady włączania poszczególnych linii i sieci wysokościowych do wyrównania określają przepisy zawarte w instrukcjach technicznych G-2, G-4 i geodezyjnych instrukcjach resortowych.

82.Prawa i obowiązki geodety uprawnionego.

Prawa i obowiązki geodety uprawnionego:

Geodetą, zgodnie z Art. 44 Ustawy z dnia 17 maja 1989 roku Prawo geodezyjne i kartograficzne, może zostać osoba, która:

• posiada średnie lub wyższe wykształcenie geodezyjne,

• posiada 3 lata praktyki zawodowej w wypadku wykształcenia wyższego i 6 lat praktyki zawodowej w wypadku wykształcenia średniego,

• zna przepisy z dziedziny geodezji i kartografii,

• posiada nienaganną opinię zawodową.

Zakres uprawnień zawodowych

Uprawnienia mogą uzyskać fachowcy z praktyką po zdaniu egzaminu państwowego. Są one nadawane w siedmiu zakresach tematycznych. Do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii jest niezbędne posiadanie uprawnień zawodowych. 

Uprawnienia zawodowe do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii nadaje się obecnie w następujących zakresach:

1) Geodeta uprawniony do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresie geodezyjnych pomiarów sytuacyjno wysokościowych, realizacyjnych i inwentaryzacyjnych. 

Geodeci z pierwszym zakresem uprawnień mogą wykonywać pomiary:
- sytuacyjno-wysokościowe, które są potrzebne do sporządzenia mapy geodezyjnej do celów projektowych, ale również przy rozgraniczaniu oraz podziałach nieruchomości; 
- realizacyjne, które obejmują ustalenie położenia budynku w terenie zarówno w pionie, jak i w poziomie, czyli wytyczenie osi głównych domu i rzędnych wysokościowych; 
- inwentaryzacyjne - wykonuje się je w trakcie i po zakończeniu budowy, obejmują one pomiary wszystkiego, co zostało wybudowane na działce, na przykład przyłączy, domu, a nawet ogrodzenia. 

2) Geodeta uprawniony do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresie rozgraniczania i podziałów nieruchomości (gruntów) oraz sporządzania dokumentacji do celów prawnych.

Geodeci z drugim zakresem uprawnień mogą zajmować się:
- rozgraniczaniem i podziałami nieruchomości; 
- sporządzaniem dokumentacji do celów prawnych, na podstawie której rozlicza się i ujawnia w ewidencji stan prawny gruntu;
- wykonywaniem wyrysu z ewidencji gruntów, potrzebnego do księgi wieczystej. 

3) Geodeta uprawniony do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresie geodezyjnych pomiarów podstawowych.
4) Geodeta uprawniony do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresie geodezyjnej obsługi inwestycji.
5) Geodeta uprawniony do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresie geodezyjnego urządzania terenów rolnych i leśnych.
6) Geodeta uprawniony do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresie redakcji map.
7) Geodeta uprawniony do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresie fotogrametrii i teledetekcji.

83. Standardy wymiany danych geodezyjnych.

Standardy wymiany danych geodezyjnych:

-SWDE -Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.

-SWING

K1 Mapa zasadnicza(1998r.)

-GML (Geographic Markup Language) dla danych wektorowychiopisowych oraz zasobu kartograficznego,

-ASCII dla numerycznego modelu rzeźby terenu,

- geotiff dla danych rastrowych,

oraz formaty wymiany danych de facto np. ArcView Shape, MapInfo Interchange Format, ArcInfo Interchange File, DGN

Swing- Format SWING 3.0 służy do wymiany danych pomiędzy bazami danych systemów informatycznych SIT. Pozwala na reprezentację w pliku tekstowym obiektów przestrzennych i opisowych.

SWDE - format służący do wymiany danych pomiędzy bazami ewidencyjnymi. Pozwala na reprezentację w pliku tekstowym obiektów przestrzennych i opisowych ewidencji gruntów i budynków. Umożliwia przekazanie opisu modelu danych użytego do transferu oraz informacji o utworzeniu i przeznaczeniu danych zawartych w pliku transferu.

Format SWDE został zdefiniowany w załączniku nr 4 do rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U.2001.38.454).

GML-  oparty na XML język opracowany przez Open Geospatial Consortium do opisu danych przestrzennych. GML jest formatem wymiany danych pomiędzy różnymi aplikacjami systemów informacji geograficznej.

84.Mapy do celów prawnych.

Mapy do celów prawnych:

Najprostszym przykładem mapy do celów prawnych jest wyrys z mapy ewidencyjnej, który wydawany jest za stosowną opłatą przez organ prowadzący ewidencję gruntów. Jeżeli jednak notariusz lub sędzia powie że niezbędne jest wykonanie mapy do celów prawnych to należy szukać geodety uprawnionego który podejmie się wykonania takiej mapy. W zależności od istoty sprawy mapa może być mniej lub bardziej pracochłonna, bardziej przypominać wspomniany wyrys z mapy ewidencyjnej bądź mapę podziału działki. Mogą one być niezbędne do uregulowania spraw związanych z uzyskaniem tytułu własności, ujawnienia naniesień budowlanych w KW, regulacji stanów prawnych nieruchomości itp.

85.Osnowy geodezyjne — podział, podstawowe charakterystyki dokładnościowe.

Ogólny podział osnów geodezyjnych

1. Osnowy geodezyjne stanowię usystematyzowany zbiór punktów geodezyjnych dla których określono matematycznie ich wzajemne położenie.

2. Ze względu na sposób przedstawienia wzajemnego położenia punktów osnowy geodezyjne dzielą się na:

a/ osnowę poziomą w której wzajemne położenie punktów na powierzchni odniesienia zostało określone w przyjętym układzie współrzędnych geodezyjnych,

b/ osnowę wysokościową, w której wysokości punktów zostały określone względem przyjętego poziomu odniesienia.

1. Ze względu na rolę i znaczenie dla prac geodezyjnych osnowy geodezyjne dzielą się na:

a/ osnowy podstawowe,

b/ osnowy szczegółowe,

c/ osnowy pomiarowe.

1. Osnowy podstawowe są zbiorami punktów geodezyjnych wyznaczanych w poszczególnych sieciach w celu:

a/ badania kształtu i wymiarów Ziemi,

b/ nawiązania i wyrównania osnów szczegółowych w państwowym układzie współrzędnych i państwowym układzie wysokości.

1. Osnowy szczegółowe są zbiorami punktów geodezyjnych wyznaczanych w poszczególnych sieciach w celu:

a/ nawiązania i wyrównania osnów pomiarowych w państwowym układzie współrzędnych i państwowym układzie wysokości,

b/ na wiązania do państwowego układu współrzędnych i państwowego układu wysokości zdjęć fotogrametrycznych i numerycznych modeli terenu.

1. Osnowy, pomiarowe są zbiorami punktów geodezyjnych wyznaczanych w poszczególnych sieciach w celu:

a/ oparcia pomiarów sytuacyjnych i rzeźby terenu,

b/ wyznaczania projektów na gruncie,

c/ wykonywania pomiarów realizacyjnych przy obsłudze inwestycji / osnowa realizacyjna /,

d/ badania określania przemieszczeń lub odkształceń obiektów budowlanych i podłoża gruntowego.

1. Klasa punktów sieci geodezyjnej jest cechą charakteryzując dokładność określenia ich położenia po wyrównaniu spostrzeżeń. Za podstawę klasyfikacji sieci geodezyjnej przyjmuje się średnie błędy po wyrównaniu spostrzeżeń, oraz dodatkowe kryteria ustalające warunki pewności określenia położenia punktu.

2. Rząd sieci określa kolejność włączenia sieci geodezyjnej do wyrównania.

podstawowe charakterystyki dokładnościowe

Podstawowa i szczegółowa geodezyjna osnowa pozioma dzieli się na trzy klasy oznaczane cyframi rzymskimi.
Punkty osnowy pomiarowej nie są dzielone na klasy.

Podstawowa osnowa I klasy jest osnową jednorzędową tj. wszystkie punkty sieci podlegają jednoczesnemu, wspólnemu wyrównaniu, w którym uwzględniono wyniki pomiarów kątów, długości boków, pomiarów astronomicznych i grawimetrycznych, przy czym:

1/ podstawowa osnowa pozioma jest zbiorem punktów I klasy na który składają się:

a/ sieć astronomiczno-geodezyjna / SAG /,

b/ sieć tzw. punktów pośrednich / SP /,

c/ sieć wypełniająca / SW /,

2/ miarą dokładności podstawowej osnowy jest błąd względny długości boku po wyrównaniu, który powinien być mniejszy od 5.10^-6 /1:200 000/. Dodatkowe kryteria ustalające włączenie poszczególnych sieci, punktów lub obserwacji do wyrównania ustalają przepisy zawarte w instrukcji technicznej G-1 oraz zalecenia wynikające z analiz naukowo-badawczych.

3/ punkty osnowy podstawowej powinny mieć określone wysokości.

4/ przeciętna gęstość punktów osnowy podstawowej powinna wynosić 1 punkt na około 50 km².

Szczegółowa osnowa pozioma jest zbiorem punktów II i III klasy, których średni błąd położenia punktu po wyrównaniu powinien być odpowiednio mniejszy od 0,05 m i 0,10 m.

1/ Szczegółowa osnowa II klasy jest rozwinięciem osnowy I klasy.

2/ Szczegółowa osnowa II klasy jest zbiorem punktów:

a/ sieci triangulacyjnych / sieci powierzchniowe, grupy punktów lub pojedyncze punkty wcięte /,

b/ sieci trilateracyjnych,

c/ sieci poligonotriangulacyjnych,

d/ sieci powierzchniowych kątowo-liniowych.

3/ Miarę dokładności szczegółowej osnowy II klasy jest średni błąd położenia punktu po wyrównaniu, który powinien być mniejszy od 0,05 m.
Dodatkowe kryteria ustalające warunki pewności określenia położenia punktu ustalają przepisy zawarte w instrukcji technicznej G-1.

4/ Punkty osnowy szczegółowej II klasy powinny mieć określone wysokości.

1/ Szczegółowa osnowa III klasy jest rozwinięciem osnowy I i II klasy

2/ Szczegółowa osnowa III klasy jest zbiorem punktów sieci w których kąty, kierunki, boki i azymuty pomierzono metodami geodezyjnymi bezpośrednio w terenie, bądź też pomiary terenowe zastąpiono obserwacjami z opracowań fotogrametrycznych zdjęć lotniczych metodami aerotriangulacji analitycznej.

3/ Miarą dokładności szczegółowej osnowy III klasy jest średni błąd położenia punktu po wyrównaniu, który powinien być mniejszy od 0,10 m.
   Dodatkowe kryteria ustalające warunki pewności określenia położenia punktu ustalają przepisy zawarte w instrukcji technicznej G-1.

4/ Punkty osnowy szczegółowej III klasy powinny mieć określone wysokości.

1/ Pomiarowa osnowa jest zbiorem punktów geodezyjnych założonych w terenie tak aby służyły celom określonym w § 5 ust. 6.

2/ Do osnowy pomiarowej zaliczane są punkty:

a/ dotychczas założonych sieci geodezyjnych nie zaklasyfikowane do osnowy szczegółowej klas II i III, których punkty zastabilizowano w terenie, a średni błąd położenia punktu jest mniejszy od 0,50 m,

b/ nowozakładanych sieci geodezyjnych, w których wykonano pomiary metodami geodezyjnymi bezpośrednio w terenie bądź też pomiary terenowe zastąpiono obserwacjami z opracowań fotogrametrycznych zdjęć lotniczych metodami aerotrlangulacji analitycznej.

3/ Przepisy techniczne dotyczące zasad i sposobów zakładania osnów pomiarowych oraz parametry dokładnościowe wykonywania pomiarów zawarte są w instrukcjach technicznych G-4 i G-3 oraz geodezyjnych instrukcjach resortowych.

Triangulacja państwowa.

1/ Sieć triangulacji państwowej stanowi zbiór punktów których średni błąd kąta po wyrównaniu nie przekracza 2,2".

2/ Do sieci triangulacji państwowej zaliczone są:

a/ wszystkie punkty podstawowej osnowy poziomej,

b/ wybrane punkty osnowy szczegółowej charakteryzujące się odpowiednią konstrukcją i wielkością błędu kąta po wyrównaniu.

3/ Sieć triangulacji państwowej dzieli się na cztery klasy oznaczane cyframi arabskimi a średnie błędy kąta po wyrównaniu nie powinny przekraczać:

a/ dla klasy 1 ............ ............ 1,0" ,

b/ dla klasy 2 ............ ............ 1,2" ,

c/ dla klasy 3 ............ ............ 1,7" ,

d/ dla klasy 4 ............ ............ 2,2" .

4/ Warunki konstrukcyjne jakim powinny odpowiadać sieci w poszczególnych klasach oraz dodatkowe warunki jakie powinny spełniać sieci triangulacji państwowej określają przepisy zawarte w instrukcji technicznej G-1.

5/ Przeciętna gęstość punktów w sieci triangulacji państwowej powinna wynosić:

a/ punktów 1 - 3 klasy.......... 1 punkt na 60 km²,

b/ punktów 1 - 4 klasy ... ......1 punkt na 20 km².

6/ Oznaczenie klasy punktów sieci triangulacji państwowej jest dwuczłonowe / np. II-3 /. Człon pierwszy oznacza odpowiednią klasę osnowy poziomej, człon drugi odpowiednią klasę triangulacji państwowej.

86.Niwelacja trygonometryczna — trygonometryczny pomiar wysokości z uwzględnieniem wpływu krzywizny Ziemi i refrakcji.

Niwelacja trygonometryczna – jeden z rodzajów niwelacji. Pomiar różnic wysokości punktów wykonywany na podstawie pomierzonych odległości poziomych oraz kątów pionowych.

Polega na wyznaczeniu różnicy wysokości między dwoma punktami terenowymi korzystając z zasad trygonometrii. Do wyznaczenia różnicy wysokości należy dokonać pomiaru długości poziomej między punktami terenowymi, kąta pochylenia odcinka zawartego między punktami terenowymi.

Dokładność wyznaczenia różnicy wysokości z użyciem niwelacji trygonometrycznej jest wyższa niż dokładność wyznaczenia z użyciem niwelacji barometrycznej, a przy wykorzystaniu współczesnych precyzyjnych instrumentów porównywalna z dokładnością wyznaczenia tej różnicy z użyciem niwelacji geometrycznej.

Zasadę obliczania wysokości przy użyciu niwelacji trygonometrycznej przedstawia rysunek.

• A – stanowisko obserwacyjne,

• BC – tyczka lub łata niwelacyjna o znanej długości,

• DE – mierzona wysokość obiektu,

• α – kąt pomiaru,

• AB i AD – odległości znane (pomierzone).

Wysokość DE obliczyć możemy na dwa sposoby:

1. z pomiarem kąta α bez konieczności użycia tyczki:

2. z użyciem tyczki bez pomiaru kąta:

Minimalne wymagania dokładnościowe wykonywania niwelacji trygonometrycznej:

• pomiar odległości z błędem średnim ≤ 0,01 m

• pomiar kąta pionowego z błędem średnim ≤ 0,0030 ^g

Minimalne wymagania dokładnościowe wykonywania niwelacji trygonometrycznej przy zakładaniu osnowy pomiarowej:

• długość celowych ≤ 250 m

• błąd pomiaru wysokości instrumentu oraz lustra ≤ 0,002 m

87.Tachimetria — zasady pomiaru, instrumenty

stosowanie dalmierzyoptycznych, elektrooptycznych lub laserowych do określania odległości oraz wykonywanie odczytów służących do wyznaczania kątów poziomych i pionowych ze średnią dokładnością.

Jako metoda pomiarowa pojawiła się na początku XIX wieku po wprowadzeniu do lunety teodolitu przez monachijskiego optyka Georga Friedricha von Reichenbacha płytki ogniskowej z nitkami dalmierczymi, co umożliwiło optyczny pomiar odległości.

Tachimetria polega na pomiarze sytuacyjno-wysokościowym wykonywanym metodą biegunową, do określania położenia sytuacyjnego punktów szczegółowych, oraz niwelacji trygonometrycznej, do określania wysokości tych punktów^[1]. Pomiary tachimetryczne przeprowadza się w oparciu o osnowy geodezyjne, czyli punkty o znanych współrzędnych geodezyjnych, za pomocą tachimetru lub teodolitu z nasadką dalmierczą.

Warunki dokładnościowe wykonywania tachimetrii podczas przeprowadzania pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych zostały określone w § 42 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 9 listopada 2011 roku^[1]:

• błąd średni pomiaru odległości ≤ 0,10m

• błąd średni pomiaru kąta pionowego ≤ 0,0030^g

• długość celowych ≤ 250m

• błąd średni pomiaru wysokości instrumentu oraz lustra ≤ 0,01m

89.Uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii w świetle obowiązujących przepisów.

Uprawnienia geodezyjne - uprawnienia nadawane przez Komisję Kwalifikacyjną ds. Uprawnień Zawodowych w Dziedzinie Geodezji i Kartografii. Egzaminy składają się z części pisemnej oraz ustnej. Po pozytywnym wyniku egzaminu dana osoba otrzymuje tytuł geodety uprawnionego (do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii).

Obecnie zgodnie z ustawą nadaje się uprawnienia w zakresach:

1. geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe, realizacyjnie i inwentaryzacyjne;

2. rozgraniczanie i podziały nieruchomości (gruntów) oraz sporządzanie dokumentacji do celów prawnych;

3. geodezyjne pomiary podstawowe;

4. geodezyjna obsługa inwestycji;

5. geodezyjne urządzanie terenów rolnych i leśnych;

6. redakcja map;

7. fotogrametria i teledetekcja.

90.Metody pomiaru kątów poziomych.

Metody pomiarów kątów poziomych:

Pomiar kątów lub kierunków poziomych może być wykonywana różnymi metodami, zależnie od wymaganej dokładności wyników pomiarów. Sama idea pomiaru kątów polega na wyznaczeniu wzajemnego położenia półprostych pęku, wychodzących z jednego punktu zwanego wierzchołkiem pęku.

Metoda Kierunkowa pomiaru kątów poziomych polega na wyznaczeniu wzajemnego  położenia wszystkich wychodzących ze stanowiska kierunków. Po ustawieniu teodolitu na stanowisku celujemy kolejno do punktów, rozpoczynając od dowolnie wybranego i odczytując na limbusie kierunki. Zwykle za kierunek pomiaru przy położeniu I lunety obieramy kierunek zgodnie z ruchem wskazówek zegara, przy położeniu II kierunek przeciwny. Po zaobserwowaniu wszystkich kierunków celujemy ponownie do pierwszego, dokonując odczytu kontrolnego, zwanego odczytem zamykającym. Ma on na celu stwierdzenie, czy podczas pomiarów limbus nie zmienił swojego położenia. Pomiar taki nazywamy półserią. Po przechyleniu lunety przez zenit i obrocie alidady o 180° rozpoczynamy pomiar położeniu II lunety, przy czym kierunkiem obranym za początkowy jest ten sam kierunek, co w pierwszej półserii, a pomiar wykonujemy kierunku przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, odwrotnie do poprzedniego. Otrzymane wyniki pomiaru dają drugą półserię, a cały pomiar w obu położeniach lunety nosi nazwę serii. Za ostateczne wyniki pomiaru w jednej serii przyjmujemy wartości średnie. Podstawowym warunkiem takiego pomiar jest stałość położenia limbusa. Kontrolę stanowi odczyt zamykający pierwszy kierunek.